TLENEK KRZEMU

(IV)

SiO

2

Tlenek krzemu (IV) nazywany inaczej

krzemionką lub diatlenkiem krzemu

• Jest to nieorganiczny związek chemiczny na IV

stopniu utlenienia. Ogólny wzór krzemionki to

SiO2. Jednak nie oddaje on dobrze jej

faktycznej struktury chemicznej. Powierzchnia

krzemionki
w zależności od pochodzenia zawierać może

atomy wodoru, metali alkalicznych, czyli

litowców, potasowców, a także grup

hydroksylowych, czyli grupa alkoholi i fenoli.

• Krzemionka jest bardzo odporna na czynniki

chemiczne. Nie reaguje ona z wodą, kwasami,

tlenem. Podczas prażenia w wysokiej

temperaturze nie rozkłada się. Reaguje ona

tylko z kwasem fluorowodorowym.

Kwarc

Występowanie

• W przyrodzie występuje bardzo

powszechnie w postaci kwarcu,

trydymitu, krystobalitu czy opalu.

Występuje w przyrodzie w dużych

ilościach jako piasek. Kwarc jest

również głównym składnikiem wielu

minerałów. Krzemionka jest bardzo

rozpowszechnionym związkiem
w skorupie ziemskiej.

Kryształ

Górski

Otrzymywanie

•Tlenek krzemu tworzy się

w wyniku krystalizacji
z roztworu przesyconego
krzemianów.

Kryształ kwarcu z

zabarwioną na ametystowo

główką

Zastosowanie

• W przemyśle materiałów ogniotrwałych, szkła
• Do produkcji materiałów budowlanych, tj.

cementu portlandzkiego, cegły silikatowej

• W produkcji materiałów mikroelektronicznym

i optoelektronicznym jako np. światłowody –
w postaci amorficznej

• Jako katalizator
• Przy produkcji krzemu i stopów
• Tlenek krzemu (IV) występuje m.in. w postaci

kwarcu, kryształu górskiego i ametystu.

Kwarc Niebieski

Zależnie od postaci, w jakiej

występuje, tworzy różne

minerały

• Kwarc – czysty tlenek krzemu (IV),

nazywany jest kryształem górskim

• Piasek kwarcowy – sypka skała,

składająca się głównie z ziarenek

piasku

• Krzemień – odmiana tlenku

krzemu (IV), która nie ma wyraźniej

struktury krystalicznej

Cytryn

Własności fizyczne

•Ma postać ciała stałego
•Jest bezbarwny
•Temperatura topnienia

1710°C

Kwarc Dymny

Właściwości chemiczne

• W wyniku reakcji z wodorotlenkami

lub węglanami litowców powstają
sole - krzemiany, jest bezwodnikiem
kwasowym

• Nie ulega reakcji z powietrzem i

wodą

• Nie reaguje z kwasami (oprócz

kwasu fluorowodorowego)

Kwarc

Mleczny

Z czystej krzemionki

wytwarza się

• szkło kwarcowe - całkowicie amorficzna

krzemionka topiona[potrzebne źródło]
o wysokiej czystości; charakteryzuje się bardzo
niskim współczynnikiem rozszerzalności
cieplnej, w przeciwieństwie do szkła nie
pochłania promieniowania UV. Stosowane do
wyrobu szkła laboratoryjnego i elementów
optycznych

• silikażel - kserożel uwodnionej krzemionki;

stosowany jako środek suszący i faza stała
w chromatografii

• aerożel krzemionkowy

Kwarc Różowy

Dwutlenek krzemu

Dwutlenek krzemu w formie piasku jest

stosowany do produkcji szkła, szkła

wodnego, zaprawy murarskiej, cementu,

wyrobów ceramicznych, emalii, form

odlewniczych i innych. Jest również

surowcem do otrzymywania krzemu i jego

stopów. Silikażel jest stosowany jako środek

suszący, katalizator, nośnik katalizatorów.

Odmiany dwutlenku krzemu są stosowane
do wyrobów jubilerskich, a także do

tworzenia przedmiotów ozdobnych, np.

pucharów,

a nawet do tworzenia kielichów.

Piaskowiec