1
KATEGORIE PRODUKCJI
KATEGORIE PRODUKCJI
I
I
DOCHODU
DOCHODU
W
W
GOSPODARSTWIE ROLNYM
GOSPODARSTWIE ROLNYM
2
Kategorie produkcji
Kategorie produkcji
Produkcja globalna
Produkcja końcowa brutto
Produkcja końcowa netto
Produkcja czysta
Produkcja towarowa
Nadwyżka bezpośrednia
3
Kategorie produkcji i dochodu w
gospodarstwie
4
Produkcja globalna
Produkcja globalna
– suma wartości
produkcji wytworzonej we wszystkich
działach produkcji w gospodarstwie
(wyrażona w zł/ha UR, JZ/ha UR
wyrażona w zł/ha UR, JZ/ha UR
)
5
Produkcja globalna (PG)
Produkcja globalna (PG)
Do produkcji globalnej będziemy zaliczać:
W produkcji roślinnej - plony główne i uboczne
roślin,
W produkcji zwierzęcej - mleko, wełnę, jaja,
żywiec wołowy i wieprzowy, zwierzęta
hodowlane,
Produkty przetwórstwa rolniczego,
Wpływy za świadczone usługi mechanizacyjne.
6
Produkcja globalna zostaje wytworzona w
Produkcja globalna zostaje wytworzona w
rezultacie ponoszenia przez gospodarstwo
rezultacie ponoszenia przez gospodarstwo
nakładu globalnego, który obejmuje:
nakładu globalnego, który obejmuje:
obrót wewnętrzny
obrót wewnętrzny
czyli materiały wyprodukowane w
gospodarstwie i jednocześnie zużyte w nim
na cele produkcyjne (materiał siewny i
sadzeniaki, pasze własne, obornik itp.),
zakupione artykuły do produkcji rolnej
zakupione artykuły do produkcji rolnej
pochodzenia rolniczego
pochodzenia rolniczego
(zakupiony materiał siewny i sadzeniaki,
zakupione pasze, zakupiony inwentarz itp.),
7
zakupione artykuły do produkcji rolnej
zakupione artykuły do produkcji rolnej
pochodzenia nierolniczego
pochodzenia nierolniczego
(nawozy mineralne, środki ochrony roślin, nośniki
energii, części wymienne itp.),
amortyzację środków trwałych
amortyzację środków trwałych
(budynki, ciągniki i maszyny rolnicze itp.),
opłatę pracy żywej
opłatę pracy żywej
w tym umowne wynagrodzenie za pracę
gospodarza i jego rodziny.
8
Produkcja czysta (PC)
Produkcja czysta (PC)
Produkcja czysta
Produkcja czysta
jest wartością nowo wytworzoną
w procesie produkcji, przede wszystkim
uzyskaną dzięki nakładom pracy żywej.
Produkcję czystą
Produkcję czystą
obliczamy odejmując od
obliczamy odejmując od
produkcji globalnej wartość wszystkich
produkcji globalnej wartość wszystkich
nakładów materialnych.
nakładów materialnych.
9
Produkcja towarowa
Produkcja towarowa
to suma wartości produkcji
gospodarstwa (przedsiębiorstwa)
sprzedana lub przeznaczona do
sprzedaży w danym okresie
(roku).
10
Produkcja końcowa brutto
Produkcja końcowa brutto
(finalna, gotowa) – przedstawia
wielkość produkcji, która w wyniku
zakończenia cyklu produkcyjnego
może być sprzedana, spożyta przez
gospodarującego, może służyć jako
naturalna opłata pracy lub jako
akumulacja w gospodarstwie;
to
to
produkcja globalna pomniejszona
produkcja globalna pomniejszona
o obrót wewnętrzny
o obrót wewnętrzny
11
Nadwyżka bezpośrednia
Nadwyżka bezpośrednia
wartość produkcji potencjalnie
towarowej uzyskana w ciągu
roku
z 1 ha uprawy lub od jednego
zwierzęcia pomniejszona o
koszty bezpośrednie poniesione
na wytworzenie tej produkcji.
12
Koszty bezpośrednie
Koszty bezpośrednie
można je bezwzględnie przypisać określonej
działalności,
ich wielkość ma proporcjonalny związek ze
skalą produkcji,
mają bezpośredni wpływ na wielkość (wartość
produkcji).
Podstawowymi kosztami bezpośrednimi
Podstawowymi kosztami bezpośrednimi
są w produkcji roślinnej: nasiona,
są w produkcji roślinnej: nasiona,
nawozy, środki ochrony roślin, a w
nawozy, środki ochrony roślin, a w
produkcji zwierzęcej: pasze i środki
produkcji zwierzęcej: pasze i środki
weterynaryjne.
weterynaryjne.
13
Kategorie dochodu
Kategorie dochodu
Dochód globalny
Dochód czysty
Dochód rolniczy
Dochód osobisty
Zysk rolniczy
14
Dochód globalny
Dochód globalny
równa się produkcji czystej
wytworzonej w gospodarstwie.
Suma wyprodukowanej produkcji
czystej w skali kraju stanowi
produkt krajowy brutto.
15
Dochód czysty
Dochód czysty
jest wynikiem pomniejszenia
produkcji czystej o
wynagrodzenie najemnej siły
roboczej i umowne
wynagrodzenie za pracę rolnika
oraz jego rodziny.
16
Dochód rolniczy
Dochód rolniczy
jest wynikiem pomniejszenia
produkcji czystej o
wynagrodzenie najemnej siły
roboczej, podatki, ubezpieczenia
oraz zapłacone odsetki od
długów.
17
Dochód osobisty
Dochód osobisty
to dochód rolniczy powiększony
o dochody z zewnątrz (dochody z
pracy najemnej, rent, emerytur
itp.)
18
Dochód czysty pomniejszymy
o opłaty i świadczenia stałe
(podatki, ubezpieczenia, odsetki
i oprocentowanie z rentą
gruntową) daje zysk
zysk
rolniczy
rolniczy
.