Szypowski BHP

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

1

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy”

„Bezpieczeństwo i higiena pracy

Prezentacja jest współfinansowana przez

Unię Europejską w ramach

Europejskiego Funduszu Społecznego w projekcie

pt.

Innowacyjna dydaktyka bez ograniczeń - zintegrowany rozwój Politechniki

Łódzkiej - zarządzanie Uczelnią, nowoczesna oferta edukacyjna i

wzmacniania zdolności do zatrudniania osób niepełnosprawnych

Prezentacja dystrybuowana jest bezpłatnie

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy”

„Bezpieczeństwo i higiena pracy

Prezentacja jest współfinansowana przez

Unię Europejską w ramach

Europejskiego Funduszu Społecznego w projekcie

pt.

Innowacyjna dydaktyka bez ograniczeń - zintegrowany rozwój Politechniki

Łódzkiej - zarządzanie Uczelnią, nowoczesna oferta edukacyjna i

wzmacniania zdolności do zatrudniania osób niepełnosprawnych

Prezentacja dystrybuowana jest bezpłatnie

Politechnika Łódzka, ul. Żeromskiego 116, 90-924 Łódź, tel. (042) 631

28 83

www.kapitalludzki.p.lodz.pl

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

2

2

Ergonomia

Ergonomia

Ergonomia

Ergonomia

ergon

ergon

(praca),

(praca),

nomos

nomos

(prawo, zasada) (

(prawo, zasada) (

gr

gr

)

)

Ergonomia

Ergonomia

- nauka zajmująca się

- nauka zajmująca się

badaniem warunków pracy,

badaniem warunków pracy,

przystosowaniem środowiska pracy, maszyn

przystosowaniem środowiska pracy, maszyn

i urządzeń technicznych do właściwości

i urządzeń technicznych do właściwości

fizycznych i psychicznych człowieka z

fizycznych i psychicznych człowieka z

punktu widzenia zapewnienia mu

punktu widzenia zapewnienia mu

optymalnych warunków wykonywania pracy.

optymalnych warunków wykonywania pracy.

Początki: praktyka od zawsze; teoria -

Początki: praktyka od zawsze; teoria -

przełom XIX/XX wieku; duży rozwój podczas

przełom XIX/XX wieku; duży rozwój podczas

II wojny światowej

II wojny światowej

W USA określana również jako

W USA określana również jako

„human

„human

factors”

factors”

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

3

3

Przedmiot i cele ergonomii

Przedmiot i cele ergonomii

Przedmiot i cele ergonomii

Przedmiot i cele ergonomii

Przedmiotem badań jest układ

Przedmiotem badań jest układ

człowiek - maszyna - warunki

człowiek - maszyna - warunki

materialnego otoczenia pracy -

materialnego otoczenia pracy -

warunki pracy na stanowisku

warunki pracy na stanowisku

roboczym.

roboczym.

Celem ergonomii jest humanistyczna i

Celem ergonomii jest humanistyczna i

użytkowa optymalizacja elementów

użytkowa optymalizacja elementów

pracy przez dostosowanie ich do

pracy przez dostosowanie ich do

właściwości organizmu ludzkiego

właściwości organizmu ludzkiego

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

4

4

Czynniki warunkujące jakość pracy

Czynniki warunkujące jakość pracy

Czynniki warunkujące jakość pracy

Czynniki warunkujące jakość pracy

Organizacja

pracy

Stres

Sprawy

osobiste

Miejsce

pracy

Zmęczenie

Jakość

pracy

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

5

5

Zakres ergonomii

Zakres ergonomii

Zakres ergonomii

Zakres ergonomii

Ergonomia pierwszej generacji (fizyczna):

Ergonomia pierwszej generacji (fizyczna):

badanie zjawisk

badanie zjawisk

percepcji

percepcji

,

,

zagadnienia

zagadnienia

antropometrii

antropometrii

,

,

analiza i projektowanie pojedynczych

analiza i projektowanie pojedynczych

wyizolowanych systemów:

wyizolowanych systemów:

człowiek - obiekt

człowiek - obiekt

techniczny

techniczny

Ergonomia drugiej generacji (poznawcza):

Ergonomia drugiej generacji (poznawcza):

badanie procesów

badanie procesów

poznawczych

poznawczych

i

i

decyzyjnych

decyzyjnych

człowieka (postrzeganie, zapamiętywanie,

człowieka (postrzeganie, zapamiętywanie,

wnioskowanie i podejmowanie decyzji),

wnioskowanie i podejmowanie decyzji),

Ergonomia trzeciej generacji

Ergonomia trzeciej generacji

(makroergonomia):

(makroergonomia):

obejmuje

obejmuje

analizę, projektowanie i ocenę systemów

analizę, projektowanie i ocenę systemów

pracy

pracy

z punktu widzenia

z punktu widzenia

organizacji i zarządzania

organizacji i zarządzania

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

6

6

Obciążenie człowieka pracą

Obciążenie człowieka pracą

Obciążenie człowieka pracą

Obciążenie człowieka pracą

Wynikające jedynie z obciążenia go

Wynikające jedynie z obciążenia go

samymi czynnościami roboczymi. Bez

samymi czynnościami roboczymi. Bez

uwzględniania np. stosunków

uwzględniania np. stosunków

interpersonalnych.

interpersonalnych.

Zależne od rodzaju pracy, warunków

Zależne od rodzaju pracy, warunków

środowiska, w którym proces pracy ma

środowiska, w którym proces pracy ma

miejsce oraz od charakteru reakcji

miejsce oraz od charakteru reakcji

organizmu pracownika na te warunki.

organizmu pracownika na te warunki.

Praca:

Praca:

fizyczna

fizyczna

: statyczna i dynamiczna,

: statyczna i dynamiczna,

umysłowa

umysłowa

.

.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

7

7

Uciążliwość pracy fizycznej

Uciążliwość pracy fizycznej

Uciążliwość pracy fizycznej

Uciążliwość pracy fizycznej

Składniki

Składniki

wielkość

wielkość

wydatku energetycznego

wydatku energetycznego

(WE)

(WE)

udział

udział

wysiłku

wysiłku

o charakterze

o charakterze

statycznym

statycznym

stopień

stopień

monotypowości

monotypowości

ruchów.

ruchów.

Ocena łączna w 5-cio stopniowej skali

Ocena łączna w 5-cio stopniowej skali

(bardzo lekka, lekka, średnia, ciężka,

(bardzo lekka, lekka, średnia, ciężka,

bardzo ciężka) dodatkowo z

bardzo ciężka) dodatkowo z

uwzględnieniem warunków

uwzględnieniem warunków

środowiskowych

środowiskowych

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

8

8

Określenie wydatku energetycznego

Określenie wydatku energetycznego

Określenie wydatku energetycznego

Określenie wydatku energetycznego

Adekwatna tylko dla wysiłku dynamicznego:

Adekwatna tylko dla wysiłku dynamicznego:

pomiar wdychanego tlenu

pomiar wdychanego tlenu

pomiar wydychanego dwutlenku węgla

pomiar wydychanego dwutlenku węgla

zliczanie uderzeń serca

zliczanie uderzeń serca

metoda chronometrażowo-tabelaryczna

metoda chronometrażowo-tabelaryczna

Metody te pozwalają również określić:

Metody te pozwalają również określić:

wydolność fizyczną

wydolność fizyczną

-

-

zdolność organizmu do

zdolność organizmu do

ciężkiej i długotrwałej pracy bez głębszych

ciężkiej i długotrwałej pracy bez głębszych

zmian w środowisku wewnętrznym, miarą

zmian w środowisku wewnętrznym, miarą

wydolności jest zdolność pochłaniania tlenu

wydolności jest zdolność pochłaniania tlenu

przez organizm

przez organizm

stopień wytrenowania

stopień wytrenowania

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

9

9

Ocena obciążenia statycznego

Ocena obciążenia statycznego

Ocena obciążenia statycznego

Ocena obciążenia statycznego

Określana w 3 stopniowej skali: małe, średnie lub

Określana w 3 stopniowej skali: małe, średnie lub

duże.

duże.

Do oceny przyjąć należy pozycję ciała o największym

Do oceny przyjąć należy pozycję ciała o największym

obciążeniu statycznym, jeżeli utrzymywana jest w

obciążeniu statycznym, jeżeli utrzymywana jest w

czasie dłuższym niż 3 godziny w ciągu zmiany

czasie dłuższym niż 3 godziny w ciągu zmiany

roboczej.

roboczej.

Ocena obciążenia statycznego oparta jest na :

Ocena obciążenia statycznego oparta jest na :

rodzaju przyjętej postawy ciała w trakcie wykonywanych

rodzaju przyjętej postawy ciała w trakcie wykonywanych

czynności,

czynności,

stopnia wymuszenia zajmowanej pozycji i pochylenia ciała,

stopnia wymuszenia zajmowanej pozycji i pochylenia ciała,

możliwości zmiany przyjętej pozycji ciała,

możliwości zmiany przyjętej pozycji ciała,

położenia kończyn i ich czynności ruchowych,

położenia kończyn i ich czynności ruchowych,

podziału czasu pracy pracownika.

podziału czasu pracy pracownika.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

10

10

Ocena monotypowości ruchów

Ocena monotypowości ruchów

roboczych

roboczych

Ocena monotypowości ruchów

Ocena monotypowości ruchów

roboczych

roboczych

Określana w 3 stopniowej skali: mała,

Określana w 3 stopniowej skali: mała,

średnia, duża.

średnia, duża.

Metodą szacunkową. W analizie brane

Metodą szacunkową. W analizie brane

są pod uwagę:

są pod uwagę:

stopień ograniczenia ruchowego,

stopień ograniczenia ruchowego,

liczba powtórzeń,

liczba powtórzeń,

wielkość rozwijanych sił przez

wielkość rozwijanych sił przez

mięśnie używane w trakcie pracy.

mięśnie używane w trakcie pracy.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

11

11

Obciążenie psychiczne

Obciążenie psychiczne

Obciążenie psychiczne

Obciążenie psychiczne

Obciążenie systemu

Obciążenie systemu

neuropsychicznego

neuropsychicznego

człowieka. Również obciążenie

człowieka. Również obciążenie

emocjonalne

emocjonalne

i

i

znudzenie

znudzenie

.

.

Dla zjawisk percepcyjnych (odbiór

Dla zjawisk percepcyjnych (odbiór

informacji) istotna jest ilość napływających

informacji) istotna jest ilość napływających

informacji, ich złożoność, zmienność czy

informacji, ich złożoność, zmienność czy

jednoznaczność.

jednoznaczność.

