WYK üAD DLA STOM konspekt

background image

Stany nagłe w gabinecie
stomatologicznym

Ewa Raniszewska

Katedra Medycyny Ratunkowej GUMed

background image

erani@gumed.edu.pl

2

Podstawy prawne

Niezależnie od miejsca, w którym
przeprowadzane są zabiegi
stomatologiczne w znieczuleniu,
obowiązują te same kryteria
postępowania i zabezpieczenia

Nadrzędna sprawa –
bezpieczeństwo pacjenta

background image

erani@gumed.edu.pl

3

Taca reanimacyjna

Leki ratujące życie powinny znajdować
się na jednej tacy, wyraźnie
oznakowane.
(regularne sprawdzanie terminu
ważności
i zawartość tacy )

UWAGA:

Nie wyrzucaj ampułek po lekach podanych w
trakcie akcji ratunkowej dopóki nie odnotujesz
tego w dokumentacji ( dla celów sądowo-
lekarskich)

Oznakuj odpowiednio strzykawki z
przygotowanymi roztworami leków do
wstrzyknięć

background image

erani@gumed.edu.pl

4

Taca reanimacyjna

Adrenalina

Atropina

Amiodaron/Cordarone

Lignocaina

Magnesium sulfuricum

Dwuwęglany

Dostęp do tlenu

TLEN zawsze w stanach zagrożenia

życia bez względu na przyczynę

background image

erani@gumed.edu.pl

5

Wykaz leków stosowanych w
stanach nagłych

Leki p/histaminowe:

Quamatel/cymetydyna iv

Ranigast /ranitydyna

Leki p/zapalne, p/uczuleniowe

Hydrocortizon

Dexaven

Fenicort

Fenistil

background image

erani@gumed.edu.pl

6

Leki rozszerzające oskrzela

Berotec

Salbutamol

Aminophyllina

Leki stosowane w chorobie
wieńcowej

Nitrogliceryna – spray, tabl

Aspiryna p.o.

Wykaz leków stosowanych w
stanach nagłych

background image

erani@gumed.edu.pl

7

Leki p/drgawkowe, anksjolityki

Diazepam

Magnesium sulfuricum

Inne:

Furosemid

Glukagon

20% glukoza

Wykaz leków stosowanych w
stanach nagłych

background image

erani@gumed.edu.pl

8

Omdlenie i utrata
przytomności

Najczęściej – wynik hipotonii ortostatycznej
lub odruchu wazo-wagalnego

U OK.2% PACJENTÓW STOMATOLOGICZNYCH

Krótkotrwała samoistnie przemijająca utrata
przytomności spowodowana nagłym spadkiem
przepływu mózgowego

Różne czynniki etiologiczne

background image

erani@gumed.edu.pl

9

Omdlenie zwykłe

Odruch
wazowagalny

hipotensja

długotrwałe
zmęczenie

emocja

upał

ból

leki

Prodromy :

głębokie
westchnienia,

czkawka,

bladość skóry,

pocenie,

ślinotok

nudności, wymioty

niepokój

background image

erani@gumed.edu.pl

10

Omdlenie zwykłe , objawy

Całkowita lub częściowa utrata
świadomości,

obniżenie RR

zwolnienie tętna

spłycenie, zwolnienie oddechu

trwa krótko

samoistnie odwracalna, zachowane
odruchy

background image

erani@gumed.edu.pl

11

Krótkotrwała utrata świadomości

pochodzenia sercowego









Przyczyny - zaburzenia
przewodnictwa i rytmu serca,
napadowy częstoskurcz, wady serca (
zwężenie ujścia tętnicy głównej),
nadciśnienie płucne, niewydolność
m. sercowego.

background image

erani@gumed.edu.pl

12

Postępowanie w omdleniu

Zmiana pozycji pacjenta/obniżenie
głowy i tułowia

Zabezpieczenie drożności dróg
oddechowych

Ewentualnie tlenoterapia

Postępowanie sprawne,
zdecydowane, bez nadmiernych
emocji ze strony personelu
leczącego

background image

erani@gumed.edu.pl

13

Nagłe stany
kardiologiczne

Komorowe zaburzenia rytmu

Czynniki sercowe :

Choroba niedokrwienna serca

Niewydolność serca o różnej
etiologii

Kardiomiopatie

Zapalenie mięśnia sercowego

Wady serca

background image

erani@gumed.edu.pl

14

Choroba wieńcowa

Stabilna

Niestabilna – Ostry Zespół Wieńcowy

Zawał m. sercowego

:

