Analiza techniczna
Teoria Carolana
Kurs analityka giełdowego
Cz. 4
Miesiąc księżycowy
Lunacja
• Odstęp czasu między kolejnymi nowiami
Księżyca, równy 29 dniom 12 godzinom i
44 minutom (29,530589 dnia), =
miesiącem synodycznym lub lunacją.
• Miesiąc synodyczny jest o ponad 2 dni
dłuższy od okresu obiegu Księżyca wokół
Ziemi (po tym czasie Księżyc wraca do
tego samego położenia względem
gwiazd - zwany także miesiącem
syderycznym.
4
Zależności
Co oddziałuje na inwestorów
• Także Carolan w swojej książce
podkreśla wagę związków
zachodzących między zachowaniami
poszczególnych inwestorów a
odpowiednio:
• Oddziaływaniem Księżyca
• Oddziaływaniem Słońca
• Oddziaływaniem innych planet
Wg Carolana między datami obu krachów istniał związek opisany za pomocą kalendarza spiralnego
Źródło: opracowanie własne na podstawie strony internetowej:
Kluczowym zagadnieniem jest ocena odległości czasowych za pomocą kalendarza spiralnego, którego jednostką jest miesiąc księżycowy.
Źródło: opracowanie własne na podstawie strony internetowej: www.calendarresearch.com z dnia 15.08.2000
Warunki
• Aby wystąpił identyczny wzór zachowań
rynku, konieczne jest, zdaniem C.
Carolana, spełnienie trzech warunków:
1. Okres między analogiami musi odpowiadać
jednostce kalendarza spiralnego lub
stanowić dokładną sumę tych jednostek.
2. Analogie występują w tej samej porze roku
słonecznego (harmonia solarna).
3. Analogie występują w tej samej fazie
Księżyca (harmonia lunarna).
Etapy tworzenia kalendarza spiralnego na przykładzie dwu wybranych punktów zwrotnych D1 i D2.
W rzeczywistości liczba punktów zwrotnych jest znacznie większa.
D1
D2
D1m - m -ty dzień docelowy dla D1
D2n - n -ty dzień dzień docelowy dla D2
Rama czasowa dla D2
<D2n-3; D2n+3>
Rama czasowa dla D1
<D1m -3; D1m+3>
Część wspólna obu ram
to okienko czasowe
Sprawdzenie czy dni docelowe
D1m i D2n
spełniają warunki skupiska dat
Źródło: opracowanie własne
Kalendarz spiralny Carolana
Liczba
księżyców
n
F
Liczba
dni
n
F
*
5306
,
29
Numer kolejny
- indeks
N
A
(dwa podciągi – objaśnienie w
tekście)
Kolejna liczba
ciągu
Fibonacciego
F
n
1
1
1,00
29,53
2
1
1,00
29,53
3
2
1,41
41,8
4
3
1,73
51,1
5
5
2,24
66,0
6
8
2,83
83,5
7
13
3,61
106,5
8
21
4,58
135,3
9
34
5,83
172,2
10
55
7,42
219,0
11
89
9,43
278,6
12
144
12,00
354,4
A
– Ciąg kolejnych indeksów rozbity został na podciągi o jednostkach parzystych i nieparzystych.
Źródło: Carolan C.„Kalendarz spiralny”, WIG – Press, Warszawa 1996
Parametry skupiska wg C. Carolana
Ten sam ciąg
Różne ciągi
Różnica dni
kalendarzowych
6 lub mniej dni
3 lub mniej
Różnica wartości
indeksów
8 lub mniej
5 lub mniej
Źródło: Carolan C. „Kalendarz spiralny”, WIG – Press, Warszawa 1996
...
618
,
1
lim
2
n
n
n
F
F
Sygnały Carolana i Fischera w 2002 r.
