Publiczne prawo

gospodarcze

Formy organizacyjno-prawne

przedsiębiorstw

Wykład 6

Publiczne prawo

gospodarcze

- Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą
- Spółki prawa handlowego
- Inne podmioty
- Osoby prawne prowadzące działalność gospodarczą jako

działalność akcesoryjną

Publiczne prawo gospodarcze

Publiczne prawo

gospodarcze

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą:
Osoba fizyczna może pozyskać status przedsiębiorcy

wyłącznie wówczas, gdy posiada pełną zdolność
do czynności prawnych, co oznacza, że jest osobą
pełnoletnią i nie została ubezwłasnowolniona.

Przedsiębiorcą

nie

może

być

także

osoba

ubezwłasnowolniona zarówno częściowo, jak i - tym
bardziej – całkowicie, dlatego że ubezwłasnowolnienie
skutkuje utratą pełnej zdolności do czynności prawnych.

Osoba małoletnia, podobne jak osoba ubezwłasnowolniona,

nie może samodzielnie (tj. bez zgody jej przedstawiciela
ustawowego) zawierać umów, które wykraczają poza te
należące do powszechnie zawieranych w drobnych
bieżących sprawach życia codziennego.

Publiczne prawo gospodarcze

Publiczne prawo

gospodarcze

Działalność gospodarcza może być prowadzona w formie

spółek prawa handlowego takich jak:

• spółki jawne;
• spółki partnerskie;
• spółki komandytowe;
• spółki komandytowo-akcyjne;
• spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;
• spółki akcyjne;
• europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych;
• spółki europejskie

Publiczne prawo gospodarcze

Działalność gospodarcza może również być prowadzona w formie:
• spółdzielni;
• spółdzielni europejskich;
• przedsiębiorstw państwowych;
• jednostek badawczo-rozwojowych;
• przedsiębiorców określonych w przepisach o zasadach

prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności
gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez
zagraniczne osoby prawne i fizyczne;

• towarzystw ubezpieczeń wzajemnych;
• towarzystw reasekuracji wzajemnej;
• oddziałów przedsiębiorców zagranicznych działających na

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

• głównych oddziałów zagranicznych zakładów ubezpieczeń;
• głównych oddziałów zagranicznych zakładów reasekuracji

Publiczne prawo gospodarcze

Spółka jawna
• Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo

pod własną firmą

• Firma spółki jawnej powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy)

wszystkich wspólników albo nazwisko albo firmę (nazwę) jednego
albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie „spółka jawna”,
dopuszczalne jest używanie skrótu „sp.j.”

• Spółka powstaje z chwilą uzyskania wpisu do KRS
• Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia

całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz
ze spółką. Jego odpowiedzialność ma charakter subsydiarny

• Umowa spółki jawnej powinna zawierać: 1) firmę i siedzibę spółki,

2) określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich
wartość,

3) przedmiot działalności spółki, 4) czas trwania spółki, jeżeli jest

oznaczony.

Publiczne prawo gospodarcze

Spółka partnerska to spółka osobowa, utworzona przez

wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w
spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.

Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne,

uprawnione do wykonywania wolnych zawodów takich jak zawód:
adwokata, aptekarza, architekta, inżyniera budownictwa, rzecznika
patentowego, rzeczoznawcy majątkowego, czy tłumacza przysięgłego.

Firma spółki partnerskiej powinna zawierać nazwisko co najmniej

jednego partnera, dodatkowe oznaczenie „i partner” bądź „i
partnerzy” albo „spółka partnerska” oraz określenie wolnego zawodu
wykonywanego w spółce. Dopuszczalny jest skrót „sp.p.”. Firmy z
oznaczeniem „i partner” bądź „i partnerzy” albo „spółka partnerska”
oraz skrótu „sp.p.” może używać tylko spółka partnerska.

Spółka powstaje z chwilą dokonania wpisu do KRS.

Publiczne prawo gospodarcze

• Spółka komandytowa to spółka osobowa mająca na celu

prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec
wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik
odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność
co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.

• Firma spółki komandytowej powinna zawierać nazwisko jednego

lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie „spółka
komandytowa”. Dopuszczalne jest używanie skrótu „sp. k.”. Jeżeli
komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowej
powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy) tej osoby prawnej z
dodatkowym oznaczeniem „spółka komandytowa”. Nie wyklucza to
zamieszczenia nazwiska komplementariusza, który jest osobą
fizyczną. Nazwisko komandytariusza nie może być zamieszczane w
firmie spółki. W przypadku zamieszczenia nazwiska lub firmy (nazwy)
komandytariusza w firmie spółki, komandytariusz ten odpowiada
wobec osób trzecich bez ograniczenia.

• Spółka powstaje z chwilą wpisu do KRS.

