Temperatura

Temperatura wód powierzchniowych

zależy od:



Ich pochodzenia



Strefy klimatycznej



Pory roku



Od dopływu

ścieków

przemysłowych i

miejskich

Temperatura

Wzrost

temperatury

powoduje

zmniejszenie ilości rozpuszczonego tlenu,
zwiększenie

biologicznego

zapotrzebowania na tlen, przyspieszenie
procesów

chemicznych

oraz

mikrobiologicznych.

Temperatura wody ma duży wpływ na współistnienie
organizmów wodnych oraz przebieg procesów fizycznych,
chemicznych i biologicznych zachodzących w wodach.

Temperatura

Stratyfikacja termiczna wody w

jeziorze:

• Temperatura wody obniża się w kierunku

od powierzchni zwierciadła wody do dna w
jeziorze i tworzy trzy warstwy (układ letni):

• Epilimnion – górna warstwa mieszana, o

dość wyrównanej temperaturze

• Metalimnion – warstwa przejściowa
• Hypolimnion– dolna warstwa, ok. 4°C

Przezroczystość

Przezroczystość jest to

wskaźnik który określa

zdolność przepuszczania

promieni świetlnych przez

warstwę wody. O stopniu

przezroczystości decyduje

ilość występujących w wodzie

zdyspergowanych cząsteczek

koloidalnych lub zawiesin.

Przezroczystość mierzy się

krążkiem Secchiego .

Barwa

• Wpływa ona na

przezroczystość.

• Barwa wynika z obecności w

wodzie rozpuszczonych
substancji mineralnych
(jonów żelaza czy manganu)
lub substancji organicznych,
np. związków humusowych.

• Wpływa na pochłanianie

promieniowania słonecznego,
przez co kształtuje się
pionowy gradient termiczny.

pH

Odczyn wód naturalnych waha się w granicach pH 4

- 9 i zależy od wielu czynników:

•

Zawartości węglanów,

wodorowęglanów i dwutlenku węgla

•Charakteru podłoża glebowego,
które może zawierać związki o
charakterze kwaśnym lub
zasadowym

• Zanieczyszczeń ściekami

•Opadów atmosferycznych, które
mogą powodować wzrost stężeń
słabych i mocnych kwasów w
wodach.

pH

Odczyn wody ma duże znaczenie dla
organizmów żywych i przebiegu
procesów biochemicznych oraz
przemysłowego użytkowania wody. W
wodach

zbyt kwaśnych lub zbyt

zasadowych zamiera życie
biologiczne.

Niskie pH wody

przyspiesza wymywanie metali
ciężkich z osadów dennych. Wody o
odczynie kwaśnym mają właściwości
korozyjne.

Przewodnictwo

Przewodnictwo elektrolityczne wody jest możliwe
dzięki obecności w niej jonów pochodzących ze
zdysocjowanych cząsteczek soli, zasad i kwasów.

Główną rolę w przewodnictwie odgrywają
jony dodatnie (kationy) wapnia, magnezu,
sodu i potasu oraz ujemne jony (aniony)
chlorkowe, siarczanowe, wodorowęglanowe i
azotanowe. Jednostką przewodnictwa jest
mS/cm.

Przewodnictwo

Wody powierzchniowe w
Polsce charakteryzują
się najczęściej
przewodnictwem
mieszczącym się w
zakresie od 100 do 500
mS/cm.

Przewodnictwo jest często używane jako
pierwszy wskaźnik mineralizacji i
zanieczyszczenia wody.

Tlen

• Tlen w wodzie pochodzi z dwóch źródeł:

– z atmosfery
– z produkcji pierwotnej zachodzącej w wodzie
Rozpuszczaniu tlenu sprzyja niska temperatura

i mieszanie wód.

Jest niezbędny do życia organizmom żywym,

bierze udział w procesie samooczyszczania
mineralizując substancje organiczne przy
udziale bakterii.

Tlen

Ilość tlenu w
wodzie określa
się w
jednostkach
wagowych
(mg/l), lub jako
względne
nasycenie
tlenem (%).

Chlorofil a

Zielony barwnik biorący

udział w procesie
fotosyntezy u
autotrofów,
zlokalizowany w
chloroplastach. Energia
świetlna pochłaniana
przez chlorofil warunkuje
fotosyntezę.

• Na podstawie chlorofilu

a ocenia się warunki
rozwoju fitoplanktonu.

BZT5

Proces samooczyszczania wód zanieczyszczonych

substancją organiczną polega na utlenianiu substancji

organicznych przy współudziale mikroorganizmów

tlenowych.

Podczas tego procesu wymagany jest

dopływ tlenu.

Zapotrzebowanie na ten tlen określa się

mianem

biologicznego zapotrzebowania na tlen (BZT).

Parametr

BZT5

określa ile

tlenu zostało by zużyte do
mineralizacji substancji
organicznej w warunkach
nieograniczonej jego
dostawy przez 5 dni
ponieważ wtedy te procesy
zachodzą najintesywniej.

ChZT

Chemiczne zapotrzebowanie na tlen

jest to parametr używany do oceny
stanu wody lub ścieków,
interpretowany jako ilość tlenu
potrzebna do utlenienia zawartych
związków organicznych i
nieorganicznych. Utlenianie odbywa
się za pomocą silnych związków
utleniających takich jak dwuchromian
potasu.
BZT jest częścią ChZT, a ich
proporcja jest istotną wskazówką
odnośnie biodegradowalności
ścieków.

Fosfor

Źródła fosforu w wodzie:
• Wietrzenie i rozpuszczanie minerałów, erozja

gleby, opady atmosferyczne, spływy
powierzchniowe, nawozy fosforowe, fosforany w
środkach piorących, ścieki komunalne.

Fosfor, który trafia do zbiornika wodnego, krąży

między poszczególnymi warstwami wody w
rozmaity sposób, co jest zależne od typu
miktycznego jeziora i od jego stanu troficznego.

Fosfor

Pojawienie

się

w

wodzie

dodatkowych

ilości

fosforu

(pochodzących

głównie

ze

spływów powierzchniowych z
pól) powoduje intensyfikację
przebiegu

fotosyntezy,

nadmierny

wzrost

ilości

biomasy w wodzie i zakłócenie
naturalnej

równowagi

(eutrofizację).

Fosfor jest uznawany za

najważniejszy z biogenów !!!

Azot

• Źródłem azotu w wodzie w naturalnym

zbiorniku wodnym jest azot
atmosferyczny, który dostaje się do niej
poprzez wiązanie go przez bakterie i
niektóre gatunki sinic.

• Azot pochodzi również z nawozów

azotowych czy ścieków miejskich .

Jest on podobnie jak fosfor w

większości magazynowany w osadach
dennych.
W zależności od warunków tlenowych
dochodzi do jednego z dwóch
fundamentalnych procesów związanych
z przemianami azotu w wodzie – przy
obecności tlenu zachodzi nitryfikacja,
natomiast w przypadku jego braku –
denitryfikacja.

Formy Azotu



Amoniak (

NH

3

) oraz jony amonowe(

NH

4+

)



Azotyny (

NO

2-

)



Azotany(

NO

3-

)



Azot (

N

2

)

Dziękujemy za uwagę