I.U.G.R- wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu
I.Definicja:
Noworodki z wewnątrzmacicznym zahamowaniem wzrostu płodu definiuje masa urodzeniowa zależna od wieku ciążowego, w definicji uwzględnia się tylko masę a nie inne wymiary płodu jak obwód główki, jego długość. Klinicznie rozróżnia się: a)hipotrofię symetryczną, b)hipotrofie asymetryczną. HIPOTROFIA SYMETRYCZNA: zahamowanie wzrostu płodu dotyczy wszystkich wymiarów ciała , z reguły rozpoczyna się ono w połowie ciąży. HIPOTROFIA ASYMETRYCZNA: gdy długość ciała odpowiada wiekowi ciążowemu a masa jest zmniejszona, najczęściej rozpoczyna się w ostatnich tygodniach ciąży.
II.Etiologia:
A)czynniki płodowe- łożyskowe:
-zaburzenia chromosomalne
-zespoły genetyczne
-wady wrodzone
-zakażenia łożyskowe( wirus różyczki, cytomegali, opryszczki i toksoplazmoza)
B)czynniki łożyskowe:
-nieprawidłowa budowa
-niewydolność łożyska
-łożysko przodujące
-przedwczesne oddzielanie łożyska
C)czynniki matczyne:
-choroby matki( nadciśnienie indukowane ciążą, nadciśnienie samoistne, niedokrwistość, zespół antyfosfolipidowy, zaawansowana cukrzyca ze zmianami naczyniowymi, hemoglobinopatie)
-uzależninie( alkohol, papierosy, narkotyki)
-niedożywienie matki
D)inne czynniki:
-promieniowanie jonizujące
-długotrwałe leczenie kortkosteroidami
III.Rozpoznanie:
A)wywiad- ustalenia czynników ryzyka
B) ustalenie czasu trwania ciąży
C)badanie ultrasonograficzne- opiera się na różnych parametrach płodu ocenianych podczas badania np. długość kości udowej , obwód brzucha i główki, dzięki nim z dużą dokładnością można określić masę płodu. Następnie porównuje się ją z normami odpowiednimi dla danej populacji.
IV.Powikłania:
A)niedotlenienie wewnątrzmaciczne- zahamowaniu wzrostu płodu najczęściej towarzyszy niewydolność oddechowa
B)po porodzie zagrażają hipoglikemia i hipotermia
C)policytemia
D)aspiracja smółki
E)hiperbilirubinemia
F)trombocytopenia
G)krwotoki do płuc
V.Postępowanie:
A)wypoczynek w łóżku
B)terapia
-farmakologiczna np. podawanie matce tlenu i małych dawek kwasu acetylosalicylowego w celu zwiększenia przepływu naczyniowego, podanie Complminu działającego na naczynia, leki tokolityczne
C)monitorowanie stanu płodu:
-ocenianie ruchów płodu przez ciężarną
-kardiotokografia- badanie wykonywane nawet kilka razy dziennie
-badanie USG
-wykorzystanie metod dopplerowskich
-ukończenie ciąży przy niewydolności oddechowej
VI.Rokowania:
A)Początkowy okres w wieku niemowlęcym charakteryzuje się „nadrabianiem” masy ciała
B)6 r.ż w 30% dzieci mają zmniejszone wymiary w porównaniu z rówieśnikami
C)istnieje ryzyko zaburzonego rozwoju umysłowego
D)dzieci z powikłaniami związanymi z I.U.G.R wymagają specjalnej opieki neonatologicznej a później pediatrycznej.
Literatura:
„Położnictwo praktyczne i operacje położnicze” J. W.Dudenhausen, W. Pschyrembel wyd.IV ,PZWL 2003 rok
„Położnictwo podręcznik dla pielęgniarek i położnych” pod.red. H.Bręmborowicza
„Położnictwo” pod redakcja R.Klimka wyd. z 1988r PZWL