GRZYBICE

Epidemiologia- grzybica stóp 15-30%

szczególnie sportowcy i górnicy

Etiopatogeneza

• Geofilne- zarodniki grzybów

przebywające w ziemi

• Zoofilne- zwierzęce- stan zapalny

mocno nasilony

• Antropofinle- ludzkie- stan

zapalny umiarkowany

Czynniki wywołujące

• Znaczenia maja trzy grupy grzybów
• Dermatofity- grzybice właściwe

(Tinea) dotyczące naskórka, włosów i
paznokci

• Drodżdżaki i grzyby

drożdżopodobne- drożdżyca błon
śluzowych skóry i paznokci

• Pleśniowe- zakażenia błon śluzowych i

skóry

Czynniki usposabiające

• Wilgotność i skład lipidów

powierzchniowych

• Przy obniżeniu odporności organizmu

stwierdza się częste zakażenia
drożdżakami (Candidia i
Pityrosporum)

ZAKAŻENIA

ZAKAŻENIA

DERMATOFITOWE

DERMATOFITOWE

Grzybice właściwe-

DERMATOFITOZY

• Zakażenia te wywołane sa przez

dermatofity które wykazują

powinowactwo do keratyny.

Dermatofity składają się z:

• grzybni, która wnika w głąb podłoża

i pobiera substancje odżywcze

• zarodników

GRZYBICA SKÓRY GŁADKIEJ

GRZYBICA SKÓRY GŁADKIEJ

-

-

Tinea cutis glabrae

Tinea cutis glabrae

Definicja: zmiany mają charakter rumieniowo –
złuszczający, z obecnością wykwitów pęcherzykowych i
krostkowych, głównie na obwodzie. Cechują się
stosunkowo szybkim przebiegiem i ustępowaniem bez
pozostawienia blizn.

Etiopatogeneza: grzybica może być wywołana przez
wszystkie dermatofity, zarówno ludzkie jak i odzwierzęce.
Dotyczy dzieci i osób dorosłych.

Objawy i przebieg: ogniska są wyraźnie odgraniczone
od otoczenia, na obwodzie występują wykwity grudkowe,
pęcherzykowe i krostkowe. Zmiany wywołane grzybami
antropofilnymi są mniej zapalne, wywołane zaś grzybami
odzwierzęcymi mogą być wyniosłe, zapalne, pokryte
pęcherzykami i krostkami na całej powierzchni.

Umiejscowienie ognisk jest rozmaite, najczęściej występują w
skórze nie osłoniętej (twarz, ręce, szyja).

•Świąd jest rozmaicie nasilony, niekiedy znaczny.

•Choroba rozpoczyna się nagle. Przebieg jest na ogół ostry i
podostry.

Rozpoznanie ustala się na podstawie:
1.Dobrze odgraniczonych ognisk z przewagą zmian
pęcherzykowych i krostkowych na obwodzie.
2.Rozmaicie nasilonego stanu zapalnego, w zależności od
grzyba wywołującego.
3.Szybkiego powstawania i przebiegu.
4.Stwierdzenia grzyba w łuskach i pokrywach pęcherzyków
(przewaga poplątanych, często segmentowanych nici przy
niedużej liczbie zarodników, w przeciwieństwie do włosów,
gdzie stwierdza się przeważnie zarodniki).

Rozpoznanie różnicowe:
1.Wyprysk pieniążkowaty (eczema nummulare) i łojotokowy
(eczema seborrhoicum) różni się zmianami wysiękowymi, bez
przewagi pęcherzyków na obwodzie, niewystępowaniem zmian
krostkowych, mniej wyraźnym odgraniczeniem ognisk.
2.Łupież różowy (pityriasis rosea) różni się bardziej licznymi
powierzchniowymi, rozsianymi zmianami, niewystępowaniem
pęcherzyków i wykwitów krostkowych na obwodzie ognisk oraz
samoistnym ustępowaniem po 4-6 tygodniach.
3.Łuszczyca (psoriasis) różni się niewystępowaniem zmian
pęcherzykowych, obecnością charakterystycznego złuszczania,
typowym na ogół umiejscowieniem i przewlekłym przebiegiem.

•Rozstrzyga badanie mikologiczne.