Przy podejmowaniu decyzji, gdy nie ma

Przy podejmowaniu decyzji, gdy nie ma

jednoznacznego przyporządkowania między

jednoznacznego przyporządkowania między

sygnałem a reakcją, wysiłek psychiczny

sygnałem a reakcją, wysiłek psychiczny

zależy od wagi podjętych decyzji.

zależy od wagi podjętych decyzji.

Obciążenie psychiczne może również

Obciążenie psychiczne może również

występować przy pracy typowo fizycznej.

występować przy pracy typowo fizycznej.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

12

12

Określenie obciążenia psychicznego

Określenie obciążenia psychicznego

Określenie obciążenia psychicznego

Określenie obciążenia psychicznego

Obciążenie psychiczne zależy od:

Obciążenie psychiczne zależy od:

wysiłku psychicznego

wysiłku psychicznego

(WP),

(WP),

monotonii

monotonii

(M).

(M).

Ocena obciążenia psychicznego (OP)

Ocena obciążenia psychicznego (OP)

wg 5 stopniowej skali (minimalne,

wg 5 stopniowej skali (minimalne,

małe, średnie, duże, bardzo duże):

małe, średnie, duże, bardzo duże):

dla M < WP OP = WP

dla M < WP OP = WP

dla M >= WP OP = WP + 1

dla M >= WP OP = WP + 1

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

13

13

Wysiłek psychiczny

Wysiłek psychiczny

Wysiłek psychiczny

Wysiłek psychiczny

Wysiłek psychiczny zależy od:

Wysiłek psychiczny zależy od:

ilości i charakteru informacji (złożoność, wyróżnianie,

ilości i charakteru informacji (złożoność, wyróżnianie,

jednoznaczność),

jednoznaczność),

ilości i charakteru decyzji (proste, złożone, waga,

ilości i charakteru decyzji (proste, złożone, waga,

częstotliwość, presja czasu),

częstotliwość, presja czasu),

rodzaju wykonywanych czynności (położenie urządzeń,

rodzaju wykonywanych czynności (położenie urządzeń,

jednoczesność ruchów).

jednoczesność ruchów).

Określenie wysiłku psychicznego (minimalny,

Określenie wysiłku psychicznego (minimalny,

mały, średni, duży, bardzo duży):

mały, średni, duży, bardzo duży):

liczba wysyłanych informacji w jednostce czasu -

liczba wysyłanych informacji w jednostce czasu -

analiza ilościowa,

analiza ilościowa,

liczba błędów - analiza jakościowa pracy,

liczba błędów - analiza jakościowa pracy,

czas reakcji,

czas reakcji,

w tzw. zadaniu dodatkowym.

w tzw. zadaniu dodatkowym.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

14

14

Monotonia

Monotonia

Monotonia

Monotonia

Monotonia zależy od:

Monotonia zależy od:

niezmienności (jednostajności) procesu pracy,

niezmienności (jednostajności) procesu pracy,

niezmienności warunków pracy i środowiska,

niezmienności warunków pracy i środowiska,

konieczności zachowania stałego napięcia uwagi

konieczności zachowania stałego napięcia uwagi

(uniemożliwia nie związanie z pracą myślenie i

(uniemożliwia nie związanie z pracą myślenie i

spostrzeganie),

spostrzeganie),

prymitywizmu i łatwości pracy eliminujących

prymitywizmu i łatwości pracy eliminujących

potrzebę myślenia.

potrzebę myślenia.

Monotonia jest:

Monotonia jest:

duża

duża

: występują wszystkie 4 z powyższych

: występują wszystkie 4 z powyższych

warunków,

warunków,

średnia

średnia

: występują 3 z powyższych warunków,

: występują 3 z powyższych warunków,

mała

mała

: występują 2 lub 1 z powyższych warunków.

: występują 2 lub 1 z powyższych warunków.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

15

15

Zmęczenie

Zmęczenie

Zmęczenie

Zmęczenie

Zmęczenie

Zmęczenie

jest to spadek zdolności do pracy, który

jest to spadek zdolności do pracy, który

rozwinął się podczas pracy i jest jej następstwem. Rozróżnia

rozwinął się podczas pracy i jest jej następstwem. Rozróżnia

się następujące postacie zmęczenia:

się następujące postacie zmęczenia:

znużenie

znużenie

, występujące przy nie dużym wysiłku, zwłaszcza w przyp.

, występujące przy nie dużym wysiłku, zwłaszcza w przyp.

monotonii, monotypii i przy braku zaangażowania emocjonalnego,

monotonii, monotypii i przy braku zaangażowania emocjonalnego,

podostre

podostre

, występujące przy krótkotrwałym wysiłku o średnim

, występujące przy krótkotrwałym wysiłku o średnim

stopniu obciążenia, nie zagraża zdrowiu, szybko ustępuje,

stopniu obciążenia, nie zagraża zdrowiu, szybko ustępuje,

ostre

ostre

, występujące po bardzo intensywnych a krótkich wysiłkach,

, występujące po bardzo intensywnych a krótkich wysiłkach,

przeważnie nie zagraża zdrowiu, dłuższy czas regeneracji

przeważnie nie zagraża zdrowiu, dłuższy czas regeneracji

przewlekłe

przewlekłe

, jest wynikiem kumulowania się mniejszych zmęczeń,

, jest wynikiem kumulowania się mniejszych zmęczeń,

rozciągnięte jest w czasie (miesiące, lata), trudne do rozpoznania,

rozciągnięte jest w czasie (miesiące, lata), trudne do rozpoznania,

wyczerpanie

wyczerpanie

- wysiłek przewyższa możliwości człowieka, typowe

- wysiłek przewyższa możliwości człowieka, typowe

objawy to: drżenie mięśniowe, nudności, powiększenie wątroby,

objawy to: drżenie mięśniowe, nudności, powiększenie wątroby,

może zagrażać zdrowiu

może zagrażać zdrowiu

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

16

16

Skutki zmęczenia fizycznego

Skutki zmęczenia fizycznego

Skutki zmęczenia fizycznego

Skutki zmęczenia fizycznego

Zmiany w układzie biochemicznym mięśnia,

Zmiany w układzie biochemicznym mięśnia,

Wzrost produktów przemiany materii

Wzrost produktów przemiany materii

Wyczerpanie zapasów energetycznych organizmu

Wyczerpanie zapasów energetycznych organizmu

Pocenie się (odwodnienie organizmu, utrata

Pocenie się (odwodnienie organizmu, utrata

elektrolitów, co przypadku braku uzupełnienia

elektrolitów, co przypadku braku uzupełnienia

znacznie przyspiesza rozwój zmęczenia)

znacznie przyspiesza rozwój zmęczenia)

Pogorszenie koordynacji ruchowo-wzrokowej

Pogorszenie koordynacji ruchowo-wzrokowej

(spowolnienie ruchów, spadek sił mięśni i

(spowolnienie ruchów, spadek sił mięśni i

dokładności ruchu),

dokładności ruchu),

Spadek wydajności pracy

Spadek wydajności pracy

(wzrost liczby

(wzrost liczby

błędów, czasu reakcji)

błędów, czasu reakcji)

Wzrost zagrożenia urazowego,

Wzrost zagrożenia urazowego,

wypadkowego, chorobowego

wypadkowego, chorobowego

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

17

17

Skutki zmęczenia psychicznego

Skutki zmęczenia psychicznego

Skutki zmęczenia psychicznego

Skutki zmęczenia psychicznego

Zmniejszenie stopnia koncentracji

Zmniejszenie stopnia koncentracji

Utrudnione myślenie

Utrudnione myślenie

Spowolnienie i osłabienie postrzegania

Spowolnienie i osłabienie postrzegania

Spadek motywacji

Spadek motywacji

Zaburzenia emocjonalne (apatia lub rozdrażnienie)

Zaburzenia emocjonalne (apatia lub rozdrażnienie)

Nastawienie systemu nerwowego na odpoczynek

Nastawienie systemu nerwowego na odpoczynek

(ziewanie, senność)

(ziewanie, senność)

Spadek energii organizacyjnej

Spadek energii organizacyjnej

Spadek wydajności pracy

Spadek wydajności pracy

(wzrost: czasu

(wzrost: czasu

reakcji, liczby błędów)

reakcji, liczby błędów)

Wzrost zagrożenia urazowego,

Wzrost zagrożenia urazowego,

wypadkowego, chorobowego

wypadkowego, chorobowego

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

18

18

Sylwetka człowieka

Sylwetka człowieka

Sylwetka człowieka

Sylwetka człowieka

182 cechy

182 cechy

antropometryczne

antropometryczne

4 typy budowy ciała człowieka:

4 typy budowy ciała człowieka:

pykniczny

pykniczny

(krępy) - szeroka i krótka głową oraz szyja,

(krępy) - szeroka i krótka głową oraz szyja,

proste, wysunięte do przodu ramiona, beczkowaty,

proste, wysunięte do przodu ramiona, beczkowaty,

otłuszczony tułów, krótkie kończyny górne i dolne, delikatne

otłuszczony tułów, krótkie kończyny górne i dolne, delikatne

i kształtne dłonie i stopy, małe, głęboko osadzone oczy

i kształtne dłonie i stopy, małe, głęboko osadzone oczy

leptosomiczny

leptosomiczny

(szczupły) - owalna głowa o wydłużonej

(szczupły) - owalna głowa o wydłużonej

części środkowej twarzy, nos cienki, szyja długa, cienkie,

części środkowej twarzy, nos cienki, szyja długa, cienkie,

słabo umięśnione kończyny, płaski tułów i klatka piersiowa

słabo umięśnione kończyny, płaski tułów i klatka piersiowa

atletyczny

atletyczny

- głowa owalna (w kształcie jaja), silnie

- głowa owalna (w kształcie jaja), silnie

rozwinięty układ kostnomięśniowy, szyja długa i mocna,

rozwinięty układ kostnomięśniowy, szyja długa i mocna,

ramiona szerokie, klatka piersiowa wypukła, grube kości i

ramiona szerokie, klatka piersiowa wypukła, grube kości i

skóra,

skóra,

dysplastyczny

dysplastyczny

: eunochoidy, eunochidy, infantylne i

: eunochoidy, eunochidy, infantylne i

niedorozwinięte.

niedorozwinięte.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

19

19

Cele struktury przestrzennej stanowiska

Cele struktury przestrzennej stanowiska

pracy

pracy

Cele struktury przestrzennej stanowiska

Cele struktury przestrzennej stanowiska

pracy

pracy

Zapewnienie bezpiecznej i wygodnej pracę

Zapewnienie bezpiecznej i wygodnej pracę

dla 90% populacji użytkowników.

dla 90% populacji użytkowników.

