Opatrywanie ran

Opatrywanie ran

Rana jest to przerwanie ciągłości

Rana jest to przerwanie ciągłości

skóry połączone z ubytkiem tkanek

skóry połączone z ubytkiem tkanek

Wyróżniamy rany proste i powikła

Wyróżniamy rany proste i powikła

Ranę powikłaną rozpoznajemy przy

Ranę powikłaną rozpoznajemy przy

uszkodzeniach

uszkodzeniach

głębszych, drążących do jam ciała

głębszych, drążących do jam ciała

lub przy jednoczesnych

lub przy jednoczesnych

uszkodzeniach nerwów czy kości.

uszkodzeniach nerwów czy kości.

W zależności od rodzaju urazu i

W zależności od rodzaju urazu i

kształtu rany rozróżniamy :

kształtu rany rozróżniamy :

rany kłute

rany kłute

rany cięte

rany cięte

rany szarpane rany

rany szarpane rany

tłuczone

tłuczone

rany miażdżone rany kąsane

rany miażdżone rany kąsane

rany postrzałowe rany zatrute

rany postrzałowe rany zatrute

Każdą ranę należy jak najszybciej

Każdą ranę należy jak najszybciej

zabezpieczyć opatrunkiem, który ma

zabezpieczyć opatrunkiem, który ma

zastąpić uszkodzoną skórę do czasu

zastąpić uszkodzoną skórę do czasu

zagojenia rany. Zależnie od rodzaju rany

zagojenia rany. Zależnie od rodzaju rany

stosujemy różne rodzaje opatrunków.

stosujemy różne rodzaje opatrunków.

Wszystkie mają podobne zadania :

Wszystkie mają podobne zadania :



zapobieganie zanieczyszczeniu rany

zapobieganie zanieczyszczeniu rany



zatamowanie krwawienia

zatamowanie krwawienia



ochrona przed drażnieniem mechanicznym

ochrona przed drażnieniem mechanicznym

(otarcia przez ubranie, ucisk)

(otarcia przez ubranie, ucisk)



ochrona przed zakażeniem

ochrona przed zakażeniem



ochrona przed wychłodzeniem

ochrona przed wychłodzeniem

Opatrunki stosowane w

Opatrunki stosowane w

pierwszej pomocy :

pierwszej pomocy :

1.)

1.)

Opatrunek osłaniający

Opatrunek osłaniający

– ma zapobiegać zanieczyszczeniu rany i jej

– ma zapobiegać zanieczyszczeniu rany i jej

zakażeniu przez przykrycie jej powierzchni jałowym materiałem

zakażeniu przez przykrycie jej powierzchni jałowym materiałem

opatrunkowym. Poza tym zabezpiecza przed drażnieniem rany przez

opatrunkowym. Poza tym zabezpiecza przed drażnieniem rany przez

czynniki zewnętrzne np. wodę, ubranie, substancje chemiczne, co

czynniki zewnętrzne np. wodę, ubranie, substancje chemiczne, co

byłoby przyczyną dodatkowych dolegliwości bólowych. Przyspiesza

byłoby przyczyną dodatkowych dolegliwości bólowych. Przyspiesza

także zahamowanie krwawienia i wchłania pewną ilość

także zahamowanie krwawienia i wchłania pewną ilość

wynaczynionej krwi.

wynaczynionej krwi.

Stosujemy w przypadku ran bez masywnego krwawienia. Szczególnie

Stosujemy w przypadku ran bez masywnego krwawienia. Szczególnie

istotna jest ochrona przed zakażeniem w przypadku oparzeń i

istotna jest ochrona przed zakażeniem w przypadku oparzeń i

złamań otwartych.

złamań otwartych.

Używamy :

Używamy :

-

na małe rany opatrunek samoprzylepny na rany większe kompresy z

na małe rany opatrunek samoprzylepny na rany większe kompresy z

gazy jałowej np. 5cm.x 5cm. lub 7cm.x 7cm., lub gaza jałowa 1/4m2 i

gazy jałowej np. 5cm.x 5cm. lub 7cm.x 7cm., lub gaza jałowa 1/4m2 i

1m2 mocowane za pomocą opasek dzianych podtrzymujących i

1m2 mocowane za pomocą opasek dzianych podtrzymujących i

elastycznych lub plastrów.

elastycznych lub plastrów.

-

łatwiejsze w użyciu od bandaży są opatrunki z rękawa siatkowego w

łatwiejsze w użyciu od bandaży są opatrunki z rękawa siatkowego w

różnych rozmiarach np. typu Codofix. Ich założenie wymaga też

różnych rozmiarach np. typu Codofix. Ich założenie wymaga też

mniej czasu niż bandażowanie.

mniej czasu niż bandażowanie.

