Ogólne zasady ćwiczeń
Ogólne zasady ćwiczeń
czynnych
czynnych
Ćwiczenia czynne przebiegają w wyniku
Ćwiczenia czynne przebiegają w wyniku
dowolnej akcji mięśni bez udziału siły
dowolnej akcji mięśni bez udziału siły
zewnętrznej. Są wykonywane przez
zewnętrznej. Są wykonywane przez
pacjenta na polecenie i pod kontrolą
pacjenta na polecenie i pod kontrolą
fizjoterapeuty. Najczęściej dzieli się je na:
fizjoterapeuty. Najczęściej dzieli się je na:
Czynne właściwe
Czynne właściwe
Czynne wolne
Czynne wolne
Czynne w odciążeniu
Czynne w odciążeniu
Czynne w odciążeniu z oporem
Czynne w odciążeniu z oporem
Ćwiczenia czynne z oporem
Ćwiczenia czynne z oporem
Podstawą takiego podziału jest
Podstawą takiego podziału jest
wielkość aktualnej siły ćwiczonej
wielkość aktualnej siły ćwiczonej
grupy mięśni. Z praktycznego
grupy mięśni. Z praktycznego
punktu widzenia podział taki ma
punktu widzenia podział taki ma
swoje uzasadnienie w podstawowym
swoje uzasadnienie w podstawowym
kryterium dla stosowania tych
kryterium dla stosowania tych
ćwiczeń a mianowicie „ mięsień,
ćwiczeń a mianowicie „ mięsień,
grupa mięśni jest zdolna do
grupa mięśni jest zdolna do
wyzwolenia siły potrzebnej do
wyzwolenia siły potrzebnej do
wykonania ruchu oraz w wielu
wykonania ruchu oraz w wielu
przypadkach do pokonania
przypadkach do pokonania
dodatkowego oporu siły
dodatkowego oporu siły
zewnętrznej.
zewnętrznej.
Pozycja wyjściowa
Pozycja wyjściowa
Jest stałym elementem każdego ćwiczenia.
Jest stałym elementem każdego ćwiczenia.
Dobrze dobrana stwarza optymalne warunki
Dobrze dobrana stwarza optymalne warunki
dla poprawnego wykonania ruchu. Wyodrębnia
dla poprawnego wykonania ruchu. Wyodrębnia
się:
się:
Pozycje izolowane – eliminują zbędne ruchy,
Pozycje izolowane – eliminują zbędne ruchy,
zabezpieczają i ustalają odcinki ciała nie
zabezpieczają i ustalają odcinki ciała nie
biorące udziału w ruchu. Należą do nich: siady,
biorące udziału w ruchu. Należą do nich: siady,
leżenia w niektórych przypadkach zwisy i
leżenia w niektórych przypadkach zwisy i
podpory.
podpory.
Pozycje chwiejne – płaszczyzna podparcia jest
Pozycje chwiejne – płaszczyzna podparcia jest
niewielka, środek ciężkości położony wysoko.
niewielka, środek ciężkości położony wysoko.
Należą do nich pozycje stojące.
Należą do nich pozycje stojące.
Charakter ruchu
Charakter ruchu
Jest to nazwa czynności jakiejś części ciała.
Jest to nazwa czynności jakiejś części ciała.
Określa charakter wykonania tej czynności.
Określa charakter wykonania tej czynności.
Dla kończyn górnych to: wznosy, opusty,
Dla kończyn górnych to: wznosy, opusty,
przenosy, wymachy, skurcze, wyrzuty, krążenia.
przenosy, wymachy, skurcze, wyrzuty, krążenia.
Dla kończyn dolnych to: wznosy, opusty,
Dla kończyn dolnych to: wznosy, opusty,
wymachy, krążenia itp. ale także rozkroki,
wymachy, krążenia itp. ale także rozkroki,
wykroki, przysiady, podskoki, skoki, marsze,
wykroki, przysiady, podskoki, skoki, marsze,
biegi.
biegi.
Dla głowy, szyi, tułowia to: skłony, skręty,
Dla głowy, szyi, tułowia to: skłony, skręty,
skrętoskłony, krążenia, opady.
skrętoskłony, krążenia, opady.
Przebieg ruchu
Przebieg ruchu
Na przebieg ruchu składa się
Na przebieg ruchu składa się
pozycja wyjściowa, pozycja
pozycja wyjściowa, pozycja
końcowa i droga ruchu.
końcowa i droga ruchu.
Pozycja końcowa
Pozycja końcowa
Określa czy ruch został wykonany
Określa czy ruch został wykonany
poprawnie.
poprawnie.
Odpoczynek
Odpoczynek
Zależy od stanu pacjenta i może mieć
Zależy od stanu pacjenta i może mieć
miejsce po każdym pojedynczym ćwiczeniu,
miejsce po każdym pojedynczym ćwiczeniu,
po serii ruchów, po kilku seriach.
po serii ruchów, po kilku seriach.
Może być:
Może być:
bierny - stosuje się go po jednej serii lub
bierny - stosuje się go po jednej serii lub
jednym ćwiczeniu.
jednym ćwiczeniu.
Czynny – stosuje się tu dodatkowe ćwiczenia
Czynny – stosuje się tu dodatkowe ćwiczenia
takie jak oddechowe, relaksacyjne.
takie jak oddechowe, relaksacyjne.
Uwaga: odpoczynek decyduje o poprawności
Uwaga: odpoczynek decyduje o poprawności
wykonania następnego ćwiczenia oraz o
wykonania następnego ćwiczenia oraz o
właściwie rozłożonym obciążeniu.
właściwie rozłożonym obciążeniu.
Tempo ćwiczenia
Tempo ćwiczenia
Decyduje w znacznym stopniu o
Decyduje w znacznym stopniu o
obciążeniu. Jednak również
obciążeniu. Jednak również
ułatwia lub utrudnia wykonanie
ułatwia lub utrudnia wykonanie
ćwiczenia.
ćwiczenia.
Zależy od złożoności ćwiczenia a
Zależy od złożoności ćwiczenia a
także od stanu pacjenta
także od stanu pacjenta
Liczba powtórzeń, czas
Liczba powtórzeń, czas
trwania ćwiczeń
trwania ćwiczeń
Zależą od rodzaju ćwiczeń i stanu
Zależą od rodzaju ćwiczeń i stanu
pacjenta.
pacjenta.
Najczęściej stosuje się od kilku
Najczęściej stosuje się od kilku
do kilkunastu powtórzeń.
do kilkunastu powtórzeń.
Zadanie fizjoterapeuty
Zadanie fizjoterapeuty
Powinien objaśnić, pokazać,
Powinien objaśnić, pokazać,
poinstruować, zachęcać,
poinstruować, zachęcać,
korygować, ubezpieczać.
korygować, ubezpieczać.
Zadania pacjenta
Zadania pacjenta
Spełnienie poleceń terapeuty
Spełnienie poleceń terapeuty