PATOLOGIA CIĄŻY

PATOLOGIA CIĄŻY

Lek. med. Mateusz

Lek. med. Mateusz

Michalski

Michalski

PATOLOGIA CIĄŻY

PATOLOGIA CIĄŻY

Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze

Choroby wątroby

Choroby wątroby

Choroby układu moczowego

Choroby układu moczowego

Choroby układu sercowo-naczyniowego

Choroby układu sercowo-naczyniowego

Cukrzyca

Cukrzyca

Choroby tarczycy

Choroby tarczycy

Choroby immunologiczne

Choroby immunologiczne

Choroby układu oddechowego

Choroby układu oddechowego

NADCIŚNIENIE TĘTNICZE

NADCIŚNIENIE TĘTNICZE

Pomimo znacznego postępu medycyny

Pomimo znacznego postępu medycyny

perinatalnej ciąża powikłana nadciśnieniem

perinatalnej ciąża powikłana nadciśnieniem

tętniczym stanowi w dalszym ciągu

tętniczym stanowi w dalszym ciągu

wyzwanie dla położnika.

wyzwanie dla położnika.

NADCIŚNIENIE TĘTNICZE

NADCIŚNIENIE TĘTNICZE

W Polsce nadciśnienie tętnicze wikła około

W Polsce nadciśnienie tętnicze wikła około

6–8 % wszystkich ciąż.

6–8 % wszystkich ciąż.

Wystąpienie jednej z postaci nadciśnienia

Wystąpienie jednej z postaci nadciśnienia

tętniczego w okresie ciąży jest związane z

tętniczego w okresie ciąży jest związane z

istotnym ryzykiem wystąpienia powikłań

istotnym ryzykiem wystąpienia powikłań

zarówno u matki, jak i płodu lub noworodka

zarówno u matki, jak i płodu lub noworodka

.

.

NADCIŚNIENIE TĘTNICZE

NADCIŚNIENIE TĘTNICZE

Czynniki predysponujące:

Czynniki predysponujące:

1.

1.

Pierwsza ciąża i pierwszy poród

Pierwsza ciąża i pierwszy poród

2.

2.

Wiek (<18 lub >35)

Wiek (<18 lub >35)

3.

3.

Przebyta rzucawka lub wystąpienie stanu

Przebyta rzucawka lub wystąpienie stanu

przedrzucawkowego w najbliższej rodzinie (matka,

przedrzucawkowego w najbliższej rodzinie (matka,

siostra)

siostra)

4.

4.

Schorzenia naczyń krwionośnych

Schorzenia naczyń krwionośnych

5.

5.

Choroby układowe

Choroby układowe

6.

6.

Współistniejące schorzenia nerek

Współistniejące schorzenia nerek

7.

7.

Wielowodzie

Wielowodzie

8.

8.

Ciąża wielopłodowa

Ciąża wielopłodowa

9.

9.

Cukrzyca

Cukrzyca

10.

10.

Zaśniad groniasty

Zaśniad groniasty

11.

11.

Uogólniony obrzęk płodu

Uogólniony obrzęk płodu

12.

12.

Nieprawidłowa dieta

Nieprawidłowa dieta

13.

13.

Stres

Stres

NADCIŚNIENIE TĘTNICZE

NADCIŚNIENIE TĘTNICZE

Podział nadciśnienia tętniczego u

Podział nadciśnienia tętniczego u

kobiet w ciąży:

kobiet w ciąży:

1.

1.

Przewlekłe nadciśnienie tętnicze

Przewlekłe nadciśnienie tętnicze

2.

2.

Stan przedrzucawkowy/rzucawka

Stan przedrzucawkowy/rzucawka

3.

3.

Przewlekłe nadciśnienie tętnicze z

Przewlekłe nadciśnienie tętnicze z

„nałożonym” stanem

„nałożonym” stanem

przedrzucawkowym

przedrzucawkowym

4.

4.

Nadciśnienie tętnicze ciążowe

Nadciśnienie tętnicze ciążowe

NADCIŚNIENIE

NADCIŚNIENIE

PRZEWLEKŁE

PRZEWLEKŁE

rozpoznane przed ciążą lub przed

rozpoznane przed ciążą lub przed

ukończeniem 20 Hbd i utrzymujące

ukończeniem 20 Hbd i utrzymujące

się dłużej niż 6 tygodni po porodzie

się dłużej niż 6 tygodni po porodzie

(wartości ciśnienia

(wartości ciśnienia

≥140/90 mm Hg)

≥140/90 mm Hg)

NADCIŚNIENIE

NADCIŚNIENIE

PRZEWLEKŁE

PRZEWLEKŁE

Łagodne < 160/110 mm Hg

Łagodne < 160/110 mm Hg

Ciężkie > 160/110 mm Hg

Ciężkie > 160/110 mm Hg

NADCIŚNIENIE

NADCIŚNIENIE

PRZEWLEKŁE

PRZEWLEKŁE

Ciąża u kobiety cierpiącej na

Ciąża u kobiety cierpiącej na

przewlekłe nadciśnienia powinna

przewlekłe nadciśnienia powinna

być planowana

być planowana

NADCIŚNIENIE

NADCIŚNIENIE

PRZEWLEKŁE

PRZEWLEKŁE

Ciąża u kobiet z nadciśnienie

Ciąża u kobiet z nadciśnienie

przewlekłym jest ciążą wysokiego

przewlekłym jest ciążą wysokiego

ryzyka i może wiązać się z

ryzyka i może wiązać się z

powikłaniami:

powikłaniami:

1.

1.

Wewnątrzmaciczne ograniczenie wzrostu

Wewnątrzmaciczne ograniczenie wzrostu

płodu lub nawet jego obumarcie

płodu lub nawet jego obumarcie

2.

