Ochrona dóbr osobistych
art.23 k.c.
a problematyka pomocy
społecznej

• Zwrot dobra osobiste odnosi się do

uznanych przez system prawny wartości
(tj. wysoko cenionych stanów rzeczy)
obejmujących fizyczną i psychiczna
integralność człowieka , jego
indywidualność oraz godność i pozycję w
społeczeństwie, co stanowi przesłankę
samorealizacji osoby ludzkiej

• Są to dobra nieodłącznie związane z

człowiekiem i to bez względu na jego stan
psychiki i stopień wrażliwości.

• Należą one do kategorii dóbr

niemajątkowych; nie dają się więc wyrazić
w pieniądzu. Prawa do dóbr osobistych
wygasają wraz ze śmiercią osoby, która
była do nich uprawniona, która posiadała
te dobra

• Dobra osobiste człowieka pozostają pod

ochroną prawa cywilnego niezależnie od
ochrony przewidzianej w innych
przepisach

• Jedną z najstarszych form udzielania

pomocy na rzecz jednostek
potrzebujących doraźnego wsparcia, z
zachowaniem dóbr osobistych jest pomoc
społeczna

• Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy

społecznej (Dz.U. nr64, poz.593 ze zm.)

• Przepis art.2 określa ,, Pomoc społeczna

jest instytucją polityki społecznej
państwa, mającą na celu umożliwienie
osobom i rodzinom przezwyciężanie
trudnych sytuacji życiowych, których nie
są w stanie pokonać wykorzystując własne
uprawnienia, zasoby i możliwości ’’

• Natomiast art.3 określa zadania pomocy

społecznej, której głównym celem jest
wspieranie osoby i rodziny w wysiłkach
zmierzających do zaspokojenia niezbędnych
potrzeb i umożliwiającym im życie w
warunkach odpowiadających godności
człowieka

• Konstytucja Rzeczypospolitej uwzględnia

dobro rodziny. Obowiązkiem państwa jest
nie tylko udzielanie pomocy, ale przede
wszystkim prowadzenie takich działań,
które będą wzmacniały rodzinę. Jednym z
najważniejszych praw obywateli jest prawo
do godnego życia.

• Ochronę dóbr osobistych określa ustawa

kodeks cywilny (art. 23 tejże ustawy)

• Wyznaczenie zakresu dóbr osobistych

dokonuje się przez wskazanie
poszczególnych ich typów. Niewyczerpujący
katalog takich dóbr zawiera przepis art.23
k.c.

• Sens użytych tam terminów w istotnej

mierze określają nie tylko powszechne
reguły znaczeniowe języka, ale i całe zespoły
szczególnych reguł prawnych dotyczących
ochrony wspomnianych wartości (życie,
zdrowie, nietykalność cielesna, wolność itd.)

Kategorie dóbr osobistych:

• Życie, zdrowie i nietykalność cielesna,

• Wolność,

• Cześć,

• Swoboda sumienia,

• Nazwisko i pseudonim,

• Stan Cywilny,

• Wizerunek,

• Tajemnica korespondencji,

• Nietykalność mieszkania,

• Twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i

racjonalizatorska,

• Kult po zmarłej osobie bliskiej,

• Integralność seksualna,

• Sfera prywatności

• Jednym z typów dóbr osobistych jest-

życie, zdrowie i nietykalność cielesna

• Uznane zostały one za dobro osobiste w

myśl art.23 k.c.

• Ustawa o Pomocy Społecznej zapewnia

zachowanie dóbr osobistych przez
obywateli zmuszonych skorzystać z opieki
społecznej

Domy Pomocy Społecznej

• Jednostką organizacyjna pomocy

społecznej są domy pomocy społecznej

• Świadczą one usługi osobom starszym,

przewlekle chorym, niepełnosprawnym
fizycznie czy intelektualnie, przewlekle
psychicznie chorym, które nie są zdolne
do samodzielnej egzystencji

• DPS umożliwia Mieszkańcom prowadzenie

twórczego i harmonijnego życia, daje
człowiekowi szanse wyrażania siebie w
formie dostępnej i bardzo indywidualnej.
Zapewnia możliwości samorealizacji i
podtrzymywania zainteresowań
intelektualnych oraz estetycznych

• Osoby przebywające w DPS mają

zagwarantowane prawa podmiotowe
wywodzące się z praw obywatelskich
zawartych w Konstytucji RP, dające im
prawo do godnego traktowania, poczucia
intymności, niezależności i
bezpieczeństwa

• Przestrzegane też są założenia Kodeksu

cywilnego o prawnej ochronie dóbr
osobistych

Naruszenie dóbr osobistych

• Ochrony dóbr osobistych dochodzić

można przed sądem cywilnym,
okręgowym , właściwym ze względu na
miejsce zamieszkania pozwanego

• W pozwie należy wskazać na czym

polegało bezprawne działanie czy
zaniechanie oraz wskazać żądanie:

- zaniechania danego działania,
-zadośćuczynienia pieniężnego w

określonej wysokości.