GRZYBICA PACHWIN

GRZYBICA PACHWIN

Tinea inguinalis

Tinea inguinalis

Definicja: są to zmiany rumieniowe w obrębie
pachwin, wyraźnie odgraniczone i powodujące
rozmaicie nasilony świąd.

Etiopatogeneza: zakażenie, głównie przez
Epidermophyton floccosum, rzadziej przez inne
dermatofity, następuje drogą bezpośredniego kontaktu
lub przez ręczniki, gąbki, bieliznę. Źródłem infekcji
może być również współistniejąca grzybica stóp.

•Czynnikiem usposabiającym jest wzmożona
wilgotność, pocenie się i drażnienie mechaniczne,

•Częściej chorują mężczyźni niż kobiety. U dzieci
zakażenie należy do wyjątków.

Objawy i przebieg: ogniska chorobowe, typu nieco
wyniosłych plam, mają nieregularny, niekiedy
wielokolisty kształt w związku z obwodowym
szerzeniem się. Zabarwienie jest czerwonawe, a na
obwodzie występują grudki lub pęcherzyki. Niekiedy
zmiany stwierdza się również poza pachwinami.

•Przebieg jest nawrotowy.

Rozpoznanie ustala się na podstawie:
1.Dobrze odgraniczonych ognisk zapalnych z
czynnymi zmianami na obwodzie.
2.Umiejscowienia głównie w okolicach pachwinowych.
3.Przewlekłego przebiegu.
4.Stwierdzenia grzybów w badaniu mikroskopowym.

Rozpoznanie różnicowe:
1. Łupież rumieniowy (erythrasma) różni się

niewystępowaniem wykwitów grudkowo-
pęcherzykowych na obwodzie, mniej nasilonym
stanem zapalnym, niewystępowaniem świądu.

2. Wyprzenie drożdżakowe (intertrigo

candidamycetica) różni się większym nasileniem
zmian wysiękowych w głębi fałdów.

3. Łuszczyca fałdów (psoriasis) różni się

niewystępowaniem pęcherzyków i zazwyczaj
typowymi wykwitami w innym umiejscowieniu.

• O rozpoznaniu rozstrzyga badanie mikologiczne

.

Rys.Grzybica pachwin

GRZYBICA STÓP

GRZYBICA STÓP

Tinea pedum

Tinea pedum

ODMIANY-

•międzypalcowa,

•potnicowa,

•złuszczeniowa

Definicja: zmiany mają charakter
ognisk rumieniowo- złuszczających z
pęcherzykami i rozmaicie nasilonymi
objawami wysiękowymi.

• Etiopatogeneza: najczęściej

stwierdza się zakażenia T. rubrum T.
mentagrophytes var. Interdigitale.
Zakażenie następuje poprzez
skarpety, buty , wyściółki drewniane
w łaźniach i basenach; często
występuje u sportowców (stąd
nazwa: stopa atlety) oraz u osób
pracujących w bardzo wilgotnych i
ciepłych pomieszczeniach, zwłaszcza
noszących gumowe buty.

Objawy i przebieg

• W odmianie międzypalcowej(varietas

interdigitalis) ogniska mają głównie
charakter wyprzeniowy, niekiedy ze
znaczną maceracją naskórka.
Charakterystyczne jest zajęcie
przestrzeni międzypalcowych IV-V
oraz III-IV, ale zmiany mogą przejść
również na inne przestrzenie
międzypalcowe oraz na stopy.

•W odmianie potnicowej (varietas dyshidrotica)
występują liczne pęcherzyki; mogą tworzyć się
zlewne ogniska wysiękowe.

•W odmianie złuszczającej (varietas
hyperkeratotica) przeważają ogniska
hiperkeratotyczne z licznymi popękaniami. Zmianom
tym, wywołanym głównie przez (T. rubrum),
towarzyszy często grzybica paznokci.

•Przebieg jest przewlekły, na ogół wieloletni, z
okresowymi zaostrzeniami, zwłaszcza pod wpływem
często moczenia nóg z niedokładnym ich
osuszaniem.

•Wyrazem przestrojenia alergicznego mogą być
objawy potnicy (dyshidrosis) w obrębie rąk, z
poronnymi pęcherzykami i złuszczaniem naskórka,
bez obecności elementów grzyba.