Charakterystyczne bóle zamostkowe,
ból nie ustępujący w spoczynku,
zażyciu NTG, duszność, bladość,
zlewne poty, zaburzenia rytmu serca,
hipotensja, niewydolność krążenia.

background image

erani@gumed.edu.pl

15

Ostry Zespół Wieńcowy-
natychmiast lecz

“MONA”

Morfina / ewent. inne analgetyki

Tlen (oxygen)

Nitrogliceryna (podjęzykowo -
tabletka lub aerozol), tylko jeżeli
chory przyjmuje

Aspiryna 300 mg doustnie

background image

erani@gumed.edu.pl

16

Inne stany nagłe

Czynniki poza-sercowe :

Choroby układowe

Zaburzenia metaboliczne i elektrolitowe

Stosowane leki i używki

Choroby układu nerwowego

Choroby jamy brzusznej

Zabiegi diagnostyczno-terapeutyczne

background image

erani@gumed.edu.pl

17

Zaburzenia przytomności

wg. Prof.Prusińskiego

Piorunujące- uraz głowy, rażenie
prądem,zatrucia, NZK,krwotok
śródczaszkowy

Przemijające - omdlenie,zespół zatoki
szyjnej,zaburzenia czynności serca,
napad padaczkowy,wstrząśnienie
mózgu

Długotrwałe

background image

erani@gumed.edu.pl

18

Zespół zatoki szyjnej

Nadmierna wrażliwość receptorów
zatoki szyjnej - obrót głowy,odgięcie ,
ucisk

u mężczyzn 50-70 rok

występowanie rodzinne

zwolnienie czynności serca , hipotensja

postać mózgowa

background image

erani@gumed.edu.pl

19

Udar mózgu

Udar niedokrwienny (80%)

Udar krwotoczny

( krwotok podpajęczynówkowy)

Charakter nagły

Objawy : ból głowy, zaburzenia świadomości,
zaburzenia widzenia, zaburzenia
neurologiczne

osłabienie mięśni,niedowłady , porażenia
zaburzenia mowy , zaburzenia czucia

drgawki

background image

erani@gumed.edu.pl

20

Drgawki padaczkowe

Wynik nadmiernego/ chaotycznego
wyładowania neuronów mózgu

Uogólnione napady (grand mal):

utrata świadomości z drgawkami,
często poprzedzona objawami
zwiastującymi

Napady małe (typu absence)

Po napadzie dezorientacja i senność
ponapadowa

background image

erani@gumed.edu.pl

21

Wytyczne postępowania u
pacjenta
z napadem drgawek

Fotel w pozycji leżącej

Podczas napadu ochrona głowy przed urazami

Delikatne zwrócenie głowy do boku

Nie wkładać nic do ust

Nie krępować chorego

Wezwać pomoc

Po napadzie –ułożyć chorego w pozycji

bezpiecznej

Kontrola podstawowych funkcji życiowych

Tlen do oddychania przez maskę

background image

erani@gumed.edu.pl

22

Hipoglikemia

Najczęściej powikłanie cukrzycy I typu

Łagodna –

uczucie głodu,

drżenie , drętwienie warg, parestezje

poty, łzawienie , ślinotok,

lęk, niepokój,

parcie na mocz,

upośledzenie koncentracji.

background image

erani@gumed.edu.pl

23

Zabiegi u osób z cukrzycą powinny być
wykonywane w pierwszej kolejności,
najlepiej w godzinach rannych

Należy unikać preparatów zawierających
wysokie stężenia adrenaliny

Hipoglikemia

background image

erani@gumed.edu.pl

24

Wstrząs

Zespół ciężkich zaburzeń

czynności organizmu
wywołanych ostrym
niedotlenieniem
tkankowym, najczęściej w
następstwie zaburzeń
perfuzji

background image

erani@gumed.edu.pl

25

Wstrząs

Krwotoczny - zmniejszenie objętości
krwi krążącej

Kardiogenny -upośledzenie pracy
serca jako pompy

Anafilaktyczny - zaburzenia
napięcia ścian drobnych naczyń
krwionośnych

,

background image

erani@gumed.edu.pl

26

Wstrząs

Septyczny - następstwo
uszkodzenia śródbłonka
naczyniowego z ucieczką płynów do
przestrzeni pozanaczyniowej.
Niewydolność wielonarządowa.