2.

Wystąpienie nałożonego stanu

Wystąpienie nałożonego stanu

przedrzucawkowego

przedrzucawkowego

3.

3.

Przedwczesne oddzielenie łożyska

Przedwczesne oddzielenie łożyska

4.

4.

Wcześniejsze zakończenie ciąży

Wcześniejsze zakończenie ciąży

NADCIŚNIENIE

NADCIŚNIENIE

PRZEWLEKŁE

PRZEWLEKŁE

Postępowanie:

Postępowanie:

1.

1.

Ciężarne z łagodnym lub umiarkowanym

Ciężarne z łagodnym lub umiarkowanym

nadciśnieniem przewlekłym,

nadciśnieniem przewlekłym,

niewymagające leków hipotensyjnych,

niewymagające leków hipotensyjnych,

powinny ograniczyć aktywność fizyczną,

powinny ograniczyć aktywność fizyczną,

stosować dietę ubogosodową oraz

stosować dietę ubogosodową oraz

regularnie kontrolować RR i wykonywać

regularnie kontrolować RR i wykonywać

analizę moczu (obecność białka)

analizę moczu (obecność białka)

2.

2.

U ciężarnych z ciśnieniem rozkurczowym

U ciężarnych z ciśnieniem rozkurczowym

>110 mm Hg uzasadnione jest wdrożenie

>110 mm Hg uzasadnione jest wdrożenie

leczenia hipotensyjnego

leczenia hipotensyjnego

STAN

STAN

PRZEDRZUCAWKOWY

PRZEDRZUCAWKOWY

Zespół objawów chorobowych

Zespół objawów chorobowych

pojawiający się po 20 Hbd, w okresie

pojawiający się po 20 Hbd, w okresie

porodu lub połogu, charakteryzujący

porodu lub połogu, charakteryzujący

się podwyższonym ciśnieniem

się podwyższonym ciśnieniem

tętniczym krwi

tętniczym krwi

≥140/90 mm Hg,

≥140/90 mm Hg,

któremu towarzyszy znamienny

któremu towarzyszy znamienny

białkomocz (utrata ≥300 mg białka

białkomocz (utrata ≥300 mg białka

na dobę)

na dobę)

STAN

STAN

PRZEDRZUCAWKOWY

PRZEDRZUCAWKOWY

Gdy białkomocz jest nie obecny

Gdy białkomocz jest nie obecny

chorobę tą podejrzewamy, jeśli

chorobę tą podejrzewamy, jeśli

oprócz nadciśnienia tętniczego

oprócz nadciśnienia tętniczego

występują bóle głowy, nieostre

występują bóle głowy, nieostre

widzenie, bóle w nadbrzuszu, a w

widzenie, bóle w nadbrzuszu, a w

badaniach laboratoryjnych stwierdza

badaniach laboratoryjnych stwierdza

się małopłytkowość i wzrost

się małopłytkowość i wzrost

aktywności enzymów wątrobowych

aktywności enzymów wątrobowych

STAN

STAN

PRZEDRZUCAWKOWY

PRZEDRZUCAWKOWY

Wyróżnia się dwie postacie stanu

Wyróżnia się dwie postacie stanu

przedrzucawkowego:

przedrzucawkowego:

1.

1.

Łagodną

Łagodną

2.

2.

Ciężką

Ciężką

STAN

STAN

PRZEDRZUCAWKOWY

PRZEDRZUCAWKOWY

Kryteria rozpoznania łagodnego

Kryteria rozpoznania łagodnego

stanu przedrzucawkowego:

stanu przedrzucawkowego:

1.

1.

RR

RR

≥140/90 mm Hg mierzone 2-krotnie

≥140/90 mm Hg mierzone 2-krotnie

w odstępie 6-godzinnym

w odstępie 6-godzinnym

2.

2.

Białkomocz: dobowa utrata białka z

Białkomocz: dobowa utrata białka z

moczem ≥300 mg lub białkomocz (++)

moczem ≥300 mg lub białkomocz (++)

w pojedynczej próbce moczu

w pojedynczej próbce moczu

STAN

STAN

PRZEDRZUCAWKOWY

PRZEDRZUCAWKOWY

Kryteria rozpoznania ciężkiego

Kryteria rozpoznania ciężkiego

stanu przedrzucawkowego:

stanu przedrzucawkowego:

1.

1.

RR w spoczynku

RR w spoczynku

≥160/110 mm Hg mierzone 2-krotnie w

≥160/110 mm Hg mierzone 2-krotnie w

odstępie 6-godzinnym

odstępie 6-godzinnym

2.

2.

Białkomocz dobowy ≥2g

Białkomocz dobowy ≥2g

3.

3.

Skąpomocz: diureza 400 ml/dobę

Skąpomocz: diureza 400 ml/dobę

4.

4.

Zaburzenia ze strony OUN lub narządu wzroku

Zaburzenia ze strony OUN lub narządu wzroku

5.

5.

Obrzęk płuc lub sinica

Obrzęk płuc lub sinica

6.

6.

Zwiększone stężenie kreatyniny

Zwiększone stężenie kreatyniny

7.

7.

Ból w nadbrzuszu lub prawym podżebrzu, nudności,

Ból w nadbrzuszu lub prawym podżebrzu, nudności,

wymioty

wymioty

8.

8.

Zwiększenie aktywność aminotransferaz

Zwiększenie aktywność aminotransferaz

9.

9.

Małopłytkowość

Małopłytkowość

10.

10.

IUGR

IUGR

STAN

STAN

PRZEDRZUCAWKOWY

PRZEDRZUCAWKOWY

Powikłania stanu

Powikłania stanu

przedrzucawkowego:

przedrzucawkowego:

1.

1.