Rozpoznanie odmiany międzypalcowej i potnicowej (tinea
interdigitalis et dyshidrotica) opiera się na :
1.Zmianach wyprzeniowych umiejscowionych głównie lub
wyłącznie w przestrzeniach międzypalcowych III-IV-V palców
stóp
2.Występowaniu pęcherzyków i zlewnych ognisk wysiękowych w
obrębie stopy
3.Przewlekłym przebiegu
4.W części przypadków obecności odczynowej potnicy również
na rękach (należy dokładnie oglądać dłonie).

•Rozstrzyga badanie mikologiczne.

Rozpoznanie odmiany hiperkeratotycznej ustala się na
podstawie:

1.Zlewnych zmian rumieniowo-złuszczających
2.Nadmiernego rogowacenia
3.Przewlekłego przebiegu
4.Częstego zajęcia płytek paznokciowych
5.Wyniku badań mikologicznego

Rozpoznanie różnicowe:
1.Wyprzenia międzypalcowe (intertrigo), związane
głównie z zakażeniem bakteryjnym, różni się zajęciem
fałdów i największym nasileniem w głębi fałdu, mniej
wyraźnym odgraniczeniem.
2.Wyprysk potnicowy (eczema dyshidroticum)
różni się od postaci potnicowej mniej wyraźnie
odgraniczonymi zmianami, rzadszym zajmowaniem
przestrzeni międzypalcowych.
3.Wyprysk modzelowaty (eczema tyloticum) różni
się od postaci hiperkeratotycznej bardziej
symetrycznym układem oraz niewystępowaniem
zmian paznokciowych.
4.Łuszczyca dłoni i stóp (psoriasis palmo-plantaris)
różni się mniejszą skłonnością do zajmowania
przestrzeni międzypalcowych, występowaniem
łuszczycowych zmian w innym umiejscowieniu ,
niewystępowaniem świądu.

•O rozpoznaniu grzybicy rozstrzyga wyłącznie
badanie mikologiczne.

Rys. Grzybica stóp

GRZYBICA PAZNOKCI

GRZYBICA PAZNOKCI

Tinea unguium. Onychomycosis

Tinea unguium. Onychomycosis

Definicja: objawy polegają na
zgrubieniu , przebarwieniu,
łamliwości, nadmiernym
rogowaceniu i pobruzdowaniu
płytek paznokciowych.

Etiopatogeneza:

• zmiany są wywołane przez różne odmiany grzyba

strzygącego.

• Do zakażenia płytek usposabia ucisk

mechanicznych (np. przez obuwie).

• Istnieje osobnicza skłonność do zachorowań,

zwłaszcza u osób z zaburzeniem odporności

(immunosupresja związana z chorobą lub

leczeniem) oraz zaburzeniami hormonalnymi

(zespół Cushinga, niedoczynność tarczycy i inne).

• Zmiany grzybicze paznokci mają znaczenie

epidemiologiczne jako źródło zakażenia dla

otoczenia oraz stałe źródło samozakażenia skóry

u chorych.

Objawy i przebieg: pierwsze zmiany powstają zazwyczaj na wolnym
brzegu płytki paznokciowej lub od strony bocznych wałów.
Morfologiczny wygląd paznokci jest dość różny; płytki przybierają kolor
żółtobrunatny lub zielonkawy, stają się łamliwe, stopniowo ulegają
zgrubieniu, rozwarstwieniu, częściowemu wykruszeniu.

Okres trwania jest bardzo długi, na ogół wieloletni. Nawet po całkowitym
ustąpieniu objawów istnieje skłonność do nawrotów.

Zmiany w obrębie paluchów stóp mogą być wywołane przez pleśniowce
(Scopulariopsis brevicaulis). Płytki paluchów są w tym przypadku
zgrubiałe, znacznie zniekształcone, żółtozielonkawe, z obfitą
hiperkeratozą podpaznokciową.

Zakażenie dotyczy głównie osób starszych, z zaburzeniami troficznymi
paznokci.

Rozpoznanie kliniczne grzybicy paznokci jest bardzo trudne,
opiera się na :
1.Zmianach morfologicznych płtyki
2.Obecności grzybicy skóry stóp i dłoni.

Rozstrzygające znaczenie ma badanie mikologiczne.