Publiczne prawo gospodarcze

Spółka komandytowo-akcyjna to spółka osobowa mająca na celu
prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec
wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik
odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej
jeden wspólnik jest akcjonariuszem.
Firma spółki komandytowo-akcyjnej powinna zawierać nazwiska
jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie
„spółka komandytowoakcyjna”. Dopuszczalne jest używanie skrótu
„S.K.A.”. Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki
komandytowo-akcyjnej powinna zawierać pełne brzmienie firmy
(nazwy) tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem „spółka
komandytowo-akcyjna”. Nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska
komplementariusza, który jest osobą fizyczną. Nazwisko albo firma
(nazwa) akcjonariusza nie może być zamieszczane w firmie spółki.
W przypadku zamieszczenia nazwiska albo firmy (nazwy)
akcjonariusza w firmie spółki akcjonariusz ten odpowiada wobec
osób trzecich tak jak komplementariusz.

Publiczne prawo gospodarcze

Spółki kapitałowe
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona

przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie
dopuszczalnym.

• Wspólnicy są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w

umowie spółki i nie odpowiadają za zobowiązania spółki.

• Wartość kapitału zakładowego spółki wynosi 5 000 zł. Dzieli się on

na udziały.

• Firma spółki może być obrana dowolnie; powinna jednak zawierać

dodatkowe oznaczenie „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”.
Dopuszczalne jest używanie skrótu „spółka z o.o.” lub „sp. z o.o.”.

• Z chwilą zawarcia umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

powstaje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji.

• Do powstania spółki konieczny jest m.in. wpis do KRS.
• Organami spółki są: zarząd, zgromadzenie wspólników, rada

nadzorcza, komisja rewizyjna.

Publiczne prawo gospodarcze

Spółki kapitałowe –
Spółka akcyjna może być założona przez jedną lub więcej

osób. Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki.
Kapitał zakładowy spółki akcyjnej dzieli się na akcje o równej
wartości nominalnej. Wartość kapitału zakładowego nie może
być niższa niż 100 000 zł., a wartość akcji niższa niż 1 grosz.

• Firma spółki może być obrana dowolnie; powinna zawierać

dodatkowe oznaczenie „spółka akcyjna”. Dopuszczalne jest
używanie skrótu „S.A.”.

• Do powstania spółki konieczne jest m.in. podpisanie statutu,

jak również uzyskanie wpisu do KRS.

• Organami spółki są: zarząd, rada nadzorcza, walne

zgromadzenie.

Publiczne prawo gospodarcze

Spółdzielnia to dobrowolne zrzeszenie nieograniczonej liczby osób,

o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu
udziałowym, które w interesie swoich członków prowadzi wspólną
działalność gospodarczą.

Liczba założycieli spółdzielni nie może być mniejsza od dziesięciu,

jeżeli założycielami są osoby fizyczne, i trzech, jeżeli założycielami
są osoby prawne. W spółdzielniach produkcji rolnej liczba
założycieli – osób fizycznych nie może być mniejsza od pięciu.

Spółdzielnia nabywa osobowość prawną z chwilą wpisania jej do KRS.
Spółdzielnia prowadzi działalność gospodarczą na zasadach rachunku

ekonomicznego przy zapewnieniu korzyści członkom spółdzielni.

Organy spółdzielni: 1) walne zgromadzenie (w spółdzielniach, w

których walne zgromadzenie jest zastąpione przez zebranie
przedstawicieli - zebrania grup członkowskich); 2) rada nadzorcza;
3) zarząd.

Publiczne prawo gospodarcze

Jednostki badawczo- rozwojowe
- są tworzone w celu prowadzenia badań naukowych i prac

rozwojowych, których wyniki powinny znaleźć zastosowanie w
określonych dziedzinach gospodarki narodowej i życia społecznego.

- podlegają obowiązkowi wpisu do KRS
- posiadają osobowość prawną
Do zadań jednostek badawczo-rozwojowych w szczególności należy:
- prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych, przystosowanie

wyników prowadzonych prac do zastosowania w praktyce oraz
upowszechnianie wyników tych prac;

- realizacja zadań związanych z prowadzonymi przez nią badaniami

naukowymi lub pracami rozwojowymi, określonych w statucie
jednostki.

Prowadzenie działalności gospodarczej jest dopuszczalne na zasadach

określonych w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej w
zakresie określonym w statucie. Konieczne jest jednak wydzielenie
pod względem finansowanym i rachunkowym takiej działalności.

Publiczne prawo gospodarcze

Osoby prawne prowadzące działalność gospodarczą jako

aktywność akcesoryjną:

- Stowarzyszenia
-Fundacje
-Muzea
Stowarzyszenia i fundacje podlegają w zakresie prowadzonej

działalności gospodarczej dodatkowo obowiązkowemu wpisowi
do Krajowego Rejestru Sądowego do rejestru przedsiębiorców.