Matka: niewydolność nerek, niewydolność

Matka: niewydolność nerek, niewydolność

krążenia, DIC, encefalopatia

krążenia, DIC, encefalopatia

nadciśnieniowa, krwawienie do OUN i

nadciśnieniowa, krwawienie do OUN i

siatkówki

siatkówki

2.

2.

Płód: zgon wewnątrzmaciczny,

Płód: zgon wewnątrzmaciczny,

wcześniactwo, IUGR, przedwczesne

wcześniactwo, IUGR, przedwczesne

oddzielenie się łożyska, niedotlenienie

oddzielenie się łożyska, niedotlenienie

wewnątrzmaciczne

wewnątrzmaciczne

STAN

STAN

PRZEDRZUCAWKOWY

PRZEDRZUCAWKOWY

Postępowanie:

Postępowanie:

1.

1.

Najistotniejszym elementem w postępowaniu przedporodowym

Najistotniejszym elementem w postępowaniu przedporodowym

w przypadku ciąży powikłanej stanem przedrzucawkowym jest

w przypadku ciąży powikłanej stanem przedrzucawkowym jest

monitorowanie stanu płodu i rozwoju choroby u matki.

monitorowanie stanu płodu i rozwoju choroby u matki.

2.

2.

Leczenie ma charakter objawowy

Leczenie ma charakter objawowy

3.

3.

Zakończenie ciąży jest jedynym skutecznym sposobem leczenia

Zakończenie ciąży jest jedynym skutecznym sposobem leczenia

stanu przedrzucawkowego

stanu przedrzucawkowego

4.

4.

U wszystkich ciężarnych z rozpoznanym stanem

U wszystkich ciężarnych z rozpoznanym stanem

przedrzucawkowym ciążę należy zakończyć przed upływem 40

przedrzucawkowym ciążę należy zakończyć przed upływem 40

Hbd

Hbd

5.

5.

Każdy przypadek ciężkiej postaci stanu przedrzucawkowego

Każdy przypadek ciężkiej postaci stanu przedrzucawkowego

wymaga hospitalizacji

wymaga hospitalizacji

6.

6.

Przed 34 Hbd można prowadzić postępowanie wyczekujące pod

Przed 34 Hbd można prowadzić postępowanie wyczekujące pod

warunkiem prawidłowej kontroli RR

warunkiem prawidłowej kontroli RR

7.

7.

U ciężarnych w 24-34 Hbd należy wdrożyć profilaktykę zespołu

U ciężarnych w 24-34 Hbd należy wdrożyć profilaktykę zespołu

zaburzeń oddychania

zaburzeń oddychania

8.

8.

Leczenie farmakologiczne nadciśnienia ma na celu

Leczenie farmakologiczne nadciśnienia ma na celu

zapobieganie rzucawce i innym poważnym powikłaniom stanu

zapobieganie rzucawce i innym poważnym powikłaniom stanu

przedrzucawkowego, powinno być rozpoczęte przy wartościach

przedrzucawkowego, powinno być rozpoczęte przy wartościach

ciśnienia rozkurczowego >100 mm Hg

ciśnienia rozkurczowego >100 mm Hg

STAN

STAN

PRZEDRZUCAWKOWY

PRZEDRZUCAWKOWY

Przełom nadciśnieniowy jest to nagły wzrost

Przełom nadciśnieniowy jest to nagły wzrost

ciśnienia tętniczego krwi prowadzący do

ciśnienia tętniczego krwi prowadzący do

zaburzeń czynnościowych lub uszkodzenia

zaburzeń czynnościowych lub uszkodzenia

OUN, nerek lub serca

OUN, nerek lub serca

Jest to stan bezpośredniego zagrożenia życia

Jest to stan bezpośredniego zagrożenia życia

ciężarnej i płodu

ciężarnej i płodu

Wczesnymi objawami zapowiadającymi

Wczesnymi objawami zapowiadającymi

przełom nadciśnieniowy są: silne bóle

przełom nadciśnieniowy są: silne bóle

głowy, niepokój, zaburzenia widzenia oraz

głowy, niepokój, zaburzenia widzenia oraz

nudności, wymioty, bóle w nadbrzuszu

nudności, wymioty, bóle w nadbrzuszu

Leczenie: dihydralazyna, nifedypina,

Leczenie: dihydralazyna, nifedypina,

labetalol

labetalol

RZUCAWKA

RZUCAWKA

Jest to wystąpienie napadu drgawek

Jest to wystąpienie napadu drgawek

toniczno-klonicznych, śpiączki lub

toniczno-klonicznych, śpiączki lub

obu tych objawów jednocześnie u

obu tych objawów jednocześnie u

pacjentek ze stanem

pacjentek ze stanem

przedrzucawkowym (wikła około 1%

przedrzucawkowym (wikła około 1%

wszystkich stanów

wszystkich stanów

przedrzucawkowych)

przedrzucawkowych)

RZUCAWKA

RZUCAWKA

W różnicowaniu należy wziąć pod

W różnicowaniu należy wziąć pod

uwagę stany chorobowe

uwagę stany chorobowe

przebiegające z drgawkami, utratą

przebiegające z drgawkami, utratą

przytomności i śpiączką:

przytomności i śpiączką:

1.

1.

Padaczka

Padaczka

2.

2.

Tężyczka

Tężyczka

3.

3.

Tężec

Tężec

4.

4.

Guz mózgu

Guz mózgu

5.

5.

Śpiączka i mocznica

Śpiączka i mocznica

RZUCAWKA

RZUCAWKA

Leczenie:

Leczenie:

1.

1.

Doraźne: podejmowane bezpośrednio

Doraźne: podejmowane bezpośrednio

podczas napadu drgawkowego

podczas napadu drgawkowego

2.

