Jednostronne
Jednostronne
znieczulenie
znieczulenie
podpajęczynówkowe
podpajęczynówkowe
Jan Biławicz
Jan Biławicz
Jednostronne znieczulenie
Jednostronne znieczulenie
podpajęczynówkowe
podpajęczynówkowe
Jednostronna blokada
Jednostronna blokada
podpajęczynówkowa (unilateral
podpajęczynówkowa (unilateral
spinal anesthesia, unilateral spinal
spinal anesthesia, unilateral spinal
blocade ) definiowana jest jako
blocade ) definiowana jest jako
anestezja chirurgiczna po stronie
anestezja chirurgiczna po stronie
operowanej, podczas gdy druga
operowanej, podczas gdy druga
strona posiada zachowaną
strona posiada zachowaną
ruchomość kończyny i wrażliwość na
ruchomość kończyny i wrażliwość na
ukłucie.
ukłucie.
Historia
Historia
Rok 1959 – Rogheimer przedstawił
Rok 1959 – Rogheimer przedstawił
opis jednostronnego znieczulenia
opis jednostronnego znieczulenia
nuperkainą.
nuperkainą.
W 1961 roku Tanasiczuk i wsp.
W 1961 roku Tanasiczuk i wsp.
opisali technikę jednostronną „
opisali technikę jednostronną „
spinal
spinal
hemianalgesia
hemianalgesia
”, używając bardzo
”, używając bardzo
małej dawki (4-5 mg) hyperbarycznej
małej dawki (4-5 mg) hyperbarycznej
tetrakainy.
tetrakainy.
Podstawy anatomiczne
Podstawy anatomiczne
Możliwość wykonania blokady
Możliwość wykonania blokady
jednostronnej wynika z budowy
jednostronnej wynika z budowy
anatomicznej rdzenia kręgowego– w
anatomicznej rdzenia kręgowego– w
obrębie każdego jego segmentu
obrębie każdego jego segmentu
istnieje 10-15 mm odstęp
istnieje 10-15 mm odstęp
anatomiczny pomiędzy korzeniami
anatomiczny pomiędzy korzeniami
prawym i lewym, pozwalający na
prawym i lewym, pozwalający na
jednostronne oddziaływanie leków
jednostronne oddziaływanie leków
przy odpowiednim ułożeniu pacjenta.
przy odpowiednim ułożeniu pacjenta.
Technika znieczulenia
Technika znieczulenia
Podstawą uzyskania jednostronnego
Podstawą uzyskania jednostronnego
znieczulenia podpajeczynówkowego
znieczulenia podpajeczynówkowego
jest ułożenie chorego na boku po
jest ułożenie chorego na boku po
stronie operowanej i pozostawienie
stronie operowanej i pozostawienie
jego w takiej pozycji przez 15-30
jego w takiej pozycji przez 15-30
minut od podania leku
minut od podania leku
znieczulającego
znieczulającego
Technika znieczulenia
Technika znieczulenia
c.d.
c.d.
Igła typu Pencil Point z otworem bocznym
Igła typu Pencil Point z otworem bocznym
26-27 G. Otwór igły skierowany w dół
26-27 G. Otwór igły skierowany w dół
Igła Quinckego – mniej powodzeń
Igła Quinckego – mniej powodzeń
Anestetyk miejscowy: hiperbaryczna
Anestetyk miejscowy: hiperbaryczna
Bupiwakaina (Marcaina Spinal Heavy
Bupiwakaina (Marcaina Spinal Heavy
0,5%) 5-10 mg (1-2 ml): do operacji
0,5%) 5-10 mg (1-2 ml): do operacji
poniżej kolana do 7,5 mg (1,5 ml);
poniżej kolana do 7,5 mg (1,5 ml);
powyżej kolana 7,5-10 mg (1,5-2 ml).
powyżej kolana 7,5-10 mg (1,5-2 ml).
Technika znieczulenia
Technika znieczulenia
c.d.
c.d.
