Rola czynników układu
krzepnięcia i fibrynolizy w
patologii hemostazy
Barbara Ruszkowska
Klasyczny model kaskady
krzepnięcia
Proces ten odbywa się przy udziale dwóch szlaków:
wewnętrznego i zewnętrznego. Szlak wewnętrzny
zainicjowany jest równocześnie z procesem krzepnięcia
przez czynniki kontaktu: czynnik XII, prekalikreinę (PK) i
wysokocząsteczkowy kininogen (HMWK). Aktywacja
czynnika XII prowadzi do przemiany prekalikreiny w
kalikreinę. Aktywny enzym kalikreina może w
bezpośredni sposób aktywować plazminogen, ale
również poprzez działanie na jednołańcuchowy
nieaktywny prekursor urokinazy pro-u-PA (ang. scu-PA,
przekształca go w aktywną dwułańcuchową formę tcu-
PA, która następnie aktywuje plazminogen. W aktywacji
szlaku zewnętrznego bierze udział t-PA, uczestniczący
głównie w wewnątrznaczyniowej trombolizie oraz u-
PA (urokinazowy aktywator plazminogenu), który
generuje okołokomórkową aktywność proteolityczną.
Działanie pozanaczyniowe aktywatorów plazminogenu
przejawia się degradacją macierzy
zewnątrzkomórkowej, błon podstawnych i innych
strukturalnych barier dla migracji i inwazji komórkowej.