2.

Farmakologiczne: mające na celu

Farmakologiczne: mające na celu

przerwanie napadu drgawek

przerwanie napadu drgawek

rzucawkowych, zapobieganie ich

rzucawkowych, zapobieganie ich

ponownemu wystąpieniu oraz kontrolę

ponownemu wystąpieniu oraz kontrolę

ciśnienia tętniczego

ciśnienia tętniczego

RZUCAWKA

RZUCAWKA

Postępowanie w przypadku wystąpienia

Postępowanie w przypadku wystąpienia

drgawek rzucawkowych obejmuje:

drgawek rzucawkowych obejmuje:

1.

1.

Przerwanie napadu drgawek i zapobieganie

Przerwanie napadu drgawek i zapobieganie

ponownemu ich wystąpieniu za pomocą MgSO4

ponownemu ich wystąpieniu za pomocą MgSO4

2.

2.

Farmakologiczną kontrolę ciśnienia tętniczego

Farmakologiczną kontrolę ciśnienia tętniczego

3.

3.

Zwalczanie niedotlenienia i kwasicy

Zwalczanie niedotlenienia i kwasicy

4.

4.

Ocena wydolności nerek i nawodnienia

Ocena wydolności nerek i nawodnienia

5.

5.

Zabezpieczenie pacjentki przed urazem

Zabezpieczenie pacjentki przed urazem

6.

6.

Zakończenie ciąży

Zakończenie ciąży

CHOROBY WĄTROBY

CHOROBY WĄTROBY

WEWNĄTRZWĄTROBOWA

WEWNĄTRZWĄTROBOWA

CHOLESTAZA CIĘŻARNYCH

CHOLESTAZA CIĘŻARNYCH

Częstość występowania

Częstość występowania

wewnątrzwątrobowej cholostazy

wewnątrzwątrobowej cholostazy

ciężarnych w Europie i Stanach

ciężarnych w Europie i Stanach

Zjednoczonych szacuje się na 0,1-

Zjednoczonych szacuje się na 0,1-

1,7%

1,7%

W przypadku ciąż bliźniaczych

W przypadku ciąż bliźniaczych

częstość ta jest 5-krotnie większa

częstość ta jest 5-krotnie większa

WEWNĄTRZWĄTROBOWA

WEWNĄTRZWĄTROBOWA

CHOLESTAZA CIĘŻARNYCH

CHOLESTAZA CIĘŻARNYCH

Etiologia nie jest wyjaśniona

Etiologia nie jest wyjaśniona

U ciężarnych z tym schorzeniem

U ciężarnych z tym schorzeniem

dochodzi do upośledzonego

dochodzi do upośledzonego

wydzielania estrogenów do żółci

wydzielania estrogenów do żółci

Objawy pojawiają się głównie w III

Objawy pojawiają się głównie w III

trymestrze ciąży, rzadko przed 20

trymestrze ciąży, rzadko przed 20

Hbd

Hbd

WEWNĄTRZWĄTROBOWA

WEWNĄTRZWĄTROBOWA

CHOLESTAZA CIĘŻARNYCH

CHOLESTAZA CIĘŻARNYCH

Objawy:

Objawy:

1.

1.

Świąd skóry (najintensywniejszy na dłoniach i

Świąd skóry (najintensywniejszy na dłoniach i

stopach, choć może obejmować całe ciało,

stopach, choć może obejmować całe ciało,

najczęściej nasilający się w nocy)

najczęściej nasilający się w nocy)

2.

2.

1-4 tygodnie po pojawieniu się świądu pojawia

1-4 tygodnie po pojawieniu się świądu pojawia

się umiarkowana żółtaczka, ze stężenie

się umiarkowana żółtaczka, ze stężenie

bilirubiny do 5 mg/dl

bilirubiny do 5 mg/dl

3.

3.

Aminotransferazy w normie lub umiarkowanie

Aminotransferazy w normie lub umiarkowanie

podwyższone

podwyższone

4.

4.

10-100-krotne podwyższenie kwasów

10-100-krotne podwyższenie kwasów

żółciowych w surowicy krwi

żółciowych w surowicy krwi

WEWNĄTRZWĄTROBOWA

WEWNĄTRZWĄTROBOWA

CHOLESTAZA CIĘŻARNYCH

CHOLESTAZA CIĘŻARNYCH

Leczenie:

Leczenie:

1.

1.

Kwas ursodeoksycholowy

Kwas ursodeoksycholowy

2.

2.

Cholestyramina

Cholestyramina

3.

3.

Vit. K i D3

Vit. K i D3

WEWNĄTRZWĄTROBOWA

WEWNĄTRZWĄTROBOWA

CHOLESTAZA CIĘŻARNYCH

CHOLESTAZA CIĘŻARNYCH

Wewnątrzwątrobowa cholestaza ciężarnych

Wewnątrzwątrobowa cholestaza ciężarnych

ma najczęściej łagodny przebieg i nie

ma najczęściej łagodny przebieg i nie

pozostawia trwałego uszkodzenia wątroby

pozostawia trwałego uszkodzenia wątroby

Zaobserwowano jednak zwiększone ryzyko

Zaobserwowano jednak zwiększone ryzyko

porodu przedwczesnego u 12-44%

porodu przedwczesnego u 12-44%

ciężarnych, oraz przypadki zgonów

ciężarnych, oraz przypadki zgonów

wewnątrzmacicznych płodów

wewnątrzmacicznych płodów

Zaleca się intensywny nadzór nad stanem

Zaleca się intensywny nadzór nad stanem

płodu oraz zakończenie ciąży w 38 Hbd, a

płodu oraz zakończenie ciąży w 38 Hbd, a

u ciężarnych z towarzyszącą żółtaczką

u ciężarnych z towarzyszącą żółtaczką

około 36 Hbd

około 36 Hbd

ZESPÓŁ HELP

ZESPÓŁ HELP

Zespół HELP charakteryzuje się

Zespół HELP charakteryzuje się

występowaniem trzech objawów:

