Leki stosowane w stanach

zagrożenia życia



Wstrząs kardiogenny



Wstrząs anafilaktyczny



Przełom nadciśnieniowy



Stan astmatyczny



Zapaść

Wstrząs

Krytyczne upośledzenie mikrokrążenia

prowadzące do hipoksji i zaburzeń

metabolicznych tkanek

Wstrząs



Kardiogenny



Wynika z nagłego

zmniejszenia

objętości

minutowej



Anafilaktyczny



Polega na

istotnym

rozszerzeniu

łożyska

naczyniowego

spowodowanym

działaniem

mediatorów

reakcji alergicznej

(histamina, kininy)

Leczenie wstrząsu

kardiogennego



Stały dostęp do żyły centralnej



Leczenie przeciwbólowe (w okresie świeżego

zawału serce)



Zwalczanie hipoksemii



Wyrównywanie kwasicy i zaburzeń

elektrolitowych



Kontrolę wolemii



Zmniejszenie obciążenia następczego



Poprawę kurczliwości mięśnia sercowego



Krążenie wspomagane (kontrapulsacja

aortalna)

Leczenie wstrząsu

kardiogennego



Dopamina



Rozszerzenie naczyń nerkowych i

natriureza (rec. D

2

)



Działanie inotropowo dodatnie (rec. β

1

)



Zbyt duże dawki powodują zwiększenie

obciążenia następczego serca i

kurczliwości a także zużycia tlenu (rec. α

1

)



Dobutamina



Działanie inotropowo dodatnie (rec. β

1

)

Leczenie wstrząsu

kardiogennego



Leki rozszerzające naczynia np. nitroprusydek

sodu, nitrogliceryna



100 mmHg !



Można stosować nitroglicerynę razem z

dobutaminą lub dopaminą



Leki przeciwarytmiczne np. lidokaina



Leki o znikomym działaniu inotropowo ujemnym



Leki moczopędne np. furosemid



W przypadku obrzęku płuc



Hormony steroidowe np.hydrokortyzon,

metyloprednisolon, deksametazon



Zwiększają wrażliwość ścian tętniczek na

presyjne działanie amin katecholowych



Stabilizują błony lizosomalne

Leczenie wstrząsu

kardiogennego



Leki przeciwbólowe



Morfina



Mieszanka neuroleptoanalgetyczna

(droperidol,fentanyl z ewentualnym dodatkiem

nalorfiny)



Pentazocyna

Schemat leczenia

objawowego

1.

Oddychanie mieszaniną tlenu

2.

Sztuczna wentylacja płuc w przypadku zaburzeń lub gdy

pO

2

<60 mmHg, pCO

2

>60 mmHg

3.

Kontrola wypelnienia łożyska naczyniowego; w

hipowolemii podanie:



Izotonicznego r-ru NaCl lub Glukozy lub

Dekstranu 70

4.

Leki działające inotropowo dodatnio:



Dobutamina 2-2,5 μg/kg mc.na min (zmniejszenie

oporu)

3-7 μg/kg mc.na min (inotropowo dodatnio)

makasymalnie do 10 μkg mc.na min



Dopamina

2-4 μg/kg mc.na min (działanie

rozszerzające naczynia, diuretyczne i natriuretyczne)

4-10 μg/kg mc.na min (inotropowo dodatnie) powyżej

10 μg/kg mc.na min (działanie kurczące naczynia)



Epinefryna 0,1-1,0 μg/kg mc.na min

Schemat leczenia

objawowego

1.

Gdy skurczowe ciśnienie tętnicze osiągnie 90 mmHg

jednocześnie z lekami działającymi inotropowo

dodatnio można podać

5.

Nitroprusydek sodu 40-100 μg/min, rozpoczynając od dawki

10 μg/min zwiększając dawkę o 5 μg/min co 3 min tak, aby

największą dawką nie obniżyć ciśnienia tętniczego krwi

6.

Jednocześnie z podawaniem dobutaminyy w dawce 8-12

μg/kg mc. na min – dopaminę 2-4 μg/kg mc. na min,

zwłaszcza przy małej diurezie

7.

Skojarzenie dobutaminy (dawki jak w pkt. 4a) z milrinonem

(bolus 25-75 μg/kg mc. W ciągu 10-20 min, później w dawce

0,375-0,75 μg/kg mc. na min)

8.

Wyrównywanie kwasicy i zaburzeń elektrolitowych

wodorowęglan sodowy(8,4%), trometamol(3,6%), sole potasu

9.

W miarę możliwości leczenie interwencyjne np.

angioplastyka wieńcowa, kontrapulsacja wewnątrzaortalna

Leczenie wstrząsu

anafilaktycznego



Adrenalina



Pobudza rec. β

2

-adrenergiczne



Rozszerza oskrzela



Hamuje uwalnianie histaminy przez mastocyty



Glikokortykosteroidy



Działanie przeciwzapalne i

przeciwalergiczne

Schemat leczenia wstrząsu

anafilaktycznego



Ułożenie chorego w pozycji leżącej,uniesienie

kończyn dolnych



Usunięcie źródła antygenu,



Zapewnienie dostępu do dużego naczynia



Adrenalina:



Aerozol dotchawiczo (natychmiast) lub dożylnie

podaje się 1 mg adrenaliny + 9 ml r-ru

izotonicznego NaCl (podawanie ma trwać 5 min)



Szybkie wypełnianie łożyska naczyniowego

odpowiednią objętością płynów



Glikokortykosteroidy dożylnie



Prednisolon – 1,0 g



Hydrokortyzon – 300 mg



Metyloprednizolon – 125 mg

Leczenie wstrząsu

anafilaktycznego



Leki przeciwhistaminowe



Blokujące rec. H1 (np. klemastyna = Tavegyl 4 mg

iv.)