Rozpoznanie różnicowe:
1.Łuszczyca paznokci (psoriasis unguium) może
wykazywać znaczne podobieństwo, różni się częstym
zajmowaniem symetrycznie wszystkich płytek,
naparstkowymi wgłębieniami, hiperkeratozą pod
paznokciową oraz zmianami łuszczycowymi w innych
okolicach.
2.Drożdżyca paznokci (candidiasis) różni się stanem
zapalnym wałów paznokciowych z ropną wydzieliną
spod wałów w okresie ostrym oraz pewną bolesnością.
3.Zmiany troficzne (onychodystrophia) różnią się tym,
że rozpoczynają się od części proksymalnej płytki,
zajmując na ogół cały paznokieć.
4.Liszaj płaski (lichen planus) różni się podłużnym
bruzdowaniem i zmianami zanikowymi płytek, częstym
współistnieniem typowych wykwitów w skórze i na
błonach śluzowych.

O rozpoznaniu grzybicy rozstrzyga badanie
mikologiczne płytek i wynik posiewu.

Rys. Grzybica paznokci

GRZYBICA STRZYGĄCA POWIERZCHOWNA

GRZYBICA STRZYGĄCA POWIERZCHOWNA

OWŁOSIONEJ SKÓRY GŁOWY

OWŁOSIONEJ SKÓRY GŁOWY

Tinea trichophytica capitis superficialis

Tinea trichophytica capitis superficialis

Definicja: cechuje się występowaniem
ognisk złuszczających, z jakby
przystrzyżonymi włosami i
nieznacznym stanem zapalnym, nie
powodującym bliznowacenia i
trwałego wyłysienia.

• Objawy i przebieg: ogniska o powierzchni

złuszczającej się otrębiasto są zazwyczaj

drobne i liczne, z nierówno ułamanymi,

szarawymi włosami i licznymi czarnymi

punkcikami (pieńki włosów tkwiące w

skórze), co sprawia wrażenie włosów

przystrzyżonych, stąd nazwa „grzybica

strzygąca”.

• Przebieg jest przewlekły.

• Samowyleczenie- bez pozostawiania blizny-

może nastąpić po okresie pokwitania.

• Włosy odrastają całkowicie.

Rozpoznanie ustalamy na podstawie:
1.Występowania ognisk złuszczających, zwierających ułamane i
jakby ostrzyżone włosy,
2.Nieznacznego nasilenia objawów zapalnych,
3.Niestwierdzenia blizn i miejsc całkowicie pozbawionych
włosów,
4.Prawie wyłącznego występowania u dzieci przed okresem
pokwitania,
5.Badania mikroskopowego włosów i łusek na obecność grzyba
(wewnątrz włosowy układ zarodników) i hodowli, która ma
znaczenie rozstrzygające).

Rozpoznanie różnicowe:
1.Łupież zwykły (pityriasis simplex) różni się tym, że ogniska
złuszczania nie są ograniczone i nie ma zmian we włosach.
2.Łuszczyca (psoriasis) różni się występowaniem uwarstwionych
strupów i łusek; nie stwierdza się włosów ułamanych i
zmienionych. Pomocne jest stwierdzenie wykwitów
łuszczycowych w innym umiejscowieniu.
3.Łojotokowy wyprysk (eczema seborrhoicum) różni się
nawarstwieniem tłustych, łojotokowych strupów, większym
nasileniem objawów zapalnych i niewystępowaniem zmian we
włosach.
4.Łysienie plackowate (alopecia areata) różni się
niewystępowaniem złuszczania i zmian we włosach.

•Rozstrzyga badanie mikroskopowe włosa i wynik posiewu.

GRZYBICA DROBNOZARODNIKOWA

GRZYBICA DROBNOZARODNIKOWA

POWIERZCHOWNA OWŁOSIONEJ

POWIERZCHOWNA OWŁOSIONEJ

SKÓRY GŁOWY

SKÓRY GŁOWY

Tinea microsporica capitis superficialis

Tinea microsporica capitis superficialis

Definicja: są to ogniska złuszczające o stosunkowo
nieznacznym stanie zapalnym, z równo ułamanymi włosami.

Objawy i przebieg: ogniska są mniej liczne i większe niż w
grzybicy strzygącej. Włosy są równo ułamane na wysokości
kilkumilimetrów ponad powierzchnią skóry i otoczone
białoszarą pochewką, która jest dobrze widoczna po
wyciągnięciu włosa.

•Charakterystyczną cechą jest zielonkawa fluorescencja w
świetle lampy Wooda.

•Przebieg jest przewlekły . W przypadkach nie leczonych
zmiany z reguły ustępują samoistnie w okresie pokwitania.