Neuropochodny

- efekt uszkodzenia

OUN , zaleganie krwi w układzie
tętniczym. Względna hypowolemia.

background image

erani@gumed.edu.pl

27

Anafilaksja

Kliniczna odpowiedź na reakcję
immunologiczną I typu między
antygenem a swoistym
przeciwciałem opłaszczonym na
powierzchni komórki.

W reakcji biorą głównie udział
przeciwciała klasy IgE , które
uwalniają mediatory

background image

erani@gumed.edu.pl

28

Wstrząs anafilaktyczny

Zaburzenia świadomości

- pobudzenie, splątanie

- całkowita utrata
świadomości

background image

erani@gumed.edu.pl

29

Przyczyny wstrząsu
anafilaktycznego - czynniki
wywołujące

Białko obcogatunkowe,pokarmy,

proste związki chemiczne,testy
diagnostyczne, użądlenia
owadów

background image

erani@gumed.edu.pl

30

Wstrząs anafilaktyczny

1

Zapowiedź

zaczerwienienie
skóry

pokrzywka

obrzęk śluzówek

wzrost temeratury
ciała

złe samopoczucie

drapanie w gardle

Objawy
zasadnicze

hipotensja

zaburzenia
wentylacji

zaburzenia
świadomości

zaburzenia
krzepnięcia krwi

niewydolność nerek

background image

erani@gumed.edu.pl

31

Mediatory reakcji
anafilaktycznej

1

Histamina

-

obkurcza m.gładkie , obrzęk bł. śluzowej
oskrzeli , wymioty, pokrzywka,
rozszerzenie naczyń

Leukotrieny

obkurczenie m.gładkich
oskrzelików,rozszerzenie naczyń krwion.

Prostaglandyny

-

nasilają skurcz m. gładkich oskrzelików,
zwiększają przepuszczalność naczyń
krw.

background image

erani@gumed.edu.pl

32

Wstrząs anafilaktyczny

Ok. 50% PRZYPADKÓW wstrząsu
występuje przed upływem 30 min. -
im wcześniej tym cięższe objawy

50% występuje po 30 min. często
po utracie kontaktu z personelem
medycznym.

background image

erani@gumed.edu.pl

33

Wstrząs anafilaktyczny-
leczenie

Leczenie należy podjąć natychmiast
po stwierdzeniu objawów nawet
pozornie błahych - kichanie ,
swędzenie , zaczerwienienie .

Zgon jest często związany z
opóźnieniem leczenia

background image

erani@gumed.edu.pl

34

Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie

Wprowadź kaniulę do żyły obwodowej

!

Podaj dożylnie :
adrenalinę - 1:1 000 0.5-1.0 ml.
rozcieńczoną w 10-20 ml NaCl

Wlew kroplowy adrenaliny - roztwór
1 mg. / 250 ml. roztworu z
szybkością 1-4 ug/ min.

background image

erani@gumed.edu.pl

35

Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie

Sprawdzenie drożności dróg
oddechowych , kończyny ku górze

Tlenoterapia

Adrenalina

--

podskórnie , domięśniowo,

wziewnie.

I dawka - u dorosłych 0,5 mg. u

dzieci 0,3 mg. Wyjątkowo dożylnie 0,3-
0,5 mg. w dawkach podzielonych po 0,1
mg.

Kolejne dawki po paru minutach (5-10)

background image

erani@gumed.edu.pl

36

Adrenalina we wstrząsie
anafilaktycznym

Działa b. szybko

Hamuje wyzwalanie mediatorów
komórek docelowych

Uszczelnia naczynia włosowate

Działa p. obrzękowo

Hamuje skurcz m. gładkich

Zapobiega spadkowi ciśnienia
tętniczego

background image

erani@gumed.edu.pl

37

Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie

Równocześnie z adrenaliną
podaj domięśniowo lek
p/histaminowy blokujący
receptor H 1 - 100 mg
antazoliny ( Phenazolinum)

background image

erani@gumed.edu.pl

38

Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie

Tlenoterapia bierna (jak
najwyższe stężenie

Leki antyhistaminowe iv.

H2 bloker - Cimetidina 200 mg.

H1 , H2 blokery Fenistil - amp. a 4
mg. / 4 ml.

