Profilaktyka choroby

Profilaktyka choroby

niedokrwiennej serca

niedokrwiennej serca

Przed wdrożeniem profilaktyki ChNS

Przed wdrożeniem profilaktyki ChNS

lekarz powinien określić u pacjenta

lekarz powinien określić u pacjenta

stopień ryzyka wystąpienia epizodu

stopień ryzyka wystąpienia epizodu

wieńcowego na podstawie występowania

wieńcowego na podstawie występowania

czynników ryzyka.

czynników ryzyka.

Od czasu gdy dowiedziono, że leczenie

Od czasu gdy dowiedziono, że leczenie

czynników ryzyka choroby niedokrwiennej

czynników ryzyka choroby niedokrwiennej

serca powoduje zmniejszenie

serca powoduje zmniejszenie

występowania epizodów wieńcowych i

występowania epizodów wieńcowych i

liczby zgonów sercowo-naczyniowych

liczby zgonów sercowo-naczyniowych

wdrażanie profilaktyki CHNS należy uznać

wdrażanie profilaktyki CHNS należy uznać

za podstawowy obowiązek lekarza

za podstawowy obowiązek lekarza

rodzinnego.

rodzinnego.

Algorytm postępowania

Algorytm postępowania

profilaktycznego CHNS dla

profilaktycznego CHNS dla

lekarzy pierwszego kontaktu

lekarzy pierwszego kontaktu

Przed przystąpieniem do działań

Przed przystąpieniem do działań

profilaktycznych lekarz powinien

profilaktycznych lekarz powinien

określić u pacjenta stopień ryzyka

określić u pacjenta stopień ryzyka

wystąpienia epizodu choroby

wystąpienia epizodu choroby

niedokrwiennej serca, w celu

niedokrwiennej serca, w celu

zakwalifikowania go do odpowiedniej

zakwalifikowania go do odpowiedniej

kategorii ryzyka.

kategorii ryzyka.

Kategorie ryzyka epizodu

Kategorie ryzyka epizodu

CHNS

CHNS

Ryzyko:

Ryzyko:

Łagodne

Łagodne

Umiarkowane

Umiarkowane

Duże

Duże

Bardzo duże

Bardzo duże

Ryzyko łagodne

Ryzyko łagodne

Jeden lub dwa łagodne czynniki ryzyka:

Jeden lub dwa łagodne czynniki ryzyka:

LDL-chol.130-159; TC 200-239; RRS: 140-

LDL-chol.130-159; TC 200-239; RRS: 140-

159 RRR90-99 mmHg

159 RRR90-99 mmHg

Poinformować o:

Poinformować o:

Zdrowy styl życia i żywienia

Zdrowy styl życia i żywienia

Następna kontrola TC za 5 lat, masy ciała

Następna kontrola TC za 5 lat, masy ciała

za 2 lata oraz RR jeśli prawidłowe za 2 lata

za 2 lata oraz RR jeśli prawidłowe za 2 lata

U ludzi z nadciśnieniem uzyskanie uzyskać

U ludzi z nadciśnieniem uzyskanie uzyskać

prawidłowe RR(<140/90)

prawidłowe RR(<140/90)

Zachęcić do odchudzania jeśli jest

Zachęcić do odchudzania jeśli jest

nadwaga

nadwaga

Ryzyko umiarkowane

Ryzyko umiarkowane

Jeden umiarkowany czynnik ryzyka:

Jeden umiarkowany czynnik ryzyka:

