ZABURZENIA KRZEPNIĘCIA
ZABURZENIA KRZEPNIĘCIA
W POŁOŻNICTWIE –
W POŁOŻNICTWIE –
profilaktyka ileczenie
profilaktyka ileczenie
Krakow październik 2007
ZMIANY W CIĄŻY
ZMIANY W CIĄŻY
Zwiększenie objętości osocza 1200-1300ml
Wzrost ilości erytrocytów o ok.. 18%
Relatywne obniżenie Hb o 1-2 g%
Obniżenie ilości płytek krwi
Wzrost stężenia cz. I, VII, VIII, IX, X
Spadek stężenia cz. XI, XIII oraz PA
Aktywacja ukł. krzepnięcia i osłabienie
mechanizmów fibrynolizy
ZMIANY HEMOSTAZY W
ZMIANY HEMOSTAZY W
FIZJOLOGICZNEJ CIĄŻY
FIZJOLOGICZNEJ CIĄŻY
Wzrost stężenia czynników: I, VII, VIII,
IX
Niezmienione stężenie : II, V, XII
Spadek stężenia czynników: XI, XIII
oraz aktywatora plazminogenu
SKUTKI
SKUTKI
Aktywacja układu krzepnięcia
Osłabienie mechanizmów fibrynolizy
SZEŚCIOKROTNY WZROST RYZYKA
CHORÓB ZAKRZEPOWO –
ZATOROWYCH
DIC
HELLP
TTP – HUS
Zespół antyfosfolipidowy
Choroba von Willebranda
Hemofilia nabyta
Gestoza
PRAWIDŁOWE KRZEPNIĘCIE KRWI
PRAWIDŁOWE KRZEPNIĘCIE KRWI
Hemostaza pierwotna –
obkurczenie uszkodzonego
naczynia i tworzenie czopu
płytkowego
Hemostaza wtórna – tworzenie
skrzepliny fibrynowej
USZKODZENIE NACZYNIA
USZKODZENIE NACZYNIA
Odsłonięcie elementów podśródbłonkowych
– kolagenu i fibronektyny – adhezja i
aktywacja płytek krwi
Uwalniany z płytek TXA2 – dalsza
agregacja płytek i skurcz naczynia
PGI2 – uwalniana z nieuszkodzonego
śródbłonka hamuje niekontrolowaną
aktywację płytek
Czynnik von Willebranda
HEMOSTAZA WTÓRNA TO
HEMOSTAZA WTÓRNA TO
SKOMPLIKOWANY PROCES
SKOMPLIKOWANY PROCES
POLEGAJĄCY NA INTERAKCJI
POLEGAJĄCY NA INTERAKCJI
POMIĘDZY LICZNYMI BIAŁKAMI
POMIĘDZY LICZNYMI BIAŁKAMI
OSOCZOWYMI ZWANYMI
OSOCZOWYMI ZWANYMI
CZYNNIKAMI KRZEPNIĘCIA A
CZYNNIKAMI KRZEPNIĘCIA A
MAJĄCYMI NA CELU
MAJĄCYMI NA CELU
WYTWORZENIE STABILNEJ
WYTWORZENIE STABILNEJ
SKRZEPLINY
SKRZEPLINY
TOR ZEWNĄTRZPOCHODNY
TOR ZEWNĄTRZPOCHODNY
Tworzenie kompleksu czynnika tkankowego (TF)
z cz.VII
Aktywny kompleks TF-VIIa
Aktywacja cz. X – cz. Xa
Aktywacja cz. IX – cz. IXa
Aktywacja całego układu krzepnięcia zaczyna
się od toru zewnątrzpochodnego
TOR WEWNĄTRZPOCHODNY
TOR WEWNĄTRZPOCHODNY
Główny i najbardziej wydajny układ
dostarczający fibryny do budowy
skrzepliny
WAŻNE KOMPLEKSY ENZYMATYCZNE:
- VIIIa + IXa
- Xa + Va
Powstanie dużych ilości Xa wygasza tor
zewnątrzpochodny poprzez TFPI (tissue
factor pathway inhibitor)
POWSTANIE FIBRYNY
POWSTANIE FIBRYNY
Kompleks Xa+Va+jony wapnia aktywuje
protrombinę (cz.II) w trombinę (cz.II)
Trombina przekształca fibrynogen w
nierozpuszczalną fibrynę
Włókna fibryny stabilizowane przez cz.