Oct
Nov
Dec
2002
Feb
Mar
Apr
May
Jun
Jul
Aug
Sep
Oct
Nov
Dec
2003
50000
x10
11500
12000
12500
13000
13500
14000
14500
15000
15500
16000
16500
O
21.01
P
F
26 stycznia
18-22 luty
O
2 - 5 marzec
11 - 17 marca
Wig - w cenach zamknięcia
23 -26 marca
6 - 12 maja
O
15 maj
O
C17 - bez okna
17 - 27 grudnia
3 okienka Carolana
P
c12
7 czerwca
j
C9
26 czerwca
i
C20 i C13
13 - 15 lipca
17 - 23 lipca
O
F
21 sierpnia
+ C20
7 - 13 październik
k
c18
20 paźdz.
h
c17
18 listopad
6-9 grudnia
15-19 grudnia
11-13 luty
h
F
27 grudnia
C7
dołek z początku kwietnia
c14
c21 i c10
C21
C11
c12
26 grudnia
O
F
3 września
WIG (14,584.89, 14,794.97, 14,564.39, 14,770.53, +392.420)
Źródło: opracowanie własne
Liczebność różnic indeksów tworzących okienka Carolana
Źródło: opracowanie własne
Teoria spiral
Układ biegunowy
r
P
y
x
Źródło: opracowanie własne
Przykład spirali logarytmicznej o q = 0,1 i początku w punkcie –0,5 dla
=0.
Źródło: strona internetowa: http://arnold.usno.navy.mil/murison/curves/Maple/curves2D/Curves2D22.html z dnia 22.06.2001
Reguła
zmienności
Przykład spirali prostokątnej
Spirala logarytmiczna prostokątna z dniami bazowymi 497
i 362 dni
Źródło: strona internetowa http://www.ermanometry.com/example5.htm z dnia 30.07.2001
Dodawanie odcinków poziomych i pionowych w prostokątnej spirali logarytmicznej
Źródło: strona internetowa http://www.ermanometry.com/ z dnia 30.07.2001
Ermanometria
Spirala logarytmiczna trójwymiarowa – czas płynie
na osi k
Źródło: opracowanie własne na podstawie strony internetowy http://arnold.usno.navy.mil/murison/ z dnia 22.06.2002
Ruch rynku w przestrzeni wielowymiarowej
A
B
C
D
a
b
c
d
e
Ruch wzdłuż równi
Rzut ruchu wzdłuż równi na
paszczyznę nadłuższego
boku
Źródło: opracowanie własne na podstawie strony internetowy http://arnold.usno.navy.mil/murison/ z dnia 22.06.2002
Ruch rynku zrzutowany na płaszczyznę równi
Źródło: strona internetowa http://www.ermanometry.com/example5.htm z dnia 30.07.2001
Wyznaczanie punktów zwrotnych w przyszłości na podstawie trzech punktów zwrotnych tj.
dwu odcinków na przykładzie dziennego wykresu Dow Jones Industrial Average (DJIA).
Źródło: strona internetowa http://www.ermanometry.com/example5.htm z dnia 30.07.2001
Przykład zastosowania ermanometrii do wyznaczania punktów zwrotnych
Data1
Data2
Liczba
dni
Odcine
k
1982-08-12
1984-01-
06
512
a
1984-01-06
1984-07-
24
200
d
1982-08-12
1984-07-
24
712
b
1984-01-06
1986-07-
02
899
e
Źródło: opracowanie własne
Przykład zastosowania ermanometrii do wyznaczania punktów zwrotnych
Data1
Data2
Liczba
dni
Odcine
k
1982-08-12
1987-08-
25
1839
a
1987-08-25
1990-10-
11
1143
d
1982-08-12
1990-10-
11
2982
b
1987-08-25
1997-09-
26
3685
e
Źródło: opracowanie własne
Wyznaczanie punktów zwrotnych w przyszłości na podstawie trzech punktów zwrotnych tj.
dwu odcinków na przykładzie dziennego wykresu Dow Jones Industrial Average (DJIA).