Rozpoznanie ustala się na podstawie:
1.Występowania równo ułamanych włosów, zmian we
włosach oraz nieznacznych objawów zapalnych w
skórze,
2.Zielonkawej fluorescencji w świetle lampy Wooda,
3.Wykazania zewnątrz- i wewnątrz włosowych drobnych
zarodników
4.Hodowli

Rozpoznanie różnicowe:
1.Grzybica strzygąca (tinea trichophytica) różni się tym,
że włosy są na ogół ułamane na niejednakowym
poziomie, ogniska są zwykle liczniejsze, nie ma
fluorescencji w lampie Wooda.
2.Łupież zwykły (pityriasis simplex) różni się tym, że
zmiany są bardziej rozprzestrzenione, włosy są nie
zmienione, nie ma fluorescencji w lampie Wooda.

• Rozstrzyga badanie mikroskopowe włosa,
pobieranego najlepiej w świetle lampy Wooda, oraz
wynik hodowli.

ZAKAŻENIA

ZAKAŻENIA

DROŻDŻAKOWE

DROŻDŻAKOWE

Candidiasis

Candidiasis

(Candidosis)

(Candidosis)

ZAKAŻENIA

ZAKAŻENIA

DROŻDŻAKOWE

DROŻDŻAKOWE

Candidiasis (Candidosis)

Candidiasis (Candidosis)

Definicja: są to zmiany zapalne błon
śluzowych, skóry i paznokci o
rozmaitym obrazie klinicznym; w
przypadkach załamania odporności
mogą mieć charakter układowy.

Etiopatogeneza: patogenne znaczenie
ma głównie gatunek Candida albicans
oraz Pityrosporum furfur.

Czynniki usposabiające

• Drożdżaki są florą saprofityczną błon śluzowych i skóry, a

do zmian chorobowych dochodzi pod wpływem czynników:

• Wewnątrzustrojowych, takich jak cukrzyca, zaburzenia

żołądkowo- jelitowe, ciąża, otyłość, awitaminozy, leczenie

antybiotykami o szerokim zakresie działania na bakterie,

stan ogólnego wyniszczenia, immunosupresja (np. AIDS),

leczenie immunosupresyjne i kortykosteroidami

• Zewnątrz ustrojowych, takich jak mikrourazy i maceracja

naskórka, związane z moczeniem lub nadmierną

potliwością.

• Zakażenie drożdżakowe mogą mieć charakter zawodowy: u

praczek, pomywaczek, robotników przemysłu cukierniczego

i przetwórczo-owocowego.

KANDYDOZA BŁON ŚLUZOWYCH

KANDYDOZA BŁON ŚLUZOWYCH

Candidosis (candidiasis) mucosae

Candidosis (candidiasis) mucosae

Objawy i przebieg: są to białawe plamy, jakby nałożone na
błony śluzowe, przypominające ścięte mleko. Mogą one zlewać
się, zajmując rozległe powierzchnie.
Błony śluzowe wykazują wtedy ostry stan zapalny, czemu
towarzyszy ból i pieczenie.

Najczęstszym umiejscowieniem jest:

Jama ustna

Srom i pochwa

Jeśli zmiany dotyczą języka, śluzówka jego jest wygładzona, jeśli
zaś sromu i pochwy – pojawiają się upławy.
Zakażenie może być wystąpić w każdym wieku, jest jednak
szczególnie częste u chorych na cukrzycę i u kobiet w ciąży.
Drożdżakowe zakażenia sromu i pochwy oraz żołędzi są
nierzadko pierwszym objawem cukrzycy.

•Przebieg jest często nawrotowy.

Rozpoznanie różnicowe zmian w obrębie jamy
ustnej dotyczy:
1.Aft (aphtosis), które różnią się sadłowatymi ubytkami
z zapalnym obrzeżem.
2.Liszaja płaskiego (lichen planus), który różni się
drzewkowatym układem białawych wykwitów.
3.Leukoplakii (leukoplakia),która różni się głębszym
naciekiem i długotrwałym utrzymywaniem się zmian.

Rozpoznanie różnicowe zmian sromu dotyczy
zapalenia na tle zakażenia bakteriami, chlamydiami

.

