1
1
ZESPÓŁ
ZMIAN ENDO –
PERIO
Część 4
2
2
LECZENIE
Należy przeprowadzić najpierw leczenie
endodontyczne pierwotne lub powtórne.
Następnie leczenie periodontologiczne łącznie
z zabiegami chirurgicznymi:
• Kiretaż
• Hemisekcja
• Radektomia
( z zastosowaniem materiałów
wszczepowych
razem z błonami zaporowymi lub bez
nich )
3
3
WSZCZEPY dzielimy na:
• Autogenne ( kość własna )
• Alogenne ( kość z banku kostnego )
• Heterogenne ( np. Bio – Oss )
• Materiały aloplastyczne
( np. hydroksyapatyt, trójfosforan
wapnia )
4
4
Ostatnio pojawił się preparat do regeneracji ubytków
tkanek przyzębia –
żel Emdogain
( uzyskany z okolicy otoczki Hertwiga młodych
świnek ) stosowany bez błony zaporowej. Wymienione
materiały używane są do sterowanej regeneracji
tkanek przyzębia.
Po leczeniu endodontycznym i wypełnieniu kanału
pierwsze korzystne objawy takie jak:
• Zamknięcie się przetoki
• Zmniejszenie ropnia
• Spłycenie kieszonki
• Stwardnienie dziąsła
5
5
Podane objawy można zaobserwować już po kilku
dniach lub tygodniach ale symptomy tworzenia
się kości w okolicy wierzchołka widoczne są dopiero
po kilku miesiącach
ROKOWANIE
Niepewne ze względu na zaawansowanie choroby
przyzębia
Wynik terapii zależy od powodzenia leczenia
endodontycznego i chirurgicznego
6
6
PIERWOTNA
klasyfikacja SIMONA i wsp.
obejmowała też
klasę V
, do której zaliczono
kombinowane zmiany endodontyczno –
periodontalne, taką sytuację kiedy zakażenie szerzy
się jednocześnie od strony miazgi zęba i od strony
przyzębia powodując zmiany wsteczne
jednoczasowo w obu środowiskach
W praktyce trudno jest odróżnić zmianę pierwotnie
periodontalną z powikłaniem w miazdze, od zmian
prawdziwie mieszanych
Nie ma to też wpływu na postępowanie lecznicze,
które w obu przypadkach jest takie samo
7
7
Podział zmian endo – perio Simona i wsp. jest
pomocniczy w diagnostyce i w postępowaniu
leczniczym, szczególnie w przypadkach mniej
zaawansowanych ( klasy I i III )
W przypadkach bardziej zaawansowanych trudne
jest często rozróżnienie zmian, co nie ma też
większego praktycznego znaczenia
Problem zmian endo – perio jest trudny
diagnostycznie. Prawidłowe rozpoznanie
szczególnie procesów zaawansowanych, głównie co
do ustalenia pierwotnych zmian, nastręcza duże
trudności
8
8
Obserwowany w ostatnich latach olbrzymi
postęp w instrumentarium kanałowym oraz
udoskonalone urządzenia i aparaty służące do
udrożniania kanałów i określania ich
rzeczywistej długości, bardzo rozszerzyły
wskazania do leczenia endodontycznego
Jednak nie każdy kanał możliwy jest
do prawidłowego opracowania i wypełnienia
9
9
Biorąc pod uwagę fakt, że naturalny korzeń
zęba to najbardziej biozgodny „ implant”,
niekiedy bardzo przydatny do leczenia
protetycznego, sprawiło,
że w ostatnich latach znacznie częściej
wykorzystuje się w praktyce stomatologicznej
zabiegi tzw.
chirurgii endodontycznej
10
10
HEMISEKCJA ZĘBA
Jest to zabieg zachowawczo – chirurgiczny,
którego celem jest uratowanie chociaż połowy
zęba,
jeśli nie jest możliwe uratowanie całego
Najpierw przeprowadzamy leczenie endodontyczne
przynajmniej jednego korzenia, a następnie
przecinamy koronę i usuwamy tę połowę,
która nie nadaje się do leczenia
Pozostawioną część zęba wykorzystujemy
protetycznie
11
11
RADISEKCJA lub RADEKTOMIA
Jest to zabieg polegający na odcięciu jednego
lub dwóch korzeni, bez przecinania korony zęba,
która pozostaje w całości, a będzie utrzymana
na zachowanych dwóch lub jednym korzeniu
Hemisekcja i radisekcja są wykonywane w celu
ratowania zębów trzonowych, mogą jednak
dotyczyć i zębów przedtrzonowych
dwukorzeniowych
12
12
WSKAZANIA DO HEMISEKCJI I
RADISEKCJI
• Obecność zmian okołowierzchołkowych przy
niedrożnym kanale lub zbyt zakrzywionym
korzeniu
• Brak wskazań do replantacji
• Powikłania w leczeniu endodontycznym
(złamanie narzędzia, perforacja korzenia
lub bifurkacji korzeni )
• Głęboka próchnica lub resorpcja korzenia,
gdy zawiedzie leczenie zachowawcze
13
13
• Znaczne obnażenie korzenia
• Głęboka kieszonka kostna w obrębie jednego
korzenia, szczególnie z objęciem bi lub
trifurkacji
korzeni
• Pęknięcie pionowe zęba
• Złamanie poddziąsłowe jednego z korzeni
• Złamanie pionowe korony lub furkacji korzeni
14
14
Istnieje jeszcze inny zabieg alternatywny
do hemisekcji tzw.
zabieg bikuspidacji
( zmiana trzonowca w dwa przedtrzonowce ),
czyli rozdzielenie dolnego zęba trzonowego
z pozostawieniem obu połówek, które będą służyć
jako przedtrzonowce.
15
15
Wskazaniem do bikuspidacji jest objęcie procesem
zanikowym okolicy rozdwojenia korzeni
z nawracającymi stanami zapalnymi
Zabieg możemy wykonać wtedy kiedy spełnione są
następujące warunki:
• Istnieje możliwość dokładnego
wypełnienia
wszystkich kanałów w obu korzeniach
• Brakuje dwu lub jednego sąsiada
16
16
Leczenie zespołu przyzębno – endodontycznego
( szczególnie klasy III i IV ) z zaawansowanymi
zmianami chorobowymi w przyzębiu
( periodontoliza ) nie jest łatwe
17
17
PRZED
podjęciem decyzji
o sposobie leczenia należy każdy
przypadek bardzo dokładnie przeanalizować
Bardzo istotny jest wywiad w kierunku
ew. współistniejacych ogólnych chorób układowych,
metabolicznych, zaburzeń hormonalnych; wywiad
dotyczący przebiegu choroby przyzębia,
dotychczasowego leczenia,
bardzo dokładne badanie przedmiotowe, badania
dodatkowe, dobre zdjęcie rentgenowskie
( wykazujące głębokość kieszonek przyzębnych,
budowę jamy zęba, istnienie nieprawidłowości )
Należy ocenić stan higieny jamy ustnej
i motywację do leczenia ze strony
pacjenta
18
18
ROKOWANIE
w zespole perio – endo,
tak jak w każdym innym schorzeniu toczącym
się przewlekle, uzależnione jest od stopnia zmian
zaistniałych w tkankach, od :
• Miejscowej podatności
• Odporności tkanek na chorobę
• Ogólnej sprawności układu
immunologicznego
• Czynników genetycznych
• Czynników środowiskowych