Tkanki roślinne



PODSTAWOWA JEDNOSTKA

STRUKTURALNA I FUNKCJONALNA

ORGANIZMU

RÓŻNICE:

W K. ZWIERZĘCEJ BRAK JEST ŚCIANY
KOMÓRKOWEJ I CHLOROPLASTÓW,
A W K. ROŚLINEJ SĄ TE ORGANELLE

ELEMENTY MARTWE: SCIANA KOMÓRKOWA, SOK KOMÓRKOWY

ORGANELLUM

FUNKCJA

JĄDRO KOMÓRKOWE

KIERUJE CZYNNOŚCIAMI

KOMÓRKI, PROCES ROZMNAŻANIA

MITOCHONDRIUM

PROCES ODDYCHANIA

KOMÓRKOWEGO- UWALNIANIE

ENEGRII

CHLOROPLAST

PROCES FOTOSYNTEZY

WODNICZKA

PRZECHOWUJE SKŁADNIKI

ŚCIANA KOMÓRKOWA

OCHRONA, NADAJE KSZTAŁT

BŁONA KOMÓRKOWA

REGULUJE TRANSPORT

CZASTECZEK DO WNĘTRZA I NA

ZEWNĄTRZ

CYTOPLAZMA

WYPEŁNIA WNĘTRZE KOMÓRKI

MIEJSCE WIELU PROCESÓW

RYBOSOMY

SYNTEZA BIAŁKA



ZBIÓR KOMÓREK O PODOBNEJ

BUDOWIE I FUNKCJI

NAZWA

TKANKI

BUDOWA

FUNKCJA/

ROLA

WYSTEPO-

WANIE

SKÓRKA

KOMÓRKI ŚCIŚLE

PRZYLEGAJĄ,

KOMÓRKI ŻYWE, NA

POWIERZCHNI MOŻE

WYSTĘPOWAĆ WOSK

WYTWORY SKÓRKI:

APARATY SZPARKOWE,

WŁOSKI,

WŁOŚNIKI

OCHRONNA,

WYMIANA

GAZOWA,

POBIERANIE

WODY

przetchlinki

NA POWIERZCHNI

ORGANÓW

ROŚLINNYCH

KOREK

KOMÓRKI ŚCIŚLE

UŁOŻONE ,KOMÓRKI

MARTWE WYPEŁNIONE

POWIETRZEM

OCHRONNA,

CHRONI PRZED

MROZEM,

WYMIANA

GAZOWA

(PRZETCHLINKI)

OKRYWA GAŁĘZIE,

PIEŃ I KORZENIE

DRZEW I

KRZEWÓW

TKANKI OKRYWAJACE:

•Aparat szparkowy utworzony jest z dwóch komórek inaczej
zbudowanych niż komórki skorki.
• Komórki szparkowe maja nierównomiernie zgrubiale ściany
(ściana zewnętrzna jest cienka, elastyczna, a wewnętrzna od strony
szparki gruba, sztywna).
•Wewnątrz tych komórek występują chloroplasty umożliwiające
proces fotosyntezy, który jest jednym z elementów warunkujących
otwieranie i zamykanie aparatów szparkowych.

NAZWA

TKANKI

BUDOWA

FUNKCJA

ROLA

WYSTĘPO-

WANIE

MIĘKISZ

ZASAD-

NICZY

Komórki duże z dużą

wodniczką, między

komórkami

przestrzenie

międzykomórkowe

Zachodzą tam

wszystkie procesy

życiowe np.

oddychanie

Wypełnia

przestrzeni

e między

tkankami

MIĘKISZ

ASYMILA

-CYJNY

Komórki o cienkich

ścianach, liczne

chloroplasty

Wytwarzanie

składników

pokarmowych-

fotosynteza

W liściach i

obwodo-

wych

częściach

łodygi

MIĘKISZ

SPICH-

RZOWY

Komórki o cienkich

ścianach, brak

chloroplastów,

występują leukoplasty

Magazynowanie

materiałów

zapasowych np.

