MOTYWACYJNY
MOTYWACYJNY
SYSTEM PŁAC
SYSTEM PŁAC
Prof. UG dr hab. Halina
Prof. UG dr hab. Halina
Czubasiewicz
Czubasiewicz
Cele polityki
Cele polityki
wynagradzania
wynagradzania
•
Przyciągać pracowników
Przyciągać pracowników
gwarantujących realizację
gwarantujących realizację
strategii organizacji.
strategii organizacji.
•
Utrzymać tych pracowników.
Utrzymać tych pracowników.
•
Motywować ich do zachowań
Motywować ich do zachowań
sprzyjających realizacji
sprzyjających realizacji
strategii organizacji
strategii organizacji
MOTYWACYJNE ODDZIAŁYWANIE
MOTYWACYJNE ODDZIAŁYWANIE
PŁACY
PŁACY
Za pomocą płac możemy spowodować;
Za pomocą płac możemy spowodować;
1.
1.
Aby pracownik chciał włączyć się
Aby pracownik chciał włączyć się
do systemu i pozostać w nim.
do systemu i pozostać w nim.
2.
2.
Aby niezawodnie pełnił wyznaczoną
Aby niezawodnie pełnił wyznaczoną
mu rolę,
mu rolę,
3.
3.
Aby zachowywał się innowacyjnie i
Aby zachowywał się innowacyjnie i
spontanicznie, aby podejmował się
spontanicznie, aby podejmował się
wykonywania zadań
wykonywania zadań
wykraczających poza rolę
wykraczających poza rolę
.
.
Praktyka wynagradzania
Praktyka wynagradzania
Wynagrodzenie powinno być;
Wynagrodzenie powinno być;
•
Sprawiedliwe,
Sprawiedliwe,
•
Spójne,
Spójne,
•
Konkurencyjne
Konkurencyjne
Pieniądze, a motywacja
Pieniądze, a motywacja
Czynniki higieny
Czynniki higieny
Czynniki motywacji
Czynniki motywacji
•
bhp
bhp
•
Warunki pracy
Warunki pracy
•
Bezpieczeństwo
Bezpieczeństwo
socjalne
socjalne
•
możliwość rozwoju
możliwość rozwoju
•
treść pracy
treść pracy
•
konstruktywna
konstruktywna
ocena i
ocena i
różnicowanie płac
różnicowanie płac
Podstawy projektowania
Podstawy projektowania
systemów wynagradzania
systemów wynagradzania
Wynagrodzenia pracownika zależą od;
Wynagrodzenia pracownika zależą od;
•
Możliwości finansowych firmy,
Możliwości finansowych firmy,
•
Wartości stanowiska,
Wartości stanowiska,
•
Sytuacji na rynku pracy,
Sytuacji na rynku pracy,
•
Wkładu pracownika
Wkładu pracownika
•
Wyników pracy
Wyników pracy
•
Potrzeb pracownika
Potrzeb pracownika
Logika systemu
Logika systemu
wynagradzania
wynagradzania
WYNAGRADZANIE
JAKOŚĆ PRACY
TABELA PŁAC
RYNEK PRACY
KATEGORIA ZASZEREGOWANIA
WYCENA STANOWISKA
OPIS STANOWISKA
ANALIZA PRACY
BUDUJĄC SYSTEM PŁAC MUSIMY
BUDUJĄC SYSTEM PŁAC MUSIMY
ODPOWIEDZIEĆ NA PYTANIA
ODPOWIEDZIEĆ NA PYTANIA
•
Jakie elementy powinny stanowić
Jakie elementy powinny stanowić
pakiet wynagrodzenia
pakiet wynagrodzenia
całkowitego,
całkowitego,
•
Jaka musi być struktura płac,
Jaka musi być struktura płac,
•
Jak określić ich relatywne
Jak określić ich relatywne
wartości
wartości
WYNAGRODZENIA JAKO
WYNAGRODZENIA JAKO
instrument motywacyjnego
instrument motywacyjnego
oddziaływania
oddziaływania
Motywacyjnie oddziałują;
Motywacyjnie oddziałują;
•
Budowa i zasady działania systemu płac,
Budowa i zasady działania systemu płac,
•
Formy płac,
Formy płac,
•
Wewnętrzna struktura wynagradzania,
Wewnętrzna struktura wynagradzania,
•
Zasady kształtowania płacy zasadniczej,
Zasady kształtowania płacy zasadniczej,
•
Zasady kształtowania pozostałych
Zasady kształtowania pozostałych
składników wynagrodzenia.
składników wynagrodzenia.
1. Opis stanowiska pracy
1. Opis stanowiska pracy
OPIS
STANOWISKA
Planowanie
zasobów
ludzkich
Szkolenia
pracowników
Rekrutacja
i selekcja
System ocen
okresowych
Wynagradzanie
pracowników
Opis stanowiska pracy
Opis stanowiska pracy
Opis stanowiska pracy;
Opis stanowiska pracy;
•
Precyzuje zakres odpowiedzialności,
Precyzuje zakres odpowiedzialności,
zadań i uprawnień,
zadań i uprawnień,
•
Zawiera określenie wpływu na
Zawiera określenie wpływu na
osiągnięcie wyniku firmy,
osiągnięcie wyniku firmy,
•
Jest standaryzowany,
Jest standaryzowany,
•
Określa wymogi wobec pracownika
Określa wymogi wobec pracownika
•
Jest AKTUALIUZOWANY !!!!!
Jest AKTUALIUZOWANY !!!!!
Jak wynagradzać ?
Jak wynagradzać ?
Pracownicy
Pracownicy
wynagrodzenia
wynagrodzenia
•
po znajomości ?
• po równo?
• w wyniku negocjacji ?
• biorąc pod uwagę inflację?
• zgodnie ze stażem pracy?
• inaczej ?, jak?
