01/23/09

FINANSE PRZEDSIĘBIORST
W

1

Finanse przedsiębiorstw

Finanse przedsiębiorstw

WYKŁAD

WYKŁAD

Wielokryteriowe metody oceny kondycji

finansowej firmy

01/23/09

FINANSE PRZEDSIĘBIORST
W

2

MODEL DU PONTA

MODEL DU PONTA

Analiza metodą Du Ponta znajduje szczególne

zastosowanie w pokazaniu, jak marża zysku netto i

rotacja aktywów współdziałają w kształtowaniu

rentowności majątku i jak z kolei, stopa rentowności

majątku wpływa, wraz z polityką długu na

kształtowanie stopy rentowności kapitału własnego.

01/23/09

FINANSE PRZEDSIĘBIORST
W

3

MODEL DU PONTA

MODEL DU PONTA

Marża zysku netto (net profit margin – NPM) tj.

wskaźnik zyskowności sprzedaży

= zysk

netto/przychody ze sprzedaży

pomnożona przez

wskaźnik rotacji aktywów

(total assets turnover

TAT) – przychody ze sprzedaży / aktywa ogółem

daje

stopę zysku z aktywów

(return on assets –

ROA)

ROA =

A

ZN

A

S

S

ZN





01/23/09

FINANSE PRZEDSIĘBIORST
W

4

MODEL DU PONTA

MODEL DU PONTA

•

Przykład 1. Wartość aktywów firmy X wyniosła w
danym roku 185480 zł, wartość kapitałów własnych
100000 zł. W Frmie X uzyskano w danym roku z
każdej złotówki przychodów ze sprzedaży 10,6
groszy zysku netto, czyli marża zysku netto na
sprzedaży wyniosła 10,6%. Wskaźnik rotacji
aktywów wyniósł 1,127 czyli aktywa „obróciły się” w
przybliżeniu 1,13 razy w ciągu roku. Stąd Firma ta
uzyskała następującą

stopę

rentowności aktywów:

ROA = 10,6 · 1,127 = 11,94%

01/23/09

FINANSE PRZEDSIĘBIORST
W

5

MODEL DU PONTA

MODEL DU PONTA

Aby wyznaczyć, więc stopę zwrotu z kapitałów własnych należy

skorzystać z tzw. mnożnika kapitału własnego

(equity

multiplier - EM),

czyli stosunek aktywów do kapitału własnego:

EM= =

Stąd też rentowność kapitałów własnych można wyznaczyć w

następujący sposób:

ROE =

Zatem ROE wynosi:

ROE = 11,94%·1,8548 = 22,14%

KW

A

8548

,

1

100000

185480



KW

ZN

KW

A

A

ZN





01/23/09

FINANSE PRZEDSIĘBIORST
W

6

MODEL DU PONTA

MODEL DU PONTA

Również można zastosować w tym celu formułę Du

Ponta:

ROE =

ROE = 10,6%·1,127·1,8548 = 22,14%

KW

ZN

KW

A

A

S

S

ZN







01/23/09

FINANSE PRZEDSIĘBIORST
W

7

MODEL E.I.ALTMANA

MODEL E.I.ALTMANA

Na podstawie wieloletnich obserwacji prowadzonych

przez E.I.Altmana kilkuset firm notowanych na

nowojorskiej giełdzie, stworzył on model

ekonometryczny łączący tradycyjną analizę

wskaźników finansowych i wielowymiarową liniową

analizę dyskryminacyjną.

Oszacowano 22 wskaźniki oceniające płynność,

rentowność, efekt wspomagania finansowego i

wypłacalność. Wybrano z 22 najbardziej przydatne

do oceny przewidywanej zdolności płatniczej 5

wskaźników. Przyjęto, że te 5 wskaźników będzie

symptomem niewypłacalności firm.

01/23/09

FINANSE PRZEDSIĘBIORST
W

8

MODEL E.I.ALTMANA

MODEL E.I.ALTMANA

W analizie służącej do oceny sytuacji finansowej

zastosowano globalny wskaźnik Z (Z – Score
Model) o następującej postaci:

Z = 1,2X1+1,4X2+3,3X3+0,6X4+0,99X5

Gdzie:

X1 – kapitał obrotowy netto / aktywa (kapitał

pracujący/aktywa),

X2 – zysk zatrzymany/aktywa,
X3 – zysk przed spłatą odsetek i opodatkowaniem EBIT/aktywa

(w Polsce zysk operacyjny/aktywa),

X4 – rynkowa wartość kapitału akcyjnego/księgową wartość

zadłużenia (liczba akcji · cena rynkowa akcji),

X5 – sprzedaż/aktywa.

01/23/09

FINANSE PRZEDSIĘBIORST
W

9

MODEL E.I.ALTMANA

MODEL E.I.ALTMANA

•

przedział

do 1,8

wskazuje na bardzo duże

zagrożenie upadłością

•

przedział

powyżej 1,8 do 2,99

wskazuje na brak

przeciwwskazań do inwestowania w takie firmy

•

przedział

powyżej 2,99

wskazuje na bardzo

dobrą kondycję finansową przedsiębiorstw i
znikome prawdopodobieństwo bankructwa.

01/23/09

FINANSE PRZEDSIĘBIORST
W

10

MODEL E.I.ALTMANA

MODEL E.I.ALTMANA

•

W oparciu o późniejsze doświadczenia E.I Altan
zmodyfikował model Z. Przy pozostawieniu 5
reprezentatywnych wskaźników zmienił wagi.
Znowelizowany model przedstawia się zatem
następująco:

Z = 0,717X1+0,847X2+3,107X3+0,420X4+0,998X5

Poziom poniżej

1,2

świadczy o dużym zagrożeniu sytuacji

finansowej,

Poziom

powyżej 1,2 do 2,89

świadczy o przeciętnej

kondycji finansowej,

Poziom

2,9 i więcej

wskazuje na dobrą kondycję

finansową.

