GRZECH I POKUTA
Wprowadzenie.
Czytamy z księgi Rodzaju (3, 1-24) opowiadanie o grzechu pierworodnym Adama i Ewy. Następnie zadajemy pytania:
Jakie było życie pierwszych ludzi zanim popełnili grzech?
Co ich skłoniło do popełnienia grzechu?
Na czym polegał ten grzech?
Jakie były skutki?
PROWADZIMY ROZMOWĘ DO NASTĘPUJĄCYCH WNIOSKÓW:
- Autor biblijny mówi nam, że grzech ten polegał na tym, że zjedli oni owoc z drzewa z którego Bóg zabronił im jeść. Musimy jednak pamiętać, że ten zakazany owoc, to tajemnicze jabłko, którego nie mogli oni jeść jest symbolem zła, grzechu* że jest to pewien obraz podobnie jak obraz węża*, który oznacza nic innego jak szatana.
1. Wąż jest zwierzęciem bardzo niebezpiecznym dla człowieka. Wiemy, że gdy wąż kogoś ukąsi to człowiek taki może nawet i umrzeć. Wąż ma w swoim języku truciznę, jad który jest dla człowieka śmiercionośny.
2. Wąż jest zwierzęciem bardzo sprytnym (przebiegłym). Wąż chroni przede wszystkim swoją głowę, bo wie, że jeśli ona zostanie zgnieciona to on po prostu zginie. Jeśli natomiast człowiek nie zniszczy jego głowy, a tylko utnie mu ogon to wąż przeżyje, a ogon mu po pewnym czasie odrośnie.
3. Wąż jest trudny czasami do zobaczenia gdyż jego skóra dostosowuje się do kolorów otoczenia, czyli trawy, ziemi po której pełza. Węża ponadto jest bardzo trudno złapać, gdyż łuski jego skóry są bardzo śliskie.
Podobnie i szatan jest dla człowieka bardzo niebezpieczny bo kusi go do złego,
a my wiemy, że za zło do nieba się nie dostaniemy.
Szatan jest też jak wąż bardzo sprytny, przebiegły i dlatego tak często dajemy się przez niego oszukać, skusić do złego. Szatan zrobi wszystko byśmy tylko popełnili grzech.
Wiemy, że łatwiej walczy się z wrogiem, którego widać niż z takim, którego nie widać.
Na czym polegał więc grzech pierwszych ludzi skoro nie było to zwyczajne zjedzenie jabłka? odwrócili się od Boga, okazali Mu swoje nieposłuszeństwo, przestali wierzyć w Boga, stali się pyszni, chcieli sami sobie mówić co należy robić, a nie słuchać Boga i Jego przykazań.
- Jakie są skutki grzechu pierworodnego:
1. Przestali być przyjaciółmi Boga, utracili łaskę Bożą
2. Utracili nie tylko Raj, ale i nieśmiertelność
3. Grzech ich, grzech pierworodny przeszedł na wszystkich ludzi tzn. wola wszystkich ludzi została przez ten grzech osłabiona i dlatego skłonna do złego.
Schemat grzechu:
Już na samym początku Pisma Świętego Bóg przekazuje nam prawdę, która jest aktualna do dziś: człowiek jest słaby i grzeszny, ponieważ poprzez nieposłuszeństwo i pychę zaprosił na świat zło i szatana.
Każdy nasz grzech ma taki sam schemat jak grzech pierworodny:
Rodzi się z pokusy szatana
Jest nieposłuszeństwem Bogu - odrzuceniem miłości Boga i Jego porządku
Skutkiem jest utrata łaski uświęcającej i osłabienie woli.
Ma wpływ na innych ludzi.
Pokusa - czy jest grzechem? Jak z nią walczyć?
Pokusa jest to chęć uczynienia czegoś złego, popełnienia grzechu; może nią być osoba, rzecz, wyobraźnia; samo doznawanie pokusy nie jest jeszcze grzechem - ponieważ często jest ona niezależna od nas, bo jest dziełem szatana. Jednakże musimy unikać sytuacji rodzących pokusy: złego towarzystwa, sytuacji, filmów itp.