2.) Opatrunek uciskowy – stosujemy przy zranieniach z

2.) Opatrunek uciskowy – stosujemy przy zranieniach z

towarzyszącym masywnym krwawieniem. Służy on jego

towarzyszącym masywnym krwawieniem. Służy on jego

zatamowaniu. Składa się z :

zatamowaniu. Składa się z :

-

warstwy jałowej przykrywającej bezpośrednio ranę

warstwy jałowej przykrywającej bezpośrednio ranę

-

warstwy uciskowej (poduszki)

warstwy uciskowej (poduszki)

-

umocowania ww. warstw

umocowania ww. warstw

Stosowany jest bezpośrednio na miejsce krwawienia przy czym

Stosowany jest bezpośrednio na miejsce krwawienia przy czym

warstwa uciskowa musi być na tyle duża aby wytworzyć

warstwa uciskowa musi być na tyle duża aby wytworzyć

odpowiedni ucisk na krwawiące naczynie i zahamować krwawienie

odpowiedni ucisk na krwawiące naczynie i zahamować krwawienie

. Wtedy stale stosując ucisk obwiązujemy kończynę opaską

. Wtedy stale stosując ucisk obwiązujemy kończynę opaską

elastyczna lub chustą trójkątną . Czas założenia opatrunku

elastyczna lub chustą trójkątną . Czas założenia opatrunku

uciskowego należy udokumentować .

uciskowego należy udokumentować .

Używamy :

Używamy :

-

bezpośrednio na ranę kompresy gazowe w różnych rozmiarach

bezpośrednio na ranę kompresy gazowe w różnych rozmiarach

-

jako warstwy uciskowej gazy jałowej 1m2 lub zwiniętych rolek

jako warstwy uciskowej gazy jałowej 1m2 lub zwiniętych rolek

bandaża

bandaża

-

do zamocowania opaski elastycznej lub chusty trójkątnej

do zamocowania opaski elastycznej lub chusty trójkątnej

-

możemy też stosować gotowe opatrunki uciskowe czyli opatrunki

możemy też stosować gotowe opatrunki uciskowe czyli opatrunki

indywidualne.

indywidualne.

3.) Opatrunek unieruchamiający – dzięki prawidłowemu

3.) Opatrunek unieruchamiający – dzięki prawidłowemu

unieruchomieniu np. złamanej kończyny zapobiegamy powstawaniu

unieruchomieniu np. złamanej kończyny zapobiegamy powstawaniu

uszkodzeń wtórnych takich jak przemieszczanie odłamów kostnych i

uszkodzeń wtórnych takich jak przemieszczanie odłamów kostnych i

dalsze uszkodzenia naczyń i nerwów. Uzyskujemy też zmniejszenie

dalsze uszkodzenia naczyń i nerwów. Uzyskujemy też zmniejszenie

lub zniesienie dolegliwości bólowych. Oprócz złamań opatrunek

lub zniesienie dolegliwości bólowych. Oprócz złamań opatrunek

unieruchamiający stosujemy przy dużych ranach kończyn np. ranach

unieruchamiający stosujemy przy dużych ranach kończyn np. ranach

miażdżonych i postrzałowych.

miażdżonych i postrzałowych.

Najczęściej stosujemy szynę Kramera w pokrowcu z łatwo zmywalnych

Najczęściej stosujemy szynę Kramera w pokrowcu z łatwo zmywalnych

tworzyw, którą mocujemy do kończyn bandażem elastycznym lub

tworzyw, którą mocujemy do kończyn bandażem elastycznym lub

chustą trójkątną. Szynę modelujemy na zdrowej kończynie

chustą trójkątną. Szynę modelujemy na zdrowej kończynie

poszkodowanego lub na kończynie ratownika. Unieruchomienie musi

poszkodowanego lub na kończynie ratownika. Unieruchomienie musi

obejmować dwa sąsiednie (względem miejsca złamania /zranienia)

obejmować dwa sąsiednie (względem miejsca złamania /zranienia)

stawy. W czasie zakładania szyny i jej mocowania, kończynę

stawy. W czasie zakładania szyny i jej mocowania, kończynę

trzymamy w jej osi za sąsiadujące ze złamaniem stawy, stosując

trzymamy w jej osi za sąsiadujące ze złamaniem stawy, stosując

delikatny wyciąg. Do prawidłowego założenia szyny konieczne są

delikatny wyciąg. Do prawidłowego założenia szyny konieczne są

dwie osoby . Oprócz szyn Kramera można stosować szyny typu

dwie osoby . Oprócz szyn Kramera można stosować szyny typu

SamSplint lub najlepsze – szyny wyciągowe.

SamSplint lub najlepsze – szyny wyciągowe.