Palenie papierosów

Palenie papierosów

LDL-chol:160-210 TC 230-300

LDL-chol:160-210 TC 230-300

RRS160-179 mmHg i/lub RRR 100-109

RRS160-179 mmHg i/lub RRR 100-109

mmHg

mmHg

Przedwczesna menopauza

Przedwczesna menopauza

Przedwczesne występowanie ChNS lub

Przedwczesne występowanie ChNS lub

chorób tętnic obwodowych na tle

chorób tętnic obwodowych na tle

miażdżycy u krewnych I stopnia -

miażdżycy u krewnych I stopnia -

Ryzyko umiarkowane -

Ryzyko umiarkowane -

zalecenia

zalecenia

Zmiana stylu życia ze szczególnym

Zmiana stylu życia ze szczególnym

uwzględnieniem diety

uwzględnieniem diety

Uzyskać LDL-chol <160

Uzyskać LDL-chol <160

Uzyskać TG <180

Uzyskać TG <180

Uzyskać RR <140/90 mmHg

Uzyskać RR <140/90 mmHg

Znaczna nadwaga lub otyłość zalecić

Znaczna nadwaga lub otyłość zalecić

zmniejszenie masy ciała o 10%

zmniejszenie masy ciała o 10%

Farmakoterapia w uzasadnionych

Farmakoterapia w uzasadnionych

przypadkach

przypadkach

Ryzyko duże

Ryzyko duże

Jeden silny czynnik ryzyka lub dwa

Jeden silny czynnik ryzyka lub dwa

umiarkowane czynniki ryzyka:

umiarkowane czynniki ryzyka:

Silne czynniki ryzyka:

Silne czynniki ryzyka:

20 lub więcej papierosów dziennie

20 lub więcej papierosów dziennie

LDL-chol>210 TC>300

LDL-chol>210 TC>300

RRS>180mmHg i/lub RRR>110 mmHg

RRS>180mmHg i/lub RRR>110 mmHg

Ryzyko duże - zalecenia

Ryzyko duże - zalecenia

Zmiana stylu życia ze szczególnym

Zmiana stylu życia ze szczególnym

uwzględnieniem diety

uwzględnieniem diety

Uzyskać LDL-chol<130

Uzyskać LDL-chol<130

Uzyskać TG<180

Uzyskać TG<180

Uzyskać RR<140/90 mmHg

Uzyskać RR<140/90 mmHg

Nadwaga lub otyłość – zalecić

Nadwaga lub otyłość – zalecić

zmniejszenie masy ciała o 10%

zmniejszenie masy ciała o 10%

Farmakoterapia w uzasadnionych

Farmakoterapia w uzasadnionych

przypadkach.

przypadkach.

Ryzyko bardzo duże

Ryzyko bardzo duże

Jeden bardzo silny czynnik ryzyka

Jeden bardzo silny czynnik ryzyka

Dwa silne czynniki ryzyka

Dwa silne czynniki ryzyka

Trzy umiarkowane czynniki ryzyka

Trzy umiarkowane czynniki ryzyka

Bardzo silne czynniki ryzyka:

Bardzo silne czynniki ryzyka:

Choroba niedokrwienna serca

Choroba niedokrwienna serca

Klinicznie udokumentowane choroby

Klinicznie udokumentowane choroby

innych tętnic

innych tętnic

Hiperlipidemia rodzinna

Hiperlipidemia rodzinna

cukrzyca

cukrzyca

Ryzyko bardzo duże -

Ryzyko bardzo duże -

zalecenia

zalecenia

Zmiana stylu życia ze szczególnym

Zmiana stylu życia ze szczególnym

uwzględnieniem diety

uwzględnieniem diety

Uzyskać LDL-chol<100

Uzyskać LDL-chol<100

Uzyskać TG <180

Uzyskać TG <180

Uzyskać HDL-chol>35

Uzyskać HDL-chol>35

Uzyskać RR<140/90

Uzyskać RR<140/90

U osób z cukrzycą uzyskać dobrą kontrolę

U osób z cukrzycą uzyskać dobrą kontrolę

glikemii; LDL-chol<100; TG<150;

glikemii; LDL-chol<100; TG<150;

RR<130/85

RR<130/85

Zmniejszenie masy ciała o 10% jeżeli

Zmniejszenie masy ciała o 10% jeżeli

nadwaga lub otyłość

nadwaga lub otyłość

Dzieci i młodzież

Dzieci i młodzież

Miażdżyca ma swój początek w dzieciństwie,

Miażdżyca ma swój początek w dzieciństwie,

w związku z tym zaburzenia gospodarki

w związku z tym zaburzenia gospodarki

lipidowej jako ważny czynnik ryzyka

lipidowej jako ważny czynnik ryzyka

wymagają uwagi, szczególnie u dzieci,

wymagają uwagi, szczególnie u dzieci,

których rodzic ma poziom cholesterolu równy

których rodzic ma poziom cholesterolu równy

lub wyższy niż 240 mg/dl

lub wyższy niż 240 mg/dl

Jeżeli stężenie TC u dziecka w wieku 2-19 lat

Jeżeli stężenie TC u dziecka w wieku 2-19 lat

będzie równe lub większe niż 200 mg/dl,

będzie równe lub większe niż 200 mg/dl,

bądź średnia z dwóch pomiarów równa lub

bądź średnia z dwóch pomiarów równa lub

większa niż 170 mg/dl to należy wykonać

większa niż 170 mg/dl to należy wykonać

pełny profil lipidowy.

pełny profil lipidowy.