KANDYDOZA WAŁÓW I PŁYTEK

KANDYDOZA WAŁÓW I PŁYTEK

PAZNOKCIOWYCH

PAZNOKCIOWYCH

Perionychia et onychia

Perionychia et onychia

candidamycetica. Candidiasis

candidamycetica. Candidiasis

unguium

unguium

Objaw i przebieg: w okresie wczesnym zmiany dotyczą głównie wałów
paznokciowych, które są obrzęknięte, silnie zaczerwienione i
bolesne, przy ucisku wydobywa się treść ropna. W zmianach
bardziej długotrwałych płytki stają się szaro żółtawobrunatne, tracą
połysk, ulegają przerostowi i rozwarstwieniu.
W drożdżycy brak hiperkeratozy pod paznokciowej, księżycowate ubytki,
płytka łamliwa i krucha
Rozpoznanie różnicowe w okresie ostrym dotyczy:
1.Zanokcicy bakteryjnej, która jest zwykle ograniczona do jednego palca
i ma znacznie ostrzejszy przebieg z dużą bolesnością.
2. Grzybicy paznokci (onychomycosis)
3. Łuszczycy paznokci (psoriasis unguium), która różni się głównie
zajęciem macierzy.

We wszystkich odmianach zakażeń drożdżakowych rozstrzygają
wyłącznie posiewy, gdyż stwierdzenie pojedynczych drożdżaków w
preparatach bezpośrednich nie ma znaczenia diagnostycznego.

ŁUPIEŻ PSTRY

ŁUPIEŻ PSTRY

Pityriasis versicolor

Pityriasis versicolor

Definicja: jest to powierzchowne zakażenie naskórka, cechujące się
żółtobrunatnymi plamami, umiejscowionymi głównie na klatce
piersiowej.

Etiopatogeneza: czynnikiem wywołującym jest drożdżak Pityrosporum
fur-fur (Malassezia), zwanym również Pityrosporum ovale or orbiculare.

•Czynnikiem sprzyjającym zakażeniu jest osobnicza podatność skóry.
Schorzenie jest bardzo rzadkie u dzieci.

Objawy i przebieg: są to plamy lekko złuszczające się, różowe lub
żółtobrunatne, zazwyczaj liczne, o nieregularnych zarysach. Złuszczanie
powierzchni ma charakter otrębiasty, plamy uwidaczniają się po
posmarowaniu nalewką jodową.
W lampie Wooda wykazują żółtawą lub ceglastą fluorescencję.

Umiejscowieniem najczęstszym jest klatka piersiowa oraz cały tułów,
szyja i owłosiona skóra głowy.

•Pod wpływem promieni słonecznych powstają odbarwienia w
miejscach grzybicy, z przebarwieniem skóry otaczającej co
stwarza obraz przypominający bielactwo nabyte (vitilligo).

•Jest to związane z wytwarzaniem przez Malassezia furfur
czynników hamujących melanogenezę, m.in. Kwasu
azelainowego (azelaic acid)

•Okres trwania jest wieloletni. Objawy podmiotowe nie
występują.

•Zakaźność nawet dla najbliższego otoczenia jest nieznaczna.
Zakażeniu sprzyja obniżenie odporności; bardzo rozległe zmiany
obserwuje się w przypadkach immunosupresji, szczególnie w
AIDS. Przewlekaniu się zakażenia i nawrotom sprzyja nadmierne
pocenie się.

•Fazą zejściową z odbarwione plamy jest to faza zejściowa
grzyba bardzo trudna do wyleczenia

Rozpoznanie ustala się na podstawie:
1.Żółtobrunatnego zabarwienia plam
2.Powierzchniowego złuszczania
3.Umiejscowienia głównie w obrębie klatki piersiowej;
rozpoznanie potwierdza badanie Wooda i badanie
mikroskopowe.

Rozpoznanie różnicowe:
1.Wyprysk łojotokowy (eczema seborrhoicum),
związany również z zakażeniem Pityrosporum, różni
się: stanem zapalnym, często z objawami
wysiękowymi, zajmowaniem głównie okolic
łojotokowych, zlewnym charakterem zmian.
2.Bielactwo nabyte (vitiligo) różni się wyraźniejszym
przebarwieniem na obwodzie, niewystępowaniem
złuszczania na powierzchni plam odbarwionych,
częstym zajmowaniem okolic odsłoniętych;
rozstrzyga stwierdzenie ognisk pierwotnych łupieżu
pstrego.
3.Bielactwo kiłowe (leucoderma syphiliticum) różni się
bardziej regularnym kształtem i wielkością i
odbarwień tworzących siateczkę, umiejscowieniem
głównie w okolicy karku, dodatnimi odczynami
serologicznymi.