OPOWIADANIE: (o walce z pokusą)
Dawno temu żył sobie pewien pustelnik, który był człowiekiem bardzo dobrym. Dlatego właśnie był nazywany przez ludzi człowiekiem, który jedną nogą jest już w niebie. Pustelnik ten mieszkał
w grocie skały gdzie nie miał praktycznie nic (żadnych komputerów, żadnych wspaniałych ciuchów, żadnych wygód). Na posiłki jadał leśne jagody, zioła i grzyby.
„W jaki sposób mógłbym go skusić?” zastanawiał się nieustannie szatan.
Pomimo tego, że nieustannie go śledził, szpiegował nie mógł znaleźć w nim żadnej wady, żadnego grzechu. W końcu postanowił przystąpić do ataku, do kuszenia. Pojawił się przed pustelnikiem właśnie wtedy, gdy ten spożywał kawałek chleba który moczył w źródlanej wodzie. „Cześć” powiedział do niego szatan. „Czy wiesz kim jestem?”. „Diabłem” odpowiedział spokojnie pustelnik. „Bóg zgodził się na to abym cię kusił. Zależy mi bardzo na tym, abyś popełnił jakiś ciężki grzech”. „Mów dalej. Słucham cię” powiedział pustelnik.
„Zamorduj kogoś”.
„Nie ma mowy”.
„Napadnij na jakąś kobietę”.
„To potworne i obrzydliwe. Nigdy tego nie zrobię. Uciekaj stąd diable”.
„Napij się więc choćby tylko odrobiny wina. To przecież nie jest grzech. Odrobina wina jeszcze nikomu nie zaszkodziła”. (W tym miejscu można zapytać każdego z uczestników, którą z pokus by wybrał, gdyby diabeł go pytał) Pustelnik westchnął: „No dobrze. Łyk wina to przecież rzeczywiście nic złego”. I od razu w jego rękach pojawił się puchar wspaniałego wina. Wypił łyk, potem zaczerpnął powietrza i wypił następny. „Mniam wyśmienite” powiedział, potem wypił jeszcze jeden łyk i powiedział: „Mocne....jak diabeł”. Potem zaczął się śmiać, zatoczył się upadł
i dalej żłopał wino.
Pobliską ścieżką szła w jego kierunku pewna dziewczynka z pobliskiej wioski. Niosła ona pustelnikowi kawałek chleba do zjedzenia i parę jabłek. „Dzień dobry święty człowieku” powiedziała. Pustelnik ponieważ był pijany z wściekłością rzucił się na nią i przewrócił na ziemię. Dziewczynka zaczęła krzyczeć co sił w płucach. Usłyszał ją pracujący opodal w polu jej ojciec
i przybiegł prędko na pomoc. Zobaczywszy go pustelnik złapał za wielki kamień i z całą siłą rzucił go w niego. Dopiero po pewnym czasie, gdy pustelnik otrzeźwiał zorientował się co się stało, co zrobił. Rzucił się na kolana: „Panie Boże co ja takiego zrobiłem” Niestety było już za późno. Szatan odniósł zwycięstwo.
Dlaczego pustelnik tak źle skończył skoro wybrał „najmniejsze zło”?
NIE WOLNO DYSKUTOWAĆ Z POKUSĄ/SZATANEM!!! Każde zło jest niebezpieczne, jeżeli zaczniemy pertraktować ze złem - Szatan zwycięży, ponieważ jest od nas inteligentniejszy sprytniejszy - jak wąż! Jeżeli ogarnia mnie pokusa, nie mogę rozmyślać, kombinować - zezwalać choćby na małe zło. Muszę natychmiast zająć się czym innym, stanowczo powiedzieć nie i iść dalej. Potężną bronią przeciwko pokusie, której boi się (!!) szatan jest MODLITWA oraz regularne przystępowanie do Sakramentów - Potwierdzi to każdy egzorcysta!
Istota grzechu i jego podział.
Grzechy należy oceniać według ich ciężaru. Rozróżnienie między grzechem śmiertelnym a grzechem powszednim
Grzech ciężki - czynienie zła myślą, mową, uczynkiem i zaniedbaniem całkowicie świadomie i dobrowolnie, w materii poważnej (np. zabójstwo jest poważniejsze niż kradzież). Skutkiem jest: utrata miłości Boga, łaski uświęcającej, przestajesz być przyjacielem Boga tracąc również prawo do Królestwa Bożego.