Dostosowanie do ich ekstremalnych cech

Dostosowanie do ich ekstremalnych cech

wymiarowych.

wymiarowych.

Umożliwienie dopasowania niektórych

Umożliwienie dopasowania niektórych

parametrów przestrzennych stanowiska do

parametrów przestrzennych stanowiska do

indywidualnych potrzeb użytkowników,

indywidualnych potrzeb użytkowników,

wprowadzając możliwość regulacji.

wprowadzając możliwość regulacji.

Uniemożliwienie powstawanie zagrożeń

Uniemożliwienie powstawanie zagrożeń

wypadkowych i szkodliwych dla zdrowia.

wypadkowych i szkodliwych dla zdrowia.

Zapewnienie swobody ruchów.

Zapewnienie swobody ruchów.

Zapewnienie minimalnego kosztu biologicznego

Zapewnienie minimalnego kosztu biologicznego

podczas wysiłku pracownika.

podczas wysiłku pracownika.

Zapewnienie dobrych warunków widoczności

Zapewnienie dobrych warunków widoczności

procesu pracy i otoczenia.

procesu pracy i otoczenia.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

20

20

Projektowanie stanowiska pracy

Projektowanie stanowiska pracy

Projektowanie stanowiska pracy

Projektowanie stanowiska pracy

Podział obszaru pracy na:

Podział obszaru pracy na:

teoretyczny

teoretyczny

- wyznaczony zasięgiem rąk pracownika, bez zmiany jego

- wyznaczony zasięgiem rąk pracownika, bez zmiany jego

pozycji ciała i miejsca,

pozycji ciała i miejsca,

rzeczywisty

rzeczywisty

- wyznaczony zasięgiem rąk przy ruchu tułowia.

- wyznaczony zasięgiem rąk przy ruchu tułowia.

Strefy pracy:

Strefy pracy:

I - optymalna

I - optymalna

, zasięg normalny wspólnego dla obu rąk,

, zasięg normalny wspólnego dla obu rąk,

II - dopuszczalna

II - dopuszczalna

, zasięg maksymalny (z ruchem tułowia), wspólny dla

, zasięg maksymalny (z ruchem tułowia), wspólny dla

obu rąk,

obu rąk,

III - dopuszczalna

III - dopuszczalna

dla prac wykonywanych przez każdą rękę z osobna,

dla prac wykonywanych przez każdą rękę z osobna,

IV - możliwa

IV - możliwa

lecz nie zalecana, wyznaczona przez zasięg maksymalny

lecz nie zalecana, wyznaczona przez zasięg maksymalny

dla każdej ręki oddzielnie.

dla każdej ręki oddzielnie.

Czynności dopuszczalne do wykonywania w strefie:

Czynności dopuszczalne do wykonywania w strefie:

I

I

- czynności precyzyjne, ruchy podstawowe,

- czynności precyzyjne, ruchy podstawowe,

II

II

- czynności mniej precyzyjne, ruchy

- czynności mniej precyzyjne, ruchy

podstawowe,

podstawowe,

III

III

- ruchy pomocnicze,

- ruchy pomocnicze,

IV

IV

- ruchy pomocnicze o małej częstości

- ruchy pomocnicze o małej częstości

występowania.

występowania.

250mm

500mm

350-

400m

m

550-

600m

m

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

21

21

Rozmieszczenie urządzeń

Rozmieszczenie urządzeń

informacyjnych

informacyjnych

Rozmieszczenie urządzeń

Rozmieszczenie urządzeń

informacyjnych

informacyjnych

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

22

22

1

2

3

4

4

1- wyłącznik zasilania

1- wyłącznik zasilania

2 - urządzenia

2 - urządzenia

sygnalizacyjne,

sygnalizacyjne,

informacje główne

informacje główne

3 - urządzenia sterujące

3 - urządzenia sterujące

ważne

ważne

4 - urządzenia sterujące

4 - urządzenia sterujące

pomocnicze

pomocnicze

Rozmieszczenie urządzeń sterujących

Rozmieszczenie urządzeń sterujących

Rozmieszczenie urządzeń sterujących

Rozmieszczenie urządzeń sterujących

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

23

23

A: 40 – 50 cm

A: 40 – 50 cm

B: 52 – 67 cm

B: 52 – 67 cm

C: 57 – 75 cm

C: 57 – 75 cm

D: 69 – 93 cm

D: 69 – 93 cm

E: 109 – 133

E: 109 – 133

cm

cm

F

F

1

1

,F

,F

2

2

: 40 – 70

: 40 – 70

cm

cm

G: min. 82

G: min. 82

cm

cm

H: 40 – 45 cm

H: 40 – 45 cm

I: 20 – 50

I: 20 – 50

0

0

J: 0 – 15

J: 0 – 15

0

0

F

1

F

2

G

H

A

B

E

D

C

J

I

Stanowisko komputerowe - rysunek

Stanowisko komputerowe - rysunek

Stanowisko komputerowe - rysunek

Stanowisko komputerowe - rysunek

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

24

24

Ergonomiczne stanowisko komputerowe

Ergonomiczne stanowisko komputerowe

Ergonomiczne stanowisko komputerowe

Ergonomiczne stanowisko komputerowe

Ergonomiczne stanowisko pracy powinno charakteryzować się:

Ergonomiczne stanowisko pracy powinno charakteryzować się:

uniwersalnością i elastycznością, tj. możliwością wykonywania na

uniwersalnością i elastycznością, tj. możliwością wykonywania na

stanowisku wielu zadań;

stanowisku wielu zadań;

możliwością dostosowania do indywidualnej sylwetki i potrzeb

możliwością dostosowania do indywidualnej sylwetki i potrzeb

użytkownika;

użytkownika;

możliwością zmiany pozycji;

możliwością zmiany pozycji;

przekazywaniem informacji użytkownikowi nt. ustawienia i organizacji

przekazywaniem informacji użytkownikowi nt. ustawienia i organizacji

pracy na stanowisku;

pracy na stanowisku;

łatwością konserwacji i utrzymywaniem w stanie gotowości

łatwością konserwacji i utrzymywaniem w stanie gotowości

eksploatacyjnej.

eksploatacyjnej.

Ekran:

Ekran:

ciekłokrystaliczny (LCD),

ciekłokrystaliczny (LCD),

ustawiony w odległości od

ustawiony w odległości od

40 do 70 cm

40 do 70 cm

i

i

20

20

0

0

- 50

- 50

0

0

poniżej linii wzroku,

poniżej linii wzroku,

płaszczyzna wyświetlacza prostopadła do twarzy co umożliwia

płaszczyzna wyświetlacza prostopadła do twarzy co umożliwia

wygodną, bez pochylania i podnoszenia głowy, obserwację ekranu,

wygodną, bez pochylania i podnoszenia głowy, obserwację ekranu,

brak odblasków na ekranie,

brak odblasków na ekranie,

tło, na którym widzimy ekran, powinno być neutralne, jednolite.

tło, na którym widzimy ekran, powinno być neutralne, jednolite.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

25

25

Ergonomiczne stanowisko komputerowe - 2

Ergonomiczne stanowisko komputerowe - 2

Ergonomiczne stanowisko komputerowe - 2

Ergonomiczne stanowisko komputerowe - 2

Klawiatura i mysz

Klawiatura i mysz

:

:

bezprzewodowe (zwłaszcza mysz – unikamy pracy w

bezprzewodowe (zwłaszcza mysz – unikamy pracy w

niewygodnej pozycji po zaplątaniu się kabla),

niewygodnej pozycji po zaplątaniu się kabla),

w biurku może być specjalna szuflada na klawiaturę i na mysz,

w biurku może być specjalna szuflada na klawiaturę i na mysz,

w pisaniu na klawiaturze i pracy myszą istotne jest, aby

w pisaniu na klawiaturze i pracy myszą istotne jest, aby

nadgarstki miały cały czas wsparcie na blacie, wsporniku lub

nadgarstki miały cały czas wsparcie na blacie, wsporniku lub

żelowej podkładce (mysz) dla odpoczynku dłoni,

żelowej podkładce (mysz) dla odpoczynku dłoni,

odpowiednio wyregulowane podłokietniki krzesła dają

odpowiednio wyregulowane podłokietniki krzesła dają

wsparcie przedramionom w trakcie pisania zmniejszając

wsparcie przedramionom w trakcie pisania zmniejszając

napięcie mięśniowe obręczy barkowej.

napięcie mięśniowe obręczy barkowej.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

26

26

Jednostka centralna:

Jednostka centralna:

ustawiona tak, aby umożliwić łatwy dostęp do elementów

ustawiona tak, aby umożliwić łatwy dostęp do elementów

obsługowych (nośniki danych) bez konieczności schylania się,

obsługowych (nośniki danych) bez konieczności schylania się,

dodatkową izolację przed

dodatkową izolację przed

drganiami mechanicznymi wytwarzanymi

drganiami mechanicznymi wytwarzanymi

przez pracujący wiatrak komputera, a mogącymi przenosić się na blat

przez pracujący wiatrak komputera, a mogącymi przenosić się na blat

stołu, zapewnia podkładka z filcu.,

stołu, zapewnia podkładka z filcu.,

możliwość wentylacji (przegrzanie procesora)

możliwość wentylacji (przegrzanie procesora)

Stół:

Stół:

blat o wymiarach min. 160 x 120 cm, mieszczący obok monitora,

blat o wymiarach min. 160 x 120 cm, mieszczący obok monitora,

skanera itp. także niezbędne notatki i książki,

skanera itp. także niezbędne notatki i książki,

możliwość regulacji wysokości w zakresie 68 do 76 cm co umożliwia

możliwość regulacji wysokości w zakresie 68 do 76 cm co umożliwia

dostosowanie stanowiska do wzrostu pracującej na nim osoby.

dostosowanie stanowiska do wzrostu pracującej na nim osoby.

Podnóżek:

Podnóżek:

ma za zadanie utrzymanie naturalnego kąta nachylenia stóp w pozycji

ma za zadanie utrzymanie naturalnego kąta nachylenia stóp w pozycji

siedzącej,

siedzącej,

umożliwia relatywne zmniejszenie wysokości stanowiska pracy – osoba

umożliwia relatywne zmniejszenie wysokości stanowiska pracy – osoba

niska może dzięki podnóżkowi ustawić siedzisko fotela ok. 6 cm wyżej,

niska może dzięki podnóżkowi ustawić siedzisko fotela ok. 6 cm wyżej,

antypoślizgowa powierzchnia.

antypoślizgowa powierzchnia.