Tavegyl - 2 mg.

background image

erani@gumed.edu.pl

39

Wstrząs anafilaktyczny-
leczenie

Wlew preparatów osoczo-
zastępczych: krystaloidów

,

koloidów

gdy występuje obniżenie ciśnienia
tętniczego przetocz szybko 500-1000
ml 0,9 % NaCl (Płyn Ringera) , jeżeli
nie ma odpowiedzi podłącz 500 ml
koloidu -HAES

background image

erani@gumed.edu.pl

40

Fastjekt - Allergopharma

Zestaw do natychmiastowego

podania adrenaliny w
dawce 0,23-0,32 mg.

background image

erani@gumed.edu.pl

41

Reakcje anafilaktoidalne

Mają zbliżony przebieg

kliniczny do anafilaktycznych ,
ale nie są związane z reakcją
immunologiczną a z
bezpośrednim oddziaływaniem
na komórkę lub tkankę

background image

erani@gumed.edu.pl

42

Reakcje anafilaktoidalne -
przyczyny

Bezpośrednie uwalnianie
mediatorów przez - leki, pokarmy,
czynniki fizyczne-wysiłek , zimno.

Agregacja kompleksów
immunologicznych

Przetoczenie przeciwciał
cytotoksycznych

Kontrasty radiologiczne

background image

erani@gumed.edu.pl

43

Środki miejscowo-
znieczulające reakcje
alergiczne

Relacje o niepożądanych odczynach
należą do rzadkości

Dotyczą głównie grupy estrowej-
prokaina

Rzadkie w grupie amidowej -lignokaina

Znaczna część chorych z etykietą
alergii odczynu takiego nie wykazuje .

Shazo . J. Allergology Clin. Immunol. 1979

background image

erani@gumed.edu.pl

44

Przyczyną większości reakcji
uczuleniowych : środki dodawane
do roztworu leków,

np. pochodne

parabenu,
metylohydroksybenzoesan
( substancja dodawana do fiolek
wielokrotnego użytku
)

Środki miejscowo- znieczulające
reakcje alergiczne

background image

erani@gumed.edu.pl

45

Przy wstrzykiwaniu leku
znieczulającego miejscowo
razem z obkurczającym
naczynia-sprawdź

czy nie

jesteś w żyle

background image

erani@gumed.edu.pl

46

Środki miejscowo- znieczulające
postępowanie ratunkowe

Tlenoterapia

Diazepam doż . 5 -15 mg.
( drgawki)

Oddech wspomagany lub zastępczy

Dostęp dożylny, podtrzymanie
krążenia

background image

erani@gumed.edu.pl

47

Interakcje leków w praktyce
stomatologicznej

Coraz więcej leków= coraz więcej interakcji

A+B+C= 19%;
A+B+C+D+E+F=80%

Choroby nerek

Choroby wątroby

Starszy wiek

Cukrzyca

W Y W I A D !!!

background image

erani@gumed.edu.pl

48

Mechanizmy Interakcji

Farmaceutyczne (poza ustrojem)

Farmakokinetyczne (najczęstsze)

Farmakodynamiczne

background image

erani@gumed.edu.pl

49

Przykłady interakcji leków

Preparaty naparstnicy i leki
antyarytmiczne

Azotany w połączeniu z lekami
obniżającymi ciśnienie krwi

background image

erani@gumed.edu.pl

50

Przykłady interakcji leków

Leki stosowane w chorobie
wrzodowej (np. ranitydyna) –
upośledzenie metabolizmu wątroby

Leki antydepresyjne i
katecholaminy

background image

erani@gumed.edu.pl

51

U pacjentów zażywających leki
antydepresyjne (

z grupy

inhibitorów MAO,
trójpieścieniowe

) należy unikać

preparatów zawierających
wysokie stężenia adrenaliny

(działanie kardiotoksyczne)

Przykłady interakcji leków

background image

erani@gumed.edu.pl

52

Nitraty - skracają czas
trwania znieczulenia

Statyny - nie stosować
Erytromycyny

(

rhabdomioliza!

)

Przykłady interakcji leków

background image

erani@gumed.edu.pl

53

Leki przeciwzakrzepowe i
przeciwpłytkowe

Acenokumarol; Heparyna-

Zabieg

tylko w szpitalu!!! Nie zapisuj
aspiryny!