występowaniem trzech objawów:

hemolizy, zwiększonej aktywności

hemolizy, zwiększonej aktywności

enzymów wątrobowych i

enzymów wątrobowych i

zmniejszonej liczby płytek krwi

zmniejszonej liczby płytek krwi

ZESPÓŁ HELP

ZESPÓŁ HELP

Zespół ten stwierdza się w 0,1-0,7%

Zespół ten stwierdza się w 0,1-0,7%

wszystkich ciąż, ale łagodne jego postacie

wszystkich ciąż, ale łagodne jego postacie

często nie są rozpoznawane

często nie są rozpoznawane

Schorzenie to nie zawsze jest związane z

Schorzenie to nie zawsze jest związane z

wcześniej wykrywanym stanem

wcześniej wykrywanym stanem

przedrzucawkowym, jednak stwierdza się je

przedrzucawkowym, jednak stwierdza się je

u około 20% ciężarnych z tym schorzeniem

u około 20% ciężarnych z tym schorzeniem

Najczęściej w drugiej połowie ciąży

Najczęściej w drugiej połowie ciąży

Może ujawnić się dopiero w połogu (nawet

Może ujawnić się dopiero w połogu (nawet

do 7 doby po porodzie)

do 7 doby po porodzie)

ZESPÓŁ HELP

ZESPÓŁ HELP

Ciężarne z zespołem HELP mogą

Ciężarne z zespołem HELP mogą

skarżyć się na:

skarżyć się na:

1.

1.

Ból w nadbrzuszu

Ból w nadbrzuszu

2.

2.

Nudności

Nudności

3.

3.

Wymioty

Wymioty

4.

4.

Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze

ZESPÓŁ HELP

ZESPÓŁ HELP

W zespole HELP dochodzi do:

W zespole HELP dochodzi do:

1.

1.

Wzrost aktywności aminotransferaz i

Wzrost aktywności aminotransferaz i

dehydrogenazy mleczanowej

dehydrogenazy mleczanowej

2.

2.

Zwiększenie stężenia bilirubiny i kwasu

Zwiększenie stężenia bilirubiny i kwasu

moczowego

moczowego

3.

3.

Spadek liczby płytek krwi

Spadek liczby płytek krwi

4.

4.

Niedokrwistości

Niedokrwistości

5.

5.

Zaburzeń krzepnięcia w przebiegu DIC

Zaburzeń krzepnięcia w przebiegu DIC

ZESPÓŁ HELP

ZESPÓŁ HELP

Leczenie:

Leczenie:

1.

1.

Najczęściej zaleca się zakończenie ciąży,

Najczęściej zaleca się zakończenie ciąży,

szczególnie gdy występuje niepoddające

szczególnie gdy występuje niepoddające

się leczeniu nadciśnienie tętnicze, bóle w

się leczeniu nadciśnienie tętnicze, bóle w

nadbrzuszu lub gdy rozwija się DIC

nadbrzuszu lub gdy rozwija się DIC

2.

2.

W łagodniej przebiegających przypadkach

W łagodniej przebiegających przypadkach

przedwczesne zakończenie ciąży można

przedwczesne zakończenie ciąży można

odroczyć do momentu osiągnięcia

odroczyć do momentu osiągnięcia

dojrzałości płodu (monitorowanie stanu

dojrzałości płodu (monitorowanie stanu

płodu i matki + deksametazon)

płodu i matki + deksametazon)

CUKRZYCA

CUKRZYCA

CUKRZYCA

CUKRZYCA

Cukrzyca jest to zespół zaburzeń

Cukrzyca jest to zespół zaburzeń

wielonarządowych, o różnej etiologii i

wielonarządowych, o różnej etiologii i

patogenezie, który charakteryzuje się

patogenezie, który charakteryzuje się

względnym lub bezwzględnym

względnym lub bezwzględnym

niedoborem insuliny, a w

niedoborem insuliny, a w

konsekwencji hiperglikemią,

konsekwencji hiperglikemią,

glukozurią, hiperlipidemią i

glukozurią, hiperlipidemią i

hiperacydemią.

hiperacydemią.

CUKRZYCA

CUKRZYCA

Cukrzyca typu I

Cukrzyca typu I

Cukrzyca typu II

Cukrzyca typu II

Cukrzyca ciążowa

Cukrzyca ciążowa

CUKRZYCA

CUKRZYCA

Ciąża u kobiety chorej na cukrzycę:

Ciąża u kobiety chorej na cukrzycę:

1.

1.

Nieprawidłowo leczona cukrzyca przyczynia się

Nieprawidłowo leczona cukrzyca przyczynia się

do wzrostu śmiertelności i zachorowalności

do wzrostu śmiertelności i zachorowalności

okołoporodowej ciężarnych i noworodków

okołoporodowej ciężarnych i noworodków

2.

2.

Rodzaj zaburzeń zależy od czasu trwania i

Rodzaj zaburzeń zależy od czasu trwania i

stopnia hiperglikemii oraz okresu ciąży, w

stopnia hiperglikemii oraz okresu ciąży, w

którym ona występuje

którym ona występuje

3.

3.

