tkanki roślinne - vademecum, Operon - biologia - notatki


Tkanki roślinne

Budowa

Funkcja

Tkanki merystematyczne

- tkanki utworzone z komórek zdolnych do regularnych podziałów;

- tkanki złożone z komórek o cienkich wyłącznie pierwotnych ścianach komórkowych z dużymi jądrami komórkowymi i niewielkim stopniu wakuolizacji.

Komórki tych tkanek dzieląc się produkują nowe partie tkanek. które po zróżnicowaniu się powodują wzrost organów już istniejących lub tworzą nowe.

Wzrost może się odbywać równocześnie we wszystkich kierunkach rozwijającego się organu, a po osiągnięciu określonej wielkości i kształtu wzrost zostaje zakończony.

Merystemy pierwotne

- wierzchołkowe

- boczne

- wstawowe (interkalarne)

- stanowią szczytowe zakończenie organów osiowych, takich jak łodyga i korzeń;

- wewnątrz organów osiowych cylinder tkanki merystematycznej powoduje odkładanie nowych komórek do wnętrza i na zewnątrz;

- są to partie tkanki merystematycznej umiejscowione w łodydze ponad nasadami liści, u podstawy międzywęźli.

- powodują wzrost na długość, nazywane są stożkami wzrostu;

- powoduje wzrost korzenia i pędu na grubość, np. kambium i miazga korkorodna (felogen);

- również wzrost na długość, np. u traw (wstawowe wydłużenie międzywęźli).

Merystemy wtórne

powstają z żywych komórek tkanek stałych przez odróżnicowanie i powrót do stanu embrionalnego.

np. miazga korkorodna, kambium międzywiązkowe, merystemy wierzchołkowe korzeni bocznych, tkanka kalusowa, czyli przyranna odgrywająca dużą rolę przy zrastaniu się fragmentów dwu roślin podczas szczepienia.

Tkanki stałe - w pełni zróżnicowane.

Tkanka miękiszowa (parenchymatyczna)

- miękisz zasadniczy

- miękisz zieleniowy

- miękisz spichrzowy

- miękisz powietrzny

Najbardziej rozpowszechniony typ tkanki roślinnej, komórki tej tkanki są żywe, a ich protoplast jest silnie zwakuolizowany.

- zbudowany jest z cienkościennych, równomiarowych komórek;

- zwany asymilacyjnym składa się z komórek wyposażonych w bardzo liczne chloroplasty;

- składa się z komórek wypełnionych materiałami zapasowymi w postaci skrobi, tłuszczów lub białek;

- jest cechą charakterystyczną jest silny rozwój przestworów międzykomórkowych, które tworzą ciągły system kanałów powietrznych.

Parenchyma jest tkanką stałą, która jednak nie utraciła całkowicie zdolności do podziałów komórkowych, stosunkowo łatwo też ulega ona odróżnicowaniu i daje początek merystemom wtórnym.

Miękisz ten wypełnia przestrzenie miedzy innymi tkankami w różnych organach (kora pierwotna i rdzeń w młodych łodygach oraz miękisz w owocach).

Typowy miękisz asymilacyjny występuje w liściach.

Odmianę miękiszu spichrzowego stanowi miękisz wodny o komórkach posiadających duże wodniczki, służy do magazynowania wody.

Miękisz powietrzny pełni funkcję tkanki przewietrzającej.

Tkanki wzmacniające:

- kolenchyma

- sklerenchyma

- zbudowana z komórek żywych i wydłużonych, otoczonych niezdrawniałą celulozowo-pektynową ścianą mającą charakterystyczne zgrubienia. Komórki kolenchymy zazwyczaj ściśle do siebie przylegają i tworzą zwartą tkankę.

- dojrzałe komórki sklerenchymatyczne mają mocno zgrubiałe i na ogół silnie zdrewniałe ściany wtórne.

Odpowiedzialne za sztywność i wytrzymałość mechaniczną rośliny.

- kolenchyma kątowa (grubienia biegną wzdłuż kątów komórki, w miejscach, gdzie trzy lub więcej komórek graniczy ze sobą)

- kolenchyma płatowa (zgrubieniu ulegają ściany równoległe i styczne względem obwodu organu).

- włókna są to komórki sklerenchymatyczne bardzo silnie wydłużone otoczone grubą ścianą komórkową;

Tkanki roślinne

Budowa

Funkcja

- sklereidy komórki sklerenchymatyczne o bardzo różnych kształtach, występują w miąższu owocu gruszy.