Ergonomiczne stanowisko komputerowe - 3

Ergonomiczne stanowisko komputerowe - 3

Ergonomiczne stanowisko komputerowe - 3

Ergonomiczne stanowisko komputerowe - 3

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

27

27

Krzesło:

Krzesło:

obrotowe, stabilne z możliwością regulacji wysokości siedziska oraz

obrotowe, stabilne z możliwością regulacji wysokości siedziska oraz

podłokietników

podłokietników

możliwość pochylenia oparcia i jego blokowanie w wybranym ułożeniu,

możliwość pochylenia oparcia i jego blokowanie w wybranym ułożeniu,

oparcie ukształtowane zgodnie z naturalnym wygięciem kręgosłupa,

oparcie ukształtowane zgodnie z naturalnym wygięciem kręgosłupa,

oparcie wykonane z siatki zapewnia odpowiednią wentylację pleców,

oparcie wykonane z siatki zapewnia odpowiednią wentylację pleców,

ustawienie krzesła powinno być dostosowane tak, aby w jak największej

ustawienie krzesła powinno być dostosowane tak, aby w jak największej

liczbie miejsc ciało znajdowało podparcie (siedzisko, oparcie, podłokietniki,

liczbie miejsc ciało znajdowało podparcie (siedzisko, oparcie, podłokietniki,

podnóżek),

podnóżek),

częste zmiany pozycji na krześle zmniejszają statyczne obciążenie

częste zmiany pozycji na krześle zmniejszają statyczne obciążenie

układu mięśniowo – szkieletowego.

układu mięśniowo – szkieletowego.

Oświetlenie:

Oświetlenie:

naturalne, ogólne i miejscowe,

naturalne, ogólne i miejscowe,

naturalne światło dzienne zapewniają okna, światło może być

naturalne światło dzienne zapewniają okna, światło może być

regulowane za pomocą żaluzji,

regulowane za pomocą żaluzji,

oświetlenie ogólne zapewniają świetlówki z dławikami elektronicznymi

oświetlenie ogólne zapewniają świetlówki z dławikami elektronicznymi

(tętnienie), oprawy z rastrem i odbłyśnikiem „do pomieszczeń z

(tętnienie), oprawy z rastrem i odbłyśnikiem „do pomieszczeń z

komputerami”,

komputerami”,

oświetlenie miejscowe zapewnia lampa na regulowanym ramieniu ustawiona

oświetlenie miejscowe zapewnia lampa na regulowanym ramieniu ustawiona

tak, aby nie raziła pracującego a światło nie odbijało się od ekranu. Można

tak, aby nie raziła pracującego a światło nie odbijało się od ekranu. Można

zastosować w tym celu światło skierowane na sufit nad miejscem pracy.

zastosować w tym celu światło skierowane na sufit nad miejscem pracy.

Ergonomiczne stanowisko komputerowe

Ergonomiczne stanowisko komputerowe

- 4

- 4

Ergonomiczne stanowisko komputerowe

Ergonomiczne stanowisko komputerowe

- 4

- 4

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

28

28

Hałas: z

Hałas: z

alecany poziom hałasu to poniżej

alecany poziom hałasu to poniżej

45-50 dB

45-50 dB

.

.

Mikroklimat:

Mikroklimat:

temperatura powinna wynosić zimą 20 – 24

temperatura powinna wynosić zimą 20 – 24

0

0

C, latem 23 – 26

C, latem 23 – 26

0

0

C,

C,

wilgotność względna 40 – 80 %, przy czym im wyższa

wilgotność względna 40 – 80 %, przy czym im wyższa

temperatura, tym wilgotność niższa,

temperatura, tym wilgotność niższa,

pracujące monitory CRT i komputery jonizują powietrze,

pracujące monitory CRT i komputery jonizują powietrze,

istotna jest także czystość podłóg i mebli, ponieważ wzbudzany

istotna jest także czystość podłóg i mebli, ponieważ wzbudzany

ruchem kurz powoduje wzrost szkodliwego dla dróg

ruchem kurz powoduje wzrost szkodliwego dla dróg

oddechowych zapylenia.

oddechowych zapylenia.

Profilaktyka pracy

Profilaktyka pracy

- zmniejszenie monotypowości i

- zmniejszenie monotypowości i

monotonności pracy oraz obciążenia statycznego mięśni:

monotonności pracy oraz obciążenia statycznego mięśni:

urozmaicanie pracy innymi czynnościami tak, aby nie zastygać

urozmaicanie pracy innymi czynnościami tak, aby nie zastygać

w jednej pozycji zbyt długo,

w jednej pozycji zbyt długo,

stosowanie przerw w pracy przeznaczonych na ćwiczenia

stosowanie przerw w pracy przeznaczonych na ćwiczenia

relaksacyjne bez wstawania od komputera (częściej) i po

relaksacyjne bez wstawania od komputera (częściej) i po

odejściu od stanowiska pracy (co 1 – 2 h).

odejściu od stanowiska pracy (co 1 – 2 h).

Ergonomiczne stanowisko komputerowe

Ergonomiczne stanowisko komputerowe

- 5

- 5

Ergonomiczne stanowisko komputerowe

Ergonomiczne stanowisko komputerowe

- 5

- 5

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

29

29

Niewłaściwa postawa

Dolegliwości

Stanie w jednym miejscu

Podudzia, stopy (żylaki), odcinek

lędźwiowy

Siedzenie bez podparcia

grzbietu

Prostowniki grzbietu

Siedzenie za wysokie

Kolana, łydki

Siedzenie za niskie

Barki, szyja, odcinek lędźwiowy

Siedzenie bez podnóżka

Kolana, stopy, odcinek lędźwiowy

Tułów pochylony ku tyłowi

Odcinek lędźwiowy (dyskopatia)

Głowa nadmiernie pochylona

Odcinek szyjny (dyskopatia)

Ramiona wygięte ku przodowi,

na boki lub ku górze

Odcinek szyjno-barkowy, staw ramienny,

ramię

Nienaturalne chwyty ręki

Przedramię, nadgarstek (zapalenie

ścięgien)

Każda pozycja z przykurczem

mięśni

Zaangażowane mięśnie

Dolegliwości przy pracy

Dolegliwości przy pracy

Dolegliwości przy pracy

Dolegliwości przy pracy

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

30

30

Czynniki materialne środowiska

Czynniki materialne środowiska

pracy

pracy

Czynniki materialne środowiska

Czynniki materialne środowiska

pracy

pracy

Fizyczne

Fizyczne

:

:

mikroklimat,

mikroklimat,

zanieczyszczenia pyłowe

zanieczyszczenia pyłowe

powietrza,

powietrza,

drgania akustyczne i

drgania akustyczne i

mechaniczne,

mechaniczne,

energia elektryczna i

energia elektryczna i

magnetyczna,

magnetyczna,

oświetlenie i

oświetlenie i

promieniowanie optyczne,

promieniowanie optyczne,

mechaniczne,

mechaniczne,

promieniowanie

promieniowanie

jonizujące,

jonizujące,

termiczne.

termiczne.

Chemiczne:

Chemiczne:

aktywne chemicznie

aktywne chemicznie

zanieczyszczenia

zanieczyszczenia

pyłowe, gazowe,

pyłowe, gazowe,

ciekłe.

ciekłe.

Biologiczne:

Biologiczne:

pasożyty, wirusy,

pasożyty, wirusy,

bakterie, grzyby,

bakterie, grzyby,

roztocza

roztocza

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

31

31

Działanie czynników materialnych

Działanie czynników materialnych

Działanie czynników materialnych

Działanie czynników materialnych

Zakłócające

Zakłócające

– odczuwalne, ale nie

– odczuwalne, ale nie

zmniejszające wydajności pracy

zmniejszające wydajności pracy

(rekompensata poprzez większy

(rekompensata poprzez większy

wysiłek, zmniejszenie komfortu)

wysiłek, zmniejszenie komfortu)

Denerwujące, uciążliwe

Denerwujące, uciążliwe

zmniejszające wydajność pracy,

zmniejszające wydajność pracy,

bez szkody dla zdrowia

bez szkody dla zdrowia

Szkodliwe

Szkodliwe

– mogące spowodować

– mogące spowodować

ubytki zdrowotne

ubytki zdrowotne

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

32

32

Mikroklimat

Mikroklimat

Mikroklimat

Mikroklimat

Subiektywne

Subiektywne

odczucie warunków termicznych

odczucie warunków termicznych

środowiska przez człowieka zależy od:

środowiska przez człowieka zależy od:

parametrów obiektywnych (

parametrów obiektywnych (

temperatura, wilgotność,

temperatura, wilgotność,

ciśnienie, ruch powietrza

ciśnienie, ruch powietrza

),

),

wielkości wysiłku fizycznego,

wielkości wysiłku fizycznego,

rodzaju ubrania,

rodzaju ubrania,

właściwości adaptacyjnych ustroju,

właściwości adaptacyjnych ustroju,

indywidualnych przyzwyczajeń.

indywidualnych przyzwyczajeń.

Ocena warunków mikroklimatycznych w oparciu o:

Ocena warunków mikroklimatycznych w oparciu o:

pomiar wartości parametrów obiektywnych i porównanie ich

pomiar wartości parametrów obiektywnych i porównanie ich

z wartościami normatywnymi,

z wartościami normatywnymi,

uwzględnienie wpływu innych czynników takich jak:

uwzględnienie wpływu innych czynników takich jak:

promieniowanie cieplne (ogólne i kierunkowe),

promieniowanie cieplne (ogólne i kierunkowe),

wielkość wysiłku fizycznego,

wielkość wysiłku fizycznego,

pora roku (ciepła - powyżej 10

pora roku (ciepła - powyżej 10

0

0

C, chłodna - poniżej 10

C, chłodna - poniżej 10

0

0

C),

C),

rodzaj ubioru,

rodzaj ubioru,

sposób odżywiania (niedożywienie, otyłość).

sposób odżywiania (niedożywienie, otyłość).