O rozpoznaniu rozstrzyga badanie mikologiczne.

Rys. Łupież pstry

LECZENIE GRZYBIC

LECZENIE GRZYBIC

Leki przeciwgrzybicze

Leki przeciwgrzybicze należą do 3 podstawowych grup:
1.azolowe(imidazolowe)
2.Alliloaminowe (naftifina i terbinafina)
3.Polienowe (amfoterycyna B , nystatyna)
4.Inne do których zalicza się również grizeofulwinę

Leki azolowe
Spośród leków tej grupy znaczenie w leczeniu miejscowym
mają leki imidazolowe:
1% mikonazol
1% ekonazol(Pevaryl)
1-2% klotrimazol (Canesten)
1% bifonazol (Mycospor)

•Nowe preparaty imidazolowe mogą być stosowane doustnie i
mają najsilniejsze działanie przeciwgrzybicze.

Ketokonazol (Nizoral)

•Wprowadzenie ketokonazolu i jego dalszych generacji
(itrakonazol) stanowi istotny postęp w leczeniu grzybic skóry i
grzybic układowych. Lek ten uszkadza błony komórkowe
grzybów, a więc ma działanie grzybobójcze, nie uszkadza
natomiast błon komórkowych komórek gospodarza. Działa na
wszystkie dermatofity i drożdżaki.

•W zakażeniach dermatofitami wyleczenie przy stosowaniu
dawki 200 mg dziennie uzyskuje się w znacznej części
przypadków, a w ok. 20% poprawę. Leczenie grzybic skóry
owłosionej trwa kilka miesięcy, grzybicy skóry gładkiej ok.2
tygodni, a paznokci ok. 6 miesięcy.

•Zakażenia drożdżakowe pochwy i skóry również stanowią
wskazanie do leczenia ketokonazolem, aczkolwiek dalsze
pochodne (flukonazol) mają znacznie silniejsze działanie w
stosunku do grzybów drożdżopochodnych.

Objawy uboczne : polegaja na hepatotoksyczności oraz
przejściowym działaniu antyandrogennym (spadek potencji
seksualnej). Z innych objawów ubocznych należy wymienić
wymioty, bóle głowy, biegunki.

•Lek nie powinien być podawany kobietom ciężarnym i
karmiącym matkom.

Itrakonazol- postępem w leczeniu grzybic było
wprowadzenie pochodnej ketokonazolu – itrakonazolu,
który wykazuje silniejsze działanie grzybobójcze , a
znacznie mniejsze właściwości toksyczne.
Dawkowanie: 100 mg dziennie w grzybicy skóry , 200
mg dziennie w grzybicy paznokci; w grzybicy paznokci 3
miesięcznie podawanie leku powoduje 50-70%
wyleczeń.
Szczególne znaczenie ma itrakonazol w leczeniu grzybic
w związku z dłuższym utrzymywaniem się w tkankach
skeratynizowanych, co stwarza możliwość zastosowania
terapii pulsowej, przydatnej głównie w przypadku
grzybicy paznokci.

Polega ona na podawaniu leku w dawce 400mg dziennie w
ciągu 1 tygodnia w miesiącu i powtarzaniu takich kursów 3
lub 4 krotnie. Wyleczenie grzybicy paznokci stóp uzyskuje
się w ponad 70%. Metoda ta jest tak skuteczna dzięki
wielomiesięcznemu utrzymywaniu się itrakonazolu w płytce
paznokciowej. Pozwala na kilkakrotne zmniejszenie ogólnej
ilości podawanego leku i nie jest obciążona ubocznymi
objawami.

Flukonazol- z innych pochodnych imidazolowych do
wewnętrznego stosowania lekiem szczególnie skutecznym w
drożdżycach i wielokrotnie silniejszym w działaniu niż
ketokonazol okazał się flukonazol (Diflucan). Flukonazol daje
najlepsze wyniki w leczeniu kandydozy błon śluzowych jamy
ustnej i pochwy. Dawka dzienna wynosi zazwyczaj 50mg
dziennie, a okres leczenia- średnio 18 dni (7-30 dni ). W
drożdżycy pochwy dawka jednorazowa wynosi 150 mg.
Flukonazol nie wpływa na stężenie kortyzolu i testosteronu,
a dobra penetracja do tkanek wypływa na szybką
dystrybucję leku. Znajduje zastosowanie w leczeniu
grzybicy paznokci rąk i stóp, w dawkach 150-300mg
dziennie jeden raz w tygodniu, aż do wyleczenia.