Źródło: opracowanie własne
Połączenie poszczególnych teorii z ermanometrią
Ermanometria
Teoria fal
R. Elliotta
Teoria
spirali
logarytmicznych
(zwykłych i
prostokątnych)
Teoria
C. Carolana
Teoria
R. Fischera
Źródło: opracowanie własne
Teoria Fal Elliotta
1
2
3
4
5
a
b
c
Ilustracja podstawowej formacji 5-3 w teorii Elliotta
Opracowanie autora
Fale wydłużone
I
II
IV
V
1
2
3
4
5
1+2+3+4+5
= III
T1+T2+T4+T5 =
T3 (= t1+t2+t3+t4+t5)
I+II+III(1+2+3+4+5)+IV+V=9 fal
Fala załamana
I
II
III
IV
V
Podwójny szczyt
Trójkąty ukośne w fali piątej
I
II
III
IV
1
2
3
4
5
1
2
3
4
5
Klin zwyżkujący
3-3-3-3-3
5-3-3-3-5 (fala początkowa)
Fale korekty
Fale korekty:
Zygzak 5-3-5
A
B
C
Fale korekty
Fale płaskie
A
B
C
Fala plaska - regularna
3-3-5
A
B
C
Fala plaska - nieregularna I
A
B
C
Fala plaska - nieregularna II
Fale korekty
A
B
C
Fala pędząca
K
3-3-5
Trójkąty
Trójkąty (3-3-3-3-3)
1
2
3
Trójkąt symetryczny
4
5
1
2
3
Trójkąt zwyżkujący
4
5
1
2
3
Trójkąt symetryczny
rozszerzający się
4
5
1
2
3
Trójkąt zniżkujący
4
5
Korekty połączone
A
B
C
A
B
C
X
Podwójna trójka
Potrójna trójka
A
B
C
X
A
B
C
D
E
Plaska
Dowolna trójka
Trójkąt
a
b
c
Zygzak
Łączenie korekt
A
B
C
X
A
C
Zygzak
Dowolna trójka
B
Zygzak
Podwójny zygzak
Zasada zmienności
A
B
C
X
A
C
Zygzak
Dowolna trójka
B
Zygzak
Podwójny zygzak
Zasady
• Zmienność:
• czas trwania korekty
• inny rodzaj fali korekty (fala płaska,
zygzaka)
• gwałtowna / powolna
• prosta / złożona
• Ocena siły trendu na podstawie fali korekty:
• Zygzak – normalna siła
• Fale płaskie, nieregularne, podwójne i
potrójne trójki – silniejszy rynek
• Fale pędzące – bardzo silny
Głębokość fal korygujących
1
I
II
2
3
4
5
IV
V
1
2
3
4
5
II
III
IV
V
A
B
C
1
I
II
2
3
4
5
IV
A
B
C
III
Zależności
Fala 5 = fala 1
Fala 5 = 0,618*fala 3
1,618
2,618
4,236
Obliczenie potencjalnych punktów
zwrotnych przy wykorzystaniu
wspólczynników Fibonacciego
Teoria pulsu cenowego
Etap I
Etap II
a
b
c
x
y
z
AT i Astrologia?
• Współczynniki Fibonacciego występują
także w okresach orbitalnych planet
naszego układu słonecznego.
• Odległość księżyców od planety, wokół
której krążą (dla systemów
planetarnych o więcej niż jednym
księżycu), pozostają w proporcjach
opisanych przez odpowiednie potęgi
liczby .
Wzajemna zależność między odległością Wenus i Ziemi od Słońca:
2
5
1
Źródło: opracowanie własne na podstawie strony internetowej: http://www.aeronivest.com z dnia 05.05.2002
Model D. Bradleya
• Model D. Bradleya oparty jest na relacjach kątowych
między planetami (są to tzw. aspekty) a ich wpływem na
zachowanie uczestników rynków kapitałowych, a zwłaszcza
akcji notowanych na Wall Street.
• Autor metody stworzył formułę matematyczną obliczającą
skumulowany potencjał wszystkich aspektów planetarnych
systemu słonecznego z wykorzystaniem wag odległości
planet od ich istotnych aspektów.
• Moment czasu, w którym planety ustawiają się w ściśle
określony sposób charakteryzuje się większym
prawdopodobieństwem wystąpienia zmiany
dotychczasowego trendu.
• Metoda Bradleya znalazła zastosowanie w dwu programach
komputerowych: Quick Harmonic Trader oraz Galactic
Trader.
Wykres ceny trzymiesięcznych kontraktów terminowych na dostawę soji z listopada 1996 r.
Źródło: opracowanie własne na podstawie strony internetowej: http://www.galacticinvestor.com/review/Galactic.htm
z dnia 30.09.2002 i programu Galactic Trader v.