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

33

33

Przewidywana średnia ocena - PMV

Przewidywana średnia ocena - PMV

Przewidywana średnia ocena - PMV

Przewidywana średnia ocena - PMV

 

Wskaźnik

Rodzaj wrażenia cieplnego człowieka (PMV)

gorąco ciepło

lekko

ciepło

komfor

t

lekko

chłodn

o

chłodn

o

zimno

 

(+3)

(+2)

(+1)

(0)

(-1)

(-2)

(-3)

Temperatura ciała

[

o

C]

36,6-

37,0

36,6-

37,0 36,6 -37,0

36,5 +-

0,4

36,5

< 36,0

< 35,0

Temperatura skóry

[

o

C]

> 36,6 36,0+-

0,6 34,9+-0,7

33,2+-

1,0

31,1+-

1,0

29,1+-

1,0

< 28,1

Wydzielanie potu

[g/h]

500 -

2000

250 -

500 60 - 250 50 +-10

< 40

brak

brak

Skuteczność

parowania

< 50% > 50% do 100%

-

-

-

-

Akumulacja (+)

lub utrata (-)
ciepła [cal]

+(80-

120)

+(50-

80) +(25-50)

+-25 -(25-80) -(80-

160) -(160-200)

Różnica temp. [

o

C]

pomiędzy
tułowiem a
kończyną

brak lub

odwrotn

a

do t

stóp >

od t rąk

1,8 +-0,7 3,0 +-

0,5

5,0 +-

1,5 6,5-15,0

Postępując

y spadek

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

34

34

Odczucie komfortu

Odczucie komfortu

Odczucie komfortu

Odczucie komfortu

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

35

35

Skutki mikroklimatu

Skutki mikroklimatu

Skutki mikroklimatu

Skutki mikroklimatu

Dla wrażenia cieplnego

Dla wrażenia cieplnego

PMV

PMV

w zakresie od

w zakresie od

-0.5

-0.5

do

do

+0.5

+0.5

ok.

ok.

80%

80%

osób będzie odczuwało

osób będzie odczuwało

komfort

komfort

Dla

Dla

PMV > +2

PMV > +2

bilans cieplny człowieka ma

bilans cieplny człowieka ma

wartość dodatnią (zwiększanie temp. tkanek).

wartość dodatnią (zwiększanie temp. tkanek).

Powoduje to pocenie się – możliwe

Powoduje to pocenie się – możliwe

odwodnienie i utrata elektrolitów (soli). W

odwodnienie i utrata elektrolitów (soli). W

skrajnych wypadkach prowadzi do udaru

skrajnych wypadkach prowadzi do udaru

cieplnego.

cieplnego.

Dla

Dla

PMV < -2

PMV < -2

bilans cieplny człowieka ma

bilans cieplny człowieka ma

wartość ujemną (zmniejszanie temp. tkanek).

wartość ujemną (zmniejszanie temp. tkanek).

Powoduje to wychłodzenie organizmu

Powoduje to wychłodzenie organizmu

(przeziębienia). W skrajnych wypadkach

(przeziębienia). W skrajnych wypadkach

prowadzi do odmrożeń i hipotermii.

prowadzi do odmrożeń i hipotermii.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

36

36

Oświetlenie

Oświetlenie

Oświetlenie

Oświetlenie

Zmęczenie wzroku, błędy, możliwość

Zmęczenie wzroku, błędy, możliwość

wypadku.

wypadku.

Ogólne i miejscowe.

Ogólne i miejscowe.

Parametry

Parametry

natężenie średnie,

natężenie średnie,

równomierność,

równomierność,

olśnienie,

olśnienie,

oddawanie barw,

oddawanie barw,

temperatura barwowa,

temperatura barwowa,

tętnienie.

tętnienie.

PN-EN 12464 „Światło i oświetlenie.

PN-EN 12464 „Światło i oświetlenie.

Oświetlenie miejsc pracy”.

Oświetlenie miejsc pracy”.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

37

37

Natężenie średnie, olśnienie,

Natężenie średnie, olśnienie,

tętnienie

tętnienie

Natężenie średnie, olśnienie,

Natężenie średnie, olśnienie,

tętnienie

tętnienie

Natężenie średnie E:

Natężenie średnie E:

ciągi komunikacyjne 50-100 lx,

ciągi komunikacyjne 50-100 lx,

praca mało dokładna 200-300 lx,

praca mało dokładna 200-300 lx,

praca dokładna 500 lx,

praca dokładna 500 lx,

praca precyzyjna >=750 lx,

praca precyzyjna >=750 lx,

pole operacji chirurgicznej 100 000 lx.

pole operacji chirurgicznej 100 000 lx.

Olśnienie (UGR):

Olśnienie (UGR):

19 – małe – praca dokładna (komputer),

19 – małe – praca dokładna (komputer),

22 – średnie – praca średnio dokładna,

22 – średnie – praca średnio dokładna,

25 – duże – praca mało dokładna.

25 – duże – praca mało dokładna.

Tętnienie - redukcja przez:

Tętnienie - redukcja przez:

stateczniki elektroniczne (np. świetlówki kompaktowe),

stateczniki elektroniczne (np. świetlówki kompaktowe),

oprawy antystroboskopowe,

oprawy antystroboskopowe,

zasilanie opraw naprzemiennie z różnych faz,

zasilanie opraw naprzemiennie z różnych faz,

zasilanie prądem stałym.

zasilanie prądem stałym.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

38

38

Równomierność natężenia

Równomierność natężenia

oświetlenia

oświetlenia

Równomierność natężenia

Równomierność natężenia

oświetlenia

oświetlenia

Liczona jako E

Liczona jako E

min

min

/E

/E

śr

śr

, co najmniej:

, co najmniej:

0.4 – praca dorywcza (korytarze),

0.4 – praca dorywcza (korytarze),

0.5 – w otoczeniu pola zadania,

0.5 – w otoczeniu pola zadania,

0.7 – w polu zadania.

0.7 – w polu zadania.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

39

39

Temperatura barwowa T

Temperatura barwowa T

b

b

Temperatura barwowa T

Temperatura barwowa T

b

b

2000 K - barwa światła

2000 K - barwa światła

świeczki, lampy sodowej

świeczki, lampy sodowej

niskoprężnej

niskoprężnej

2800 K - barwa ciepłobiała

2800 K - barwa ciepłobiała

(żarówka klasyczna)

(żarówka klasyczna)

3000 K - wschód i zachód

3000 K - wschód i zachód

Słońca, żarówka halogenowa

Słońca, żarówka halogenowa

4000 K - barwa biała

4000 K - barwa biała

5000 K - barwa

5000 K - barwa

chłodnobiała (lampa

chłodnobiała (lampa

rtęciowa)

rtęciowa)

6500 K - barwa dzienna

6500 K - barwa dzienna

10000 - 15000 K - barwa

10000 - 15000 K - barwa

czystego niebieskiego

czystego niebieskiego

nieba

nieba

28000 - 30000 K -

28000 - 30000 K -

błyskawica

błyskawica

1800 K

1800 K

4000 K

4000 K

5500 K

5500 K

8000 K

8000 K

12000 K

12000 K

16000 K

16000 K

Ma wpływ na samopoczucie

Ma wpływ na samopoczucie

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

40

40

Oddawanie barw

Oddawanie barw

Oddawanie barw

Oddawanie barw

Oznaczane wskaźnikiem

Oznaczane wskaźnikiem

R

R

a

a

:

:

>= 90 - bardzo dobre,

>= 90 - bardzo dobre,

80 - 90 – dobre,

80 - 90 – dobre,

50 - 80 – średnie,

50 - 80 – średnie,

< 50 – słabe.

< 50 – słabe.

We wnętrzach

We wnętrzach

R

R

a

a

>= 60

>= 60

.

.

Oznaczenie źródeł, np.

Oznaczenie źródeł, np.

8

8

40

40

:

:

R

R

a

a

~

~

8

8

5

5

,

,

T

T

b

b

~

~

40

40

00

00

K.

K.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

41

41

Promieniowanie optyczne

Promieniowanie optyczne

Promieniowanie optyczne

Promieniowanie optyczne

Promieniowanie

Promieniowanie

UV

UV

(dezynfekcja, poligrafia i

(dezynfekcja, poligrafia i

in.)

in.)

oparzenia skóry

oparzenia skóry

działanie kancerogenne

działanie kancerogenne

zapalenie oczu

zapalenie oczu

Promieniowanie

Promieniowanie

IR

IR

(lakiernie, farbiarnie i in.)

(lakiernie, farbiarnie i in.)

działanie termiczne (oczy – zaćma)

działanie termiczne (oczy – zaćma)

Promieniowanie laserowe (medycyna,

Promieniowanie laserowe (medycyna,

telekomunikacja, przemysł)

telekomunikacja, przemysł)

uszkodzenie siatkówki oka

uszkodzenie siatkówki oka

oparzenia skóry

oparzenia skóry

Promieniowanie widzialne pozostałe (spawanie)

Promieniowanie widzialne pozostałe (spawanie)

uszkodzenia wzroku

uszkodzenia wzroku

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

42

42

Drgania mechaniczne

Drgania mechaniczne

Drgania mechaniczne

Drgania mechaniczne

Ogólne

Ogólne

, przenoszone na korpus poprzez nogi, miednicę, plecy lub

, przenoszone na korpus poprzez nogi, miednicę, plecy lub

barki (0.9 – 90 Hz, maks. wrażliwość

barki (0.9 – 90 Hz, maks. wrażliwość

0.9 – 9 Hz

0.9 – 9 Hz

):

):

układ kostny

układ kostny

narządy wewnętrzne

narządy wewnętrzne

Miejscowe

Miejscowe

przenoszone na korpus poprzez ręce (5.6 – 1400 Hz,

przenoszone na korpus poprzez ręce (5.6 – 1400 Hz,

maks. wrażliwość

maks. wrażliwość

5.6 – 20 Hz

5.6 – 20 Hz

):

):

układ naczyniowy „zespół wibracyjny”

układ naczyniowy „zespół wibracyjny”

układ kostno-stawowy

układ kostno-stawowy

układ nerwowy

układ nerwowy

Działanie zależne od:

Działanie zależne od:

amplitudy i częstotliwości drgań

amplitudy i częstotliwości drgań

czasu narażenia

czasu narażenia

miejsca wnikania i kierunku propagacji

miejsca wnikania i kierunku propagacji

Wartości graniczne

Wartości graniczne

(wartość sumy wektorowej skutecznych,

(wartość sumy wektorowej skutecznych,

skorygowanych częstotliwościowo  przyspieszeń drgań dla trzech

skorygowanych częstotliwościowo  przyspieszeń drgań dla trzech

składowych  kierunkowych x, y i z):

składowych  kierunkowych x, y i z):

drgania ogólne: dla ekspozycji 8 godzinnej

drgania ogólne: dla ekspozycji 8 godzinnej

0.8 m/s

0.8 m/s

2

2

, dla ekspozycji 30 min

, dla ekspozycji 30 min

3.2 m/s

3.2 m/s

2

2

drgania miejscowe: dla ekspozycji 8 godzinnej

drgania miejscowe: dla ekspozycji 8 godzinnej

2.8 m/s

2.8 m/s

2

2

, dla ekspozycji 30

, dla ekspozycji 30

min

min

11.2 m/s

11.2 m/s

2

2

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

43

43

Przeciwdziałanie drganiom

Przeciwdziałanie drganiom

Przeciwdziałanie drganiom

Przeciwdziałanie drganiom

Minimalizacja drgań u źródeł ich powstawania

Minimalizacja drgań u źródeł ich powstawania

(wyrównywanie lub eliminacja sił zderzeniowych,

(wyrównywanie lub eliminacja sił zderzeniowych,

minimalizacja luzów, wyrównoważenie elementów

minimalizacja luzów, wyrównoważenie elementów

wirujących)

wirujących)

