ZASADY ZAPISU RODOWODU:
rysowanie rodowodów
Akademia Medyczna w Warszawie Zakład Genetyki Medycznej
Ćwiczenia z propedeutyki genetyki klinicznej
Wywiad
rodzinny ?
Kilka
wskazówek
dotyczących
prawidłowo
zebranego
wywiadu
rodzinnego.
Gdy pytasz osobę o braci i siostry,
dowiedz się , czy miała rodzeństwo,
które zmarło: często ludzie, nie
pytani, wymieniają tylko osoby
żyjące.
Spytaj o przypadki śmierci
noworodków i poronienia.
Korf B.R. 2003. Genetyka
człowieka 8-9.
Zwróć uwagę na to, czy omawiane
rodzeństwo ma tych samych oboje
rodziców , co badana osoba oraz na
rodzeństwo adoptowane.
Spytaj o związki
krewniacze.
Spytaj o pochodzenie
etniczne różnych gałęzi
rodzinny.
Jeżeli to możliwe, spróbuj uzyskać
dokumentację (np.. Wyniki badań
karty informacyjne) istotna dla
wywiadu rodzinnego; często
członkowie rodziny na podstawie
powierzchownych informacji,
które mogą być nieprawidłowe,
wnioskują, że krewni cierpią na
zaburzenia „przekazywane w
rodzinie”.
Wcześniejsza dokumentacja użyteczna
dla porady genetycznej
• dokumentacja medyczna z archiwów szpitalnych,
prywatnych gabinetów lekarskich oraz innych zakładów
leczniczych
• odpowiednie instytucje i urzędy lokalne lub regionalne
• biura parafialne
• do najbardziej przydatnych dokumentów należą:
- wyniki badań
sekcyjnych
- informacje o zabiegach
chirurgicznych
- kompleksowy opis wszystkich badań
przeprowadzonych u danej osoby
- wyniki badań laboratoryjnych np. badania
chromosomów
- fotografie
rodzinne
Friedman J.M. i inni 1997 Genetyka
Różnorodność symboli
stosowanych przy
sporządzaniu rodowodu
(kilka
przykładów)
Biologiczni rodzice i ich potomstwo
x
Rekomendowany przez
PSTF
Bennett R.L., Steinhaus K.A., Uhrich S.B., et al. 1995. Recomendations for standardized human pedigree nomenclature. Pedigree
Standarization Tack Force of National Society of Genetic Counselors. Am. J. Hum. Genet. 56: 745-752.
Stienhaus K.A., Bennett R.L., Resta R.G., Uhrich S.B., Doyle D.L., Marlek D.S., Vincent V.A. 1995. Inconsistencies in pedigree symbols in
human genetics publications: a need for standardization. Am. J. Hum. Genet. 56: 291-295
Bennett R.L., Steinhaus K.A., Uhrich S.B., et al. 1995. Recomendations for standardized human pedigree nomenclature. Pedigree
Standarization Tack Force of National Society of Genetic Counselors. Am. J. Hum. Genet. 56: 745-752.
Stienhaus K.A., Bennett R.L., Resta R.G., Uhrich S.B., Doyle D.L., Marlek D.S., Vincent V.A. 1995. Inconsistencies in pedigree symbols in
human genetics publications: a need for standardization. Am. J. Hum. Genet. 56: 291-295
Osoba chora
Rekomendowane przez
PSTF
płeć męska
płeć
żeńska
płeć
nieznana
*
#
c
Osoba
nieżyjąca
Rekomendowane przez
PSTF
płeć męska
płeć żeńska
płeć nieznana
*
Bennett R.L., Steinhaus K.A., Uhrich S.B., et al. 1995. Recomendations for standardized human pedigree nomenclature. Pedigree
Standarization Tack Force of National Society of Genetic Counselors. Am. J. Hum. Genet. 56: 745-752.
Stienhaus K.A., Bennett R.L., Resta R.G., Uhrich S.B., Doyle D.L., Marlek D.S., Vincent V.A. 1995. Inconsistencies in pedigree symbols in
human genetics publications: a need for standardization. Am. J. Hum. Genet. 56: 291-295
Ciąża
Rekomendowane przez
PSTF
płeć męska
płeć
żeńska
płeć
nieznana
Grupa osób (znana liczba)
Rekomendowane przez
PSTF
płeć męska
płeć żeńska
płeć nieznana
P
P
P
P
P
?
5
2
4
2
(3)
5
5
5
Bennett R.L., Steinhaus K.A., Uhrich S.B., et al. 1995. Recomendations for standardized human pedigree nomenclature. Pedigree
Standarization Tack Force of National Society of Genetic Counselors. Am. J. Hum. Genet. 56: 745-752.