01/23/09

FINANSE PRZEDSIĘBIORST
W

11

MODEL E.I.ALTMANA

MODEL E.I.ALTMANA

•

W innej modyfikacji model Altmana skierowano do
oceny mniejszych przedsiębiorstw usługowych i
zastosowano następujące wskaźniki i wagi:

Z = 6,56Y1+3,26Y2+6,72Y3+1,05Y4

Gdzie:

Y1 – relacja kapitału pracującego do całości aktywów,
Y2 – relacja zysku zatrzymanego do całości aktywów,
Y3 – relacja zysku brutto skorygowanego o odsetki do

całości aktywów,

Y4 – relacja kapitału własnego do całości zobowiązań.

W powyższym modelu poziom graniczny określono

od

1,1 do 2,6

(zagrożenie utraty wypłacalności).

01/23/09

FINANSE PRZEDSIĘBIORST
W

12

MODEL E.I.ALTMANA w Polsce?

MODEL E.I.ALTMANA w Polsce?

W ocenie L. Bednarskiego w polskich warunkach szczególnie

ważne są następujące wskaźniki:

1. Płynność bieżąca (

majątek

obrotowy/zobowiązania bieżące

),

2. Poziom ogólnego zadłużenia

(zobowiązania

ogółem/aktywa ogółem

),

3. Stopień pokrycia zobowiązań nadwyżką finansową

(

zysk netto + amortyzacja/zobowiązania ogółem

),

4. Rentowność sprzedaży (

zysk netto/przychody ze

sprzedaży

),

5. Rentowność kapitału własnego (

zysk

netto/kapitały własne

).

01/23/09

FINANSE PRZEDSIĘBIORST
W

13

SZEŚCIOCZYNNIKOWA

SZEŚCIOCZYNNIKOWA

ANALIZA DYSKRYMINACJI

ANALIZA DYSKRYMINACJI

Zbliżoną metodą do modelu E.I. Altana jest

model

dyskryminacji oparty na zależności sześciu
czynników

– wskaźników analitycznych:

D = 1,5Y1 + 0,08Y2 + 10,00Y3 + 5,00Y4 + 0,30Y5 +

0,10Y6

gdzie:

Y1 – nadwyżki pieniężne (cash flow)/zobowiązania,
Y2 – suma bilansowa/zobowiązania,
Y3 – wynik finansowy brutto/suma bilansowa,
Y4 – wynik finansowy brutto/roczne przychody,
Y5 – zapasy/roczne przychody,
Y6 – roczne przychody ze sprzedaży/suma bilansowa.

01/23/09

FINANSE PRZEDSIĘBIORST
W

14

SZEŚCIOCZYNNIKOWA

SZEŚCIOCZYNNIKOWA

ANALIZA DYSKRYMINACJI

ANALIZA DYSKRYMINACJI

Syntetyczna ocena ważona D jest sumą iloczynów

wskaźników właściwych dla danej Firmy. Interpretacja

oparta jest na skonstruowanych przedziałach

klasowych,

gdzie:

D<0 firma zagrożona upadłością,
D = 0 firma bardzo słaba,
0<D<1 firma o średniej kondycji finansowej,
1<D<2 firma dobra,
D≥2 firma bardzo dobra.

01/23/09

FINANSE PRZEDSIĘBIORST
W

15

Zakres materiału na egzamin z przedmiotu

Zakres materiału na egzamin z przedmiotu

Finanse przedsiębiorstw

Finanse przedsiębiorstw

I WYKŁADY: wszystkie

•

II KSIĄŻKA

–

W. BIEŃ „ZARZADZANIE FINANSAMI PRZEDSIĘBIORSTWA”

WYDANIE VI

–

ROZDZIAŁ . WPROWADZENIE

–

ROZDZIAŁ . KALKULACJA CENY PIENIĄDZA

–

ROZDZIAŁ . OCENA SYTUACJI FINANSOWEJ PRZEDSIĘBIORSTWA

–

ROZDZIAŁ . KSZTAŁTOWANIE STRUKTURY KAPITAŁÓW

–

ROZDZIAŁ ZARZĄDZANIE MAJĄTKIEM OBROTOWYM

•

LUB

•

IIKSIĄŻKA

LECH SZYSZKO RED. FINANSE PRZEDSIĘBIORSTWA

•

ROZDZIAŁ 1. POJĘCIE I ORGANIZACJA FINANSÓW PRZEDSIĘBIORSTWA

•

ROZDZIAŁ 3.KOSZTY PRZEDSIĘBIORSTWA

•

ROZDZIAŁ 5. ZASILANIE FINASOWE PRZEDSIEBIORSTWA

•

ROZDZIAŁ 7.ŹRÓDŁA FINANSOWANIA MAJĄTKU

•

ROZDZIAŁ 10 WPŁYW POLITYKI FISKALNEJ I MONETARNEJ NA SYTUACJĘ FINANSOWĄ
PRZEDSIĘBIORSTWA

•

ROZDZIAŁ 15.SPRAWOZDANIE FINANSOWE JAKO ŹRÓDŁO INFORMACJI FINANSOWEJ

•

ROZDZIAŁ 16. CZAS I RYZYKO W DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA

•

ROZDZIAŁ 17 KOSZTY POZYSKANIA KAPITAŁU

•

ROZDZIAŁ 20 INWESTYCJE W KAPITAŁ OBROTOWY

•

ROZDZIAŁ 21 ZARZĄDZANIE AKTYWAMI OBROTOWYMI PRZEDSIĘBIORSTWA