Ograniczenia

prowadzonej

działalności

gospodarczej

polegają na konieczności przeznaczenia całego zysku na cele
statutowe.

Publiczne prawo gospodarcze

Stowarzyszenia (nie dotyczy stowarzyszeń zwykłych)
Stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o

celach niezarobkowych. Minimalna liczba członków-założycieli wynosi 15
osób. Działa w oparciu o statut.

Określa ono samodzielnie swoje cele, programy działania i struktury

organizacyjne oraz uchwala akty wewnętrzne dotyczące jego
działalności.

Podlega ono obowiązkowemu wpisowi do KRS.
Stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą, według ogólnych

zasad określonych w odrębnych przepisach. Dochód z działalności
gospodarczej stowarzyszenia służy realizacji celów statutowych i nie
może być przeznaczony do podziału między jego członków.

Uproszczoną formą stowarzyszenia jest stowarzyszenie zwykłe. Do

utworzenia stowarzyszenia zwykłego niezbędne jest min. 3 osoby. Nie
posiada ono osobowości prawnej i nie może prowadzić działalności
gospodarczej.

Publiczne prawo gospodarcze

Fundacje
• Mogą być ustanowione dla realizacji celów społecznie lub gospodarczo

użytecznych, w szczególności, takich jak: ochrona zdrowia, rozwój
gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i
pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.

• Fundacja może być powołana przez osoby fizyczne lub osoby prawne.
• Oświadczenie o powołaniu fundacji powinno zostać złożone w formie

aktu notarialnego.

• Podlega obowiązkowemu wpisowi do KRS
• Fundacje działają w oparciu przepisy ustawy o fundacjach i statutu.
• Dopuszczalność prowadzenia działalności gospodarczej powinna

zostać przewidziana w statucie.

• Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach

służących realizacji jej celów. Jeżeli fundacja ma prowadzić działalność
gospodarczą, wartość środków majątkowych fundacji przeznaczonych
na działalność gospodarczą nie może być mniejsza niż 1000 zł.

Publiczne prawo gospodarcze

Muzea
• Muzeum jest jednostką organizacyjną nienastawioną na

osiąganie zysku, której celem jest gromadzenie i trwała ochrona
dóbr naturalnego i kulturalnego dziedzictwa ludzkości o
charakterze materialnym i niematerialnym, informowanie o
wartościach i treściach gromadzonych zbiorów, upowszechnianie
podstawowych wartości historii, nauki i kultury polskiej oraz
światowej, kształtowanie wrażliwości poznawczej i estetycznej
oraz umożliwianie korzystania ze zgromadzonych zbiorów.

• Muzeum działa w oparciu o statut nadany przez założyciela

(ministra, kierownika urzędu centralnego, jednostkę samorządu
terytorialnego, osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę
organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej).

• Muzeum może prowadzić, jako dodatkową, działalność

gospodarczą w celu finansowania działalności statutowej.

Publiczne prawo gospodarcze

Kościelne osoby prawne
Kościelne osoby prawne (czyli np. metropolie, diecezje,

parafie), a także spółki, których udziałowcami są wyłącznie
te osoby, mogą prowadzić działalność gospodarczą.
Działalność ta najczęściej dotyczy dziedzin związanych z
aktywnością

kościelną

np.

prowadzenie

placówek

wychowawczych, szpitali, zakładów leczniczych.

Jeżeli kościelne osoby prawne prowadzą działalność

gospodarczą są przedsiębiorcami, ale nie podlegają
obowiązkowi wpisu do żadnego z rejestrów.

Publiczne prawo gospodarcze

Zadanie 1:
Do burmistrza miasta Zalesie wpłynął wniosek o wpis do

CEIDG Mariusza K. Chce on prowadzić działalność
gospodarczą polegającą na sprzedaży lodów i napoi
chłodzących w okresie letnim. Mariusz K. ma 15 lat i chce w
ten sposób dorobić do otrzymywanego kieszonkowego.

1. Czy tego typu aktywność może zostać uznana za

działalność gospodarczą?

2. Czy Mariusz K. będzie mógł uzyskać status przedsiębiorcy?

Publiczne prawo gospodarcze

Zadanie2
Założyłeś działalność gospodarczą - „Bajeczne ciasteczko”

Karol Kowalski. Jest to lokalny sklepik sprzedający wyroby
cukiernicze. Twój sąsiad pozazdrościł Ci sukcesu i
postanowił rozpocząć działalność gospodarczą pod nazwą
„Bajeczne ciasteczko” Jan Wiśniewski.

Czy zrealizuje swój pomysł?

Publiczne prawo gospodarcze