Oczekiwania wobec płacy
Oczekiwania wobec płacy
Wewnętrzna struktura płac;
Wewnętrzna struktura płac;
•
Musi być
Musi być
prosta i przejrzysta
prosta i przejrzysta
bo;
bo;
-
-
prostota i zrozumiałość jest warunkiem
prostota i zrozumiałość jest warunkiem
motywowania przez płace,
motywowania przez płace,
- duża liczba składników nie tylko
- duża liczba składników nie tylko
komplikuje system, ale powoduje
komplikuje system, ale powoduje
rozdrobnienie płac i osłabienie
rozdrobnienie płac i osłabienie
poszczególnych składników.
poszczególnych składników.
•
Każdy składnik płacy musi służyć
Każdy składnik płacy musi służyć
jasno określonemu celowi
jasno określonemu celowi
. Jeżeli
. Jeżeli
taki cel nie istnieje należy go wycofać.
taki cel nie istnieje należy go wycofać.
WARTOŚCIOWANIE STANOWISK PRACY
WARTOŚCIOWANIE STANOWISK PRACY
WARTOŚCIOWANIE STANOWISK PRACY
WARTOŚCIOWANIE STANOWISK PRACY
TABELA ZASZEREGOWAŃ
TABELA ZASZEREGOWAŃ
TABELA ZASZEREGOWAŃ
TABELA ZASZEREGOWAŃ
RYNEK PRACY
RYNEK PRACY
RYNEK PRACY
RYNEK PRACY
POLITYKA PŁAC
POLITYKA PŁAC
POLITYKA PŁAC
POLITYKA PŁAC
SIATKA PŁAC
SIATKA PŁAC
SIATKA PŁAC
SIATKA PŁAC
SYSTEM PREMIOWY, INNE ŚWIADCZENIA
SYSTEM PREMIOWY, INNE ŚWIADCZENIA
SYSTEM PREMIOWY, INNE ŚWIADCZENIA
SYSTEM PREMIOWY, INNE ŚWIADCZENIA
Wartościowanie
Wartościowanie
stanowisk
stanowisk
- korzyści
- korzyści
•
Przegląd organizacji pracy w
Przegląd organizacji pracy w
przedsiębiorstwie,
przedsiębiorstwie,
•
Lepsze wzajemne poznanie treści pracy
Lepsze wzajemne poznanie treści pracy
na stanowiskach
na stanowiskach
•
Uporządkowanie , lub sporządzenie
Uporządkowanie , lub sporządzenie
opisów stanowisk pracy,
opisów stanowisk pracy,
•
Uporządkowanie hierarchii stanowisk
Uporządkowanie hierarchii stanowisk
•
Lepsze zrozumienie przez pracowników
Lepsze zrozumienie przez pracowników
umiejscowienia własnego stanowiska w
umiejscowienia własnego stanowiska w
hierarchii innych stanowisk
hierarchii innych stanowisk
Wartościowanie
Wartościowanie
stanowisk
stanowisk
-
-
metody
metody
•
Ranking stanowisk,
Ranking stanowisk,
•
Klasyfikacja stanowisk
Klasyfikacja stanowisk
•
Porównywanie parami
Porównywanie parami
•
Porównywanie czynników
Porównywanie czynników
•
Metody analityczno-punktowe
Metody analityczno-punktowe
Ranking stanowisk
Ranking stanowisk
Polega na porównaniu znaczenia stanowisk z punktu
Polega na porównaniu znaczenia stanowisk z punktu
widzenia organizacji. Wyróżnia się stanowiska najbardziej
widzenia organizacji. Wyróżnia się stanowiska najbardziej
istotne dla organizacji i najmniej ważne. Między nimi
istotne dla organizacji i najmniej ważne. Między nimi
rozmieszcza się pozostałe stanowiska. Płaca zależy od
rozmieszcza się pozostałe stanowiska. Płaca zależy od
miejsca w rankingu stanowisk.
miejsca w rankingu stanowisk.
Zalety
Zalety
Wady
Wady
•
prosta
prosta
•
mało pracochłonna
mało pracochłonna
•
niskie koszty
niskie koszty
•
łatwo wyznaczyć skrajne
łatwo wyznaczyć skrajne
stanowiska
stanowiska
•
nie nadaje się do stosowania w
nie nadaje się do stosowania w
dużych organizacjach, mających
dużych organizacjach, mających
złożone struktury
złożone struktury
•
odstępy pomiędzy poszczególnymi
odstępy pomiędzy poszczególnymi
miejscami w rankingu są stałe. Nie
miejscami w rankingu są stałe. Nie
odzwierciedlają faktycznych zadań i
odzwierciedlają faktycznych zadań i
odpowiedzialności
odpowiedzialności
Klasyfikacja stanowisk
Klasyfikacja stanowisk
Polega na grupowaniu stanowisk w homogeniczne kategorie
Polega na grupowaniu stanowisk w homogeniczne kategorie
(szczeble) według faktycznego zakresu zadań i wymaganych
(szczeble) według faktycznego zakresu zadań i wymaganych
kwalifikacji na każdym z nich.
kwalifikacji na każdym z nich.
Klasyfikacji stanowisk dokonuje się w kilku etapach;
Klasyfikacji stanowisk dokonuje się w kilku etapach;
•
Przegląd stanowisk i utworzenie kategorii
Przegląd stanowisk i utworzenie kategorii
•
Utworzenie hierarchii kategorii oraz wyszczególnienie zadań i
Utworzenie hierarchii kategorii oraz wyszczególnienie zadań i
kwalifikacji dla każdej z nich (np. praca analityczna, praca
kwalifikacji dla każdej z nich (np. praca analityczna, praca
kreatywna, administracyjna …)
kreatywna, administracyjna …)
•
Sporządzanie opisów kategorii i zaliczenie stanowisk do każdej
Sporządzanie opisów kategorii i zaliczenie stanowisk do każdej
z nich
z nich
•
Ustalenie płacy minimalnej dla każdej kategorii
Ustalenie płacy minimalnej dla każdej kategorii
Klasyfikacja stanowisk
Klasyfikacja stanowisk
Zalety
Zalety
Wady
Wady
•
prosta
prosta
•
mało czasochłonna
mało czasochłonna
•
niskie koszty
niskie koszty
•
nadaje się do stosowania w
nadaje się do stosowania w
dużych organizacjach
dużych organizacjach
•
problem z określeniem szerokości
problem z określeniem szerokości
kategorii (zbyt wąska, lub zbyt szeroka
kategorii (zbyt wąska, lub zbyt szeroka
•
trudności z przyporządkowaniem do
trudności z przyporządkowaniem do
kategorii złożonych stanowisk pracy
kategorii złożonych stanowisk pracy
PORÓWNYWANIE
PORÓWNYWANIE
PARAMI
PARAMI
1.
