mgr M. Wojnarowska

1

PROCES BUDOWY MODEL
U ORGANIZACJI

PROCES BUDOWY MODEL
U ORGANIZACJI

mgr M. Wojnarowska

2

Podział celu naczelnego na cele cząstkowe

Łączenie stanowisk organizacyjnych w komórki

Ustalanie powiązań organizacyjnych

Formalizacja

mgr M. Wojnarowska

3

Podział celu naczelnego na

cele cząstkowe

Podział celu naczelnego na

cele cząstkowe



Identyfikacja i hierarchizacja celów
całościowych



Podział celów całościowych na
cząstkowe



Zaprojektowanie i utworzenie
ilości stanowisk



Identyfikacja i hierarchizacja celów
całościowych



Podział celów całościowych na
cząstkowe



Zaprojektowanie i utworzenie
ilości stanowisk

mgr M. Wojnarowska

4

Łączenie grup zadań w komór
ki organizacyjne

Łączenie grup zadań w komór
ki organizacyjne

Kryteria łączenia stanowisk w grupy:



Funkcjonalne (technologiczne)



Produktowe (przedmiotowe)



Terytorialne (geograficzne)



Według klientów

Kryteria łączenia stanowisk w grupy:



Funkcjonalne (technologiczne)



Produktowe (przedmiotowe)



Terytorialne (geograficzne)



Według klientów

mgr M. Wojnarowska

5

KRYTERIUM FUNKCJONALN
E

KRYTERIUM FUNKCJONALN
E



Kryterium
podobieństwa
rodzajowego
działań



Kryterium
podobieństwa
rodzajowego
działań

Dyrektor Naczelny

Z-ca dyr. ds.

handlu i marketingu

Z-ca dyr. ds.

finansowo-księgowych

Dział

marketingu

Dział

zaopatrzenia

Dział

sprzedaży

Dział analiz

ekonomicznych

Dział

finansowy

Dział

księgowości

mgr M. Wojnarowska

6

KRYTERIUM PRODUKTOWE

KRYTERIUM PRODUKTOWE



Kryterium
podobieństwa
rodzajowego
celów



Kryterium
podobieństwa
rodzajowego
celów

Dyrektor Naczelny

Kierownik

zakładu AGD

Kierownik

zakładu RTV

Dział

marketingu

Dział

handlowy

Dział

produkcji

Dział

marketingu

Dział

handlowy

Dział

produkcji

mgr M. Wojnarowska

7

KRYTERIUM TERYTORIALN
E

KRYTERIUM TERYTORIALN
E



Kryterium
rozmieszczenia
terytorialnego
jednostek
wchodzących w
skład firmy



Kryterium
rozmieszczenia
terytorialnego
jednostek
wchodzących w
skład firmy

Dyrektor Naczelny

Kierownik

sklepu Gdańsk

Kierownik

sklepu Sopot

Specjalista ds.

sprzedaży

Kasjer

Magazynier

Specjalista ds.

sprzedaży

Kasjer

Magazynier

mgr M. Wojnarowska

8

KRYTERIUM KLIENTÓW

KRYTERIUM KLIENTÓW



Gdy wymagania
obsługi
poszczególnych
grup klientów są
bardzo
zróżnicowane



Gdy wymagania
obsługi
poszczególnych
grup klientów są
bardzo
zróżnicowane

Dyrektor Naczelny

Kierownik działu

obsługi klientów

detalicznych

Specjalista ds.

sprzedaży

Kasjer

Specjalista ds.

sprzedaży

Kasjer

Kierownik działu

obsługi klientów

hurtowych

mgr M. Wojnarowska

9

Ustalenie powiązań organiza
cyjnych

Ustalenie powiązań organiza
cyjnych



Więzi służbowe

(hierarchiczne)



Więzi funkcjonalne

(fachowego

doradztwa)



Więzi techniczne

(podziału pracy)



Więzi informacyjne



Więzi służbowe

(hierarchiczne)



Więzi funkcjonalne

(fachowego

doradztwa)



Więzi techniczne

(podziału pracy)



Więzi informacyjne

mgr M. Wojnarowska

10

Więzi służbowe

Więzi służbowe



Charakteryzuje się uprawnieniem zwierzchnika do

decydowania (niekiedy współdecydowania) o

zakresie, rodzaju, czasie oraz strukturze pracy

podwładnego



Przełożony służbowy jest uprawniony do:

przydzielania zadań, decydowania o sposobach i

kolejności wykonywania zadań, stałym lub

czasowym zwolnieniu z wykonywanych zadań oraz

o wysokości wynagrodzenia za pracę



Istotą więzi hierarchicznej jest to, że organ

podległy służbowo ponosi odpowiedzialność

służbową jedynie przed organami zwierzchnimi

znajdującymi się w ciągu hierarchicznej zależności,

niezależnie od tego kto zadanie zlecił lub kto

prowadzi nadzór merytoryczny nad jego realizacją.