Hyperbaryczna Ropiwakaina 0,5% od
Hyperbaryczna Ropiwakaina 0,5% od
2 do 2,5 ml
2 do 2,5 ml
Sposób podawania leku: 0,5 ml/min
Sposób podawania leku: 0,5 ml/min
przez strzykawkę 2 ml, otwór igły
przez strzykawkę 2 ml, otwór igły
skierowany w dół, bez barbotażu.
skierowany w dół, bez barbotażu.
Czas trwania blokady
Czas trwania blokady
Nie różni się od klasycznej.
Nie różni się od klasycznej.
Od podania 6 mg Bupiwakainy do
Od podania 6 mg Bupiwakainy do
momentu, w którym chory może
momentu, w którym chory może
chodzić wynosi średnio 190-200 min.
chodzić wynosi średnio 190-200 min.
Są doniesienia o nieco dłuższym
Są doniesienia o nieco dłuższym
utrzymywaniu się blokady
utrzymywaniu się blokady
jednostronnej
jednostronnej
Korzyści
Korzyści
Ograniczenie obszaru znieczulenia
Ograniczenie obszaru znieczulenia
Ograniczenie blokady współczulnej
Ograniczenie blokady współczulnej
Redukcja zaburzeń
Redukcja zaburzeń
hemodynamicznych (23%
hemodynamicznych (23%
5%)
5%)
Brak konieczni wstępnej podaży
Brak konieczni wstępnej podaży
płynów infuzyjnych
płynów infuzyjnych
Redukcja ryzyka „przeciążenia”
Redukcja ryzyka „przeciążenia”
układu krążenia
układu krążenia
Korzyści c.d.
Korzyści c.d.
Redukcja przepełnienia i
Redukcja przepełnienia i
nadmiernego rozszerzenia pęcherza
nadmiernego rozszerzenia pęcherza
moczowego
moczowego
Redukcja powikłań neurologicznych
Redukcja powikłań neurologicznych
Szersza akceptacja chorych nie
Szersza akceptacja chorych nie
tolerujących porażenia nerwowo-
tolerujących porażenia nerwowo-
mięśniowego
mięśniowego
Zmniejszenie lęku i zapotrzebowania
Zmniejszenie lęku i zapotrzebowania
na sedację okołooperacyjną
na sedację okołooperacyjną
Korzyści c.d.
Korzyści c.d.
Redukcja lub zniesienie działań
Redukcja lub zniesienie działań
ubocznych anestetyków miejscowych
ubocznych anestetyków miejscowych
Większy komfort chorego po operacji,
Większy komfort chorego po operacji,
zmniejszenie nudności i wymiotów
zmniejszenie nudności i wymiotów
Łatwiejsza pielęgnacja pooperacyjna
Łatwiejsza pielęgnacja pooperacyjna
Korzyści c.d.
Korzyści c.d.
Zmniejszenie chorobowości i
Zmniejszenie chorobowości i
śmiertelności okołooperacyjnej
śmiertelności okołooperacyjnej
Szybszy wypis ze szpitala
Szybszy wypis ze szpitala
Pozytywny skutek ekonomiczny
Pozytywny skutek ekonomiczny
Niedogodności
Niedogodności
Uzyskanie całkowitego znieczulenia
Uzyskanie całkowitego znieczulenia
wyłącznie po jednej stronie jest
wyłącznie po jednej stronie jest
praktycznie niemożliwe (ok. 60%
praktycznie niemożliwe (ok. 60%
jednostronny blok czuciowy 80% blok
jednostronny blok czuciowy 80% blok
ruchowy)
ruchowy)
Długi czas potrzebny do uzyskania
Długi czas potrzebny do uzyskania
znieczulenia jednostronnego (15-20
znieczulenia jednostronnego (15-20
min)
min)
Niedogodności c.d.
Niedogodności c.d.
Długi czas podawania anestetyku (do
Długi czas podawania anestetyku (do
2 min), wymaga od anestezjologa
2 min), wymaga od anestezjologa
dużej cierpliwości i skupienia.
dużej cierpliwości i skupienia.
Brak akceptacji przez operatorów
Brak akceptacji przez operatorów
(generalnie z powodu czasu jakiego
(generalnie z powodu czasu jakiego
wymaga ten rodzaj znieczulenia).
wymaga ten rodzaj znieczulenia).
