Ćwiczenie 3
Ćwiczenie 3
Wydział lekarski
Wydział lekarski
TYPY, METODY I NARZĘDZIA W
TYPY, METODY I NARZĘDZIA W
BADANIACH
BADANIACH
EPIDEMIOLOGICZNYCH
EPIDEMIOLOGICZNYCH
POMIAR ZDROWIA -
POMIAR ZDROWIA -
SANOMETRIA
SANOMETRIA
Prowadzone w różnych krajach już od około
Prowadzone w różnych krajach już od około
1830 r., w różnych zakresach i celach ,
1830 r., w różnych zakresach i celach ,
przyczyniły się do gromadzenia i
przyczyniły się do gromadzenia i
porządkowania metod pomiarowych.
porządkowania metod pomiarowych.
Jest wiele metod… Jedne używane są często
Jest wiele metod… Jedne używane są często
inne zaś rzadko tylko do specyficznych
inne zaś rzadko tylko do specyficznych
pomiarów.
pomiarów.
METODY :
METODY :
Testy
Testy
Sposoby
Sposoby
Cechy
Cechy
Wzory matematyczne
Wzory matematyczne
Schematy organizacyjne
Schematy organizacyjne
Praktyczny podział badań:
Praktyczny podział badań:
1.
1.
Obserwacyjne (opisowe,
Obserwacyjne (opisowe,
analityczne)
analityczne)
2.
2.
Eksperymentalne
Eksperymentalne
(doświadczalne)
(doświadczalne)
Badania obserwacyjne (opisowe i
Badania obserwacyjne (opisowe i
analityczne)
analityczne)
Nad populacją – (zw. ekologiczne lub
Nad populacją – (zw. ekologiczne lub
statystyczne)
statystyczne)
Nad pojedyńczymi osobami – (zw. przekrojowe
Nad pojedyńczymi osobami – (zw. przekrojowe
lub przesiewowe)
lub przesiewowe)
Kliniczno - kontrolne ( porównawcze)
Kliniczno - kontrolne ( porównawcze)
Kohortowe albo długofalowe - prospektywne
Kohortowe albo długofalowe - prospektywne
Dotychczasowy podział typów
Dotychczasowy podział typów
badań:
badań:
Retrospektywne
Retrospektywne
Prospektywne
Prospektywne
Doświadczalne
Doświadczalne
Mieszane
Mieszane
Podziały te w znacznym zakresie arbitralne, a
Podziały te w znacznym zakresie arbitralne, a
niekiedy zamazują granice metodologiczne
niekiedy zamazują granice metodologiczne
Metody wyboru populacji do
Metody wyboru populacji do
badań
badań
Metoda przesiewowa
Metoda przesiewowa
Metoda reprezentacyjna
Metoda reprezentacyjna
Metoda doboru celowanego
Metoda doboru celowanego
Populacja o składzie przypadkowym
Populacja o składzie przypadkowym
Metoda przesiewowa
Metoda przesiewowa
Obejmuje całą populację – (należy
Obejmuje całą populację – (należy
objąć badaniem przynajmniej 80%
objąć badaniem przynajmniej 80%
populacji jeśli badamy cechę
populacji jeśli badamy cechę
fizjologiczną.
fizjologiczną.
Np..
Np..
Badania małoobrazkowe Rtg Klp
Badania małoobrazkowe Rtg Klp
WZW B u położnic
WZW B u położnic
WR (kiłą)– u wszystkich
WR (kiłą)– u wszystkich
przyjmowanych do szpitala
przyjmowanych do szpitala
Metoda reprezentacyjna
Metoda reprezentacyjna
Polega na tym , że określoną cechę
Polega na tym , że określoną cechę
bada się w grupie reprezentacyjnej
bada się w grupie reprezentacyjnej
wybranej z populacji losowo.
wybranej z populacji losowo.
Metodę stosuje się wówczas, gdy
Metodę stosuje się wówczas, gdy
istnieje obiektywna możliwość
istnieje obiektywna możliwość
przeniesienia wyników badania grupy
przeniesienia wyników badania grupy
reprezentacyjnej na wnioskowanie o
reprezentacyjnej na wnioskowanie o
całej populacji.
całej populacji.
Metoda doboru celowanego
Metoda doboru celowanego
Polega na celowym wyborze jednostek
Polega na celowym wyborze jednostek
o określonych cechach do
o określonych cechach do
kontrolowanych badań
kontrolowanych badań
epidemiologicznych
epidemiologicznych
Populacja o składzie
Populacja o składzie
przypadkowym
przypadkowym
Populacja ta charakteryzuje się tym, że
Populacja ta charakteryzuje się tym, że
badania określonych cech
badania określonych cech
przeprowadza się u tych jednostek
przeprowadza się u tych jednostek
zagrożonej (chorującej) populacji,
zagrożonej (chorującej) populacji,
które zgłoszą się same lub są
które zgłoszą się same lub są
zgłaszane do badania przez lekarzy.
zgłaszane do badania przez lekarzy.
Np. po awarii w fabryce
Np. po awarii w fabryce
pobierających niepoznane leki itp.
pobierających niepoznane leki itp.
Planowanie badań
Planowanie badań
Cel badania (tezy, hipotezy, twierdzenia, pytania)
Cel badania (tezy, hipotezy, twierdzenia, pytania)
Zapoznanie się z wcześniejszymi lub
Zapoznanie się z wcześniejszymi lub
podobnymi badaniami w tym samym zakresie
podobnymi badaniami w tym samym zakresie
Zasięg badań
Zasięg badań
1.
1.
Stopień międzynarodowy
Stopień międzynarodowy
2.
2.
Stopień ogólnokrajowy
Stopień ogólnokrajowy
3.
3.
Stopień wojewódzki
Stopień wojewódzki
4.
4.
Stopień lokalny
Stopień lokalny
5.
5.
Stopień specjalny (nowe szczepionki, leki, itp.)
Stopień specjalny (nowe szczepionki, leki, itp.)
Podstawowa charakterystyka demograficzna
Podstawowa charakterystyka demograficzna
Wybór metod i technik badawczych
Wybór metod i technik badawczych
Organizacja badań
Organizacja badań
Realizacja badań
Realizacja badań
Zbiór, uporządkowanie i analiza
Zbiór, uporządkowanie i analiza
danych
danych
Opracowanie i sprawozdanie z badań
Opracowanie i sprawozdanie z badań