Objaśnienia
• Rysunek przedstawia wykres ceny kontraktu terminowego na
dostawę soji z listopada 1996 r. wraz z naniesionymi nań
liniami:
• Liniami wsparcia występującymi co 24 centy z uwagi na fakt, że
podział kąta pełnego tj. 360 stopni przez 15, dokonany po raz
pierwszy przez Ganna daje w rezultacie taki właśnie wynik. Z
zapisków tego legendarnego gracza wiadomo, że taki podział
szczególnie przypadł mu do gustu. Linie wsparcia na rysunku
mają przebieg zbliżony do horyzontalnego.
• Linie cen planet skorelowane wraz długością geocentryczną
Saturna. Z uwagi na fakt, że planeta ta porusza się bardzo
wolno przez Zodiak, tworzy ona na wykresie linie ukośne o
nieznacznym kącie nachylenia w stosunku do osi poziomej.
• Linie ceny planetarnej dla heliocentrycznej długości Marsa.
Planeta ta charakteryzuje się znacznie szybszym ruchem przez
Zodiak, w związku z tym na rysunku utworzy ona linie ukośne o
nieco większym nachyleniu do osi poziomej, które będziemy
nazywać diagonalnymi.
Objaśnienia
• Linie cen planet z punktu 2 i 3 stanowią
poziomy wsparcia i oporu dla ceny kontraktu na
dostawę soji. Już pobieżna analiza tego rysunku
uwidacznia, z jaką precyzją wyznaczają punkty
zatrzymania ruchu ceny kontraktu.
• Linie planet mogą być wykorzystane również do
określenia potencjalnych poziomów wsparcia i
oporu dla głównych indeksów giełdowych.
Rysunek 30 przedstawia linie planet Uran i Mars
wraz z wykresem indeksu S&P.
Linie planet na wykresie indeksu S&P. Poziomy wsparcia wyznaczone przez planetę Uran: 857, 875 i 893 i przez planetę Mars: 861, 883, 901.
Źródło: opracowanie własne na podstawie programu: Larson Chaos Trader.
Przykład zastosowania programu Quick Harmonic Trader – indeks S&P
Źródło: opracowanie własne przy wykorzystaniu strony internetowej:
http://www.marketdetective.com/QHT/qhtinfo.htm z dnia 30.06.2001.
Przykład zastosowania programu Quick Harmonic Trader – indeks DJIA
Źródło: opracowanie własne przy wykorzystaniu strony internetowej:
Wyznaczenie punktów zwrotnych indeksu S&P przy pomocy wpływu planet na zachowanie inwestorów.
Źródło: strona internetowa: http://www.marketdetective.com/QHT/qhtinfo.htm z dnia 30.06.2001.
Objaśnienia
• Rysunek przedstawia tzw. geocentryczne koło planetarne
stworzone na dzień 26 marca 1998 r. tj. jedną sesje po silnym
spadku indeksu S&P. W jego środku umieszczona została
Ziemia, a na obrzeżach poszczególne ciała niebieskie naszego
Układu Słonecznego, oznaczone odpowiednimi literami np. M -
Merkury, V – Wenus, R -Mars i T – Księżyc itd. Wewnętrzne
koło reprezentuje zegar ziemski. Linia pogrubiona oznacza
godzinę 16.15 tj. moment zamknięcia notowań indeksu w
Nowym Yorku.
• W kole geocentrycznym wykreśla się takie figury jak: trójkąty,
kwadraty, pentagony i heksagony. Wzorem o kluczowym
znaczeniu w naszym przykładzie jest tzw. wielki krzyż
(prostokąt). W jego wnętrzu znajduje się: linia zamknięcia
sesji w Nowym Jorku, dwie fazy Księżyca oraz planety: Wenus,
Uran, Jupiter i Pluton. Drugi wzór stanowi formacja zwana „Y”
(
yod lub yoda
). Jedno jej ramię zawiera planety: Uran, Neptun
i Wenus. Drugie – Saturna, Marsa, Merkurego i Słońce.
• Kosmologiczna interpretacja położenia planet wskazuje na
istotny punkt zwrotny.
• Wpływowi planet na zachowanie inwestorów
poświęcono stosunkowo dużo pozycji zwracając
uwagę, że oprócz Księżyca także i one silnie
oddziałują na ludzkie emocje[1].