Tkanki przewodzące:

- Ksylem (drewno)

- Felom (łyko)

- jest tkanką niejednorodną, która osiąga najwyższy stopień zróżnicowania u okrytozalążkowych;

- jest tkanką, w której odbywa się transport na dalsze odległości substancji organicznych, przede wszystkim cukrów.

- rozprowadza po całej roślinie wodę i sole mineralne pobrane z gleby przez korzenie.

Naczynia stanowią element drewna charakterystyczny dla okrytozalążkowych. Poszczególne człony komórek ustawione są w pionowe szeregi i tworzą rury ciągnące się bez przerwy na znacznych odcinkach.

Cewki są to komórki wydłużone, na końcach zwężone lub o ukośnych ścianach poprzecznych, ich ściany są zdrewniałe, dojrzałe cewki są komórkami martwymi, pozbawionymi protoplastów, przystosowanymi do przewodzenia wody u roślin nagonasiennych.

Rurki sitowe pionowe szeregi specjalnych komórek, które nazywamy członami rur sitowych. Są to żywe komórki, o wydłużonym kształcie i celulozowej ścianie. Wnętrze ich wypełnia wodniczka, otoczona cytoplazmatycznym płaszczem. Na poprzecznych płaszczyznach ścian występują perforacje zwane sitami.

Tkanki okrywające:

Epiderma

stanowi najczęściej pojedynczą warstwę komórek na powierzchni młodych organów, zbudowana jest z komórek żywych, otoczonych celulozową ścianką, ściśle do siebie przylegających, zwykle pozbawionych chloroplastów

Skórka tworzy graniczną warstwę pomiędzy rośliną a środowiskiem zewnętrznym

- odgrywa rolę w gospodarce wodnej

- zapobiega utracie wody w procesie transpiracji.

Peryderma (korkowica)

okrywa starsze organy, w skład jej wchodzą felem, tzn. korek i felogen - miazga korkorodna.

korek jest tkanką nieprzepuszczalną dla wody i powietrza, stanowi warstwę chroniącą wnętrze organu przed utratą wody oraz uszkodzeniami mechanicznymi i temperaturowymi.

Komórki i tkanki wydzielnicze

zaliczamy tu pojedyncze komórki lub zespoły komórkowe wydzielające w dużych ilościach specjalne produkty przemiany materii

- mogą występować na powierzchni roślin;

- niekiedy funkcje wydzielnicze pełnią włoski;

- miodniki to grupy komórek wydzielające na zewnątrz słodki nektar;

- komórki mleczne występują wewnątrz organów tworząc nawet rury mleczne. Sok mleczny może zawierać różne substancje, cukry, olejki lotne, woski, żywice a nawet trujące alkaloidy;

- przewody żywiczne występują u roślin iglastych.

Czynnikami regulującymi ekspresję genów są auksyny (czynniki zewnętrzne) oraz światło, stężenie CO2, wilgotność, czynniki mechaniczne.

Różnicowanie komórek to synteza różnych białek przez komórki o tym samym genomie.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
tkanki roślinne- TEST, Operon - biologia - notatki
wyd TRANSPORT ROŚLIN- wyd, biologia- studia, Operon - biologia - notatki (jamjesttys)
test- tkanki zwierzęce, Operon - biologia - notatki
układ rozrodczy(2), Operon - biologia - notatki
test- protisty, Operon - biologia - notatki
układ pokarmowy(2), Operon - biologia - notatki
tkanki roślinne vademecum
wyd SKÓRA- wyd, biologia- studia, Operon - biologia - notatki (jamjesttys)
wyd CHEMOSYNTEZA- wyd, biologia- studia, Operon - biologia - notatki (jamjesttys)
układ krążenia(2), Operon - biologia - notatki
Protisty- test, Operon - biologia - notatki
układ wydalniczy(2), Operon - biologia - notatki
UKŁAD NERWOWY- wydr, biologia- studia, Operon - biologia - notatki (jamjesttys)
METABOLIZM, Operon - biologia - notatki
KOMÓRKA EUKARIOTYCZNA, biologia- studia, Operon - biologia - notatki (jamjesttys)
PARZYDEłKOWCE, Operon - biologia - notatki

więcej podobnych podstron