1
Dr Marek Panfil
Kierownik Podyplomowego Studium
Metody wyceny spółki kapitałowej
Szkoła Główna Handlowa
Strategia wzrostu wartości
w Polfa Kutno SA
przez Enterprise Investors
2
STUDIUM PRZYPADKU
Podsumowanie inwestycji funduszy Enterprise
Investors
w Polfę Kutno:
•
W 1995r. fundusze EI zainwestowały
łącznie 35,2 mln zł (14 mln USD) w nabycie
od Ministerstwa Przekształceń
Własnościowych akcji Polfy Kutno S.A.
•
W 2003r. dokonały sprzedaży posiadanego
pakietu
1 318 839 akcji (68,81% udział w
kapitale zakładowym
Polfy Kutno) na
rynku wtórnym (GPW w Warszawie) w drodze
transakcji pozasesyjnych za kwotę 309,9 mln
zł (79,1 mln USD).
•
Łączny dochód netto EI przekroczył 8,4
razy ( w zł) i o 5,4 razy (w USD) kwotę zakupu
akcji Polfy Kutno.
•
Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR) dla
wpływów i wydatków liczonych w USD w okresie
inwestycji wyniosła średniorocznie 22,75%.
3
Polfa Kutno S.A. w 1995r.
Spółka była wtedy zacofaną technologicznie
wytwórnią
czterech podstawowych grup produktów:
leków
weterynaryjnych i dodatków paszowych,
płynów infuzyjnych,
substancji chemicznych oraz witamin,
słodziku, żywności
bezglutenowej i dietetycznego mleka w
proszku.
Od Lukasa do Eldorado, www.ei.com.pl
Wartość przychodów ze sprzedaży wynosiła w latach
1994-1995 ok.121 mln zł rocznie, z czego leki dla
ludzi stanowiły tylko ok. 20% przychodów.
4
Polfa Kutno S.A. w 1995r.
Mocne strony:
• Dostępność akcji
• Partnerski zarząd
• Atrakcyjny rynek
• Pozycja lidera na rynku płynów infuzyjnych
Słabe strony:
• Zdekapitalizowany majątek, wymagający dużych
inwestycji
• Nieatrakcyjny portfel produktów
• Przerost zatrudnienia
• Niewielki eksport
Od Lukasa do Eldorado, www.ei.com.pl
Firmie nie sprzyjała ówczesna sytuacja rynkowa. Pojawienie się
zagranicznej konkurencji, budującej w Polsce tylko spółki
handlowe, działające po niskich kosztach oraz eksplozja rynku
aptecznego, wymagały bardzo silnych działów marketingu i
sprzedaży, które w Polfie nie istniały. Polfa miała dwóch
pracowników w dziale sprzedaży (inżynier chemik i była miss
Kutna).
5
STUDIUM PRZYPADKU
1. Po inwestycji EI zatrudniła firmę
doradczą McKinsey, która określiła
priorytety i kalendarz
restrukturyzacji.
2. Sprzedaż „socjalu” – 3 bloków
mieszkalnych, ogródków działkowych,
zakładowych autobusów, własnego
działu inwestycji.
3. Kontynuacja rozpoczętej na początku
lat 1990-ych budowy nowego zakładu,
który spełniałby europejskie normy
Good Manufacturing Practice
6
STUDIUM PRZYPADKU
Wkład Enterprise Investors w budowanie
wartości w Polfie Kutno S.A.:
Operacyjna i finansowa restrukturyzacja spółki:
• orientacja w okresie 1997-2003 na najbardziej
rentownych sektorach (leki dla ludzi). Podział
na 3 segmenty biznesowe i sprzedaż
niestrategicznych segmentów.
• zmiana dotychczasowej strategii produktowej
(nowy portfel leków dla ludzi – zakup licencji).
W 1996r. doradzała Polfie firma Plexus
Ventures.
• restrukturyzacja zatrudnienia
• wprowadzenie programu motywacyjnego dla
kadry menedżerskiej;
• wzmocnienie kadrowe Zarządu spółki
7
WYNIKI FINANSOWE POLFY KUTNO W
MLN ZŁ
1995
2000
2003
Sprzedaż
148,1
187,3
245,1
Zysk netto
10,9
4,0
30,3
EBITDA
27,6
31,6
65,9
Zatrudnienie
1400
576
510
w tym w dziale sprzedaży i marketingu
2
145
270
Dzięki wsparciu właściciela (przy pomocy firmy
headhunterskiej) ściągnięto do spółki najlepszych
ludzi z rynku farmaceutycznego i dóbr
konsumpcyjnych.
