Rodzaje inwestycji
zagranicznych
Wykonali:
Ochota Sabina
Nowakowski Jakub
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne stanowią we
współczesnej gospodarce najważniejszą formę
migracji kapitału.
Pojęcie bezpośrednich inwestycji zagranicznych
oznacza lokatę kapitału w przedsiębiorstwie
zagranicznym.
Celem takiego działania jest uzyskanie trwałego
wpływu na kierowanie jego działalnością i osiąganie
zysków z tego tytułu. Patrząc od strony
makroekonomii, bezpośrednie inwestycje
zagraniczne to forma międzynarodowego przepływu
kapitału lub jedno z zewnętrznych źródeł
finansowania gospodarki danego kraju. Natomiast
patrząc przez pryzmat mikroekonomii, jest to
podstawowe źródło finansowania transnarodowych
podmiotów gospodarczych oraz transferu
niezbędnych czynników wytwórczych poza granice
kraju.
Pojęcie bezpośrednich inwestycji
zagranicznych obejmuje:
• Zakup udziałów w już istniejących
firmach zagranicznych,
• Założenie nowej filii za granicą,
• Nabycie majątku nieruchomego za
granicą w celu rozszerzenia
dotychczasowej działalności.
W literaturze, wyróżnia się dwie podstawowe formy
bezpośrednich inwestycji zagranicznych
• Inwestycje typu greenfield, czyli
inwestycje od podstaw,
• Inwestycje w postaci fuzji i przejęć
Inwestycje typu greenfield
charakterystyczne są dla
rozwijających się krajów
Inwestycje w postaci fuzji i przejęć
dominują w krajach rozwiniętych
Do najpopularniejszych teorii wyjaśniających
przepływy kapitału w formie bezpośrednich
inwestycji zagranicznych zaliczamy:
• Teorię przewag monopolistycznych,
• Teorię międzynarodowego cyklu życia
produktu,
• Teorię lokalizacji,
• Teorię internalizacji,
• Eklektyczną teorię międzynarodowej
produkcji.
Teorie wyjaśniające przepływy kapitału w
formie bezpośrednich inwestycji
zagranicznych można podzielić na:
- Makroekonomiczne teorie bezpośrednich
inwestycji zagranicznych,
- Teorie mikroekonomiczne bezpośrednich
inwestycji zagranicznych.
Do najpopularniejszych makroekonomicznych
koncepcji tłumaczących kreowanie bezpośrednich
inwestycji zagranicznych zaliczamy:
- Teorię obszarów walutowych
Zgodnie z nią, kapitał wędruje tam, gdzie
stopa zwrotu z zainwestowanego kapitału
będzie wyższa niż w kraju macierzystym
Makroekonomiczne koncepcje:
-
Teorię kształtowania się pozycji
inwestycyjnej na rynkach
zagranicznych:
Decyzje lokalizacji zagranicznych inwestycji
bezpośrednich wyjaśnia się za pomocą
zróżnicowania poziomu rozwoju gospodarczego
poszczególnych krajów.
Makroekonomiczne koncepcje:
- Teorię względnych przesunięć
kosztów siły roboczej i kapitału:
Autorem tej teorii jest japoński ekonomista Kojima,
który opracował ją w 1973 roku i podzielił
zagraniczne inwestycje bezpośrednie na dwa typy:
1. Będące rezultatem mikroekonomicznych
kalkulacji na szczeblu przedsiębiorstw, które starają
się wykorzystać pewne przewagi typu
monopolistycznego lub oligopolistycznego.
2. Zagraniczne inwestycje bezpośrednie nastawione
na wykorzystywanie zachodzących w czasie zmian,
pozycji poszczególnych krajów, spowodowanych
kształtowaniem się w nich kosztów zastosowania
siły roboczej i kapitału.
Do najpopularniejszych teorii mikroekonomicznych
zaliczamy:
- Teorię przewagi własnościowej przedsiębiorstwa
- Teorię lokalizacji zagranicznych inwestycji
bezpośrednich:
Istotnym czynnikiem skłaniającym do
podejmowania zagranicznych inwestycji
bezpośrednich jest uzyskanie możliwości
konkurowania dzięki lokalizacji produkcji na miejscu,
bez fizycznej obecności przedsiębiorstwa na danym
rynku.