1.
Kelner
Kelner
2.
2.
Sprzątac
Sprzątac
zka
zka
3.
3.
Kucharz
Kucharz
4.
4.
Szef
Szef
kuchni
kuchni
5.
5.
Szatniarz
Szatniarz
6.
6.
Kierowca
Kierowca
7.
7.
Zaopatrz
Zaopatrz
eniowiec
eniowiec
8.
8.
barman
barman
stanowisk
stanowisk
o
o
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
7
8
8
1
1
X
X
2
2
X
X
3
3
X
X
4
4
X
X
5
5
X
X
6
6
X
X
7
7
X
X
8
8
X
X
RAZE
RAZE
M
M
PORÓWNYWANIE
PORÓWNYWANIE
PARAMI
PARAMI
Zalety
Zalety
Wady
Wady
•
hierarchia stanowisk powstaje w
hierarchia stanowisk powstaje w
wyniku porównywania każdego
wyniku porównywania każdego
stanowiska z każdym
stanowiska z każdym
•
metoda ciągle prosta
metoda ciągle prosta
•
dosyć obiektywna
dosyć obiektywna
•
trudno sformułować podstawę
trudno sformułować podstawę
porównywania stanowisk
porównywania stanowisk
•
skomplikowana przy dużej
skomplikowana przy dużej
liczbie stanowisk
liczbie stanowisk
SZEREGOWNIE SERYJNE-
SZEREGOWNIE SERYJNE-
kryterium
kryterium
WYKSZTAŁCENIE
WYKSZTAŁCENIE
1.
1.
Kelner
Kelner
2.
2.
Sprzątaczka
Sprzątaczka
3.
3.
Kucharz
Kucharz
4.
4.
Szef kuchni
Szef kuchni
5.
5.
Szatniarz
Szatniarz
6.
6.
Kierowca
Kierowca
7.
7.
Zaopatrzeni
Zaopatrzeni
owiec
owiec
8.
8.
barman
barman
stanowi
stanowi
sko
sko
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
7
8
8
1
1
X
X
2
2
X
X
3
3
X
X
4
4
X
X
5
5
X
X
6
6
X
X
7
7
X
X
8
8
X
X
Razem
Razem
SZEREGOWANIE
SZEREGOWANIE
SERYJNE
SERYJNE
KRYTERIA;
KRYTERIA;
•
Wykształcenie
Wykształcenie
•
Doświadczenie
Doświadczenie
•
Odpowiedzialność
Odpowiedzialność
•
Wysiłek fizyczny
Wysiłek fizyczny
SZEREGOWANIE SERYJNE-
SZEREGOWANIE SERYJNE-
ocena łączna
ocena łączna
stanowis
stanowis
ko
ko
Punkty
Punkty
wykszta
wykszta
łcenie
łcenie
Punkty
Punkty
doświad
doświad
czenie
czenie
Punkty
Punkty
odpowie
odpowie
dzialnoś
dzialnoś
ć
ć
Punkt
Punkt
y
y
Wysiłe
Wysiłe
k
k
fizyczn
fizyczn
y
y
Razem
Razem
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
7
8
8
SZEREGOWANIE
SZEREGOWANIE
SERYJNE
SERYJNE
Zalety
Zalety
Wady
Wady
•
prosta metoda
prosta metoda
•
wprowadza się kryteria
wprowadza się kryteria
porównywania stanowisk
porównywania stanowisk
•
duży obiektywizm
duży obiektywizm
•
pracochłonna przy dużej liczbie
pracochłonna przy dużej liczbie
stanowisk
stanowisk
•
porównywanie stanowisk z
porównywanie stanowisk z
wykorzystaniem zasady wygrał –
wykorzystaniem zasady wygrał –
przegrał,
przegrał,
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE - cechy
PUNKTOWE - cechy
Każda metoda analityczno punktowa
Każda metoda analityczno punktowa
definiuje;
definiuje;
zestaw kryteriów wyceny, najlepiej 12-
zestaw kryteriów wyceny, najlepiej 12-
15
15
liczbę spełniania kryterium,
liczbę spełniania kryterium,
wagi odzwierciedlające ważność
wagi odzwierciedlające ważność
każdego z kryteriów, - określona ilość
każdego z kryteriów, - określona ilość
punktów
punktów
zasady przyznawania punktów.
zasady przyznawania punktów.
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE –zalety i wady
PUNKTOWE –zalety i wady
ZALETY
ZALETY
minimalizują
minimalizują
subiektywne
subiektywne
podejście,
podejście,
określają rangę
określają rangę
stanowiska w
stanowiska w
porównaniu z
porównaniu z
innymi,
innymi,
dają racjonalne
dają racjonalne
uzasadnienie decyzji
uzasadnienie decyzji
obejmują różne
obejmują różne
stanowiska
stanowiska
WADY
czasochłonność,
drogie,
mogą być trudne
do zrozumienia i
stosowania,
może wystąpić
brak obiektywizmu
w doborze
czynników, wag i
punktacji
Metody analityczno
Metody analityczno
punktowe
punktowe
Międzynarodowa Organizacja Pracy przygotowała listę 26 najczęściej używanych kryteriów wyceny stanowisk
Międzynarodowa Organizacja Pracy przygotowała listę 26 najczęściej używanych kryteriów wyceny stanowisk
pracy.
pracy.