• Ponadto wiele firm korzysta także z usług
astrologów, którzy na podstawie układu planet
prognozują wydarzenia gospodarcze[2]. „Chodzi tu
przede wszystkim o wzajemne położenie Jowisza i
Saturna. Np. razem z koniunkcją obydwu planet w
Strzelcu w 1983 r. rozwój gospodarczy uległ
przyspieszeniu. Od stycznia do sierpnia następnego
roku Jowisz, Saturn, a także Neptun i Mars tworzyły
negatywne aspekty, czego odbiciem był spadek
notowań na giełdach. Kiedy w 1985 r. Jowisz znalazł
się w pozytywnych aspektach z Uranem i Plutonem,
wzrosły również notowania giełdowe.”[3]
• Obecnie wykonuje się także horoskopy dla
poszczególnych giełd światowych, które mają
wychwycić korelację odmienną w stosunku do
światowej.[4]
Gdzie to znaleźć
• [1] Np.
• Meridian B. „Planetary Stock Trading”, Cycles Research,
• Luther J. “Astro – Cycles and Speculative Markets”, Lambert – Gann
Publishing Co.,
• Hanula H. “Market Astro Physics and Chaos”, Micromedia,
• Karklins M. “Planetary Cycles: Advanced Studies”, Planetary Cycles
Publishing.
• Karklins M. “Planetary Cycles: Soybean Calendar”, Planetary Cycles
Publishing,
• [2] Typowym przykładem mogą być prace: Stathis G. „Starcycles
Calendar Appointment Book 2001”, Starcycles, Oakland CA 2000 i
Stathis G. „Business Astrology 101: Weaving to the Web Between
Business and Myth”, Starcycles, Oakland CA 2001 oraz Parker D.,
Paricora J. “The Complete Astrologer”, McGraw – Hill, New York 1971.
• [3] Czerniawski R. „Giełdy”, Wydawnictwo Park, Bielsko – Biała 1992.
• [4] Czerniawski R. „Giełdy”, Wydawnictwo Park, Bielsko – Biała 1992.
Pioruny
• Rynki finansowe poruszają się przechodząc ze wzoru
opisanego za pomocą jednego tzw. dziwnego
atraktora[1] do wzoru opisanego za pomocą innego.
• Jeśli atraktor staje się już nieaktualny wtedy zmienia
się w tzw. atraktor odrzucony. Zmianę atraktora
oznacza się jako SA/SR. Bardzo często wzory SA/SR
na wykresie cen akcji tworzą tzw. pioruny kuliste.
•
[1] Atraktor - obszar lub punkt w pewnej przestrzeni stanów, do którego system
zmierza i wokół którego system pozostaje w dowolnie dużej skali czasu. Do
najprostszych przykładów atraktora należy punkt w przestrzeni fazowej
odpowiadający położeniu spoczynkowemu wahadła (lub ogólniej oscylatora)
Klasycznymi atraktorami są atraktor Płykina, atraktor Henona, atraktor Loziego,
atraktor Lorentza. Peitgen H., Juergens H., Saupe D. „Granice chaosu –
fraktale”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
Atraktor
2002
February
March
April
May
June
July
August
September October
November
800
850
900
950
1000
1050
1100
1150
1200
S&P 500
Szczyt formacji wypadł 19.03.2002
S&P 500 (USA)
Objaśnienia
• Piorun kulisty utworzony na wykresie S&P sugeruje szybki
ruch rynku do jakiego niewątpliwie dojdzie po wybiciu z
formacji.
• Koniec formacji pioruna przypada w dniu równo-nocy
wiosennej (co znacznie zwiększa wagę tego sygnału),
będącego jak wiemy początkiem roku w przyrodzie.
• Kierunek wybicia z formacji powinien uwidocznić trend na
najbliższe 365 dni kalendarzowych.
• Przy użyciu specjalnej techniki analitycznej można
oszacować, że większe jest prawdopodobieństwo wybicia
indeksu dołem.
•
• Wybicie z formacji miało miejsce rzeczywiście dołem.
Tendencja zniżkowa jest, jak widać, stosunkowo silna.
• Szczyt indeksu wystąpił w dniu 19.03.2002 r. a więc dwa dni
przed prognozowanym.