Dodatkowe układy redukujące drgania

Dodatkowe układy redukujące drgania

(eliminatory drgań pasywne i aktywne, pokrycia

(eliminatory drgań pasywne i aktywne, pokrycia

tłumiące, materiały przeciw drganiowe gumowe,

tłumiące, materiały przeciw drganiowe gumowe,

sprężynujące i inne),

sprężynujące i inne),

Tłumienie drgań na drodze propagacji

Tłumienie drgań na drodze propagacji

(szczeliny

(szczeliny

dylatacyjne, maty, podkładki, zmiany parametrów

dylatacyjne, maty, podkładki, zmiany parametrów

układu, sposób posadowienia źródeł drgań,

układu, sposób posadowienia źródeł drgań,

regulacja sztywnością konstrukcji budowlanych),

regulacja sztywnością konstrukcji budowlanych),

Zdalna obsługa

Zdalna obsługa

Prawno-organizacyjne

Prawno-organizacyjne

: czas pracy, szkolenia

: czas pracy, szkolenia

Indywidualne

Indywidualne

: rękawice antywibracyjne

: rękawice antywibracyjne

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

44

44

Hałas

Hałas

Hałas

Hałas

Infradźwięki

Infradźwięki

(2 – 20 Hz)

(2 – 20 Hz)

PN-86/N-01338. Hałas infradźwiękowy

PN-86/N-01338. Hałas infradźwiękowy

Ultradźwięki

Ultradźwięki

powyżej 20 kHz

powyżej 20 kHz

PN-86/N-01321. Hałas ultradźwiękowy

PN-86/N-01321. Hałas ultradźwiękowy

Słyszalny

Słyszalny

(20 Hz – 20 kHz)

(20 Hz – 20 kHz)

ograniczenie:

ograniczenie:

poziom ekspozycji dla 8 godzinnego

poziom ekspozycji dla 8 godzinnego

dnia pracy 80 dB / 85 dB

dnia pracy 80 dB / 85 dB

maksymalny poziom dźwięku A 115 dB

maksymalny poziom dźwięku A 115 dB

szczytowy poziom dźwięku C 135 dB

szczytowy poziom dźwięku C 135 dB

metody zwalczania:

metody zwalczania:

technicznie aktywne

technicznie aktywne

: użycie dodatkowych źródeł energii 

: użycie dodatkowych źródeł energii 

ochrony osobistej

ochrony osobistej

: wkładki do przewodu usznego, nauszniki, hełmy 

: wkładki do przewodu usznego, nauszniki, hełmy 

u źródła emisji

u źródła emisji

: łożyska, silniki, przekładnie, zrzuty mediów

: łożyska, silniki, przekładnie, zrzuty mediów

na drodze propagacji

na drodze propagacji

: adaptacja akustyczna pomieszczeń, ekrany,

: adaptacja akustyczna pomieszczeń, ekrany,

obudowy  

obudowy  

u odbiorcy

u odbiorcy

: kabiny

: kabiny

prawno-organizacyjne

prawno-organizacyjne

: usytuowanie budynku w przestrzeni, lokalizacja

: usytuowanie budynku w przestrzeni, lokalizacja

poszczególnych pomieszczeń ze względów wymagań akustycznych,

poszczególnych pomieszczeń ze względów wymagań akustycznych,

rozmieszczenie źródeł hałasu, geometria pomieszczenia, jego chłonność,

rozmieszczenie źródeł hałasu, geometria pomieszczenia, jego chłonność,

kontrola czasu pracy, ograniczenia, nakazy i zakazy

kontrola czasu pracy, ograniczenia, nakazy i zakazy

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

45

45

Działanie hałasu

Działanie hałasu

Działanie hałasu

Działanie hałasu

Na organ słuchu :

Na organ słuchu :

upośledzenie sprawności słuchu

upośledzenie sprawności słuchu

w postaci podwyższenia progu

w postaci podwyższenia progu

słyszenia, w wyniku długotrwałego narażenia na hałas, o równoważnym

słyszenia, w wyniku długotrwałego narażenia na hałas, o równoważnym

poziomie dźwięku A przekraczającym

poziomie dźwięku A przekraczającym 80 dB

80 dB

uszkodzenia struktur anatomicznych narządu słuchu

uszkodzenia struktur anatomicznych narządu słuchu

, będące zwykle

, będące zwykle

wynikiem jednorazowych i krótkotrwałych ekspozycji na hałas o

wynikiem jednorazowych i krótkotrwałych ekspozycji na hałas o

szczytowych poziomach ciśnienia akustycznego powyżej

szczytowych poziomach ciśnienia akustycznego powyżej 130 ÷ 140 dB

130 ÷ 140 dB

Pozasłuchowe działanie hałasu – powyżej

Pozasłuchowe działanie hałasu – powyżej 75 dB

75 dB

, choroby nerwowe,

, choroby nerwowe,

wrzodowa

wrzodowa

Równo-

ważny

poziom

dźwięku

dB

Ryzyko utraty słuchu, %

Czas narażania, lata

5

10

15

20

25

30

35

40

mniejsze

od 80

0

0

0

0

0

0

0

0

85

1

3

5

6

7

8

9

10

90

4

10

14

16

16

18

20

21

95

7

17

24

28

29

31

32

29

100

12

29

37

42

43

44

44

41

105

18

42

53

58

60

62

61

54

110

26

55

71

78

78

77

72

62

115

36

71

83

87

84

81

75

64

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

46

46

Typowe poziomy hałasu [dB]

Typowe poziomy hałasu [dB]

Typowe poziomy hałasu [dB]

Typowe poziomy hałasu [dB]

silnik odrzutowy na niskich obrotach z 1 m

120 -

130

młot pneumatyczny z odległości 1 m

115

ręczna piła łańcuchowa z odległości 1 m

115

koncert rockowy

100 -

110

hala w przemyśle włókienniczym

103

prasa drukarska

95

kosiarka do trawy z odległości 1 m

92

ciężarówka przy prędkości 50 km/h z odległości 20

m

85

hałas zakłócający

70

samochód osobowy przy prędkości 60 km/h z

odległości 20 m

65

rozmowa z odległości 1 m

55

hałas denerwujący

50

cichy pokój

40

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

47

47

Energia elektryczna i magnetyczna

Energia elektryczna i magnetyczna

Energia elektryczna i magnetyczna

Energia elektryczna i magnetyczna

Porażenie prądem elektrycznym

Porażenie prądem elektrycznym

Poparzenie prądem i łukiem elektrycznym

Poparzenie prądem i łukiem elektrycznym

Zagrożenie pożarowe i wybuchowe od prądu

Zagrożenie pożarowe i wybuchowe od prądu

elektrycznego

elektrycznego

Zagrożenie pożarowe, porażeniowe i

Zagrożenie pożarowe, porażeniowe i

wybuchowe od wyładowań atmosferycznych

wybuchowe od wyładowań atmosferycznych

Uszkodzenie urządzeń na skutek przepięć

Uszkodzenie urządzeń na skutek przepięć

spowodowanych wyładowaniami

spowodowanych wyładowaniami

atmosferycznymi

atmosferycznymi

Pole elektromagnetyczne

Pole elektromagnetyczne

Elektryczność statyczna

Elektryczność statyczna

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

48

48

Wpływ pola elektromagnetycznego na organizmy

Wpływ pola elektromagnetycznego na organizmy

żywe

żywe

Wpływ pola elektromagnetycznego na organizmy

Wpływ pola elektromagnetycznego na organizmy

żywe

żywe

W zależności od częstotliwości:

W zależności od częstotliwości:

ponad 10

ponad 10

20

20

Hz - uszkodzenie DNA, rozrywanie

Hz - uszkodzenie DNA, rozrywanie

cząsteczek

cząsteczek

ponad 10

ponad 10

16

16

Hz - efekt kancerogenny i mutagenny

Hz - efekt kancerogenny i mutagenny

ponad 10

ponad 10

5

5

Hz - efekt cieplny

Hz - efekt cieplny

poniżej 10

poniżej 10

5

5

Hz - nie wykazano jednoznacznie

Hz - nie wykazano jednoznacznie

negatywnego oddziaływania promieniowania

negatywnego oddziaływania promieniowania

elektromagnetycznego na człowieka

elektromagnetycznego na człowieka

Obecnie panuje zgodny pogląd, że pole

Obecnie panuje zgodny pogląd, że pole

elektromagnetyczne są nieszkodliwe w zakresie

elektromagnetyczne są nieszkodliwe w zakresie

natężeń spotykanych w obszarach ogólnie dostępnych

natężeń spotykanych w obszarach ogólnie dostępnych

dla ludności. Dla

dla ludności. Dla

50 Hz

50 Hz

generalnie ograniczone do

generalnie ograniczone do

10

10

kV/m

kV/m

(

(

1 kV/m

1 kV/m

dla obszarów mieszkalnych,

dla obszarów mieszkalnych,

przedszkoli, szpitali) i

przedszkoli, szpitali) i

80 A/m

80 A/m

.