Są to:
Są to:
•
odpowiedzialność
odpowiedzialność
•
analiza i
analiza i
opiniodawstwo
opiniodawstwo
•
precyzja, dokładność
precyzja, dokładność
•
złożoność
złożoność
•
kontakty zewnętrzne,
kontakty zewnętrzne,
dyplomacja
dyplomacja
•
inwencja,
inwencja,
kreatywność
kreatywność
•
wiedza i umiejętności
wiedza i umiejętności
•
podejmowanie decyzji
podejmowanie decyzji
•
sprawność manualna
sprawność manualna
•
planowanie i
planowanie i
koordynacja
koordynacja
•
rozwiązywanie
rozwiązywanie
problemów
problemów
•
kontakty
kontakty
interpersonalne
interpersonalne
•
szkolenia i
szkolenia i
doświadczenie
doświadczenie
•
odpowiedzialność za
odpowiedzialność za
pieniądze, materiały,
pieniądze, materiały,
poufne informacje,
poufne informacje,
dokumentację,
dokumentację,
wyposażenie, procesy
wyposażenie, procesy
•
wykształcenie
wykształcenie
•
skutki pomyłek
skutki pomyłek
•
wysiłek
wysiłek
•
inicjatywa
inicjatywa
•
wiedza technologiczna
wiedza technologiczna
•
wysiłek umysłowy
wysiłek umysłowy
•
wymagania fizyczne
wymagania fizyczne
•
kondycja fizyczna
kondycja fizyczna
•
kontrola zasobów
kontrola zasobów
•
wykonywanie zadań
wykonywanie zadań
•
warunki pracy
warunki pracy
•
praca w warunkach
praca w warunkach
stresu psychicznego
stresu psychicznego
METODY WARTOŚCIOWANIA –
METODY WARTOŚCIOWANIA –
SCHEMAT GENEWSKI
SCHEMAT GENEWSKI
Kryterium
Kryterium
syntetyczne
syntetyczne
Umiejętnośc
Umiejętnośc
i/
i/
Wysiłek
Wysiłek
Kryterium
Kryterium
elementarne
elementarne
1. Wymagania
1. Wymagania
umysłowe
umysłowe
Umiejętności/
Umiejętności/
wysiłek
wysiłek
•
wykształcenie, znajomość
wykształcenie, znajomość
zawodu
zawodu
•
Zdolność myślenia, osądu,
Zdolność myślenia, osądu,
inteligencja.
inteligencja.
2. Wymagania
2. Wymagania
fizyczne
fizyczne
Umiejętności/
Umiejętności/
wysiłek
wysiłek
•
Zręczność w
Zręczność w
wykonywaniu pracy,
wykonywaniu pracy,
•
Obciążenie mięśni,
Obciążenie mięśni,
•
Obciążenie zmysłów i
Obciążenie zmysłów i
nerwów
nerwów
3.
3.
Odpowiedzialn
Odpowiedzialn
ość
ość
Wysiłek
Wysiłek
•
odpowiedzialność za
odpowiedzialność za
środki, wyroby,
środki, wyroby,
•
odpowiedzialność za
odpowiedzialność za
zdrowie i bezpieczeństwo
zdrowie i bezpieczeństwo
innych,
innych,
•
odpowiedzialność za tok
odpowiedzialność za tok
pracy
pracy
4. Warunki
4. Warunki
środowiska
środowiska
Wysiłek
Wysiłek
•
temperatura,
temperatura,
•
woda, wilgoć, kwasy
woda, wilgoć, kwasy
•
brud, kurz, olej, tłuszcz,
brud, kurz, olej, tłuszcz,
•
gazy, pary,
gazy, pary,
•
hałas, wstrząsy
hałas, wstrząsy
•
natężenie oświetlenia,
natężenie oświetlenia,
•
niebezpieczeństwo
niebezpieczeństwo
wypadków
wypadków
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE
PUNKTOWE
•
HAY,
HAY,
•
UMEWAP 2000,
UMEWAP 2000,
•
AWP – 2
AWP – 2
•
METODA PROFILOWA
METODA PROFILOWA
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE – Hay’a
PUNKTOWE – Hay’a
Rozwiązywanie
problemów
Umiejętnoś
ci
Zakres
odpowiedzialności
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE – Hay’a
PUNKTOWE – Hay’a
WEJŚCIE
WEJŚCIE
PROCES
PROCES
WYJŚCIE
WYJŚCIE
Umiejętności
Umiejętności
Rozwiązywan
Rozwiązywan
ie
ie
problemów
problemów
Zakres
Zakres
odpowiedzialn
odpowiedzialn
ości
ości
•
techniczne
techniczne
[specjalistyczne]
[specjalistyczne]
,
,
•
menedżerskie,
menedżerskie,
•
interpersonalne
interpersonalne
•
ramy swobody
ramy swobody
myślenia,
myślenia,
•
typ procesów
typ procesów
myślowych
myślowych
[wymogi
[wymogi
problemów]
problemów]
•
swoboda
swoboda
działania,
działania,
•
rozmiary
rozmiary
odpowiedzialności
odpowiedzialności
finansowej
finansowej
•
wpływ na
wpływ na
końcowe wyniki
końcowe wyniki
finansowe [typ
finansowe [typ
wpływu].
wpływu].