Dzieci i młodzież -cd

Dzieci i młodzież -cd

Dzieci, których rodzice lub dziadkowie

Dzieci, których rodzice lub dziadkowie

zachorowali przedwcześnie na CHNS oraz

zachorowali przedwcześnie na CHNS oraz

dzieci rodziców z rodzinną

dzieci rodziców z rodzinną

heperlipidemią

heperlipidemią

Lekarz może dokonać skriningu u dzieci,

Lekarz może dokonać skriningu u dzieci,

u których wywiad rodzinny jest

u których wywiad rodzinny jest

niemożliwy do uzyskania lub które mają

niemożliwy do uzyskania lub które mają

inne czynniki ryzyka- palenie papierosów,

inne czynniki ryzyka- palenie papierosów,

nadciśnienie tętnicze, nadmierne

nadciśnienie tętnicze, nadmierne

spożycie tłuszczów, nadwaga, cukrzyca.

spożycie tłuszczów, nadwaga, cukrzyca.

Osoby bez czynników ryzyka

Osoby bez czynników ryzyka

To mężczyźni przed 45 rokiem życia i

To mężczyźni przed 45 rokiem życia i

kobiety przed 55 rokiem życia, bez

kobiety przed 55 rokiem życia, bez

przedwczesnej menopauzy, nie palących

przedwczesnej menopauzy, nie palących

papierosów, z negatywnym wywiadem

papierosów, z negatywnym wywiadem

rodzinnym w kierunku przedwczesnych

rodzinnym w kierunku przedwczesnych

chorób tętnic na tle miażdżycy i

chorób tętnic na tle miażdżycy i

hiperlipidemii, nie chorujący n a CHNS lub

hiperlipidemii, nie chorujący n a CHNS lub

miażdżycopochodne choroby innych

miażdżycopochodne choroby innych

tętnic, nie mający otyłości, z ciśnieniem

tętnic, nie mający otyłości, z ciśnieniem

tętniczym niższym od 140/90 stężeniem

tętniczym niższym od 140/90 stężeniem

cholesterolu mniejszym od 200 a cukru

cholesterolu mniejszym od 200 a cukru

126 mg/dl.

126 mg/dl.

Podsumowanie

Podsumowanie

Lekarz internista, rodzinny, pierwszego

Lekarz internista, rodzinny, pierwszego

kontaktu, podstawowej opieki zdrowotnej

kontaktu, podstawowej opieki zdrowotnej

oraz pielęgniarka tego zespołu powinni

oraz pielęgniarka tego zespołu powinni

posiadać wiedzę na temat pierwotnej i

posiadać wiedzę na temat pierwotnej i

wtórnej profilaktyki CHNS i stosować ją w

wtórnej profilaktyki CHNS i stosować ją w

praktyce swoich pacjentów, wykorzystując

praktyce swoich pacjentów, wykorzystując

rekomendacje przygotowane przez

rekomendacje przygotowane przez

ekspertów.

ekspertów.

Wielu lekarzy nie docenia jeszcze faktu, że

Wielu lekarzy nie docenia jeszcze faktu, że

nowoczesna profilaktyka kardiologiczna

nowoczesna profilaktyka kardiologiczna

obejmuje nie tylko uregulowanie stylu życia,

obejmuje nie tylko uregulowanie stylu życia,

lecz także leczenie metabolicznych

lecz także leczenie metabolicznych

czynników ryzyka.

czynników ryzyka.

Profilaktyka na całe życie

Profilaktyka na całe życie

Maksimum ruchu

Maksimum ruchu

Minimum tłuszczu

Minimum tłuszczu

Zero papierosów

Zero papierosów