.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

49

49

Poziomy elektromagnetyczne na stanowiskach

Poziomy elektromagnetyczne na stanowiskach

pracy

pracy

Poziomy elektromagnetyczne na stanowiskach

Poziomy elektromagnetyczne na stanowiskach

pracy

pracy

Trzy strefy ochronne (wartości dla

Trzy strefy ochronne (wartości dla

50 Hz

50 Hz

)

)

strefa pośrednia

strefa pośrednia

- przebywanie pracowników

- przebywanie pracowników

dopuszczalne w czasie całej zmiany roboczej (8

dopuszczalne w czasie całej zmiany roboczej (8

h): 67 < H < 200 A/m, 5 < E < 10 kV/m,

h): 67 < H < 200 A/m, 5 < E < 10 kV/m,

strefa zagrożenia

strefa zagrożenia

- przebywanie pracowników

- przebywanie pracowników

jest ograniczone: 0.2 < H < 2 kA/m, 10 < E <

jest ograniczone: 0.2 < H < 2 kA/m, 10 < E <

20kV/m, E

20kV/m, E

2

2

t < 800 (kV/m)

t < 800 (kV/m)

2

2

h, H

h, H

2

2

t < 0.32 (kA/m)

t < 0.32 (kA/m)

2

2

h

h

strefa niebezpieczna

strefa niebezpieczna

- przebywanie pracowników

- przebywanie pracowników

zabronione: H > 2 kA/m, E > 20 kV/m

zabronione: H > 2 kA/m, E > 20 kV/m

Obszar poza zasięgiem stref ochronnych

Obszar poza zasięgiem stref ochronnych

jest obszarem

jest obszarem

strefy bezpiecznej

strefy bezpiecznej

(bez

(bez

ograniczeń czasowych)

ograniczeń czasowych)

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

50

50

Wartości pola i indukcji

Wartości pola i indukcji

elektromagnetycznej

elektromagnetycznej

Wartości pola i indukcji

Wartości pola i indukcji

elektromagnetycznej

elektromagnetycznej

Urządzenie

E [V/m]

H [T] (1 A/m ~ 1.25 T)

żelazko

60

0.4

maszynka do golenia

500

telewizor

60

2

suszarka do włosów

40

100

linia 220kV w odl.

20m

900

5.6

linia 220kV w odl.

100m

400

0.3

linia 230V w odl. 6m

1.2

0.003

linia 230V w odl.

0.2m

1080

2.7

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

51

51

Elektryczność statyczna

Elektryczność statyczna

Elektryczność statyczna

Elektryczność statyczna

Zagrożenia

Zagrożenia

pożarowe i wybuchowe

pożarowe i wybuchowe

zakłócenia procesów technologicznych

zakłócenia procesów technologicznych

działanie na organizm ludzki

działanie na organizm ludzki

niemiłe odczucie: mrowienie skóry, włosy

niemiłe odczucie: mrowienie skóry, włosy

przy dłuższej ekspozycji wpływ na układ nerwowy i na

przy dłuższej ekspozycji wpływ na układ nerwowy i na

serce

serce

Ochrona

Ochrona

uziemianie

uziemianie

antystatyzacja

antystatyzacja

zwiększanie wilgotności powietrza

zwiększanie wilgotności powietrza

ekranowanie

ekranowanie

neutralizacja (wytwarzanie jonów przeciwnych)

neutralizacja (wytwarzanie jonów przeciwnych)

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

52

52

Promieniowanie jonizujące

Promieniowanie jonizujące

Promieniowanie jonizujące

Promieniowanie jonizujące

Działanie:

Działanie:

miejscowe – oparzenia

miejscowe – oparzenia

układowe - choroba popromienna (białaczka,

układowe - choroba popromienna (białaczka,

anemia)

anemia)

odległe - nowotwory

odległe - nowotwory

Występowanie:

Występowanie:

techniki radiacyjne (sterylizacja, modyfikacja

techniki radiacyjne (sterylizacja, modyfikacja

polimerów i in.)

polimerów i in.)

znaczniki promieniotwórcze

znaczniki promieniotwórcze

czujki dymu

czujki dymu

diagnostyka medyczna i radioterapia

diagnostyka medyczna i radioterapia

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

53

53

Czynniki mechaniczne

Czynniki mechaniczne

Czynniki mechaniczne

Czynniki mechaniczne

Przemieszczające się maszyny oraz transportowane

Przemieszczające się maszyny oraz transportowane

przedmioty

przedmioty

Elementy ruchome

Elementy ruchome

Elementy ostre, wystające, chropowate

Elementy ostre, wystające, chropowate

Elementy spadające

Elementy spadające

Płyny i gazy pod ciśnieniem

Płyny i gazy pod ciśnieniem

Śliskie, nierówne powierzchnie

Śliskie, nierówne powierzchnie

Ograniczone przestrzenie (dojścia, przejścia,

Ograniczone przestrzenie (dojścia, przejścia,

dostępy)

dostępy)

Praca na wysokości oraz w zagłębieniach

Praca na wysokości oraz w zagłębieniach

Inne, np. żywe zwierzęta

Inne, np. żywe zwierzęta

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

54

54

Praca na wysokości

Praca na wysokości

Praca na wysokości

Praca na wysokości

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

55

55

Zapobieganie zagrożeniom

Zapobieganie zagrożeniom

mechanicznym

mechanicznym

Zapobieganie zagrożeniom

Zapobieganie zagrożeniom

mechanicznym

mechanicznym

Rozwiązania konstrukcyjne

Rozwiązania konstrukcyjne

Automatyzacja

Automatyzacja

Osłony

Osłony

Bariery

Bariery

Urządzenia ochronne (oburęczne

Urządzenia ochronne (oburęczne

sterowanie, czujniki fotoelektryczne,

sterowanie, czujniki fotoelektryczne,

blokady, rygle)

blokady, rygle)

Środki ochrony indywidualnej (kaski, buty,

Środki ochrony indywidualnej (kaski, buty,

rękawice)

rękawice)

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

56

56

Czynniki termiczne

Czynniki termiczne

Czynniki termiczne

Czynniki termiczne

Wysoka temperatura

Wysoka temperatura

nagrzane powierzchnie urządzeń

nagrzane powierzchnie urządzeń

gorące ciecze (woda, olej), gazy (para wodna),

gorące ciecze (woda, olej), gazy (para wodna),

masy (asfalt)

masy (asfalt)

iskry i odpryski metali, żużlu i in.

iskry i odpryski metali, żużlu i in.

otwarty płomień

otwarty płomień

Niska temperatura

Niska temperatura

oziębione powierzchnie urządzeń

oziębione powierzchnie urządzeń

zimne ciecze (azot), gazy

zimne ciecze (azot), gazy

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

57

57

Pyły

Pyły

Pyły

Pyły

Pyły o działaniu

Pyły o działaniu

zwłókniającym

zwłókniającym

(pylicotwórczym) - pyły

(pylicotwórczym) - pyły

pochodzenia mineralnego zawierające krystaliczny

pochodzenia mineralnego zawierające krystaliczny

dwutlenek krzemu (kwarc, krystobalit, trydymit)

dwutlenek krzemu (kwarc, krystobalit, trydymit)

oraz pyły krzemianów (azbest, mika, talk),

oraz pyły krzemianów (azbest, mika, talk),

chemicznym

chemicznym

:

:

(toksycznym, drażniącym,

(toksycznym, drażniącym,

alergizującym, rakotwórczym),

alergizującym, rakotwórczym),

radioaktywnym

radioaktywnym

- pierwiastki promieniotwórcze,

- pierwiastki promieniotwórcze,

biologicznym

biologicznym

– (alergicznym, infekcyjnym),

– (alergicznym, infekcyjnym),

wybuchowym

wybuchowym

(bawełna).

(bawełna).

Działanie zależy od rodzaju i wielkości

Działanie zależy od rodzaju i wielkości

cząsteczek pyłu, jego stężenia w powietrzu i

cząsteczek pyłu, jego stężenia w powietrzu i

czasu ekspozycji.

czasu ekspozycji.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

58

58

Ochrona przed pyłem

Ochrona przed pyłem

Ochrona przed pyłem

Ochrona przed pyłem

Ocena ryzyka – NDS: narażenie

Ocena ryzyka – NDS: narażenie

większe niż NDS jest

większe niż NDS jest

niedopuszczalne, dla narażenia

niedopuszczalne, dla narażenia

większego niż 0.5 NDS zaleca się

większego niż 0.5 NDS zaleca się

stosowanie środków ochronnych

stosowanie środków ochronnych

Zapobieganie

Zapobieganie

hermetyzacja procesów produkcyjnych

hermetyzacja procesów produkcyjnych

wentylacja

wentylacja

wentylacja z filtracją

wentylacja z filtracją

indywidualne maski

indywidualne maski

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

59

59

Działanie substancji chemicznych

Działanie substancji chemicznych

Działanie substancji chemicznych

Działanie substancji chemicznych

Bardzo toksyczne

Bardzo toksyczne

(<25 mg/kg)

(<25 mg/kg)

- działające bardzo toksycznie po połknięciu, w

- działające bardzo toksycznie po połknięciu, w

kontakcie ze skórą, w wyniku wchłaniania przez drogi oddechowe. Zagrażają

kontakcie ze skórą, w wyniku wchłaniania przez drogi oddechowe. Zagrażają

powstaniem bardzo poważnych, nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia

powstaniem bardzo poważnych, nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia

człowieka,

człowieka,

Toksyczne

Toksyczne

(25 - 200 mg/kg)

(25 - 200 mg/kg)

- działające toksycznie po połknięciu, w kontakcie

- działające toksycznie po połknięciu, w kontakcie

ze skórą, w wyniku wchłaniania przez drogi oddechowe (tlenek węgla).

ze skórą, w wyniku wchłaniania przez drogi oddechowe (tlenek węgla).

Zagrażają powstaniem bardzo poważnych, nieodwracalnych zmian stanie

Zagrażają powstaniem bardzo poważnych, nieodwracalnych zmian stanie

zdrowia człowieka,

zdrowia człowieka,

Szkodliwe

Szkodliwe

(200 - 2000 mg/kg)

(200 - 2000 mg/kg)

- działające szkodliwie po połknięciu, w

- działające szkodliwie po połknięciu, w

kontakcie ze skórą, w wyniku wchłaniania przez drogi oddechowe. Możliwe

kontakcie ze skórą, w wyniku wchłaniania przez drogi oddechowe. Możliwe

powstanie nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia człowieka,

powstanie nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia człowieka,

Żrące

Żrące

- powodujące poważne oparzenia,

- powodujące poważne oparzenia,

Drażniące

Drażniące

- działające drażniąco na błony śluzowe oczu i dróg oddechowych

- działające drażniąco na błony śluzowe oczu i dróg oddechowych

oraz skórę (amoniak, chlor, tlenki azotowe, fluorowodór, kleje, rozpuszczalniki,

oraz skórę (amoniak, chlor, tlenki azotowe, fluorowodór, kleje, rozpuszczalniki,

związki ftalowe),

związki ftalowe),

Uczulające

Uczulające

- wywołujące uczulenia (alergie) najczęściej na skórze człowieka, po

- wywołujące uczulenia (alergie) najczęściej na skórze człowieka, po

jej zetknięciu się z nimi (stany zapalne, wypryski) lub zmiany w układzie

jej zetknięciu się z nimi (stany zapalne, wypryski) lub zmiany w układzie

oddechowym (związki chromu, niklu, kobaltu, formalina, fenol),

oddechowym (związki chromu, niklu, kobaltu, formalina, fenol),

Rakotwórcze

Rakotwórcze

– powodujące zmiany nowotworowe (

– powodujące zmiany nowotworowe (

azbest

azbest

, benzen, arsen,

, benzen, arsen,

produkty ropopochodne),

produkty ropopochodne),

Mutagenne

Mutagenne

- powodujące trwałe zmiany w materiale genetycznym

- powodujące trwałe zmiany w materiale genetycznym

przekazywanym następnym pokoleniom (iperyt, formalina, benzen, kwas

przekazywanym następnym pokoleniom (iperyt, formalina, benzen, kwas

azotowy). Mogą to być również leki wprowadzone do organizmu matki i

azotowy). Mogą to być również leki wprowadzone do organizmu matki i

działające szkodliwie na płód.

działające szkodliwie na płód.