Blokujące rec. H2 (np. cymetydyna 400 mg i.v.)

Przełom nadciśnieniowy

Krytyczny wzrost ciśnienia tętniczego

powodujący zagrażające życiu ostre

powikłania narządowe, np.

niewydolność lewokomorową, obrzęk

płuc, dławicę piersiową, zawał serca.

Leczenie polega na stopniowym

zmniejszaniu ciśnienia tętniczego, nie

więcej niż o 20% wartości wyjściowej

Możliwości ambulatoryjne

leczenia przełomu

nadciśnieniowego



Nitrogliceryna 0,8 mg (kapsułkę połknąć po

rozgryzieniu) w razie potrzeby powtórzyć po 10-20

min



Lek z wyboru w razie wystąpienia dusznicy bolesnej,

niewydolności lewokomorowej lub obrzęku płuc



ACE-I np. kaptopril s.l.



Urapidyl np. Ebrantil 25mg powoli i.v.



Klonidyna 0,075 mg powoli i.v. (u chorych

przewodnionych dodatkowo furosemid (20-40 mg

i.v.)



Krótko działające leki blokujące kanały wapniowe

np. 5 mg nifedypiny lub nitrendypiny



przeciwskazane u chorych na dławicę piersiową i po

zawale serca

Leczenie szpitalne przełomu

nadciśnieniowego



Nitrogliceryna



we wlewie z szybkością 1-5 mg/h lub większą



Nitroprusydek sodu (np. Nipruss)



z szybkością początkową 20 μg/min, stopniowo

zwiększając dawkę w celu osiągnięcia

pożądanej wartości ciśnienia tętniczego (przy

dużych dawkach dodatkowo podawać

tiosiarczan sodowy by zapobiec zatruciu

tiocyjanianem)

Możliwości leczenia

przełomu

nadciśnieniowego



Nikardypina



5-15 mg/h i.v.



Fenoldopam



0,1-0,3 μg/kg/min

we wlewie



Enalaprylat



1,25 – 5 mg i.v. co

6 h



Hydralazyna



10-20 mg i.v.



10-50 mg i.m

.



Labetalol



20-80 mg i.v. co

10 min;

0,5-2,0

mg/min we wlewie



Esmolol



250-500

μg/kg/min i.v.

(bolus) następnie

50-100 μg/kg/min

i.v.



Fentolamina



5-15 mg i.v.

Stan astmatyczny

Bardzo ciężkie rozlane zwężenie oskrzeli

Bardzo ważne jest jak najszybsze

ustalenie dotychczasowego leczenia

(zwłaszcza czy była stosowana teofilina

doustnie)

Leczenie stanu

astmatycznego



Glikokortykoidy



Dożylnie (100-200 mg hydrokortyzonu lub 20

mg prednisolonu co 4-6 h)



β

2

-adrenomimetyki



We wlewie dożylnym np. Salbutamol 5 μg/min

przy kontroli tętna i ciśnienia krwi)



W postaci nebulizacji np. Salbutamol w dawce

2,5-5 mg



Teofilina



We wlewie dożylnym 4-5 mg/kg mc.



Bromek ipratropium



W postaci nebulizacji

Leczenie stanu

astmatycznego



Nawodnienie i leki mukolityczne



podawane pozajelitowo lub płukanie oskrzeli



Sole potasu



(stała kontrola ponieważ podawane leki

zmniejszają jego stężenie w surowicy)

Zapaść

Obniżenie napięcia ścian i poszerzenie

naczyń krwionośnych, zwłaszcza naczyń

tułowia (centralnych), w konsekwencji

znaczny spadek ciśnienie krwi

Leczenie zapaści



Leki presyjne



Powodujące wzrost ciśnienia tętniczego przez

pobudzenie rec. α

1

-adrenergicznych w

naczyniach



Działające ośrodkowo w pniu mózgu



Odpowiednie ułożenie ciała



Kończyny dolne powyżej głowy – fizyczne

przemieszczenie krwi

Leki stosowane w zapaści



Noradrenalina



Wlew dożylny 4 mg w 500 ml NaCl



Pobudza rec.α

1

-adrenergiczne



Pentetrazol (Kardiazol)



Działa pobudzająco na rdzeń przedłużony, zwł.

na ośr. naczyniowo-ruchowy i oddechowy



Midodryna (Gutron) lub Norfenefryna

(Novadral)



Pobudza receptory α-adrenergiczne



Etylefryna (Effortil)



Pobudza receptory α- i β-adrenergiczne



Metaraminol



Pobudza

receptory α

1

-adrenergiczne



Niketamid



+ kofeina (Cardiamid)



+ glukoza (Glukardiamid)



Działa pobudzająco na ośrodek naczyniowo-

ruchowy

i oddechowy

Dziękuję za uwagę