- Teoria przewagi monopolistyczne:
Przedsiębiorstwo decyduje się na bezpośrednie
inwestycje zagraniczne, gdy jest to korzystniejsze
niż eksport. Posiada narzędzia dające mu przewagę
nad konkurencją m.in. technologia, know–how w
zarządzaniu i kapitał.
Teorie mikroekonomiczne:
- Teorię transakcji wewnętrznych zwanej również teorią
internalizacji:
Teoria ta odwołuje się do tezy głoszącej, że wszystkie inwestycje
bezpośrednie oraz powstanie przedsiębiorstw multinarodowych
można sprowadzić do problemu niedoskonałości rynku i zjawiska
zastępowania rynku zewnętrznego rynkiem wewnętrznym.
- Elektryczną teorię produkcji międzynarodowej:
Warunkiem podjęcia bezpośrednich inwestycji zagranicznych
jest jednoczesne wystąpienie trzech współzależnych okoliczności
składających się na paradygmaty:
1.Posiadania przez firmę specyficznych przewag
własnościowych, którymi nie dysponują inne przedsiębiorstwa
działające na rynku zagranicznym.
2.Występowania korzystnych czynników lokalizacyjnych.
3.Istnienia większych korzyści dla firmy z internalizacji
Znaczenie inwestycji bezpośrednich w gospodarce
światowej
Międzynarodowe przepływy kapitału w formie bezpośrednich
inwestycji zagranicznych w najbardziej kompleksowy sposób
bada Konferencja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i
Rozwoju
Począwszy od 1991 roku przygotowuje ona coroczną publikację
zatytułowaną Raport o światowych inwestycjach. W latach 1998-
2002 bezpośrednie inwestycje zagraniczne na świecie
charakteryzowały dwa odrębne trendy:
- wzrostowy o średniorocznym tempie przekraczającym 40%
- gwałtowny spadek napływu bezpośrednich inwestycji
zagranicznych w skali świata, którego ujemna dynamika wyniosła
42%
Dla 2002r. wielkość ta ukształtowała się na poziomie prawie
11,5%. Oznacza to, że na przestrzeni dwóch lat inwestycje
bezpośrednie na świecie zmniejszyły się o 620 mld USD.
Spadek międzynarodowych przepływów kapitału w latach 2001-
2002 charakteryzował się największą ujemną dynamiką wzrostu w
okresie ostatnich trzydziestu lat. Wynikał on z kombinacji trzech
podstawowych czynników:
-Makroekonomicznych (spowolnienie gospodarcze oraz spadek
aktywności gospodarczej na świecie, zwłaszcza w grupie
krajów rozwiniętych),
- Mikroekonomicznych (niewielkie zyski przedsiębiorstw),
- Instytucjonalnych (mniejsza skala procesów
prywatyzacyjnych
w grupie krajów rozwijających się, spadek zaufania do
korporacji transnarodowych.
Zupełnie innymi tendencjami charakteryzują się bezpośrednie
inwestycje zagraniczne typu greenfield. Ich spadek przypada na lata
1998-1999, natomiast dodatnia dynamika wzrostu na okres lat od
2000 do2002.
W 2002r. ten rodzaj inwestycji ukształtował się na poziomie 281 mld
USD
i w porównaniu z rokiem wcześniejszym zwiększył się o prawie 10%.
Inwestycje te przybierały głównie formę budowy zakładu
produkcyjnego od podstaw, przeważnie w rozwijających się krajach
Azji oraz Europy
Środkowo–Wschodniej.
Zmiany wywołane kryzysem w 2008-2009r. przynoszą stopniowy
spadek udziału inwestycji w sektory kapitałochłonne oraz produkcyjne
na rzecz usługowych. Takie zjawisko jest szczególnie zauważalne w
Europie.
Polska stała się po Irlandii najpoważniejszym kierunkiem na Starym
Kontynencie do lokowania inwestycji z tego sektora.
Dziękujemy za uwagę