Znaczna hiperglikemia w I trymestrze może

Znaczna hiperglikemia w I trymestrze może

spowodować powstanie wad rozwojowych lub

spowodować powstanie wad rozwojowych lub

poronień, w późniejszym okresie - upośledzenie

poronień, w późniejszym okresie - upośledzenie

rozwoju OUN, makrosomię płodu i

rozwoju OUN, makrosomię płodu i

organomegalię, zaburzenia metaboliczne oraz

organomegalię, zaburzenia metaboliczne oraz

niedojrzałość układu oddechowego

niedojrzałość układu oddechowego

CUKRZYCA

CUKRZYCA

Kluczową rolę w zapobieganiu

Kluczową rolę w zapobieganiu

powikłaniom przypisuje się prawidłowej

powikłaniom przypisuje się prawidłowej

regulacji glikemii, która powinna być

regulacji glikemii, która powinna być

utrzymywana w granicach normy już przed

utrzymywana w granicach normy już przed

zapłodnieniem i przez cały okres ciąży

zapłodnieniem i przez cały okres ciąży

Jako optymalny dla płodu uważa się średni

Jako optymalny dla płodu uważa się średni

poziom glikemii, zbliżony do wartości

poziom glikemii, zbliżony do wartości

uzyskiwanych u zdrowych ciężarnych,

uzyskiwanych u zdrowych ciężarnych,

wynoszący we krwi żylnej około 90 mg/dl

wynoszący we krwi żylnej około 90 mg/dl

CUKRZYCA

CUKRZYCA

Postępowanie w okresie planowania ciąży:

Postępowanie w okresie planowania ciąży:

1.

1.

Objęcie opieką pacjentki z cukrzycą najlepiej 3-6 miesięcy

Objęcie opieką pacjentki z cukrzycą najlepiej 3-6 miesięcy

przed planowanym zapłodnieniem

przed planowanym zapłodnieniem

2.

2.

Uzyskanie prawidłowych poziomów glikemii, ocenianych za

Uzyskanie prawidłowych poziomów glikemii, ocenianych za

pomocą wielokrotnych pomiarów stężeń glukozy w ciągu

pomocą wielokrotnych pomiarów stężeń glukozy w ciągu

doby oraz pomiarów stężenia glikowanej hemoglobiny

doby oraz pomiarów stężenia glikowanej hemoglobiny

3.

3.

Dla prawidłowego przebiegu ciąży niezbędne jest uzyskanie

Dla prawidłowego przebiegu ciąży niezbędne jest uzyskanie

wartości glikemii na czczo 60-100 mg/dl, w 1 godzinę po

wartości glikemii na czczo 60-100 mg/dl, w 1 godzinę po

posiłku 120-140 mg/dl, w 2 godziny po posiłku 100-120

posiłku 120-140 mg/dl, w 2 godziny po posiłku 100-120

mg/dl, a w nocy 70-90 mg/dl

mg/dl, a w nocy 70-90 mg/dl

4.

4.

Ocena skuteczności leczenia (badanie stężenia fruktozaminy

Ocena skuteczności leczenia (badanie stężenia fruktozaminy

i HbA1c < 6,3%)

i HbA1c < 6,3%)

5.

5.

Pacjentki z cukrzycą typu 2 należy poinformować o

Pacjentki z cukrzycą typu 2 należy poinformować o

konieczności wprowadzenia insulinoterapii

konieczności wprowadzenia insulinoterapii

6.

6.

Ocena stanu wydolności nerek, badanie ogólne moczu, ocena

Ocena stanu wydolności nerek, badanie ogólne moczu, ocena

ciśnienia tętniczego, układu krążenia, badanie okulistyczne

ciśnienia tętniczego, układu krążenia, badanie okulistyczne

CUKRZYCA

CUKRZYCA

Przeciwwskazania do zajścia w ciążę

Przeciwwskazania do zajścia w ciążę

u pacjentek z cukrzycą:

u pacjentek z cukrzycą:

1.

1.

Ciężka nefropatia

Ciężka nefropatia

2.

2.

Niepoddające się leczeniu nadciśnienie

Niepoddające się leczeniu nadciśnienie

tętnicze

tętnicze

3.

3.

Niepoddająca się leczeniu retinopatia

Niepoddająca się leczeniu retinopatia

proliferacyjna

proliferacyjna

4.

4.

Choroba niedokrwienna serca

Choroba niedokrwienna serca

CUKRZYCA

CUKRZYCA

Postępowanie w okresie ciąży:

Postępowanie w okresie ciąży:

1.

1.

Stężenie HbA1c należy kontrolować co 4-6

Stężenie HbA1c należy kontrolować co 4-6

tygodni

tygodni

2.

2.

Co 2 tygodnie, począwszy od II trymestru ciąży,

Co 2 tygodnie, począwszy od II trymestru ciąży,

a od 36 Hbd co najmniej raz w tygodniu, należy

a od 36 Hbd co najmniej raz w tygodniu, należy

oceniać wagę ciężarnej, ciśnienie, oraz

oceniać wagę ciężarnej, ciśnienie, oraz

ewentualnie białkomocz

ewentualnie białkomocz

3.

3.

Pacjentka ze stwierdzonymi zmianami

Pacjentka ze stwierdzonymi zmianami

naczyniowymi powinna być poddawana

naczyniowymi powinna być poddawana

regularnej kontroli okulistycznej

regularnej kontroli okulistycznej

CUKRZYCA

CUKRZYCA

Cukrzyca ciążowa (GDM)

Cukrzyca ciążowa (GDM)

Jest to zaburzenie tolerancji węglowodanów,

Jest to zaburzenie tolerancji węglowodanów,

które po raz pierwszy pojawiło się w

które po raz pierwszy pojawiło się w

okresie ciąży i które może całkowicie

okresie ciąży i które może całkowicie

ustąpić po jej zakończeniu lub utrzymywać

ustąpić po jej zakończeniu lub utrzymywać

się po porodzie w postaci trwałej cukrzycy

się po porodzie w postaci trwałej cukrzycy

CUKRZYCA

CUKRZYCA

Cukrzyca ciążowa (GDM)

Cukrzyca ciążowa (GDM)

1.

