Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

1

System SAS – wykład 1,cz. II – wprowadzenie do

4GL

1. Biblioteki.
2. Instrukcja LIBNAME.
3. Zbiory danych w Systemie SAS.
4. Wprowadzenie do języka 4GL.
5. Czytanie zbiorów sasowych. Instrukcje SET i MERGE .
6. Instrukcja INFILE.
7. Instrukcja CARDS.
8. Składnia PROC stepu, procedura SORT.
9. Procedury IMPORT i EXPORT.
10. Procedura FREQ.
11. Procedura MEANS.

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

2

Biblioteki i instrukcja LIBNAME

Biblioteka w SASie jest to ścieżka dostępu do fizycznego miejsca na dysku gdzie

znajdują się dane. Bibliotekę można zdefiniować interaktywnie z okna Explorera:

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

3

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

4

Instrukcja LIBNAME

Bibliotekę można również stworzyć w programach SAS - 4GL za
pomocą instrukcji LIBNAME:

LIBNAME

nazwa_biblioteki ‘ścieżka_do_danych’;

Nazwy bibliotek są ośmioliterowe i mogą składać się z liter, cyfr i
znaku „_”(nie mogą zaczynać się od cyfry.

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

5

Oprócz bibliotek przez nas zdefiniowanych istnieją też biblioteki

standardowe, np.:

WORK Biblioteka do przechowywania zbiorów tymczasowych. Jej

zawartość jest czyszczona po zamknięciu każdej sesji SASa.
Tworzone zbiory domyślnie zapisują się w tej bibliotece.

SASUSER Biblioteka zawierająca konfigurację środowiska sasowego.

SASHELP Biblioteka zawierająca aplikacje, tabele i pliki niezbędne do

funkcjonowania systemu SAS.

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

6

Zbiory danych w Systemie SAS.

Zbiory służą do przechowywania danych. Do zbioru odwołujemy się podając
nazwę biblioteki i nazwę zbioru przedzielone kropką (jeśli występuje tylko
nazwa zbioru SAS w domyśle poszukuje go w bibliotece WORK) np.:

SASUSER.ZBIOR

Zbiór w SASie jest dwuwymiarową tablicą składającą się z kolumn i wierszy,
które nazywamy odpowiednio zmiennymi i obserwacjami.
Zmienne mogą być numeryczne lub tekstowe.

KATALOGI
Inne informacje niż dane przechowywane są w obiektach katalogowych.
Katalogi sasowe nie mają nic wspólnego z katalogami w systemie
operacyjnym.

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

7

4 Generation Language (4GL). Przetwarzanie danych za pomocą tego języka
polega na przetwarzaniu całych zbiorów danych za pomocą pojedynczych
procedur.
Program w języku 4GL składa się z bloków zwanych stepami, które wykonywane
są sekwencyjnie. Najpierw linie kodu są interpretowane za pomocą kompilatora
języka 4GL, a następnie wykonywane. Komunikacja pomiędzy poszczególnymi
blokami odbywa się za pomocą makrozmiennych, makroprogramów lub z
wykorzystaniem zbiorów danych tworzonych w poprzednich blokach.
Bloki mogą być dwóch typów:
DATA STEP - blok zawierający instrukcje związane głównie z przetwarzaniem
danych
PROC STEP – blok zawierający wywołanie jednej, gotowej procedury Systemu
SAS.
Dodatkowo pomiędzy blokami mogą pojawić się instrukcje takie jak LIBNAME,
OPTIONS, TITLE itp.

Wprowadzenie do języka 4GL

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

8

Składnia bloku (DATA stepu) :

DATA

zbiór_wynikowy;

...

;

instrukcje;

...

;

run

;

Każda instrukcja w DATA stepie musi kończyć się średnikiem.

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

9

Data step może czytać dane ze zbiorów SASowych za pomocą instrukcji:

SET

zbiór_wejściowy_1

<(opcje_zbioru_1)>

...

zbiór_wejściowy_n

<(opcje_zbioru_n)>;
lub

MERGE

zbiór_wejściowy_1 <(opcje_zbioru_1)> ... zbiór_wejściowy_n

<(opcje_zbioru_n)>;
Jeśli czytanych jest więcej niż jeden zbiór instrukcje set i merge powodują
złączenie tych zbiorów w jeden,

Przykład:

DATA

zbiór_wyjściowy;

SET

zbiór_wejściowy;

Instrukcje;

RUN

;

Czytanie zbiorów sasowych. Instrukcje SET i MERGE

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

10

DATA

zbiór_wyjściowy;

MERGE

zbiór_1 zbiór_2;

/*łączy dwa zbiory w jeden*/

<BY zmienne_grupujące>;

/*zbiory muszą być posortowane*/

RUN

;

Instrukcja BY powoduje, że czytane zbiory łączone są po zmiennej
grupującej. Zmienna ta musi występować w obydwu zbiorach.