Charakteryzuje się uprawnieniem zwierzchnika do

decydowania (niekiedy współdecydowania) o

zakresie, rodzaju, czasie oraz strukturze pracy

podwładnego



Przełożony służbowy jest uprawniony do:

przydzielania zadań, decydowania o sposobach i

kolejności wykonywania zadań, stałym lub

czasowym zwolnieniu z wykonywanych zadań oraz

o wysokości wynagrodzenia za pracę



Istotą więzi hierarchicznej jest to, że organ

podległy służbowo ponosi odpowiedzialność

służbową jedynie przed organami zwierzchnimi

znajdującymi się w ciągu hierarchicznej zależności,

niezależnie od tego kto zadanie zlecił lub kto

prowadzi nadzór merytoryczny nad jego realizacją.

mgr M. Wojnarowska

11

Więzi funkcjonalne

Więzi funkcjonalne



Więź ta występuje między komórkami
niezależnymi od siebie służbowo



Zadaniami komórek funkcjonalnych są:



Wspomaganie merytoryczne stanowisk
kierowniczych przez wyspecjalizowane komórki
organizacyjne (w zakresie planowania,
organizowania, motywowania i kontroli)



Wspomaganie merytoryczne zadań wykonawczych
(doradztwo fachowe, wspomaganie decyzyjne,
świadczenie usług pomocniczych)



Nadzór merytoryczny nad przestrzeganiem norm i
zasad działania w obszarze powierzonym do
wspomagania i nadzoru



Więź ta występuje między komórkami
niezależnymi od siebie służbowo



Zadaniami komórek funkcjonalnych są:



Wspomaganie merytoryczne stanowisk
kierowniczych przez wyspecjalizowane komórki
organizacyjne (w zakresie planowania,
organizowania, motywowania i kontroli)



Wspomaganie merytoryczne zadań wykonawczych
(doradztwo fachowe, wspomaganie decyzyjne,
świadczenie usług pomocniczych)



Nadzór merytoryczny nad przestrzeganiem norm i
zasad działania w obszarze powierzonym do
wspomagania i nadzoru

mgr M. Wojnarowska

12

Więzi techniczne

Więzi techniczne



Wynika z podziału zadań pomiędzy

składowe organizacji



Są pochodną struktury procesów

realizowanych jako ciąg zdarzeń

niezbędnych do realizacji zadania

złożonego



Charakter więzi technicznych zależy przede

wszystkim od technologii wytwarzania

produktu oraz koncepcji organizacyjnej

procesu



Wynika z podziału zadań pomiędzy

składowe organizacji



Są pochodną struktury procesów

realizowanych jako ciąg zdarzeń

niezbędnych do realizacji zadania

złożonego



Charakter więzi technicznych zależy przede

wszystkim od technologii wytwarzania

produktu oraz koncepcji organizacyjnej

procesu

mgr M. Wojnarowska

13

Więzi informacyjne

Więzi informacyjne



Jest składnikiem systemu
informacji przedsiębiorstwa



Wynika z potrzeby
jednokierunkowego lub
wzajemnego informowania się o
wszelkich stanach rzeczy i
zamierzeniach niezbędnych do
sprawnego realizowania zadania



Jest składnikiem systemu
informacji przedsiębiorstwa



Wynika z potrzeby
jednokierunkowego lub
wzajemnego informowania się o
wszelkich stanach rzeczy i
zamierzeniach niezbędnych do
sprawnego realizowania zadania

mgr M. Wojnarowska

14

FORMALIZACJA

FORMALIZACJA



Już w bardzo wczesnej fazie działania
zespołowego zachodzi konieczność
jego formalizowania, czyli ujęcia w
normy i wzorce zachowań



Formalizacja przyjmuje postać
dokumentów, które stają się
podstawą funkcjonowania instytucji i
działania jej członków



Już w bardzo wczesnej fazie działania
zespołowego zachodzi konieczność
jego formalizowania, czyli ujęcia w
normy i wzorce zachowań



Formalizacja przyjmuje postać
dokumentów, które stają się
podstawą funkcjonowania instytucji i
działania jej członków

mgr M. Wojnarowska

15

Rozpiętość kierowania

Rozpiętość kierowania



Potencjalna rozpiętość kierowania =

liczba podwładnych, którymi w danych

warunkach przełożony może bezpośrednio,

sprawnie kierować



Formalna rozpiętość kierowania = liczba

podwładnych, bezpośrednio i formalnie

podporządkowanych danemu kierownikowi



Rzeczywista rozpiętość kierowania =

liczba podwładnych, którymi dany kierownik

rzeczywiście i bezpośrednio kieruje



Potencjalna rozpiętość kierowania =

liczba podwładnych, którymi w danych

warunkach przełożony może bezpośrednio,

sprawnie kierować



Formalna rozpiętość kierowania = liczba

podwładnych, bezpośrednio i formalnie

podporządkowanych danemu kierownikowi



Rzeczywista rozpiętość kierowania =

liczba podwładnych, którymi dany kierownik

rzeczywiście i bezpośrednio kieruje

mgr M. Wojnarowska

16

Spiętrzenie kierowania

Spiętrzenie kierowania



Liczba szczebli
kierowniczych
występujących
w danym ciągu
hierarchicznym



Spiętrzenie kierowania w
obszarze produkcji = 7



Spiętrzenie kierowania w
obszarze księgowym = 4



Liczba szczebli
kierowniczych
występujących
w danym ciągu
hierarchicznym



Spiętrzenie kierowania w
obszarze produkcji = 7



Spiętrzenie kierowania w
obszarze księgowym = 4

Dyrektor Naczelny

Z-ca dyr. ds. produkcji

Kierownik działu

Główny księgowy

Kierownik sekcji

Pracownicy

Robotnicy

Brygadzista

Mistrz

Kierownik wydziału

Szef produkcji