Stienhaus K.A., Bennett R.L., Resta R.G., Uhrich S.B., Doyle D.L., Marlek D.S., Vincent V.A. 1995. Inconsistencies in pedigree symbols in
human genetics publications: a need for standardization. Am. J. Hum. Genet. 56: 291-295
Przerwanie ciąży
Poronienie spontaniczne
(Sp)
Rekomendowane przez
PSTF
płeć męska
płeć
żeńska
płeć nieznana
Poronienia
spontaniczne
Poronienia
spontaniczne
- chory płód
Płeć męska
Płeć żeńska
Ciąża
pozamaciczna
Płeć męska
Płeć
żeńska
Rekomendowane przez
PSTF
płeć męska
płeć
żeńska
płeć nieznana
Przerwanie
ciąży
Przerwanie ciąży
- chory płód
Płeć męska
Płeć żeńska
Płeć męska
Płeć
żeńska
SA
T
( Za: Bennett R.L., Steinhaus K.A., Uhrich S.B., et al. Recomendations for standardized human pedigree nomenclature.
Pedigree Standarization Tack Force of National Society of Genetic Counselors. Am. J. Hum. Genet. 1995: 745-752.
Symbole stosowane przy sporządzaniu
rodowodu
Płeć męska
Płeć żeńska
Płeć nieznana
Osob
a
Osoba
chora
Grupa osób
(znana
liczba)
Grupa osób
(nieznana
liczba)
Osoba nieżyjąca
Martwe urodzenia
(ang. stillbirth,
SB)
Ciąża
(ang. pregnancy,
P)
Probant
Osoba
badana
5
n
SB
P
5
n
SB
P
5
n
SB
P
( Za: Bennett R.L., Steinhaus K.A., Uhrich S.B., et al. Recomendations for standardized human pedigree nomenclature.
Pedigree Standarization Tack Force of National Society of Genetic Counselors. Am. J. Hum. Genet. 1995: 745-752.
Symbole stosowane przy sporządzaniu
rodowodu
Płeć męska
Płeć żeńska
Płeć nieznana
Poronienia
spontaniczne
Poronienia
spontaniczne
- chory płód
Przerwanie
ciąży
Przerwanie ciąży
- chory płód
Płeć męska
Płeć żeńska
Ciąża
pozamaciczna
Płeć męska
Płeć
żeńska
Płeć męska
Płeć żeńska
Płeć
żeńska
Płeć męska
Heterozygot
a
Nosicielka cechy
sprzężonej z
chromosomem X
Brak
potomstwa
Niepłodność
( Za: Bennett R.L., Steinhaus K.A., Uhrich S.B., et al. Recomendations for standardized human pedigree nomenclature.
Pedigree Standarization Tack Force of National Society of Genetic Counselors. Am. J. Hum. Genet. 1995: 745-752.
Symbole stosowane przy sporządzaniu
rodowodu
związek się
zakończył
związek
krewniaczy
bliźnięta
jednojajowe
bliźnięta
dwujajowe
oddanie do
adopcji
adopcja
adopcja przez
członka rodziny
Przykład rodowodu
rodziny:
Podstawowe
reguły:
• Linia męska po lewej stronie
• Wszyscy członkowie tego samego pokolenia w jednej linii poziomej
• Cyframi rzymskimi oznacza się kolejne pokolenia, poczynając od najwcześniejszego
• Cyfry arabskie stosuje się do oznaczenia każdej osoby w pokoleniu
(numery od strony lewej do prawej)
• Zaleca się, aby rodowód rozpocząć od dołu, zaznaczając najmłodszą generację,
przesuwając się ku górze arkusza.
• Potomstwo każdej pary rodziców zaznacza się w kolejności urodzeń, umieszczając
najstarsze
po lewej stronie
Connor M., Ferguson-Smith M. 1998. Podstawy genetyki medycznej.
P
Płeć
żeńska
I
II
III
1
2
3
4
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
0
1
2
4
5
6
7
8
3
• Poronienia i przerwane ciąże rysowane krótszą linią w stosunku do żyjącego potomstwa
Kamila
Robert
Bartek
Lidka
Maria
Krysia Kamil
Zuzia
Jarek
Kasia
Maciej
Płeć męska
Zbysze
k
Mart
a
Klaudia
Przykład 1
P
P
Kasia
Karol
Paweł
Karolina
Mateusz
Magda
Kamil
a
Przykład
2
n
Marian
Maria
Kuba
Joanna
Ola
Mirek
Tomek
Marek
6 y
Michał
4 y
Zosia
Kinga
Przykład 3