Choroby przełyku,

żołądka, dwunastnicy

Przełyk Oesophagus -

anatomia

Przełyk to rura mięśniowa, którą pokarm

przechodzi z gardła do żołądka długości

ok. 40-45 cm

Początek przełyku - poziom C6 ku tyłowi od

chrząstki pierścieniowatej

W klatce przechodzi poza łukiem aorty i

oskrzelem głównym lewym

Wchodzi do jamy brzusznej przez rozwór

przełykowy przepony kończy się w dnie

żołądka

Przełyk - anatomia

• 3 anatomiczne przewężenia przełyku

– Na poziomie chrząstki pierścieniowatej

(zwieracz gardłowo-przełykowy)

– W części środkowej klatki piersiowej

wskutek ucisku wywieranego przez łuk
aorty i lewe oskrzele

– Na poziomie rozworu przełykowego

przepony (zwieracz przełykowo-
żołądkowy)

Choroby przełyku

• Nowotwory złośliwe (rak)
• Nowotwory łagodne
• Zapalenia przełyku
• Ciało obce w przełyku
• Samoistne pęknięcie przełyku (Zespół Boerhaave)
• Przedziurawienie przełyku
• Uchyłki
• Oparzenia
• Kurcz wpustu
• Żylaki przełyku

Nowotwory złośliwe

• Rak

– Może obejmować każdą część przełyku
– Najczęściej w dolnej części i we wpuście (75%)
– Najrzadziej w górnym przełyku
– Częściej u mężczyzn 50 - 60 roku życia
– W patogenezie: blizny pooparzeniowe, picie

gorących napojów, picie alkoholu, zmiany
zapalne uchyłków

• Mięsak
• Mięsakoraki

Nowotwory złośliwe -

histologia

• Rak płaskonabłonkowy – planoepitheliale

–

Szerzy się w błonie śluzowej lub nacieka w głąb

ścianę a rzadziej tworzy owrzodzenia o

wałowatych brzegach

–

Wolno rozwija się miejscowo ale wcześnie daje

przeżuty do dróg chłonnych, łatwo przechodzi na

sąsiednie narządy (oskrzela, płuca, duże

naczynia)

• Gruczolakoraki – adenocarcinoma

–

Z nabłonka cylindrycznego

–

Lokalizuje się we wpuście i często przechodzi na

żołądek

Nowotwory złośliwe -

rozpoznawanie

• Badanie podmiotowe
• Wziernikowanie
• Rtg

– Metody te uzupełniają się

•Badanie hist-pat

Nowotwory złośliwe -

objawy

• Trudności w połykaniu
• Ogólne osłabienie
• Spadek wagi i wyniszczenie
• Nadmierne ślinienie
• Ból nie jest częstym objawem i

występuje jedynie przy naciekaniu
guza na sąsiadujące struktury
tkankowe

Nowotwory złośliwe -

leczenie

• Operacyjne wycięcie guza
• RTG terapia
• Chemioterapia

Nowotwory niezłośliwe

• Polipy (gruczolaki)
• Mięśniak gładkokomórkowy !!!
• Włókniaki
• Tłuszczaki
• Włukniakomięśniaki
• Śluzaki
• Torbiele !!!

– Torbiele skórzaste, torbiele dookoła ciał obcych

Nowotwory niezłośliwe -

objawy

• Najczęsciej wykrywane

przypadkowo – bez objawów

• Inne mogą dawać objawy

trudności w połykaniu, odbijania,
trudności oddechowe, kaszel,
krwawienia, ubytek wagi

Nowotwory niezłośliwe -

leczenie

• Leczenie operacyjne (wyłuszczenie

mięśniaka)

• Elektroresekcje polipów

Oparzenia przełyku

• Zwężenia
• Niedrozność

Oparzenia Leczenie

• Środki zobojętniające
• Rozszerzania przełyku
• Plastyki przełyku
• Zespolenia omijające
• Wycięcie przełyku

Urazy przełyku

• Połknięcie ciała obcego
• Rany (kłute, postrzałowe,

zgniecenie klatki)

• Badania endoskopowe

(ezofagoskopia)

Urazy przełyku objawy

• Ból za mostkiem, górnej części brzucha

lub między łopatkami, ból przy połykaniu

• Uczucie lęku
• Duszność
• Sinica
• Przyśpieszenie akcji serca
• Odma na szyi, powietrze w śródpiersiu
• Wysięk w jamie opłucnej

Urazy przełyku -

rozpoznanie

• Wywiad
• Rtg
• Badanie radiologiczne z jałowym

środkiem kontrastowym

Urazy przełyku - leczenie

• Operacyjne – zeszycie rany
• Drenaż śródpiersia

Uchyłki przełyku

Uchyłek to uwypuklenie ściany przełyku

prawdziwe
rzekome (brak błony mięśniowej)

Powstają przez pociąganie, wypuklenie lub

mieszane

• Uchyłki szyjne (Zenkera 95%)
• Uchyłki środkowe (skrzyżowanie przełyku i

lewego oskrzela)

• Uchyłki nadprzeponowe (rzadkie)

Uchyłki - objawy

• Trudności z połykaniem
• Ból za mostkiem
• Wymioty nie strawionym pokarmem
• Duszności
• Bicie serca

• Objawy zależą od umiejscowienia uchyłka

i jego wielkości

Uchyłki - leczenie

• Leczenie operacyjne – wycięcie

uchyłka

Kurcz wpustu - achalasia

• To choroba u podstaw której leżą

zaburzenia nerwowo-mięśniowe i w
przebiegu której dochodzi do
rozszerzenia światła przełyku, jego
przerostu bez współistniejącego
organicznego zwężenia

– (brak, zanik lub dezintegracja komórek

zwojowych splotu Auerbacha)

Kurcz wpustu - objawy

• Trudności w połykaniu
• Ślinotok
• Wymioty
• Odbijanie
• Bóle i pieczenia za mostkiem
• Niedokrwistość
• Ubytek wagi

Kurcz wpustu -

diagnostyka

• RTG
• Manometria

Kurcz wpustu - leczenie

• Leczenie zachowawcze

– Rozszerzanie przełyku

• Leczenie operacyjne (operacja

Hellera)

Żołądek – Ventriculus -

anatomia

• Wpust – cardia połaczenie żołądka

z przełykiem

• Dno – fundus najwyżej dogłowowo

położona część (pod wpustem)

• Trzon – corpus oddziela od części

odźwiernikowej wcięcie kątowe

• Odźwiernik – pylorus granica

żołądka i XII nicy

Żołądek – funkcje

• Okresowo magazynuje pokarm
• Miesza i rozdrabnia
• Wstępne trawienie białek i

węglowodanów

• Wchłanianie (nieliczne substancje)

Żołądek – choroby

• Choroba wrzodowa
• Zespół Zollinger – Ellisona
• Zespół Mallory-Weissa
• Zwężenie odźwiernika
• Perforacja wrzodu
• Nowotwory złośliwe - Rak żołądka
• Nowotwory łagodne (polipy,mięśniaki,

chłoniaki,

• Rozstrzeń żoładka
• Uchyłki żołądka