METODY ANALITYCZNO-PUNKTOWE – Hay Guide
METODY ANALITYCZNO-PUNKTOWE – Hay Guide
Chart
Chart
Właściwoś
Właściwoś
ci
ci
Kryteria
Kryteria
syntetyczne
syntetyczne
Kryteria analityczne
Kryteria analityczne
Umiejętnoś
Umiejętnoś
ci
ci
Umiejętności
Umiejętności
•
kwalifikacje zawodowe
kwalifikacje zawodowe
(zaawansowane zawodowe,
(zaawansowane zawodowe,
podstawowe specjalistyczne,
podstawowe specjalistyczne,
zaawansowane specjalistyczne
zaawansowane specjalistyczne
•
zakres umiejętności
zakres umiejętności
menedżerskich
menedżerskich
•
zdolności interpersonalne
zdolności interpersonalne
Rozwiązyw
Rozwiązyw
anie
anie
problemów
problemów
Rozwiązywani
Rozwiązywani
e problemów
e problemów
•
swoboda myślenia
swoboda myślenia
•
Zadania do przemyślenia
Zadania do przemyślenia
(powtarzające się, adaptacyjne)
(powtarzające się, adaptacyjne)
Zakres
Zakres
odpowiedzi
odpowiedzi
alności
alności
Zakres
Zakres
odpowiedzialn
odpowiedzialn
ości
ości
•
swoboda działania (ściśle
swoboda działania (ściśle
określona, kierowana)
określona, kierowana)
•
obszar i rodzaj wpływu na
obszar i rodzaj wpływu na
wynik
wynik
Niedogodn
Niedogodn
ości
ości
Wysiłek
Wysiłek
fizyczny i /lub
fizyczny i /lub
napięcie
napięcie
Warunki pracy
Warunki pracy
Ryzyko
Ryzyko
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE – Hay’a
PUNKTOWE – Hay’a
•
Jest najczęściej stosowaną metodą wartościowania
Jest najczęściej stosowaną metodą wartościowania
stanowisk kierowniczych, przydatna do oceny
stanowisk kierowniczych, przydatna do oceny
innych prac.
innych prac.
•
Jest od lat rozwijana i modyfikowana przez firmę
Jest od lat rozwijana i modyfikowana przez firmę
HAY & ASSOCIATES.
HAY & ASSOCIATES.
•
jako jedna z pierwszych zyskała dużą
jako jedna z pierwszych zyskała dużą
popularność, szczególnie na rynku amerykańskim.
popularność, szczególnie na rynku amerykańskim.
•
Stosowana jest przez duże, wielooddziałowe
Stosowana jest przez duże, wielooddziałowe
koncerny.
koncerny.
•
Wypierana przez mającą rodowód kanadyjski i
Wypierana przez mającą rodowód kanadyjski i
chętnie stosowaną w Europie Zachodniej metodę
chętnie stosowaną w Europie Zachodniej metodę
profilową i jej liczne odmiany.
profilową i jej liczne odmiany.
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE – Hey’a
PUNKTOWE – Hey’a
ZALETY;
ZALETY;
•
Standaryzuje
Standaryzuje
rynek,
rynek,
•
Ułatwia stosowanie
Ułatwia stosowanie
porównań
porównań
zewnętrznych.
zewnętrznych.
•
Ma niewielką
Ma niewielką
liczbę czynników,
liczbę czynników,
które są dobrze
które są dobrze
zdefiniowane.
zdefiniowane.
WADY;
WADY;
1.
1.
Spory zakres
Spory zakres
subiektywizmu w
subiektywizmu w
ocenach,
ocenach,
2.
2.
Sprawia duże
Sprawia duże
trudności w
trudności w
rozumieniu przez
rozumieniu przez
pracowników.
pracowników.
3.
3.
Mogą wystąpić
Mogą wystąpić
trudności przy
trudności przy
zmianach
zmianach
organizacyjnych.
organizacyjnych.
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE – UMEWAP
PUNKTOWE – UMEWAP
2000
2000
Złożoność
pracy Odpowiedzialność
Współpraca Uciążliwość
pracy
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE – UMEWAP
PUNKTOWE – UMEWAP
-2000
-2000
UMEWAP - 95
UMEWAP - 95
•
ZŁOŻONOŚĆ PRACY
ZŁOŻONOŚĆ PRACY
A1 wykształcenie zawodowe 60
A1 wykształcenie zawodowe 60
A2 doświadczenie 35
A2 doświadczenie 35
A3 innowacyjność, twórczość 25
A3 innowacyjność, twórczość 25
A4 zręczność 20
A4 zręczność 20
A5 współdziałanie 20
A5 współdziałanie 20
Σ
Σ
160 pkt.
160 pkt.
B. ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA
B. ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA
B1 przebieg i skutki pracy 35
B1 przebieg i skutki pracy 35
B2 decyzje
B2 decyzje
35
35
B3 środki i przedmioty pracy 25
B3 środki i przedmioty pracy 25
B4 bezpieczeństwo innych osób 25
B4 bezpieczeństwo innych osób 25
B5 kontakty zewnętrzne 20
B5 kontakty zewnętrzne 20
Σ
Σ
140
140
pkt
pkt
.
.
UMEWAP -2000
UMEWAP -2000
A. ZŁOŻONOŚĆ PRACY
A. ZŁOŻONOŚĆ PRACY
A1 wykształcenie zawodowe 60
A1 wykształcenie zawodowe 60
A2 doświadczenie
A2 doświadczenie
35
35
A3 innowacyjność, twórczość 25
A3 innowacyjność, twórczość 25
A4 zręczność 20
A4 zręczność 20
Σ
Σ
140
140
pkt
pkt
B.
B.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA
B1 przebieg i skutki pracy 30
B1 przebieg i skutki pracy 30
B2 decyzje 30
B2 decyzje 30
B3 finanse, środki i przedmioty 25
B3 finanse, środki i przedmioty 25
B4 bezpieczeństwo innych osób 25
B4 bezpieczeństwo innych osób 25
B5 kierowanie 40
B5 kierowanie 40
Σ
Σ
150
150
pkt
pkt
.
.
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE – UMEWAP
PUNKTOWE – UMEWAP
-2000
-2000
C. UCIĄŻLIWOŚĆ PRACY
C. UCIĄŻLIWOŚĆ PRACY
C1 wysiłek fizyczny 30
C1 wysiłek fizyczny 30
C2 wysiłek psychonerwowy 20
C2 wysiłek psychonerwowy 20
C3 wysiłek umysłowy 20
C3 wysiłek umysłowy 20
C4 monotonia
C4 monotonia
10
10
Σ
Σ
80
80
pkt.
pkt.