skrobi, białek

Łodygi,

korzenie,

nasiona,

owoce

MIĘKISZ

POWIE-

TRZNY

Między komórkami

duże przestrzenie

międzykomórkowe

wypełnione

powietrzem

Zbiornik powietrza

dla części zanu-

rzonych w wodzie

U roślin

wodnych

NAZWA

TKANKI

BUDOWA

FUNKCJA/

ROLA

WYSTĘPO-

WANIE

ŁYKO

Komórki żywe

tzw. rurki sitowe

Transport

asymilatów z

liści do korzenia

i łodygi

Wewnątrz

łodygi, korzenia

jako część

wiązki

przewodzącej

DREWNO

Komórki

martwe tzw,

naczynia i cewki

Transport wody

i soli

mineralnych z

korzenia do

łodygi i liści

W wiązce

przewodzącej

łyko

drewno

NAZWA

TKANKI

BUDOWA

FUNKCJA/

ROLA

WYSTĘPO-

WANIE

ZWARCICA

Komórki żywe ze

zgrubiałymi

ścianami

Ochrania łodygę

przed rozerwaniem

bądź złamaniem

Występuje

w

częściach

rosnących

TWARDZICA Komórki martwe,

ściany komórkowe

silnie zgrubiałe,

zdrewniane

Daje odporność na

złamanie, tworzy

twarde łupiny

pestek, orzechów

W wyroś-

niętych

organach,

twardych

częściach

nasion,

owocach

NAZWA

TKANKI

BUDOWA

FUNKCJA/

ROLA

WYSTĘPO-

WANIE

MIAZGA

Małe komórki, duże

jądra, cały czas zdolne

do podziału

Wzrost na

grubość

Między

drewnem, a

łykiem w

łodydze i

korzeniu

STOŻEK

WZROST

U

KORZENI

A I

ŁODYGI

Małe komórki, duże

jądra, cały czas zdolne

do podziału

Wzrost korzeni i

łodygi na

długość

Stożek wzrostu

korzenia i łodygi

NAZWA

TKANKI

BUDOWA

FUNKCJA

WYSTĘPO-

WANIE

TK.

WYDZIELNICZA

W komórkach,

przestworach

między-

komórkowych

zgromadzone

substancje

zwane

wydzielinami

Wydzieliny

chronią przed

zwierzętami,

nadają zapach,

zwabiają owady

Włoski, komórki

gruczołowe,

miodniki,

naczynia i rurki

mleczne

ORGAN

ROŚLINNY

FUNKCJA

KORZEŃ

Pobieranie wody i soli mineralnych z gleby,

utrzymywanie rośliny w podłożu

ŁODYGA

Transport wody z korzenia do łodygi,

Transport asymilatów z liścia do innych

organów,

Rusztowanie organizmu

LIŚĆ

fotosynteza, transpiracja, wymiana gazowa

KWIAT

Rozmnażanie płciowe

OWOC

Ochrona nasion

NAZWA

TKANKI

CECHY

FUNKCJA

POŁOŻENIE

MIĘŚNIOWA

GŁADKA

Włókna

wrzecionowate z

jednym jądrem,

skurcze niezależne

od naszej woli

Praca

narządów

wewnętrznych

Ściany

narządów

wewnętrznyc

h

MIĘŚNIOWA

POPRZECZNI

E

PRĄŻKOWAN

A

Włókna

cylindryczne, wiele

jader, poprzeczne

prążki,

Skurcze zależne od

woli

Umożliwiają

poruszanie

organizmu

Tworzy

mięśnie

szkieletowe

MIĘŚNIOWA

POPRZECZNI

E

PRĄŻKOWAN

A SWOISTA

SERCA

Włókna

rozgałęzione, jedno

lub dwa jadra,

skurcze niezależne

od woli

Praca serca

Buduje serce

TKANKI
MIĘŚNIOWE

NAZWA

TKANKI

CECHY

FUNKCJA

POŁOŻENIE

NABŁONKOWA

Komórki ściśle

przylegają

Ochronna,

wchłanianie

substancji

odżywczych,

wymiana

gazowa

Na zewnątrz

organizmu,

wyściela

narządy

wewnętrzne

NAZWA

TKANKI

CECHY

FUNKCJA

POŁOŻENIE

NERWOWA

Komórki kształt

drzewka

składają się z

dendrytów,

aksonu, ciała

komórki z

jądrem

Odbieranie i

przekazywanie

impulsów

nerwowych

Buduje układ

nerwowy

NAZWA

TKANKI

CECHY

FUNKCJA

POŁOŻENIE

KREW

Płynna erytrocyty,

leukocyty, płytki

krwi, osocze

Transportowa,

obronna,

termoregulacja

Układ

krwionośny

LIMFA

Płynna, leukocyty,

osocze

Odpornościowa,

transport tłuszczów

i witamin w nich

rozpuszczalnych

Układ

limfatyczny

KOSTNA

Komórki kostne w

jamkach kostnych

Rusztowanie dla

organizmu,

ochrona narządów

wewnętrznych

szkielet

CHRZĘSTNA
TŁUSZCZO-

WA



KOMÓRKA



TKANKA



NARZĄD(ORGAN)



