POJĘCIE KLASY
SPOŁECZNEJ
Katarzyna Brzozowska
Anna Modzelewska - Wójtowicz
Gr II soc muz
Pojęcie klasy społecznej wg
Stanisława Ossowskiego
1. Klasy stanowią system grup najwyższego
rzędu w strukturze społecznej:
a) jako grupy najwyższego rzędu
b) system grup najwyższego rzędu
2. Podział klasowy dotyczy pozycji społecznych
związanych z systemami przywilejów i
upośledzeń niewyznaczonych przez kryteria
biologiczne
3. Przynależność jednostek do klasy społecznej
jest względnie trwała
Różne kryteria na gruncie
wspólnych założeń
S. Ossowski przedstawia cztery cechy
określające klasę społeczną:
1.„Układ pionowy”
2.Odrębność trwałych interesów
klasowych
3.Świadomość klasowa
4.Izolacja klasowa
Sprawa współzależności
Kryteria klasowości są od siebie
niezależne. Kryteria charakteryzujące
klasę społeczną są wzajemnie od
siebie zależne, oznacza to, że
określenia społeczeństwa klasowego
mogą się w istocie mniej różnić
między sobą niż można by sądzić na
podstawie poszczególnych definicji.
Sprawa współzależności
Ossowski stwierdza, że różnice w
poglądach klasowości społeczeństw nie
są tylko sprawą akcentów.
Poszczególne koncepcje mogą różnić
się nie tylko tym, którą cechę systemu
klas wysuwają jako podstawową, ale
również tym, że jedne biorą pod uwagę
trzy czy cztery warunki, a inne tylko
dwa, takie lub inne.
Klasowość jako cecha
struktury społecznej
podlegająca stopniowaniu
• Stopniowaniu podlega wyrazistość granic
klasowych i rozpiętość nierówności
społecznych
• Stopniowaniu podlegają również odrębności
lub przeciwieństwa interesów klasowych
• Świadomość klasowa – powszechność
klasowego uświadomienia, treść i ładunek
emocjonalny
• Stopień klasowej izolacji towarzyskiej i
międzyklasowej komunikatywności
Model klasy jako grupy
podstawowej
• Na model składa się kilka cech
podlegających stopniowaniu
• Zachodzi tu interferencja kilku
kryteriów
( braki jednego kryterium mogą być
kompensowane przez wyższy
stopień jakiejś
innej cechy)
Podział wyczerpujący lub
niewyczerpujący
Zależnie od pojmowania klasy społeczeństwo
może być systemem klas albo systemem klas
i grup do pewnego stopnia klasom
podobnym, albo nie objętych pojęciem klasy.
1.Marksiści reprezentują podział
niewyczerpujący, klasy nazywają zwykle
warstwami.
2.Socjologowie amerykańscy i
zachodnioeuropejscy reprezentują podział
wyczerpujący.
Typy odchylenia od modelu
• Wg Stanisława Ossowskiego istnieją
pewne typy odchyleń od modelu,
które nie wynikają wyłącznie z
szerszych lub węższych granic
pojęcia.
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