D. WARUNKI PRACY
D. WARUNKI PRACY
D1 uciążliwość środowiska 25
D1 uciążliwość środowiska 25
D2 czynniki niebezpieczne 15
D2 czynniki niebezpieczne 15
Σ
Σ
40
40
pkt
pkt
Łącznie liczba punktów
Łącznie liczba punktów
420
420
C. WSPÓŁPRACA
C. WSPÓŁPRACA
C1 współdziałanie
C1 współdziałanie
25
25
C2 motywowanie
C2 motywowanie
20
20
C3 kontakty zewnętrzne
C3 kontakty zewnętrzne
20
20
Σ
Σ
65pkt
65pkt
D. UCIĄŻLIWOŚĆ PRACY
D. UCIĄŻLIWOŚĆ PRACY
D1 wysiłek fizyczny 30
D1 wysiłek fizyczny 30
D2 wysiłek psychonerwowy 20
D2 wysiłek psychonerwowy 20
D3 wysiłek umysłowy 20
D3 wysiłek umysłowy 20
D4 monotonia 10
D4 monotonia 10
D5 warunki pracy
D5 warunki pracy
25
25
Σ
Σ
105
105
Łączna liczba punktów
Łączna liczba punktów
460
460
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE – UMEWAP
PUNKTOWE – UMEWAP
-2000
-2000
ZALETY;
ZALETY;
Skrócenie listy kryteriów
Skrócenie listy kryteriów
skrócenie listy poziomów
skrócenie listy poziomów
spełniania kryteriów
spełniania kryteriów
odejście od budowania
odejście od budowania
siatki płac w oparciu o
siatki płac w oparciu o
liczbę uzyskanych
liczbę uzyskanych
punktów
punktów
Uproszczenie schematu
Uproszczenie schematu
wartościowania
wartościowania
WADY;
WADY;
Nadal metoda mało
Nadal metoda mało
elastyczna
elastyczna
Siatka płac jest słabo
Siatka płac jest słabo
skorelowana z
skorelowana z
rynkiem
rynkiem
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE AWP - 2
PUNKTOWE AWP - 2
•
Była uproszczeniem metody
Była uproszczeniem metody
UMEWAP- 87
UMEWAP- 87
•
wprowadziła większe zróżnicowanie
wprowadziła większe zróżnicowanie
punktowe stanowisk
punktowe stanowisk
•
Wyłączyła kryteria szkodliwości i
Wyłączyła kryteria szkodliwości i
uciążliwości poza wartościowanie.
uciążliwości poza wartościowanie.
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE AWP - 2
PUNKTOWE AWP - 2
ZŁOŻONOŚĆ
PRACY
ODPOWIEDZIALNOŚĆ
CIĘŻKOŚĆ
PRACY
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE AWP - 2
PUNKTOWE AWP - 2
Kryterium
Kryterium
syntetyczne
syntetyczne
Kryterium
Kryterium
analityczne
analityczne
Punktacja
Punktacja
max
max
ZŁOŻONOŚ
ZŁOŻONOŚ
Ć
Ć
WYKSZTAŁCENIE
WYKSZTAŁCENIE
DOŚWIADCZENIE
DOŚWIADCZENIE
INNOWACYJNOŚĆ
INNOWACYJNOŚĆ
WSPÓŁDZIAŁANIE
WSPÓŁDZIAŁANIE
SPRAWNOŚĆ MANUALNA
SPRAWNOŚĆ MANUALNA
70
70
55
55
55
55
25
25
25
25
ODPOWIE-
ODPOWIE-
DZIALNOŚĆ
DZIALNOŚĆ
ZA Skutki pracy
ZA Skutki pracy
ZA DECYZJE
ZA DECYZJE
ZA ŚRODKI I PRZEDM.
ZA ŚRODKI I PRZEDM.
ZA BEZPIECZEŃSTWO
ZA BEZPIECZEŃSTWO
ZA KONTAKTY
ZA KONTAKTY
ZEWNĘTRZNE
ZEWNĘTRZNE
110
110
25
25
25
25
20
20
25
25
CIĘŻKOŚĆ
CIĘŻKOŚĆ
WYSIŁEK
WYSIŁEK
PSYCHONERWOWY
PSYCHONERWOWY
WYSIŁEK UMYSŁOWY
WYSIŁEK UMYSŁOWY
WYSIŁEK FIZYCZNY
WYSIŁEK FIZYCZNY
MONOTONIA, MONOTYPIA
MONOTONIA, MONOTYPIA
NIENORMOWANY CZAS
NIENORMOWANY CZAS
PRACY
PRACY
25
25
45
45
50
50
20
20
20
20
RAZEM
RAZEM
595
595
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE AWP - 2
PUNKTOWE AWP - 2
ZALETY:
ZALETY:
większe
większe
zróżnicowanie
zróżnicowanie
punktowe stanowisk
punktowe stanowisk
wyłączenie
wyłączenie
szkodliwości i
szkodliwości i
uciążliwości poza
uciążliwości poza
wartościowanie
wartościowanie
WADY:
WADY:
nadal sztywne tabele
nadal sztywne tabele
zaszeregowania
zaszeregowania
brak odniesienia do
brak odniesienia do
płac rynkowych
płac rynkowych
brak nowoczesnych
brak nowoczesnych
kryteriów związanych
kryteriów związanych
np. z odpowiedzialnością
np. z odpowiedzialnością
za jakość, za informację
za jakość, za informację
może zachęcać do
może zachęcać do
pomijania opisów
pomijania opisów
stanowisk w
stanowisk w
wartościowaniu.
wartościowaniu.
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE – metoda
PUNKTOWE – metoda
profilowa
profilowa
Zakłada wybór stanowisk
Zakłada wybór stanowisk
„kluczowych” – najlepiej
„kluczowych” – najlepiej
opisujących specyfikę i
opisujących specyfikę i
różnorodność prac w firmie;
różnorodność prac w firmie;
Liczba stanowisk nie powinna być
Liczba stanowisk nie powinna być
zbyt duża; od 15 -40 stanowisk.
zbyt duża; od 15 -40 stanowisk.
Wybrane stanowiska służą do
Wybrane stanowiska służą do
przetestowania opracowanego
przetestowania opracowanego
schematu wartościowania.
schematu wartościowania.