UKŁAD NARZĄDÓW

UKŁAD

FUNKCJA

szkieletowy Stanowi rusztowanie organizmu, ochronę narządów,
mięśniowy

Umożliwia poruszanie

pokarmowy Pobieranie pokarmu, trawienie, wchłanianie składników

do organizmu

oddechowy Pobieranie tlenu ze środowiska zewnętrznego i

odprowadzenie dwutlenku węgla

krążenia

Transport tlenu, dwutlenku węgla i różnych substancji,

obrona przed drobnoustrojami,

nerwowy

Odbieranie informacji ze środowiska zewnętrznego i

wewnętrznego, przewodzenie impulsów do narządów

wykonawczych, regulacja i koordynacja czynności

narządów wewnętrznych

rozrodczy

rozmnażanie



ODŻYWIANIE



ODDYCHANIE



WYDALANIE



ROZMNAŻANIE



WZROST I ROZWÓJ



WZROST I ROZWÓJ



REAKCJA NA BODŹCE

chlrofil

Energia słoneczna



Temperatura



Dwutlenek węgla



Obecność chlorofilu



Enzymy

ZAPAMIETAJ!

Proces fotosyntezy jest reakcją anaboliczną
(wymaga nakładu energii)
Zachodzi w chloroplastach
Istotą procesu fotosyntezy jest:
a)Przekształcenie energii świetlnej w
chemiczną
b)Wytworzenie związków organicznych
z dwutlenku węgla i wody
c)Wydalenie tlenu



Oddychanie zachodzi w komórkach
wszystkich organizmów w
mitochondriach



Istotą procesu jest uwolnienie energii



Jest to proces biologicznego utleniania,
polegającym na rozkładzie substancji
organicznych z wydzieleniem energii



Jest to przykład katabolizmu



Glukoza + tlen dwutlenek węgla +woda +energia

CECHY

ODDYCHANIE

TLENOWE

ODDYCHANIE

BEZTLENOWE

występowanie

Człowiek, rośliny,

zwierzęta, niektóre

bakterie i grzyby

Niektóre bakterie i

grzyby np. drożdże,

pasożyty przewodu

pokarmowego

substraty

Związki organiczne,

tlen

Związki organiczne

produkty

CO

2

, H

2

O

Alkohol, kwas

mlekowy,

CO

2

Ilość uwolnionej

energii

Bardzo duża

Bardzo mała

Miejsce przebiegu

procesu

Mitochondria,

cytoplazma

cytoplazma

CECHY

FOTOSYNTEZA

ODDYCHANIE

występowanie

rośliny zielone

zawierające chlorofil

każdy żywy organizm

Miejsce

przebiegu

chloroplasty

mitochondria,

Czas trwania

tylko w dzień

w dzień i w nocy

substraty

związki nieorganiczne:

woda, dwutlenek węgla

związki organiczne,

głównie węglowodany i

tłuszcze

produkty

Związki organiczne np.

węglowodany, białka,

tłuszcze oraz tlen

Związki nieorganiczne:

dwutlenek węgla, woda

energia

pobierana z zewnątrz i

gromadzona w związkach

organicznych

energia wiązań

chemicznych jest

uwalniana

•

Usuwanie z organizmu zbędnych i
niepotrzebnych produktów przemiany
materii

•

ROŚLINY

•

Przetchlinki, aparaty szparkowe, cała
powierzchnia ciała

•

ZWIERZETA

•

Nerki, narządy oddechowe (płuca, skrzela,
tchawki), gruczoły potowe

Wydalany związek

Narząd wydalniczy

Mocznik

Skóra, nerki

Dwutlenek węgła

płuca

woda

Skóra, płuca, nerki



Zdolność do wytwarzania potomstwa



1. Bezpłciowe rozmnażanie

-powstanie organizmu z różnych

komórek tego samego organizmu



A)podział



B) pączkowanie



C)fragmentacja plechy



D) zarodniki



E) zmodyfikowane pędy (kłącza,

bulwy , cebule, rozłogi



Powstanie nowego organizmu po
połączeniu się komórek rozrodczych
(gamet)- organizm różni się od
osobników rodzicielskich