Leki alliloaminowe
Głównym przedstawicielem leków z grupy alliloamin jest
terbinafina (Lamisil), która ma działanie grzybobójcze w
stosunku do dermatofitów, a fungistatyczne w stosunku do
drożdżaków i pleśniowców. Działanie to polega na hamowaniu
syntezy ergosterolu w błonie komórkowej grzybów. Przy
podawaniu 250 mg dziennie uzyskuje się do 90% wyleczeń w
grzybicy skóry gładkiej i ok. 50-70% w grzybicy paznokci
(okres leczenia w grzybicy paznokci stóp powinien wynosić ok.
3-4 miesięcy)

Leki polienowe
Nystatyna- jest stosowana w zakażeniach drożdżakowych.
Amfoterycyna B - jest wskazana w przypadkach grzybic
układowych (podawanie doustne powoduje mniej objawów
toksycznych niż dożylne, które jest jednak bardziej skuteczne).
Oba te leki mogą być stosowane również miejscowo: nystatyna
w zawiesinie, kremie, maści lub zasypce a amfoterycyna B w
3% zawiesinach lub maściach.

LECZNIE GRZYBICY SKÓRY, WŁOSÓW I PAZNOKCI

LECZNIE GRZYBICY SKÓRY, WŁOSÓW I PAZNOKCI

Wskazania do leczenia ogólnego istnieją w przypadkach:

 wieloogniskowej grzybicy powierzchniowej skóry owłosionej

Rozległych zmian na skórze gładkiej, niezależnie od rodzaju
grzyba wywołującego, szczególnie w przypadku grzybicy
przewlekłej skóry.

Długotrwałej grzybicy hiperkeratotycznej stóp i rąk wywołanej
grzybem Trichophyton rubrum

Grzybicy paznokci dotyczącej co najmniej kilka palców.
Grzybica paznokci w związku z wprowadzeniem leczenia
ogólnego i silnych środków przeciwgrzybiczych do miejscowego
stosowania nie wymaga obecnie chirugicznego usuwania płytek
paznokciowych.

Wskazania do leczenia wyłącznie miejscowego:

Pojedyncze ogniska grzybicy odzwierzęcej, niezależnie od ich
lokalizacji, oraz grzybicy powierzchniowej skóry gładkiej.

Grzybica stóp, szczególnie odmiana wyprzeniowa i potnicowa,
wymaga długotrwałego leczenia i profilaktycznego stosowania
pudrów przeciwgrzybicznych.

LECZENIE ZAKAŻEŃ

LECZENIE ZAKAŻEŃ

DROŻDŻAKOWYCH

DROŻDŻAKOWYCH

Zakażenia ograniczone mogą być leczone wyłącznie
miejscowo.
W zakażeniach rozległych, długotrwałych lub układowych
poza leczeniem miejscowym podajemy również leki ogólne:
pochodne ketokonazolu, zwłaszcza
flukonazol,amfoterycynę B i inne.

LECZENIE ŁUPIEŻU PSTREGO

LECZENIE ŁUPIEŻU PSTREGO

Nowoczesne leki stosowane doustnie, głównie ketokonazol w dawkach 400mg
2 razy tygodniowo (800mg) lub itrakonazol w dawkach 200mg dziennie w ciągu
7 dni albo 400 mg dziennie w ciągu 2-3 dni, lub też flukonazol (jednorazowa dawka
400mg), okazały się bardzo skuteczne i wypierają dawniej stosowane metody,
takie jak 40% tiosiarczan sodowy i 1% siarczek selenu. Leczenie miejscowe
szamponem Nizoral i innymi lekami przeciwgrzybiczymi powinno być zawsze
prowadzone jednocześnie w obrębie zmian skórnych i skóry owłosionej głowy, gdyż
w przeciwnym wypadku jest to stałe źródło nadkażenia Pityrosporum. Konieczne
jest również odkażanie bielizny.