Zakażenia grzybicze skóry

lek.med. Artur Czaplewski

Etiologia



200 tyś gatunków grzybów



150 gatunków chorobotwórczych
dla człowieka

Mechanizmy

oddziaływania



Bezpośrednia inwazja tkanek



Działanie alergizujące



Wytwarzanie toksyn

Rodzaje grzybic



Grzybice powierzchowne



Naskórek, skóra właściwa



Grzybice podskórne



Tkanka podskórna



Tkanka podskórna i skóra właściwa



Grzybice układowe



Narządy wewnętrzne

Grzybice skóry i

przydatków



Dermatofity



Grzyby drożdżopodobne



Grzyby pleśniowe

Dermatofity



Struktury skeratynizowane



Naskórek



Włosy



paznokcie



Większość grzybic skóry

Grupy dermatofitów



Geofilne



Bytują w glebie, najmniejsze znaczenie

epidemiologiczne dla człowieka



Zoofilne



Naturalnym środowiskiem są zwierzęta



Obce gatunkowo – wywołują silniejszy

stan zapalny



Antropofilne



Grzybice powierzchowne u ludzi

Rodzaje dermatofitów



Trichophyton



Microsporum



Epidermophyton

Grzyby drożdżopodobne



Candida



Malassezia



Geotrichum



Trichosporum



Cryptococcus

Czynniki ryzyka



Ogólnoustrojowe



Immunologiczne

• AIDS
• Jatrogenne (kortykosterydy, cytostatyki,

leki immunosupresyjne)



Nieimmunologiczne

• Cukrzyca
• Otyłość
• Nadmierna potliwość
• Jatrogenne (antybiotykoterapia)

Czynniki ryzyka



Miejscowe



Zaburzenia ukrwienia dystalnych
części kończyn



Urazy



Współistniejące dermatozy

Diagnostyka



Właściwe pobranie materiału



!!!Miejsce przed pobraniem przez kilka
dni nie może być niczym smarowane!!!



Preparat bezpośredni z KOH



Hodowla



Badanie w świetle lampy Wooda

Owłosiona skóra głowy
Broda
Skóra gładka
Dłonie
Pachwiny
Stopy
Paznokcie

Dermatofitozy

G. owłosionej skóry głowy



Dzieci i osoby dorastające



Znaczna zakaźność



Microsporum



Trichophyton



Obraz kliniczny zależy od rodzaju
dermatofitów powodujących
zakażenie

G.drobnozarodnikowa



Dermatofity z rodzaju Microsporum



Duże pojedyńcze ognisko
pozbawione włosów



Włosy ułamane na równej
wysokości tuż nad skórą



Skóra na ogół bez cech stanu
zapalnego



Możliwe drobnopłatowe złuszczanie

G.strzygąca



Trichophyton



Liczne małe ogniska nierówno
ułamanych włosów



Skóra zwykle niezmieniona

G.woszczynowa



Trichophyton schoenleinii



Bardzo rzadka



Tarczki woszczynowe o żółtoszarym
zabarwieniu ściśle przylegające do
skóry



Charakterystyczny „mysi zapach”



Pozostawia bliznowacenie

G.głęboka skóry

owłosionej głowy



Ostro zapalny guz – kerion



Powierzchnia żywoczerwona



Liczne krosty



Sączenie



Grzyby zoofilne

G.brody



Dermatofity zoofilne



Trichophyton mentagrophytes



Trichophyton verrucosum



Owłosiona skóra twarzy



Grzybica głęboka



Zapalne żywoczerwone nacieki i guzy

G.skóry gładkiej



Skóra odsłonięta



Pojedyńcze/liczne ogniska
rumieniowo-złuszczające



Nasilony stan zapalny na obwodzie



Na obrzeżach możliwe skupienia
pęcherzyków i grudek



Znikanie zmiany w części środkowej

G.dłoni



Trichophyton rubrum



Przeniesienie zakażenia ze stóp –
„zesp. dwóch stóp i jednej ręki”



Zrogowaciałe ognisko z mniej lub
bardziej nasilonym złuszczaniem



Na ogół powierzchnia dłoniowa