XIII
DIC
HELLP
TTP – HUS
Zespół antyfosfolipidowy
Choroba von Willebranda
Hemofilia nabyta
Gestoza
GESTOZA
GESTOZA
Patologiczna reakcja na zwiększony
poziom progesteronu powoduje
zaburzenie równowagi pomiędzy
TXA2 i PGI2
Uszkodzenie endotelium
Mikroangiopatia zakrzepowa
HELLP
HELLP
(H) – hemolysis
(EL) – elevated liver enzymes
(LP) – low platelet
Powikłanie gestozy
70% w trzecim trymestrze
30% okres połogu
TTP
TTP
Thrombotic thrombocytopenic purpura
= zakrzepowa plamica małopłytkowa
czyli zespół Moschcowitza
Anemia hemolityczna
Objawy neurologiczne
50% ostra niewydolność nerek
W osoczu nieprawidłowe multimery
vWF
Leczenie – gł. Plazmafereza, FFP
HUS
HUS
Hemolytic Uremic Syndrome
= zespół hemolityczno – mocznicowy
Ostra niewydolność nerek
Małopłytkowość
Niedokrwistość
Często nadciśnienie tętnicze, gorączka,
objawy neurologiczne
Choroba von Willebranda
Choroba von Willebranda
Dziedziczona autosomalnie
1 – 4% populacji!
Obniżony poziom lub nieprawidłowy
vWF
Typ 1 – 70% - ilościowy
Typ 2 – 30% - jakościowy
Typ 3 – brak vWF
Choroba von Willebranda
Choroba von Willebranda
Istota choroby to nieprawidłowe
tworzenie się czopa płytkowego i
wczesne krwawienie – śródoperacyjne.
Leczenie – suplementacja czynnika w
zależności od stanu klinicznego,
czynnika VIII, krioprecypitatu oraz
masy płytkowej
Hemofilia nabyta
Hemofilia nabyta
Przeciwciała przeciwko cz.VIII lub cz.IX
Sprzyjają: inne choroby z autoagresji –
toczeń trzewny, reumatoidalne zapalenie
stawów, choroby nowotworowe, reakcja na
niektóre leki
30% hemofilii nabytej – ciąża i połóg
1 – 4 przypadki/ 1 mln mieszkańców/ rok
Hemofilia nabyta
Hemofilia nabyta
Leczenie krwawienia i eliminacja krążącego
inhibitora czynnika krzepnięcia czyli
antykoagulanta
Nie jest wskazane przetaczanie
koncentratów czynników krzepnięcia, gdyż
nasila to produkcję przeciwciał i
paradoksalnie może pogorszyć stan chorego
i nasilić krwawienie
Lek z wyboru – aktywny cz.VII – omija tor
wewnątrzpochodny
Zespół antyfosfolipidowy
Zespół antyfosfolipidowy
Występowanie przeciwciał
antyfosfolipidowych lub
antykardiolipinowych
Zakrzepica tętnicza lub żylna
Nawracające poronienia
Małopłytkowość
Rzadsze objawy: martwica skóry, sinica
marmurkowata, niedokrwistość
hemolityczna, demencja
DIC
DIC
Zespół objawów, charakteryzujący się
wewnątrznaczyniową aktywacją układu
krzepnięcia prowadzącą do powstania
rozsianych mikrozakrzepów w końcowych
odcinkach łożyska naczyniowego. Zużycie
czynników krzepnięcia i płytek w przebiegu
DIC doprowadza do skazy krwotocznej. W
kolejnym etapie dochodzi do wtórnej
hiperfibrynolizy
DIC
DIC
Ekspozycja TF na powierzchni
monocytów i komórek endotelium
Obecność we krwi komórek
prezentujących TF (komórki
nowotworowe, łożysko, mózg,
uszkodzone tkanki)
DIC
DIC
Wykrzepianie wewnątrznaczyniowe
Niedotlenienie i uszkodzenie
tkanek
Zużywanie czynników krzepnięcia –
płytki krwi, fibrynogen, cz. V i VIII,
białko C, AT-III
krwawienia
DIC
DIC
Usunięcie przyczyny!!!
