Własności

ekonomii

Katarzyna Matuszczak

Agnieszka Młodzik

gr.IVb

Własność

zbiór efektywnie wykorzystywanych

( a nie tylko zapisywanych w

kodeksie lub konstytucji)

uprawnień czy praw własności,

jakimi dany właściciel dysponuje w

odniesieniu do określonego

obiektu własności.

Zbiór uprawnień

a) faktyczne

korzystanie w

różnorodny

sposób z tego

obiektu ( np.

czerpanie

dochodów z niego

)

b) bezpośredni lub

pośredni udział w

podejmowaniu

istotnych decyzji

dotyczących

wykorzystania tego

obiektu, czyli w

zarządzaniu nim.

 

Rodzaje własności

1) własność prywatna – zbiór

uprawnień własnościowych do

określonych obiektów, w którym

prawa własności poszczególnych

jednostek są wyłącznie i

dobrowolnie przekazywane ;

W tym przypadku dana

jednostka może wyłączyć innych

ludzi z korzystania z należącego

do niej zbioru uprawnień

własnościowych odnoszących się

do tego obiektu.

Typy własności prywatnej:

a) własność kapitalistyczna

b) własność drobnotowarowa

c) własność pracownicza

2) własność publiczna – zbiór,

w którym prawa własności

jednostek nie są wyłącznie i

dobrowolnie przekazywalne ;

W tym przypadku własności

danego obiektu jednostka

nie może wyłączyć innych

ludzi z korzystania z owego

zbioru uprawnień, ani nie

może tego zbioru przekazać

( np. sprzedać)

Typy własności publicznej:

a) własność państwowa

b)własność komunalna

 

Własność spółdzielcza

Wspólne użytkowanie przez spółdzielców

określonych obiektów własności.

Cechy odróżniające własność spółdzielczą

od państwowych spółek kapitałowych:

-  udziały w danej spółdzielni nie są

przekazywalne

-  wpływ na zarządzanie spółdzielnią nie jest

powiązany z wielkością wniesionych

udziałów

Własność w sensie

prawnym

Stosunek między osobą a rzeczą,

który polega na wyłączności

posiadania, użytkowania i

rozporządzania tą rzeczą.

Przedmiotem są tu wszelkie rzeczy

, a podmiotem własności – osoby

prawne.

Własność w sensie

ekonomicznych

Stosunek między ludźmi, którzy korzystają z

wyników działalności gospodarczej oraz

zarządzaniem czynnikami produkcji.

Przedmiotem własności są tu nie rzeczy lecz

głównie czynniki produkcji ( kapitał, praca

ludzka) oraz ostateczne rezultaty działalności

gospodarczej(środki konsumpcji).

Podmiotem własności są nie osoby prawne lecz

konkretni ludzie tj. osoby, rodziny grupy

osób.

Państwowa własność środków

produkcji

Własność środków zgromadzonych

w przedsiębiorstwach tzw. sektora

państwowego. Ich prawnym

właścicielem jest państwo.

Funkcjonariusze państwa

Osoby zajmujące czołowe

stanowiska w przedsiębiorstwach,

organizacjach sektora

państwowego itp. Są to ludzie,

którzy mają znaczący wpływ na

podejmowane różnego typu

decyzji, które kształtują państwo

polityki w różnych dziedzinach.

Funkcjonariusze państwa

reprezentują:

a) własne interesy

b) interesy jakiejś innej grupy

społecznej

c) interesy całego społeczeństwa

Zarządzanie:

a) bezpośrednie –

udział społeczeństwa

w podejmowaniu

decyzji społeczno-

gospodarczych( są

one zawsze

ograniczane przez

czynniki o

charakterze

obiektywnym lub

subiektywnym).

b) pośrednie –

udział w

zarządzaniu biorą

poszczególne

grupy społeczne

lub jednostki

wpływające na

podejmowanie

decyzji przez

przedstawicieli.

Spółka akcyjna

Przedsiębiorstwo rozprowadzające

swoje udziały kapitałowe w formie

akcji, których właściciele

dysponują prawem do głosu na

walnych zgromadzeniach

akcjonariuszy oraz prawem do

uczestniczenia w podziale części

zysków w postaci dywident.