8
Polfa Kutno SA
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych Polfa Kutno S.A.
9
Polfa Kutno SA
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych Polfa Kutno S.A.
10
Polfa Kutno SA
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych Polfa Kutno S.A.
Aktywa i kapitał własny
Polfy Kutno SA w okresie 1998-2003
0
100 000
200 000
300 000
400 000
ty
s
.
z
ł
Aktywa w tys. zł
221 841 235 965 196 239 212 617 217 906 310 273
Kapitał własny w tys. zł 147 871 129 567 105 353 123 312 131 030 167 820
1998
1999
2000
2001
2002
2003
11
Źródło: opracowanie własne na podstawie raportów rocznych Polfa Kutno S.A. i
http://www.parkiet.com/dane/dane.jsp
1999r. - nabycie 453 330 (tj. 16,28% kapitału akcyjnego) akcji (ang. buy
back) przez spółkę po średniej cenie 75 zł (łącznie za ok. 34,3 mln zł)
2000r. nabycie w celu umorzenia kolejnych 415 380 tys. szt. akcji
własnych (tj. 17,81% kapitału akcyjnego) po średniej cenie 65 zł za 1
akcję (sfinansowane kredytem) – (łącznie za ok. 27,2 mln zł)
2002r. skup w celu umorzenia 99 447 (tj. 5,2% kapitału akcyjnego) akcji
przez spółkę po średniej cenie 130,2 zł (łącznie za ok. 13 mln zł)
Wykup akcji własnych w Polfa
Kutno SA
Debiut na WGPW:
23,8 zł w dniu 03.04.95
Wskaźnik Cena / Wartość księgowa
Polfy Kutno SA w okresie 1998-2003
0,99
1,56
1,21
2,02
2,32
2,48
0,00
0,50
1,00
1,50
2,00
2,50
3,00
1998
1999
2000
2001
2002
2003
12
Zestawienie przepływów pieniężnych w Polfie
Kutno w okresie 1998-2003
1998
1999
2000
2001
2002
2003
I-III kw.
2003
Gotówka na początek
roku (tys. zł)
1 444
382
2 163
2 806
6 081
5 227
2 388
Gotówka operacyjna (tys. zł)
17 157
28 639
44 757
33 259
35 081
32 328
51 268
Gotówka inwestycyjna (tys. zł)
-22 652
-33 733
2 192
-10 559
-10 360
-43 221
-40 808
Gotówka finansowa (tys. zł)
6 875
4 433 *
-46 306**
-19 425
-25 575***
8 054
1 837
Gotówka na koniec roku (tys. zł)
382
2 163
2 806
6 081
5 227
2 388
17 524
Źródło: www.polfakutno.pl
* umorzenie akcji własnych w 1999r. w kwocie 34 343 tys. zł
(wydatek finansowy)
** umorzenie akcji własnych w 2000r. w kwocie 27 203 tys. zł
(wydatek finansowy)
*** umorzenie akcji własnych w 2002r. w kwocie 12 950 tys. zł
(wydatek finansowy)
13
Polfa Kutno SA
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych Polfa Kutno S.A.
14
WYKRES MC/S
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych Polfa Kutno S.A. oraz
informacji o kursach akcji Polfy na stronie http://www.polfakutno.pl/notowania_wykresy.php
15
Polfa Kutno SA
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych Polfa Kutno S.A. oraz
danych z bazy PONT INFO GOSPODARKA
Wskaźnik rentowności operacyjnej (OPM) w Polfie Kutno S.A.
w okresie 1998-2003
0,0%
5,0%
10,0%
15,0%
20,0%
25,0%
Polfa OPM
11,3%
12,7%
9,2%
17,2%
18,5%
19,4%
Decyl 5 OPM 11,41% 12,3%
10,0%
12,5%
10,4%
7,5%
1998
1999
2000
2001
2002
2003
16
Polfa Kutno SA
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych Polfa Kutno S.A. oraz
danych z bazy PONT INFO GOSPODARKA
Wskaźnik rentowności sprzedaży netto (NPM) w Polfie Kutno S.A.