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE – metoda
PUNKTOWE – metoda
profilowa
profilowa
Ogólne wymogi stanowiska pracy;
Ogólne wymogi stanowiska pracy;
odpowiedzialność,
odpowiedzialność,
wiedza
wiedza
zdolności umysłowe,
zdolności umysłowe,
zdolności komunikacyjne,
zdolności komunikacyjne,
umiejętności fizyczne,
umiejętności fizyczne,
środowisko pracy
środowisko pracy
[kryteria określające profil
[kryteria określające profil
stanowiska]
stanowiska]
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE – metoda
PUNKTOWE – metoda
profilowa
profilowa
Liczba poziomów spełniania wszystkich
Liczba poziomów spełniania wszystkich
kryteriów;
kryteriów;
[R1] odpowiedzialność za pracowników 7 poziomów
[R1] odpowiedzialność za pracowników 7 poziomów
[R2] odpowiedzialność za zasoby 6 poziomów
[R2] odpowiedzialność za zasoby 6 poziomów
[R3] stopień dyskrecji 6 poziomów
[R3] stopień dyskrecji 6 poziomów
[K1] wiedza specjalistyczna 8 poziomów
[K1] wiedza specjalistyczna 8 poziomów
[K2] znajomość firmy 5 poziomów
[K2] znajomość firmy 5 poziomów
[M1] rozwiązywanie problemów 6 poziomów
[M1] rozwiązywanie problemów 6 poziomów
[M2] zrozumienie 5 poziomów
[M2] zrozumienie 5 poziomów
[S1] komunikacja werbalna 5 poziomów
[S1] komunikacja werbalna 5 poziomów
[S2] komunikacja pisana 4 poziomy
[S2] komunikacja pisana 4 poziomy
[P1] zdolności manualne i koordynacja 4 poziomy
[P1] zdolności manualne i koordynacja 4 poziomy
[P2] siła i wytrzymałość 4 poziomy
[P2] siła i wytrzymałość 4 poziomy
METODY ANALITYCZNO-
METODY ANALITYCZNO-
PUNKTOWE – metoda
PUNKTOWE – metoda
profilowa
profilowa
Dla każdego z kryteriów analitycznych,
Dla każdego z kryteriów analitycznych,
na podstawie analizy opisów
na podstawie analizy opisów
stanowisk kluczowych określana jest;
stanowisk kluczowych określana jest;
liczba,
liczba,
definicje poziomów spełniania
definicje poziomów spełniania
poszczególnych kryteriów
poszczególnych kryteriów
punkty odpowiadające poziomowi
punkty odpowiadające poziomowi
spełniania kryteriów
spełniania kryteriów
Projektowanie tabeli
Projektowanie tabeli
zaszeregowania stanowisk
zaszeregowania stanowisk
ZASADA BROADBANDINGU
ZASADA BROADBANDINGU
Oznacza szerokie przedziały,
Oznacza szerokie przedziały,
zakłada;
zakłada;
•
Stosowanie niewielkiej liczby kategorii
Stosowanie niewielkiej liczby kategorii
zaszeregowania [najczęściej od do ośmiu]
zaszeregowania [najczęściej od do ośmiu]
•
W ramach każdej kategorii występują
W ramach każdej kategorii występują
szerokie przedziały stawek płac zasadniczych
szerokie przedziały stawek płac zasadniczych
•
Pozwala na uzależnienie stawek płac nie
Pozwala na uzależnienie stawek płac nie
tylko od treści pracy, ale i od innych cech np.
tylko od treści pracy, ale i od innych cech np.
efektywności, rynkowej ceny pracy,
efektywności, rynkowej ceny pracy,
dodatkowych funkcji pełnionych przez
dodatkowych funkcji pełnionych przez
pracownika [coacha], realnie posiadanych
pracownika [coacha], realnie posiadanych
przez pracownika kwalifikacji
przez pracownika kwalifikacji
II. BUDOWANIE TABELI
II. BUDOWANIE TABELI
ZASZEREGOWANIA STANOWISK
ZASZEREGOWANIA STANOWISK
PRACY
PRACY
•
Przyjęcie za punkt wyjścia wyników
Przyjęcie za punkt wyjścia wyników
wartościowania stanowisk pracy.
wartościowania stanowisk pracy.
•
W oparciu o wyniki wartościowania
W oparciu o wyniki wartościowania
zaprojektowanie tabeli
zaprojektowanie tabeli
zaszeregowania, charakteryzującej
zaszeregowania, charakteryzującej
się możliwie małą liczbą kategorii.
się możliwie małą liczbą kategorii.
(pozwoli to na wykorzystanie
(pozwoli to na wykorzystanie
ZASADY
ZASADY
BROADBANDINGU,
BROADBANDINGU,
co
co
oznacza szerokie
oznacza szerokie
przedziały stawek płac zasadniczych. Pozwoli to na
przedziały stawek płac zasadniczych. Pozwoli to na
uzależnienie stawek płac nie tylko od treści pracy,
uzależnienie stawek płac nie tylko od treści pracy,
ale i od innych cech np. efektywności, rynkowej ceny
ale i od innych cech np. efektywności, rynkowej ceny
pracy, dodatkowych funkcji pełnionych przez
pracy, dodatkowych funkcji pełnionych przez
pracownika [coacha], realnie posiadanych przez
pracownika [coacha], realnie posiadanych przez
pracownika kwalifikacji).
pracownika kwalifikacji).
III. OCENA RYNKU
III. OCENA RYNKU
PRACY
PRACY
•
Zdiagnozowanie zasad
Zdiagnozowanie zasad
wynagradzania i wysokości płac
wynagradzania i wysokości płac
otrzymywanych przez pracowników
otrzymywanych przez pracowników
funkcjonujących w otoczeniu firmy.
funkcjonujących w otoczeniu firmy.