Zadania unieruchomienia :

Zadania unieruchomienia :

-

zapobiega lub uniemożliwia przemieszczanie odłamów kostnych

zapobiega lub uniemożliwia przemieszczanie odłamów kostnych

-

zabezpiecza przed powstaniem złamania otwartego

zabezpiecza przed powstaniem złamania otwartego

-

ogranicza lub znosi ból

ogranicza lub znosi ból

-

chroni przed wtórnym uszkodzeniem naczyń i nerwów

chroni przed wtórnym uszkodzeniem naczyń i nerwów

-

polepsza warunki transportu

polepsza warunki transportu

Szczególne rodzaje ran :

Szczególne rodzaje ran :

Amputacja urazowa

Amputacja urazowa

– należy w pierwszej

– należy w pierwszej

kolejności zatrzymać krwawienie z

kolejności zatrzymać krwawienie z

kikuta przez zastosowanie opatrunku

kikuta przez zastosowanie opatrunku

uciskowego lub w razie konieczności

uciskowego lub w razie konieczności

opaski zaciskowej. Następnie

opaski zaciskowej. Następnie

zabezpieczyć amputowaną część ciała,

zabezpieczyć amputowaną część ciała,

owijając ją w jałowy opatrunek i

owijając ją w jałowy opatrunek i

umieszczając w worku foliowym, który

umieszczając w worku foliowym, który

zanurzamy w naczyniu z wodą z lodem

zanurzamy w naczyniu z wodą z lodem

(o ile jest to możliwe).

(o ile jest to możliwe).

Rany klatki piersiowej

Rany klatki piersiowej

– podejrzewamy

– podejrzewamy

odmę zwłaszcza jeśli ranny zgłasza

odmę zwłaszcza jeśli ranny zgłasza

duszność, lub gdy słyszymy powietrze

duszność, lub gdy słyszymy powietrze

dostające się do jamy opłucnej w czasie

dostające się do jamy opłucnej w czasie

wdechu. Stosujemy opatrunek ramkowy

wdechu. Stosujemy opatrunek ramkowy

to jest szczelny opatrunek foliowy

to jest szczelny opatrunek foliowy

przyklejony przylepcem do skóry klatki

przyklejony przylepcem do skóry klatki

piersiowej z trzech stron, który pełni

piersiowej z trzech stron, który pełni

funkcje zastawki – uniemożliwia dostanie

funkcje zastawki – uniemożliwia dostanie

się powietrza do jamy opłucnej a

się powietrza do jamy opłucnej a

umożliwia jego wypływanie na zewnątrz

umożliwia jego wypływanie na zewnątrz

Rany jamy brzusznej z wytrzewieniem

Rany jamy brzusznej z wytrzewieniem

czyli

czyli

wydostawaniem się poza obręb rany jelit -

wydostawaniem się poza obręb rany jelit -

poszkodowanego układamy w pozycji

poszkodowanego układamy w pozycji

leżącej na plecach ze zgiętymi w stawach

leżącej na plecach ze zgiętymi w stawach

biodrowych kończynami dolnymi co

biodrowych kończynami dolnymi co

zmniejsza napięcie powłok brzusznych. Nie

zmniejsza napięcie powłok brzusznych. Nie

usiłujemy odprowadzić jelit do jamy

usiłujemy odprowadzić jelit do jamy

brzusznej lecz przykrywamy je jałowym

brzusznej lecz przykrywamy je jałowym

,najlepiej zwilżonym ciepłą solą

,najlepiej zwilżonym ciepłą solą

fizjologiczną opatrunkiem. Wdrażamy pełne

fizjologiczną opatrunkiem. Wdrażamy pełne

postępowanie przeciwwstrząsowe.

postępowanie przeciwwstrząsowe.

Rany głowy z wyciekiem krwi

Rany głowy z wyciekiem krwi

i /lub

i /lub

płynu mózgowo-rdzeniowego z uszu

płynu mózgowo-rdzeniowego z uszu

lub nosa – nie stosujemy

lub nosa – nie stosujemy

opatrunków uciskowych a tylko

opatrunków uciskowych a tylko

osłaniające, które często

osłaniające, które często

wymieniamy. W przypadku

wymieniamy. W przypadku

krwawiących ran szyi ucisk

krwawiących ran szyi ucisk

stosujemy tylko dłonią przez jałowy

stosujemy tylko dłonią przez jałowy

opatrunek

opatrunek

Ciała obce w ranach

Ciała obce w ranach

– samodzielnie nie usuwamy

– samodzielnie nie usuwamy

wbitych ranę przedmiotów w obawie przed

wbitych ranę przedmiotów w obawie przed

nasileniem krwawienia. Ciało obce zabezpieczamy

nasileniem krwawienia. Ciało obce zabezpieczamy

przed przemieszczaniem się w ranie np. za

przed przemieszczaniem się w ranie np. za

pomocą zwiniętych rolek bandaża umocowanych

pomocą zwiniętych rolek bandaża umocowanych

plastrem czy codofixem. Przy zranieniach oka

plastrem czy codofixem. Przy zranieniach oka

zabezpieczmy obydwie gałki oczne.

zabezpieczmy obydwie gałki oczne.