1.

Przyczyną powstawania tego zaburzenia są

Przyczyną powstawania tego zaburzenia są

hormonalne i metaboliczne zmiany

hormonalne i metaboliczne zmiany

zachodzące w okresie ciąży, prowadzące do

zachodzące w okresie ciąży, prowadzące do

narastania insulinooporności

narastania insulinooporności

2.

2.

Nie wpływa na ogół na rozwój embrionalny

Nie wpływa na ogół na rozwój embrionalny

płodu, gdyż pojawia się w drugiej połowie

płodu, gdyż pojawia się w drugiej połowie

ciąży

ciąży

3.

3.

Typowe powikłania cukrzycy ciążowej:

Typowe powikłania cukrzycy ciążowej:

wielowodzie, obumarcie wewnątrzmaciczne

wielowodzie, obumarcie wewnątrzmaciczne

płodu, nadciśnienie tętnicze u ciężarnych,

płodu, nadciśnienie tętnicze u ciężarnych,

makrosomia płodu, niedojrzałość płodu oraz

makrosomia płodu, niedojrzałość płodu oraz

zaburzenia metaboliczne

zaburzenia metaboliczne

CUKRZYCA

CUKRZYCA

Cukrzyca ciążowa (GDM)

Cukrzyca ciążowa (GDM)

1.

1.

W celu zdiagnozowania cukrzycy ciążowej należy u

W celu zdiagnozowania cukrzycy ciążowej należy u

ciężarnej wykonać test przesiewowy, polegający na

ciężarnej wykonać test przesiewowy, polegający na

wypiciu przez nią roztworu 50g glukozy i pomiarze

wypiciu przez nią roztworu 50g glukozy i pomiarze

stężenia glukozy w surowicy krwi po godzinie

stężenia glukozy w surowicy krwi po godzinie

2.

2.

Pacjentki ze stężeniem >140 mg/dl wymagają dalszej

Pacjentki ze stężeniem >140 mg/dl wymagają dalszej

diagnostyki, czyli przeprowadzenia testu

diagnostyki, czyli przeprowadzenia testu

diagnostycznego, który ostatecznie potwierdza bądź

diagnostycznego, który ostatecznie potwierdza bądź

wyklucza cukrzycę ciążową ( test obciążenia 75 g glukozy

wyklucza cukrzycę ciążową ( test obciążenia 75 g glukozy

i oznaczenie glikemii na czczo i po 2 godzinach

i oznaczenie glikemii na czczo i po 2 godzinach

3.

3.

Gdy u ciężarnej na czczo glikemia jest >126 mg/dl lub w

Gdy u ciężarnej na czczo glikemia jest >126 mg/dl lub w

dowolnej porze dnia jest >200 mg/dl i gdy wyniki

dowolnej porze dnia jest >200 mg/dl i gdy wyniki

powtarzają się w kolejnej dobie, należy rozpoznać

powtarzają się w kolejnej dobie, należy rozpoznać

cukrzycę

cukrzycę

Cukrzyca ciążowa (GDM)

Cukrzyca ciążowa (GDM)

Leczenie cukrzycy ciążowej:

Leczenie cukrzycy ciążowej:

1.

1.

Dieta

Dieta

2.

2.

Leczenie insuliną

Leczenie insuliną

CHOROBY TARCZYCY

CHOROBY TARCZYCY

CHOROBY TARCZYCY

CHOROBY TARCZYCY

Nadczynność tarczycy

Nadczynność tarczycy

Występuje u 0,2-0,55% wszystkich

Występuje u 0,2-0,55% wszystkich

ciężarnych. 90% przypadków

ciężarnych. 90% przypadków

nadczynność wynika wtórnie z

nadczynność wynika wtórnie z

choroby Gravesa-Basedowa (10% - z

choroby Gravesa-Basedowa (10% - z

zapalenia tarczycy o podłożu

zapalenia tarczycy o podłożu

autoimmunologicznym, obecności

autoimmunologicznym, obecności

wola guzowatego, gruczolaków

wola guzowatego, gruczolaków

tarczycy, zapalenia gruczołu lub

tarczycy, zapalenia gruczołu lub

choroby trofoblastycznej)

choroby trofoblastycznej)

CHOROBY TARCZYCY

CHOROBY TARCZYCY

Nadczynność tarczycy objawy:

Nadczynność tarczycy objawy:

1.

1.

Przyspieszenie czynności serca matki oraz płodu

Przyspieszenie czynności serca matki oraz płodu

2.

2.

Szmer naczyniowy systoliczny nad gruczołem

Szmer naczyniowy systoliczny nad gruczołem

3.

3.

Drobnofaliste drżenie rąk

Drobnofaliste drżenie rąk

4.

4.

Osłabienie siły mięśniowej

Osłabienie siły mięśniowej

5.

5.

Nadmierna potliwość

Nadmierna potliwość

6.

6.

Zwiększona pobudliwość nerwowa

Zwiększona pobudliwość nerwowa

7.

7.

Znużenie

Znużenie

8.

8.

Zła tolerancja ciepła

Zła tolerancja ciepła

9.

9.

Brak przyrostu masy ciała pomimo prawidłowego wzrostu macicy i

Brak przyrostu masy ciała pomimo prawidłowego wzrostu macicy i

rozwoju płodu

rozwoju płodu

10.

10.

Wytrzeszcz

Wytrzeszcz

11.

11.

Obrzęk przedgoleniowy

Obrzęk przedgoleniowy

12.

12.

Lokalne ścieńczenie skóry

Lokalne ścieńczenie skóry

13.

13.

Wymioty

Wymioty

14.

14.

Biegunka

Biegunka

15.