Wnioski
Wnioski
Jednostronne znieczulenie
Jednostronne znieczulenie
podpajęczynówkowe jest zalecane do
podpajęczynówkowe jest zalecane do
zabiegów operacyjnych
zabiegów operacyjnych
ograniczonych do jednej kończyny
ograniczonych do jednej kończyny
Największe korzyści można uzyskać u
Największe korzyści można uzyskać u
osób zakwalifikowanych do grupy
osób zakwalifikowanych do grupy
ASA ≥ 3 (większa stabilność
ASA ≥ 3 (większa stabilność
hemodynamiczna)
hemodynamiczna)
Wnioski
Wnioski
Może być alternatywą u chorych z
Może być alternatywą u chorych z
objawami dyzurycznymi oraz
objawami dyzurycznymi oraz
nudnościami i wymiotami
nudnościami i wymiotami
występującymi po konwencjonalnym
występującymi po konwencjonalnym
znieczuleniu podpajęczynówkowym
znieczuleniu podpajęczynówkowym
oraz nie tolerujących porażenia
oraz nie tolerujących porażenia
nerwowo-mięśniowego
nerwowo-mięśniowego
Chirurgia jednego dnia
Chirurgia jednego dnia
Piśmiennictwo
Piśmiennictwo
Bojko J. Jednostronne znieczulenie
Bojko J. Jednostronne znieczulenie
podpajęczynówkowe – argumenty przeciw.
podpajęczynówkowe – argumenty przeciw.
Ból;2003 T 4 Nr 2 : 24-25
Ból;2003 T 4 Nr 2 : 24-25
Cancian R. Lateral spinal anaesthesia and high
Cancian R. Lateral spinal anaesthesia and high
risk elderly patients. Europ J Anaesth 2001;
risk elderly patients. Europ J Anaesth 2001;
18(Suppl 21):87
18(Suppl 21):87
Casati A, Fanelli G. Low dose hyperbaric
Casati A, Fanelli G. Low dose hyperbaric
bupivacaine for Unilateral spinal anaesthesia. Can
bupivacaine for Unilateral spinal anaesthesia. Can
J Anaesth 1998; 45(9);850-854
J Anaesth 1998; 45(9);850-854
Casati A, Fanelli G. Unilateral spinal anaesthesia.
Casati A, Fanelli G. Unilateral spinal anaesthesia.
State of the art. Minerva Anesthesiol. 2001;
State of the art. Minerva Anesthesiol. 2001;
67(12); 855-862.
67(12); 855-862.
Piśmiennictwo
Piśmiennictwo
Casati A, Fanelli G. Restricting spinal blok to the
Casati A, Fanelli G. Restricting spinal blok to the
operative side: why not ? Reg Anaesth Pain Med.
operative side: why not ? Reg Anaesth Pain Med.
2004; 29(1);4-6.
2004; 29(1);4-6.
Gajdosz R. Jednostronna analgezja
Gajdosz R. Jednostronna analgezja
podpajęczynówkowa – argumenty za. Ból; 2003 T
podpajęczynówkowa – argumenty za. Ból; 2003 T
4 Nr 2: 34-35
4 Nr 2: 34-35
Wnęk W. Zastosowanie jednostronnej blokady
Wnęk W. Zastosowanie jednostronnej blokady
podpajęczynówkowej u pacjentów poddanych
podpajęczynówkowej u pacjentów poddanych
zabiegom ortopedycznym w zakresie kończyny
zabiegom ortopedycznym w zakresie kończyny
dolnej. Ból; 2004 T 5 Nr 4: 15-18.
dolnej. Ból; 2004 T 5 Nr 4: 15-18.
Zuber M. Ocena podpajęczynówkowego
Zuber M. Ocena podpajęczynówkowego
znieczulenia jednostronnego w operacjach
znieczulenia jednostronnego w operacjach
kończyn dolnych. Anestezjologia i IT;
kończyn dolnych. Anestezjologia i IT;
2002(Suplement 1): 193-194
2002(Suplement 1): 193-194
Dziękuję za uwagę.
Dziękuję za uwagę.