Toczymy krew i preparaty krwiopochodne
Ograniczenie stosowania heparyny
Ograniczenie stosowania AT-III
Inhibitory fibrynolizy (EACA, kwas
traneksamowy)
Inne: inhibitory proteaz serynowych (gabexate
mesilate), białko C, anty-TF-Ab, active-site-
inhibited-FVIIa, rTFPI, monoklonalne Ab
antyendotoxynowe, rekombinowana IL-10
DIC – przyczyny położnicze
DIC – przyczyny położnicze
Przedwczesne odklejenie łożyska
Zator wodami płodowymi
Ciąża obumarła (należy podać
heparynę)
Wstrząs septyczny (można
rozważyć heparynę)
Poród prowokowany
PROFILAKTYKA
PROFILAKTYKA
PRZECIWZAKRZEPOWA
PRZECIWZAKRZEPOWA
Kwas acetylosalicylowy
Doustne antykoagulanty
Heparyna niefrakcjonowana
Heparyny drobnocząsteczkowe
Antagoniści rec. ADP
Pentasacharydy
Bezpośrednie inhibitory trombiny
Inhibitory rec. glikoproteinowego IIb/IIIa
PROFILAKTYKA
PROFILAKTYKA
PRZECIWZAKRZEPOWA
PRZECIWZAKRZEPOWA
KWAS ACETYLOSALICYLOWY
-
Niesteroidowy lek przeciwzapalny
-
Hamuje COX1>>COX2 o 170x
-
Zmniejsz o ok. 90% zużycie NO
przez płytki
ASA w położnictwie
ASA w położnictwie
Zmniejsza ryzyko śmiertelności
okołoporodowej, stanu
przedrzucawkowego i odsetek
porodów przedwczesnych i
zwiększa średnią masę
urodzeniową o 200g nie wpływając
na ryzyko krwawień ani
przedwczesnego odklejenia łożyska
ASA w położnictwie
ASA w położnictwie
-
Ryzyko stanu przedrzucawkowego
– przed 20 Hbd
-
Przy zapłodnieniu pozaustrojowym
-
Zespół antyfosfolipidowy
-
Choroby ogólne wymagające
profilaktyki przeciwzakrzepowej
Doustne antykoagulanty
Doustne antykoagulanty
-
Pochodne kumaryny przenikają przez
łożysko isą teratogenne – zaburzenie
rozwoju chrząstek 6 – 12 Hbd
-
Rzadziej zaburzenia rozwojowe OUN –
cały okres ciąży
-
Można tylko w wadach zastawkowych
ze sztycznymi zastawkami
-
Rozważyć migotanie przedsionków
Doustne antykoagulanty
Doustne antykoagulanty
-
Acenokumarol - Warfaryna
-
Opisywane historycznie –większe
dawki
-
Badania z 2000r – 6.6%
embriopatii gdy całą ciążę a 3.4%
gdy po 12tyg
-
Heparyna zamiast DAK ???
Powikłania zakrzepowe przy
Powikłania zakrzepowe przy
protezach zastawkowych
protezach zastawkowych
3.9% - całą ciążę DAK
9.2% jeśli 6-12 tydź – heparyna
33% gdy heparyna całą ciążę
Powikłania zakrzepowe przy
Powikłania zakrzepowe przy
protezach zastawkowych
protezach zastawkowych
3.9% - całą ciążę DAK
9.2% jeśli 6-12 tydź – heparyna
33% gdy heparyna całą ciążę
PORÓD PO STOSOWANIU DAK
PORÓD PO STOSOWANIU DAK
-
Jeśli podawane do 4 tygodni przed
porodem – CC bo jest ryzyko
krwawienia wewnątrzczaszkowego
u płodu
-
Trzeba obniżyć INR do max 2.0
ANTAGONIŚCI rec ADP
ANTAGONIŚCI rec ADP
-
ticlopidyna, klopidogrel, prasugrel
-
Hamują agregację płytek krwi
poprzez blokowanie receptora ADP
-
Badania na zwierzętach – nie są
teratogenne
-
Małe doświadczenia u ludzi
-
Można stosować w szczególnych
przypadkach
Heparyna niefrakcjonowana
Heparyna niefrakcjonowana
vs heparyny
vs heparyny
drobnocząsteczkowe
drobnocząsteczkowe
-
HIT ( heparin induced
thrombocytopenia)
-
Osteoporoza
-
Możliwość odwrócenia działania przy
użyciu protaminy
-
Możliwość monitorowania
-
Szybkość i siła działania