Przykład łączenia danych z instrukcją BY

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

11

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

12

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

13

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

14

Instrukcja INFILE

Data step może również czytać dane ze zbiorów tekstowych za
pomocą instrukcji:

INFILE

‘ścieżka_do_zbioru_tekstowego’;

INPUT

lista_zmiennych;

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

15

Przykład:

DATA

zbiór_wyjściowy;

INFILE

‘C:\przykład\tekst1.txt’ <opcje>;

INPUT

zm1<$> zm2<$>;

RUN

;

Opcje instrukcji INFILE pozwalają na określenie różnorodnych

parametrów czytanego pliku np.:

DLM=‘znak’ określa zestaw znaków traktowanych jako separatory np.:

DLM=‘;’, domyślnie DLM ustawiony jest na spację

FIRSTOBS= określa numer pierwszej czytanej linii, np.: FIRSTOBS=10
OBS= określa numer ostatniej czytanej linii
Data step czyta kolejne linie zbioru tekstowego i w każdej z nich

odczytuje poszczególne zmienne wymienione po słowie INPUT
przyjmując założenie, że są one oddzielone separatorami. Jeśli
któreś zmienne są znakowe po ich nazwie musi być użyty znak $.

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

16

Instrukcja CARDS

Dane mogą być również wpisane bezpośrednio z klawiatury w treść

programu w języku 4GL za pomocą instrukcji:

CARDS

;

Przykład:

DATA

wynik;

INPUT

zm1 zm2$;

CARDS

;

1 marek
2 jacek
3 jola

RUN

;

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

17

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

18

PROC

nazwa_procedury

DATA=zbiór_wejściowy opcje_procedury;

...

;

Instrukcje;

...

;

run

;

Przykład:

PROC

SORT

DATA

=zbiór_wejściowy <opcje>;

BY

<

DESCENDING

> zmienna_1 <

...

<

DESCENDING

> zmienna_n>;

RUN

;

Domyślny porządek w procedurze sort jest rosnący.

Składnia PROC stepu, procedura sort

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

19

PROC

IMPORT

DATAFILE=”

C:\zbiory\zbior"

OUT=<

libref.

>zbior_wyjściowy

<DBMS=identifier <REPLACE>;

Opcja DBMS określa typ danych do wyeksportowania, np. Excel,
Accsess.
Słowo REPLACE powoduje zamianę już istniejącego pliku o
podanej nazwie.

PROC

EXPORT

DATA=zbiór_wejściowy

OUTFILE=

„C:\zbiory\zbior1"

<DBMS=identifier <REPLACE>;

Procedury import i export

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

20

Kreatory importu i eksportu

Pliki z excela czy accessa można również zaimportować i wyeksportować przy użyciu kreatora importu i

eksportu.
Import Wizard:

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

21

Eksport Wizard:

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

22

Procedura FREQ

Procedura FREQ służy przede wszystkim do zliczania częstości wystąpień

poszczególnych wartości podanych zmiennych. Liczone mogą być także

częstości narastające, udziały procentowe i udziały procentowe narastające.

Składnia tej procedury jest następująca:

PROC

FREQ

DATA

=zbiór_wejściowy <opcje>;

<BY zmienne_grupujące>;

TABLES

tablice_częstości </opcje>;

<WEIGHT zmienna_ważąca;>

RUN

;

Zmienne_grupujące w instrukcji BY są to zmienne wyznaczające podział na

grupy, w których oddzielnie liczone są poszczególne tablice. Aby użyć tej

instrukcji zbiór musi być wcześniej posortowany.
Instrukcja TABLES oblicza tablice częstości dla poszczególnych zmiennych

wymienionych po spacji. Opcja OUT=zbiór tej instrukcji powoduje stworzenie

zbioru wynikowego zawierającego wszystkie policzone wartości.
Zmienna_ważąca określa wagę z jaką dane obserwacje mają być

uwzględnione.

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

23

Procedura MEANS

Procedura MEANS wylicza wszelkie statystyki opisowe na zbiorach danych

sasowych. Statystyki mogą być liczone dla całego zbioru lub w grupach.
Składnia procedury MEANS:

PROC

MEANS

DATA

=zbiór_wejściowy <statystyki>;

VAR

zmienne_analizowane;

<opcje;>

RUN

;

Domyślnie procedura means wylicza N, MEAN, STD, MIN, MAX.
Przykładowe opcje procedury means:
CLASS zmienne_grupujące;
BY zmienne_grupujące;
Różnica pomiędzy instrukcjami CLASS i BY polega na tym, że instrukcja CLASS

nie wymaga wcześniejszego posortowania zbioru jednak można ją używać dla

zmiennych o niewielkiej liczbie możliwych wartości wyznaczających grupy.
WEIGHT zmienna_ważąca;
OUTPUT OUT=zbiór_wynikowy;

Instytut Statystyki i Demografii SGH, KAE, SGH

Statystyka od podstaw z wykorzystaniem narzędzi SAS

Prowadzący - Prof. dr hab. Ewa Frątczak, Mgr inż. Urszula Gach, Mgr Dorota Stala

Instytut Statystyki i Demografii SGH

24

Zadania

1. Stworzyć zbiór sasowy file2 z pliku tekstowego file2. Zbiór ma zawierać 2

zmienne wzrost i plec.

2. Policzyć tablice częstości dla zmiennej plec ze zbioru file2. Uzyskane

wyniki zapisać w zbiorze plec w bibliotece wyniki. Obliczyć średnią dla

zmiennej wzrost osobno dla mężczyzn i osobno dla kobiet. Wyniki zapisać

do zbioru.

3. Połączyć zbiory zbior1 i zbior2 po zmiennej i a następnie uporządkować

malejąco daty w powstałym zbiorze. Zapisać zbiór w formacie excela.