Aspiryna, klopidogrel, tiklopydyna-

odstawić 1 tydzień przed
zabiegiem!

background image

erani@gumed.edu.pl

54

-Blokery + lek

obkurczający naczynia

=

gwałtowny skok ciśnienia
i odruchowa bradykardia

background image

erani@gumed.edu.pl

55

Antagoniści kanałów
wapniowych, jak diltiazem i
amlodipyna powodują

hiperplazję dziąsła

, która

ustępuje po odstawieniu
leków!!!

background image

erani@gumed.edu.pl

56

Alkohol i leki

Nasilanie efektów NSAID,

leków narkotycznych i
psychotropowych, nasilanie
toksycznego działania alkoholu po
antybiotykach jak cefalosporyny,
metronidazol

background image

erani@gumed.edu.pl

57

U narkomanów stosujących
kokainę, dopiero po 24 do 72h
można stosować znieczulenie
miejscowe

background image

erani@gumed.edu.pl

58

Leki przeciwbólowe i ich
interakcje

NSAID

1. Leki przeciwzakrzepowe-

krwotok

2. Doustne leki
przeciwcukrzycowe-

hipoglikemia

3. Sterydy-

uszkodzenie

żołądka

background image

erani@gumed.edu.pl

59

ZATRUCIE ŚRODKAMI
MIEJSCOWO ZNIECZULAJACYMI

NAJCZĘŚCIEJ WYNIK

PRZYPADKOWEGO PODANIA DO

NACZYNIA KRWIONOŚNEGO

DUŻEJ DAWKI LEKU

background image

erani@gumed.edu.pl

60

I okres - objawy
nieswoiste/prodromalne

Niepokój, zaburzenia wzroku i słuchu,
drętwienie języka, drżenia,
metaliczny smak w ustach

II uogólnione drgawki

Utrata świadomości, depresja
krążenia, zatrzymanie oddechu

ZATRUCIE ŚRODKAMI
MIEJSCOWO ZNIECZULAJACYMI

background image

erani@gumed.edu.pl

61

Postępowanie

Kontrolna aspiracja przed każdym
podaniem leku

Unikanie szybkiego podania dużej dawki

Udrożnienie dróg oddechowych

Wentylacja tlenem

Dostęp dożylny: płyny HAES, krystaloidy

Efedryna iv.5-25 mg

Atropina, adrenalina w razie potrzeby

Leczenie p/drgawkowe: diazepam, tiopental
iv.

background image

erani@gumed.edu.pl

62

Różnicowanie przedawkowania
leków

Zatrucie lekami miejscowo
znieczulającymi
- podanie donaczyniowe

- przedawkowanie

Objawy :

zaburzenia świadomości, drgawki,

tachykardia

background image

erani@gumed.edu.pl

63

Reakcja naczynio-ruchowa (adrenalina)

Objawy :
Tachykardia, spadek ciśnienia, pobudzenie

Reakcja odruchowa:

Bradykardia, objawy prodromalne,

zaburzenia krótkotrwałe

Reakcja alergiczna :

Tachykardia, objawy skórne,

bronchospazm

Różnicowanie przedawkowania
leków


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
WYKŁAD DLA STOM konspekt
BLS 2010 stom [konspekt]ppt
sak pokuty, KATECHEZA DLA DZIECI, Konspekty spotkań, katechezy
BOTANIKA WYK+üAD 02, Organizmy zarodnikowe i rośliny nasienne
182, KATECHEZA DLA DZIECI, konspekty- liceum
odlew i spaw wyk, ☆☆♠ Nauka dla Wszystkich Prawdziwych ∑ ξ ζ ω ∏ √¼½¾haslo nauka, Spawalnictwo i Od
JEZUS JEDYNYM RATUNKIEM DLA LUDZKOŚCI, S E N T E N C J E, Konspekty katechez
Program zajęć terapeutycznych dla uczniów, konspekty zajęć
Konspekt do ćwiczeń gimnastycznych dla dzieci 3 (2), Konspekt do ćwiczeń gimnastycznych dla dzieci 3
Komputer dla dzieci konspekt
DOB ôR OBUDOWY KOTWIOWEJ WYK üAD A Wojtaszek
Ściągać - nie ściągać, KATECHEZA DLA DZIECI, Konspekty spotkań, katechezy
grzechipokuta, KATECHEZA DLA DZIECI, Konspekty spotkań, katechezy
bohater drużyny dla harcerzy, konspekty zbiórek
04 Wybr zad dla Chemii 3 sem WZ, Inżynieria IV r
tick tick tick, dla nauczyciela, konspekty, scenariusze

więcej podobnych podstron