w okresie 1998-2003
0,0%
5,0%
10,0%
15,0%
Polfa NPM
7,9%
7,5%
2,2%
9,1%
10,9%
12,4%
Decyl 5 NPM 4,27%
6,4%
6,0%
7,5%
7,2%
7,0%
1998
1999
2000
2001
2002
2003
17
Polfa Kutno SA
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych Polfa Kutno S.A. oraz
danych z bazy PONT INFO GOSPODARKA
Wskaźnik ROE w Polfie Kutno S.A. w okresie 1998-2003
0,0%
5,0%
10,0%
15,0%
20,0%
Polfa ROE
9,6%
12,4%
3,8%
14,1%
17,6%
18,0%
Decyl 5 ROE
15,55%
12,5%
12,4%
13,4%
14,8%
11,6%
1998
1999
2000
2001
2002
2003
18
POLFA KUTNO SA
Wycena wartości akcji Polfy Kutno SA przez analityków biur
maklerskich w 2003r.
320 zł
314 zł
309 zł
285 zł
275 zł
235 zł
0 zł
50 zł
100 zł
150 zł
200 zł
250 zł
300 zł
350 zł
DI BRE Banku
(3.09)
ING Securities
(20.10)
DM BZ WBK
(10.09)
CDM PEKAO
(4.09)
Maksium
roczne
Transakcja EI
(24.09)
Źródło: raport roczny Polfy Kutno za
2003r.
19
CENY AKCJI POLFY KUTNO NA
WGPW
03.04.1995 (debiut na WGPW):
23,8
zł
24.09.2003r. (sprzedaż ostatniej
transzy akcji Polfy Kutno przez EI
po 235 zł za 1 akcję):
243 zł
(cena
rynkowa tego dnia)
23.09.2004r. :
331 zł
20
Przykładowy rachunek efektywności
przepływów pieniężnych netto funduszu PE
w spółkę portfelową
Wyszczególnienie
1995
1996
1997 1998 1999 2000 2001 2002
2003
I. Wpływy w zł
0
0
0
0 1 369 3 855 3 464
0 79 107 506
1. Sprzedaż akcji spółki
1 369 3 855 3 464
79 107 506
II. Wydatki w zł
8 061 206 5 403 469
0 549 436
0
0
0
3 453 312
1. Nabycie akcji spółki
8 061 206 5 403 469
549 436
2. Opłaty za zarządzanie
spółką portfelową
2 124 917
3. Koszty sprzedaży (w
tym obsługa prawna,
prowizja maklerska)
1 328 395
III. Przepływy pieniężne
netto (I-II) w zł
-8 061 206 -5 403 469
0 -549 436 1 369 3 855 3 464
0 75 654 194
IV. IRR
25,04%
21
Polskie spółki, w których
inwestycje PE zostały zakończone
Lp Nazwa spółki
Branża
Zainwestow
any kapitał
w mln USD
Etap inwestycji
IRR dla
inwestorów
Okres
inwestycji
1 @Entertainment S.A.
Media. Operator
telewizji
kablowej
66,0 Kapitał rozwoju
>40% 1996-1999
2 ComputerLand S.A.
Sprzedaż
komputerów
4,0
Częściowo
wykup i kapitał
rozwoju
148% 1994-1997
3 Eldorado S.A.
Handel
detaliczny i
hurtowy
3,3 Kapitał rozwoju
28% 1999-2003
4 HTL Group
Sp z o.o
Producent
instrumentów
medycznych
3,0 Kapitał rozwoju
40% 1997-2001
(częściowo)
5 Lukas S.A.
Usługi finansowe
15,0 Kapitał rozwoju
52% 1997-2001
6 Polfa Kutno S.A.
Przemysł
farmaceutyczny
14,3 Wykup / Kapitał
rozwoju
23% 1995-2003
7 Stomil Sanok S.A.
Producent
gumowych części
8,7 Wykup / Kapitał
rozwoju
25% 1993-2003
8 Town & City SA
Reklama
zewnętrzna
5,0 Kapitał rozwoju
84% 1996-1999
Źródło: opracowanie własne na podstawie Central and Eastern Europe Success Stories, EVCA Central
and Eastern Europe Task Force, październik 2004