1

Formy profesjonalnej pomocy

psychologicznej

Czynniki niespecyficzne w

profesjonalnej pomocy

psychologicznej

1.Definicje

2. Teoria wyjaśniająca działanie profesjonalnej pomocy psychologicznej

3. Czynniki niespecyficzne w profesjonalnej pomocy psychologicznej

J.M. Rakowska

Uniwersytet Warszawski, Wydział Psychologii

2

Wspólne dla pomocy profesjonalnej i nie profesjonalnej jest wsparcie społeczne.

Profesjonalna pomoc różni się od nieprofesjonalnej używaniem technik

oddziaływania wywiedzionych z uznanych zasad teorii psychologicznych.

3

Motywacja egzocentryczna utrzymuje wytrwałe działanie na rzecz ludzi

względnie bezwarunkowo. Jest niezależna od deprywacji Ja (endocentyczna

jest zależna). Jest niezależna od zewnętrznych nagród (pseudo-prospołeczna

jest zależna).

Motywacja do

działania na rzecz

ludzi

Motywacja

pseudo-prospołeczna

Oczekiwanie

zewnętrznej nagrody

Motywacja

prospołeczna

Oczekiwanie

wewnętrznej nagrody

Egzocentyczna

Wizja pożądanego stanu rzeczy

(sprawiedliwego świata)

Nagrodą zadowolenie z poprawy

sytuacji drugiego człowieka

Endocentryczna

Wymagania Ja idealnego

Nagrodą zadowolenie z siebie

z powodu poprawy sytuacji

drugiego człowieka

4

4 formy profesjonalnej pomocy psychologicznej. Są stosowane wobec ludzi z różnymi problemami

psychologicznymi. Mają w związku z tym inne cele. I stosują inne techniki oddziaływania.

Fazy procesu zmiany zachowania

1. brak rozważania zmiany;

1. brak rozważania zmiany;

2. niechęć do zmiany;

2. niechęć do zmiany;

3. rozważanie zmiany;

3. rozważanie zmiany;

4. planowanie zmiany;

4. planowanie zmiany;

5. działanie, aby zmianę osiągnąć,

5. działanie, aby zmianę osiągnąć,

6. po osiągnięciu zmiany - ocena, czy zmiana jest korzystna i

6. po osiągnięciu zmiany - ocena, czy zmiana jest korzystna i

potrzebna,

potrzebna,

7. decyzja przeciw zmianie;

7. decyzja przeciw zmianie;

8. powrót do zmiany;

8. powrót do zmiany;

9. utrzymanie zmiany.

9. utrzymanie zmiany.

6

Profesjonalna pomoc psychologiczna działa przez techniki specyficzne dla 4 form pomocy i przez

czynniki niespecyficzne. Ze strony pacjenta są nimi: oczekiwanie korzyści leczniczych z

działania techniki i zaufanie do pomagającego. Ze strony pomagającego są nimi: informacja, że

stosuje efektywne leczenie, okazywanie zainteresowania problemem pacjenta i akceptacji.

Czynniki pomocne

w oddziaływaniu

pomocy profesjonalnej

Czynniki specyficzne

techniki psychoterapii,

interwencji kryzysowej

rehabilitacji i

psychoprofilaktyki

Czynniki niespecyficzne

nastawienie pacjenta wobec

pomocy i pomagającego

i zachowanie pomagającego

tworzą warunki do efektywnego

zastosowania techniki

Ze strony wspomaganego

1.Oczekiwanie korzyści z działania

techniki

2.Zaufanie do pomagającego

Ze strony pomagającego

1.Informacja, że stosuje

technikę leczniczą

2.Okazywanie zainteresowania

problemem wspomaganego

3. Akceptacja i wsparcie

c.d. na podstawie tekstu „Czynniki specyficzne i
niespecyficzne w psychoterapii” (załącznik numer 2)

1. teoria wyjaśniająca działanie psychoterapii (i przez analogię

także i innych form pomocy psychologicznej) działaniem
czynników specyficznych i niespecyficznych

2. Teorie wyjaśniające działanie czynników niespecyficznych (i

przez analogię także i innych form pomocy psychologicznej)

3. Wyniki badań potwierdzające udział czynników

niespecyficznych (wspólnych dla wszystkich form pomocy
psychologicznej) w uzyskaniu przez wspomaganego
korzystnej zmiany.