•
Porównanie płac poszczególnych
Porównanie płac poszczególnych
grup pracowników firmy z płacami
grup pracowników firmy z płacami
rynkowymi
rynkowymi
IV. WYTYCZNE STRATEGII
IV. WYTYCZNE STRATEGII
ORGANIZACJI DLA POLITYKI
ORGANIZACJI DLA POLITYKI
PŁAC
PŁAC
•
Analiza składników systemu wynagradzania
Analiza składników systemu wynagradzania
•
Ustalenie dla jakich wariantów projektowane
Ustalenie dla jakich wariantów projektowane
będą tabele płac zasadniczych. (warianty
będą tabele płac zasadniczych. (warianty
zależne są od przyjętych składników
zależne są od przyjętych składników
wynagrodzenia w podziale na płace zasadnicze
wynagrodzenia w podziale na płace zasadnicze
i inne składniki ) na przykład:
i inne składniki ) na przykład:
wariant I. - tabela
wariant I. - tabela
płac w oparciu o aktualną strukturę składników wynagradzania w
płac w oparciu o aktualną strukturę składników wynagradzania w
firmie
firmie
- wariant II. – tabela płac z uwzględnieniem funduszu płac
- wariant II. – tabela płac z uwzględnieniem funduszu płac
zasadniczych do którego włączono wszystkie składniki wynagrodzenia
zasadniczych do którego włączono wszystkie składniki wynagrodzenia
poza wymaganymi przez Kodeks Pracy
poza wymaganymi przez Kodeks Pracy
- inne warianty uzgodnione z Zarządem organizacji
- inne warianty uzgodnione z Zarządem organizacji
•
Wyliczenie kosztów wdrożenia każdego
Wyliczenie kosztów wdrożenia każdego
wariantu. Określenie skutków pozytywnych i
wariantu. Określenie skutków pozytywnych i
ewentualnych zagrożeń wdrożenia każdego z
ewentualnych zagrożeń wdrożenia każdego z
nich
nich
VI. STWORZENIE ZASAD
VI. STWORZENIE ZASAD
SYSTEMU PREMIOWEGO I INNYCH
SYSTEMU PREMIOWEGO I INNYCH
ŚWIADCZEŃ
ŚWIADCZEŃ
•
Opracowanie zasad premiowania
Opracowanie zasad premiowania
poszczególnych grup pracowników.
poszczególnych grup pracowników.
•
Wykorzystanie w tworzeniu zasad
Wykorzystanie w tworzeniu zasad
premiowania kryteriów ustalonych
premiowania kryteriów ustalonych
wcześniej jako podstawowe czynniki
wcześniej jako podstawowe czynniki
sukcesu każdej z grup.
sukcesu każdej z grup.
Procedura pracy nad
Procedura pracy nad
systemem płac
systemem płac
•
Powołanie zespołu do spraw wartościowania
Powołanie zespołu do spraw wartościowania
stanowisk pracy,
stanowisk pracy,
•
Zbudowanie wykazu rodzajów stanowisk pracy –
Zbudowanie wykazu rodzajów stanowisk pracy –
wstępna analiza
wstępna analiza
•
Sporządzenie opisów stanowisk wg
Sporządzenie opisów stanowisk wg
wypracowanego wzorca – rzetelne rozpoznanie
wypracowanego wzorca – rzetelne rozpoznanie
warunków pracy na każdym stanowisku,
warunków pracy na każdym stanowisku,
•
Wybór metody wartościowania pracy,
Wybór metody wartościowania pracy,
•
Dokonanie wartościowania pracy – hierarchia
Dokonanie wartościowania pracy – hierarchia
stanowisk w wyniku wartościowania,
stanowisk w wyniku wartościowania,
•
Zbudowanie tabeli zaszeregowania stanowisk,
Zbudowanie tabeli zaszeregowania stanowisk,
•
Zdiagnozowanie strategii płacowej firmy,
Zdiagnozowanie strategii płacowej firmy,
•
Zbudowanie tabeli płac
Zbudowanie tabeli płac
•
Określenie zasad przyznawania pozostałych
Określenie zasad przyznawania pozostałych
elementów płac
elementów płac
STRUKTURA PŁAC
STRUKTURA PŁAC
Lp
Lp
Składnik wynagrodzenia
Składnik wynagrodzenia
Firma duża
Firma duża
mała
mała
1.
1.
Płaca zasadnicza
Płaca zasadnicza
65,8%
65,8%
53,8%
53,8%
2.
2.
Dodatek za staż pracy
Dodatek za staż pracy
12,4%
12,4%
14 %
14 %
3.
3.
Dodatek za ruch ciągły
Dodatek za ruch ciągły
9,4%
9,4%
-
-
4.
4.
Nagrody jubileuszowe
Nagrody jubileuszowe
3,2%
3,2%
4,3%
4,3%
5.
5.
Dodatek funkcyjny i bryg
Dodatek funkcyjny i bryg
2,2%
2,2%
1,68%
1,68%
6.
6.
Premia akordowa
Premia akordowa
1,9%
1,9%
-
-
7.
7.
Ratownictwo chemiczne
Ratownictwo chemiczne
1,3%
1,3%
-
-
8.
8.
Dodatek za święta
Dodatek za święta
1,3%
1,3%
6,64%
6,64%
9.
9.
Fundusz Dyrektora
Fundusz Dyrektora
0,7%
0,7%
4,48%
4,48%
10
10
Dodatki za warunki szkodliwe
Dodatki za warunki szkodliwe
0,6%
0,6%
0,73%
0,73%
11
11
Fundusz kierownika
Fundusz kierownika
0,6%
0,6%
-
-
12
12
Odprawa emerytalna
Odprawa emerytalna
0,5%
0,5%
1%
1%
13
13
Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe
Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe
0,1%
0,1%
0,87%
0,87%
14
14
Premia motywacyjna
Premia motywacyjna
-
-
5,36
5,36
15
15
Premia regulaminowa
Premia regulaminowa
-
-
5,57
5,57
16
16
Dodatki specjalne
Dodatki specjalne
-
-
3,1
3,1
17
17
Dodatek za czynności dodatkowe
Dodatek za czynności dodatkowe
-
-
1,17
1,17
18
18
Inne świadczenia
Inne świadczenia
-
-
1,30
1,30
100%
100%
100%
100%