15.

limfadenopatia

limfadenopatia

CHOROBY TARCZYCY

CHOROBY TARCZYCY

Nadczynność tarczycy

Nadczynność tarczycy

1.

1.

Rozpoznanie laboratoryjne opiera się na

Rozpoznanie laboratoryjne opiera się na

oznaczeniu TSH, fT4 i fT3

oznaczeniu TSH, fT4 i fT3

2.

2.

Może mieć niekorzystny wpływ na przebieg

Może mieć niekorzystny wpływ na przebieg

ciąży (porody przedwczesne 11-25%, mała

ciąży (porody przedwczesne 11-25%, mała

urodzeniowa masa ciała, wzrost ryzyka

urodzeniowa masa ciała, wzrost ryzyka

tyreotoksykozy u płodu i noworodka

tyreotoksykozy u płodu i noworodka

3.

3.

Leczenie: tyreostatyki (propylotiouracyl,

Leczenie: tyreostatyki (propylotiouracyl,

metylotiouracyl, tiamazol)

metylotiouracyl, tiamazol)

CHOROBY TARCZYCY

CHOROBY TARCZYCY

Przełom tarczycowy:

Przełom tarczycowy:

1.

1.

Jest w przebiegu ciąży powikłaniem rzadkim

Jest w przebiegu ciąży powikłaniem rzadkim

2.

2.

Częściej występuje podczas porodu lub połogu

Częściej występuje podczas porodu lub połogu

3.

3.

Właściwe leczenie nadczynności tarczycy i

Właściwe leczenie nadczynności tarczycy i

odpowiednie przygotowanie do porodu powinno

odpowiednie przygotowanie do porodu powinno

zapobiec jego wystąpieniu

zapobiec jego wystąpieniu

4.

4.

Objawy: temp. ciała do 40

Objawy: temp. ciała do 40

º

º

C, tachykardia, biegunka,

C, tachykardia, biegunka,

nudności, wymioty i zaburzenia orientacji

nudności, wymioty i zaburzenia orientacji

5.

5.

Chorym podaje się duże dawki tyreostatyków,

Chorym podaje się duże dawki tyreostatyków,

propranolol i hydrokortyzon

propranolol i hydrokortyzon

6.

6.

Leczenie chirurgiczne rezerwuje się dla przypadków,

Leczenie chirurgiczne rezerwuje się dla przypadków,

które nie poddają się leczeniu farmakologicznemu

które nie poddają się leczeniu farmakologicznemu

lub gdy leczenie takie jest przeciwwskazane

lub gdy leczenie takie jest przeciwwskazane

CHOROBY TARCZYCY

CHOROBY TARCZYCY

Niedoczynność tarczycy:

Niedoczynność tarczycy:

1.

1.

Ciąża u kobiet z niedoczynnością tarczycy występuje

Ciąża u kobiet z niedoczynnością tarczycy występuje

rzadko i najczęściej u kobiet z wtórną niedoczynnością

rzadko i najczęściej u kobiet z wtórną niedoczynnością

gruczołu np. zapalenie tarczycy typu Hashimoto

gruczołu np. zapalenie tarczycy typu Hashimoto

2.

2.

Objawy (uczucie zmęczenia, senność, łamliwość

Objawy (uczucie zmęczenia, senność, łamliwość

paznokci, wypadanie włosów, suchość skóry, uczucie

paznokci, wypadanie włosów, suchość skóry, uczucie

zimna i zaparcia, może wystąpić obrzęk powiek,

zimna i zaparcia, może wystąpić obrzęk powiek,

zwiększenie masy ciała, obniżenie barwy głosu,

zwiększenie masy ciała, obniżenie barwy głosu,

objawy pseudoreumatyczne i wole

objawy pseudoreumatyczne i wole

3.

3.

W ostrych przypadkach występuje spowolnienie

W ostrych przypadkach występuje spowolnienie

mowy, zaburzenia słuchu, wodobrzusze, nacieki

mowy, zaburzenia słuchu, wodobrzusze, nacieki

opłucnej i osierdzia oraz ciastowaty obrzęk twarzy, rąk

opłucnej i osierdzia oraz ciastowaty obrzęk twarzy, rąk

i kostek

i kostek

CHOROBY TARCZYCY

CHOROBY TARCZYCY

Niedoczynność tarczycy:

Niedoczynność tarczycy:

1.

1.

W badaniach laboratoryjnych:

W badaniach laboratoryjnych:

zmniejszenie stężenia fT4 i znaczne

zmniejszenie stężenia fT4 i znaczne

zwiększenie TSH

zwiększenie TSH

2.

2.

Nieznaczne zwiększenie w surowicy krwi

Nieznaczne zwiększenie w surowicy krwi

fosfokinazy kreatyninowej, transaminaz,

fosfokinazy kreatyninowej, transaminaz,

dehydrogenazy mleczanowej i

dehydrogenazy mleczanowej i

cholesterolu.

cholesterolu.

CHOROBY TARCZYCY

CHOROBY TARCZYCY

Niedoczynność tarczycy:

Niedoczynność tarczycy:

1.

1.

Może prowadzić do poronień we

Może prowadzić do poronień we

wczesnym oresie ciąży, porodów

wczesnym oresie ciąży, porodów

przedwczesnych, hipotrofii płodu,

przedwczesnych, hipotrofii płodu,

przedwczesnego oddzielenia się łożyska,

przedwczesnego oddzielenia się łożyska,

wzrostu śmiertelności okołoporodowej

wzrostu śmiertelności okołoporodowej

oraz częstości wad wrodzonych

oraz częstości wad wrodzonych

2.

2.

Leczenie: syntetyczna L-tyroksyna

Leczenie: syntetyczna L-tyroksyna

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