Szkodliwe na rozrodczość

Szkodliwe na rozrodczość

- powodujące obniżenie płodności u mężczyzn

- powodujące obniżenie płodności u mężczyzn

(benzen, ołów) lub poronienia u kobiet (rozpuszczalniki organiczne)

(benzen, ołów) lub poronienia u kobiet (rozpuszczalniki organiczne)

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

60

Zatrucie

Zatrucie

ostre

ostre

- w wyniku wchłonięcia do organizmu dawki substancji

- w wyniku wchłonięcia do organizmu dawki substancji

w krótkim czasie i charakteryzuje się dużą dynamiką

w krótkim czasie i charakteryzuje się dużą dynamiką

objawów klinicznych. W skrajnych przypadkach może

objawów klinicznych. W skrajnych przypadkach może

prowadzić do śmierci.

prowadzić do śmierci.

podostre

podostre

- objawy działania toksycznego substancji występują w sposób

- objawy działania toksycznego substancji występują w sposób

mniej gwałtowny po wchłonięciu dawki jednorazowej lub kilkakrotnej.

mniej gwałtowny po wchłonięciu dawki jednorazowej lub kilkakrotnej.

przewlekłe

przewlekłe

- proces chorobowy powstaje w wyniku długotrwałego

- proces chorobowy powstaje w wyniku długotrwałego

oddziaływania szkodliwej substancji chemicznej na człowieka. Odznaczają

oddziaływania szkodliwej substancji chemicznej na człowieka. Odznaczają

się stopniowym narastaniem objawów chorobowych, które w początkowym

się stopniowym narastaniem objawów chorobowych, które w początkowym

okresie mogą być trudno uchwytne i nie zawsze są przypisywane działaniu

okresie mogą być trudno uchwytne i nie zawsze są przypisywane działaniu

substancji chemicznych.

substancji chemicznych.

Działanie

Działanie

miejscowe

miejscowe

- głównie działanie żrące i drażniące, w wyniku bezpośredniego

- głównie działanie żrące i drażniące, w wyniku bezpośredniego

kontaktu substancji chemicznych ze skórą, błonami śluzowymi oczu i

kontaktu substancji chemicznych ze skórą, błonami śluzowymi oczu i

górnych dróg oddechowych.

górnych dróg oddechowych.

układowe

układowe

- powoduje morfologiczne lub czynnościowe zmiany w

- powoduje morfologiczne lub czynnościowe zmiany w

poszczególnych układach lub narządach człowieka - w ośrodkowym i

poszczególnych układach lub narządach człowieka - w ośrodkowym i

obwodowym układzie nerwowym (pary rtęci i ołów), układzie oddechowym,

obwodowym układzie nerwowym (pary rtęci i ołów), układzie oddechowym,

wątrobie (nitrozwiązki), nerkach, układzie sercowo-naczyniowym (benzen).

wątrobie (nitrozwiązki), nerkach, układzie sercowo-naczyniowym (benzen).

Mogą również działać uczulająco na skórę i drogi oddechowe - objawy są

Mogą również działać uczulająco na skórę i drogi oddechowe - objawy są

podobne do działania miejscowego, natomiast mechanizm działania

podobne do działania miejscowego, natomiast mechanizm działania

substancji ma charakter układowy, zaatakowany jest bowiem układ

substancji ma charakter układowy, zaatakowany jest bowiem układ

immunologiczny człowieka.

immunologiczny człowieka.

60

Zatrucie

Zatrucie

Zatrucie

Zatrucie

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

61

61

Ocena działania substancji

Ocena działania substancji

chemicznych

chemicznych

Ocena działania substancji

Ocena działania substancji

chemicznych

chemicznych

NDS

NDS

- Najwyższe Dopuszczalne Stężenia

- Najwyższe Dopuszczalne Stężenia

substancji toksycznych,

substancji toksycznych,

które określają najwyższe stężenie substancji w powietrzu dla

które określają najwyższe stężenie substancji w powietrzu dla

stanowiska pracy. Ustalone jako wartości średnie ważone,

stanowiska pracy. Ustalone jako wartości średnie ważone,

których oddziaływanie na pracownika w ciągu godzin pracy w

których oddziaływanie na pracownika w ciągu godzin pracy w

odniesieniu do całej jego aktywności zawodowej nie powinny

odniesieniu do całej jego aktywności zawodowej nie powinny

spowodować niekorzystnych zmian w stanie jego zdrowia i jego

spowodować niekorzystnych zmian w stanie jego zdrowia i jego

przyszłych pokoleń.

przyszłych pokoleń.

NDSCh

NDSCh

– Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Chwilowe

– Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Chwilowe

danej

danej

substancji - najwyższe, ale występujące w powietrzu na

substancji - najwyższe, ale występujące w powietrzu na

stanowisku pracy przez okres nie dłuższy niż jednorazowo 15

stanowisku pracy przez okres nie dłuższy niż jednorazowo 15

minut i nie częściej niż dwa takie okresy w ciągu zmiany

minut i nie częściej niż dwa takie okresy w ciągu zmiany

roboczej.

roboczej.

NDSP

NDSP

– Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Pułapowe

– Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Pułapowe

– stężenie,

– stężenie,

które nie może być przekroczone w żadnym momencie

które nie może być przekroczone w żadnym momencie

DSB

DSB

- Dopuszczalne Stężenie Biologiczne

- Dopuszczalne Stężenie Biologiczne

- o dużo niższych

- o dużo niższych

wartościach niż NDS-y, określa najwyższe dopuszczalne

wartościach niż NDS-y, określa najwyższe dopuszczalne

substancje szkodliwe, oznaczone w materiale biologicznym

substancje szkodliwe, oznaczone w materiale biologicznym

(mocz, krew, włosy - rtęć, kadm, ołów, arsen, chlor, selen ).

(mocz, krew, włosy - rtęć, kadm, ołów, arsen, chlor, selen ).

Określone dla ok. 500 substancji chemicznych i pyłów (na kilka

Określone dla ok. 500 substancji chemicznych i pyłów (na kilka

tys.)

tys.)

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

62

62

Ochrona przed substancjami

Ochrona przed substancjami

chemicznymi

chemicznymi

Ochrona przed substancjami

Ochrona przed substancjami

chemicznymi

chemicznymi

Automatyzacja procesów

Automatyzacja procesów

produkcyjnych

produkcyjnych

Wentylacja, filtracja

Wentylacja, filtracja

Składowanie odpadów

Składowanie odpadów

Izolacja stanowisk pracy

Izolacja stanowisk pracy

Skracanie czasu pracy

Skracanie czasu pracy

Środki ochrony indywidualnej: maski,

Środki ochrony indywidualnej: maski,

kombinezony, rękawice

kombinezony, rękawice

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

63

63

Czynniki biologiczne

Czynniki biologiczne

Czynniki biologiczne

Czynniki biologiczne

Działanie:

Działanie:

choroby zakaźne i inwazyjne

choroby zakaźne i inwazyjne

: pasożyty, wirusy,

: pasożyty, wirusy,

bakterie, grzyby,

bakterie, grzyby,

alergie

alergie

: grzyby, roztocza,

: grzyby, roztocza,

zatrucia

zatrucia

: mikrotoksyny.

: mikrotoksyny.

Przenoszenie:

Przenoszenie:

drogą kropelkowa

drogą kropelkowa

(układ oddechowy),

(układ oddechowy),

drogą pokarmową

drogą pokarmową

,

,

przez kontakt

przez kontakt

(skóra, oczy, błony śluzowe).

(skóra, oczy, błony śluzowe).

Występowanie:

Występowanie:

przemysł spożywczy,

przemysł spożywczy,

służba zdrowia,

służba zdrowia,

laboratoria,

laboratoria,

leśnictwo, rolnictwo,

leśnictwo, rolnictwo,

archiwa, muzea,

archiwa, muzea,

pomieszczenia klimatyzowane.

pomieszczenia klimatyzowane.

background image

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy

64

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy”

„Bezpieczeństwo i higiena pracy

Prezentacja jest współfinansowana przez

Unię Europejską w ramach

Europejskiego Funduszu Społecznego w projekcie

pt.

Innowacyjna dydaktyka bez ograniczeń - zintegrowany rozwój Politechniki

Łódzkiej - zarządzanie Uczelnią, nowoczesna oferta edukacyjna i

wzmacniania zdolności do zatrudniania osób niepełnosprawnych

Prezentacja dystrybuowana jest bezpłatnie

Ergonomia i zasady bezpiecznej pracy”

„Bezpieczeństwo i higiena pracy

Prezentacja jest współfinansowana przez

Unię Europejską w ramach

Europejskiego Funduszu Społecznego w projekcie

pt.

Innowacyjna dydaktyka bez ograniczeń - zintegrowany rozwój Politechniki

Łódzkiej - zarządzanie Uczelnią, nowoczesna oferta edukacyjna i

wzmacniania zdolności do zatrudniania osób niepełnosprawnych

Prezentacja dystrybuowana jest bezpłatnie

Politechnika Łódzka, ul. Żeromskiego 116, 90-924 Łódź, tel. (042) 631

28 83

www.kapitalludzki.p.lodz.pl


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
bhp 1
organizacja i metodyka pracy sluzby bhp
szkolenia bhp
Szkolenie BHP Nowa studenci
Prezentacja firmy MARSTATE SERVICE BHP PPOZ PPT
BHP przy pracach na wysokości
4i5 ZASADY ORGANIZACJI PRACY I BHP PRZY UPRAWIE MIĘDZYRZĘDOWEJ
Transport pacjenta BHP
BHP przy obsludze monitorow ekranowych
Szkol Metodyka szkolenia Bhp
BHP roboty murarskie
BHP STATYSTYKA
TECHNIK BHP Ĺ wiczenia I

więcej podobnych podstron