Spółki kapitałowe
Akcyjne
Z Ograniczoną
Odpowiedzialnością
(ZO.O.)
Spółka kapitałowa
podmiot prawa handlowego zdefiniowany w
ustawie Kodeks spółek handlowych. Grupuje
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i
akcyjne, a więc posiadające kapitał zakładowy
jako najważniejszy element będący podstawą ich
utworzenia oraz zwalniające z pewnymi
wyjątkami udziałowców/akcjonariuszy z
odpowiedzialności osobistej za zobowiązania tych
spółek.
Cechy określone ustawowo:
posiadanie kapitału zakładowego (z tym że w jednym z
rodzajów spółek osobowych - komandytowo-akcyjnych
- kapitał taki występuje)
posiadanie osobowości prawnej
posiadanie zgromadzonego majątku odrębnego od
majątków osobistych wspólników lub akcjonariuszy
ponoszenie przez spółkę odpowiedzialności za
zobowiązania całym swym majątkiem
ograniczenie - z wyjątkiem zobowiązań
podatkowych - takiej odpowiedzialności wspólników
lub akcjonariuszy z majątku osobistego do
wysokości wniesionego udziału w kapitale
zakładowym
wyłączenie wspólników lub akcjonariuszy z
bezpośredniego prowadzenia spraw spółki
umowne ustalenie dla wspólników lub akcjonariuszy
ich praw i obowiązków wobec spółki
Porównanie
SPÓŁKA ZO.O.
SPÓŁKA AKCYJNA
Założyciele
Jedna lub więcej
osób
Jedna lub więcej
osób
Kapitał mini.
Kapitał zakładowy
50 000 zł
Kapitał akcyjny
500 000 zł
Podstawa
zawiązania
Umowa spółki lub
akt założycielski
(notarialny)
Statut (akt
notarialny)
Cechy spółek kapitałowych
Zarząd
Sp. ZO.O.
Sp. Akcyjna
Członkowie
1 lub więcej
1 lub więcej
Ustanowiony
przez...
Wspólników
uchwałą
Walne
Zgromadzenie
Akcjonariuszy
Kadencja
Brak
Maks. 5 lat
Odwołany może
być...
W każdej chwili
W każdej chwili
Rada nadzorcza
Sp. ZO.O.
Sp. Akcyjna
Musi być gdy...
Kap. zakładowy jest
większy niż 500 tys.
zł a wspólników
więcej niż 25
Zawsze
Członkowie
Min. 3
Min. 3
ustanawiają
Wspólnicy –
uchwałą
Walne
Zgromadzeni
e
Akcjonariusz
y
Kadencja
Rok
Maks. 5 lat
Nadzór
Indywidualnie
zbiorowo
Zgromadzeni
e
Sp. ZO.O.
Sp. Akcyjna
Zwołuje
Zarząd
Rada nadzorcza
Upoważnieni
przez sąd
wspólnicy
Zarząd
Rada nadzorcza
Upoważnieni
przez sąd
akcjonariusze
1 głos przypada
na
100 zł udziału
1 akcję
&
AKCYJNA
Z O.O
Powstawanie spółki
Etapy powstawania omawianych spółek są takie same.
Do powstania spółki z o.o. niezbędne jest zawarcie
umowy spółki w formie aktu notarialnego.
Proces powstawania spółki akcyjnej jest bardziej
sformalizowany. W tym przypadku umowa spółki
obejmuje statut oraz oświadczenia woli założycieli tj.
zgodę na zawiązanie spółki akcyjnej i brzmienie statutu,
zgodę na objęcie akcji przez założycieli lub łącznie z
osobami trzecimi. Oświadczenia te muszą być zawarte w
jednym lub kilku aktach notarialnych. Ponadto w aktach
tych należy wymienić osoby obejmujące akcje, liczbę i
rodzaj akcji objętych przez akcjonariuszy, ich wartość
nominalną , cenę emisyjną a także terminy wpłat.
Wkład wspólników na kapitał
zakładowy
Zarówno w przypadku spółki z o.o. i spółki akcyjnej wspólnicy
zobowiązani są do wniesienia wkładów na pokrycie całego
kapitału zakładowego.
W spółce z o.o. wspólnicy obowiązani są dokonać tego jeszcze
przed rejestracją spółki, a do zgłoszenia do sądu rejestrowego
należy załączyć oświadczenie, że wkłady na pokrycie kapitału
zakładowego zostały w całości wniesione. W przypadku
spółki akcyjnej cały kapitał zakładowy nie musi być pokryty
przed rejestracją spółki.
Podwyższenie kapitału zakładowego w przypadku spółki z o.o.
jest dopuszczalne na mocy dotychczasowych postanowień
umowy spółki, jeżeli umowa przewiduje taką możliwość.
W spółce akcyjnej podwyższenie zawsze wiąże się ze zmianą
umowy spółki.
Prawa wspólników – z o.o
wspólnicy reprezentujący co najmniej jedną dziesiątą
kapitału zakładowego mogą zgłosić do sądu rejestrowego
żądanie wyznaczenia podmiotu uprawnionego do
badania sprawozdań finansowych w celu zbadania
rachunkowości i działalności spółki,
wspólnicy reprezentujący co najmniej jedną dziesiątą
kapitału zakładowego mogą żądać zwołania
nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników oraz
umieszczenia określonych spraw w porządku obrad
najbliższego zgromadzenia wspólników.
Umowa spółki może przewidywać to uprawnienie dla
mniejszej liczby wspólników pod warunkiem, że
reprezentują oni więcej niż połowę kapitału zakładowego,
a wszyscy pozostali wspólnicy są pozwani.
Akcyjna
tak samo jak w spółce z o.o. przedstawia się prawo
akcjonariuszy do zwołania nadzwyczajnego zgromadzenia
wspólników i umieszczenia w porządku obrad najbliższego
zgromadzenia określonych spraw,
akcjonariusze reprezentujący jedną dziesiątą kapitału
zakładowego na walnym zgromadzeniu mogą wystąpić z
wnioskiem o sprawdzenie listy obecności wspólników na
tym zgromadzeniu przez specjalną komisję,
reprezentowanie na walnym zgromadzeniu co najmniej
połowy kapitału zakładowego uprawnia to zgromadzenie do
umorzenia akcji zwykłą większością głosów, podwyższenie
kapitału zakładowego w oparciu o kapitał docelowy wymaga
obecności akcjonariuszy reprezentujących co najmniej
połowę kapitału zakładowego
akcjonariusze reprezentujący co najmniej połowę kapitału
zakładowego powinni być obecni przy podejmowaniu uchwały
walnego zgromadzenia w celu zapobieżenia rozwiązaniu spółki,
akcjonariusze reprezentujący co najmniej jedną piątą część
kapitału zakładowego mogą wystąpić z wnioskiem o dokonanie
wyboru rady nadzorczej przez najbliższe walne zgromadzenie
mimo, że statut spółki stanowi inaczej,
akcjonariusze mniejszościowi mogą być usunięci ze spółki.
Akcje akcjonariuszy mniejszościowych mogą być wykupione na
podstawie uchwały walnego zgromadzenia o przymusowym
wykupie przez nie więcej niż 5 akcjonariuszy posiadających
łącznie nie mniej niż 95% kapitału zakładowego.