Grzech powszedni - popełnia ten, kto pragnie i postępować z wolą Boga, ale zdarza mu się, że dopuszcza się jakiejś mniejszej krzywdy lub zaniedbania
w rzeczach mniej ważnych. Czasem może czynić wielkie zło, ale w pełni nie zdaje sobie z tego sprawy lub nie czyni tego zupełnie dobrowolnie.
O odpowiedzialności moralnej człowieka za grzech stanowi przede wszystkim jego materia tzn. konkretny czyn, świadomość i dobrowolność.
NIEBEZPIECZEŃSTWO: relatywizm moralny, sytuacjonizm etyczny - współczesny pogląd, że wszystkie czyny są względnie złe lub dobre, zależnie od sytuacji, intencji itp. TO NIEPRAWDA!
Zły czyn - przeciwny prawu Bożemu jest zawsze zły! Np. zabicie człowieka, kradzież itp. Człowiek może z jakichś powodów nie ponosić odpowiedzialności za ten czyn, ale zło pozostaje złem!
Inne kategorie, które bierzemy pod uwagę przy ocenie moralnej grzechu:
Intencja
Okoliczności
Skutki
Grzech jest czynem osobistym jednakże….
ponosimy odpowiedzialność za grzechy popełniane przez innych, gdy w nich współdziałamy, są tak zwane grzechy cudze:
uczestnicząc w nich bezpośrednio i dobrowolnie;
nakazując je, zalecając, pochwalając lub aprobując;
nie wyjawiając ich lub nie przeszkadzając im, mimo że jesteśmy do tego zobowiązani;
chroniąc tych, którzy popełniają zło.
GRZECH NIE DOTYCZY TYLKO SAMEGO GRZESZNIKA:
Każdy grzech obraża i sprawia ból Bogu, każde zło ma odniesienie do Boga!
Grzech ma wymiar społeczny, skutki często ponoszą inni, powiększa się suma zła w świecie.
Wspólnotowy wymiar grzechu:
ĆWICZENIE: Bierzemy kłębek wełny i cała grupa (jeśli jest b. duża, to część) obojętnie w jakim porządku podaje go sobie rozwijając nić, każdy może mieć kłębek w ręce nawet kilka razy. Tworzy się „sieć”. Potem prosimy aby każdy - mocno trzymając nici spróbował „iść gdzie chce” w swoją stronę? Co zaobserwowaliśmy? Nić się rwie, czujemy opór, jesteśmy zniewoleni itd.
Wszyscy ludzie na świecie są powiązani wspólnymi, danymi przez Boga zasadami - Przykazaniami! Jeżeli, ktoś je łamie ma to wpływ także na innych ludzi i utrudnia im życie.
Powrót od grzechu - NAWRÓCENIE
Przypowieść o Synu Marnotrawnym: (Łk 15, 11-32) - Przypowieść
o Miłosiernym Ojcu!!!! - Pracują nad nią mniejsze grupy. Mają za zadanie opowiedzieć tą historię wczuwając się w bohaterów:
Gr. 1 - Syn
Gr. 2 - Ojciec
Gr. 3 - Brat
Gr. 4 - Zatrudniający Syna na służbę.
Pytania po pracy w grupach:
Kogo mogą obrazować postacie występujące w tej przypowieści?
Jakie były poszczególne etapy w życiu Syna marnotrawnego, nim wrócił?
Czy Ojciec postąpił sprawiedliwie względem drugiego syna?
WAŻNE:
Obraz miłosiernego Ojca odpuszczającego grzechy - Bóg przed sprawiedliwością postępuje miłosiernie….i całe szczęście dla nas! Nawrócenie, szczera spowiedź to nowa szansa na Zycie wieczne!!
Syn sam musiał zdecydować o swoim nawróceniu („Zabiorę się i Pojdę do mojego Ojca”) - bez tej decyzji nie dało by się naprawić więzi. Tak samo jest za spowiedzią!
Zło i grzech zaproszone przez człowieka na świat zostały pokonane przez zbawczą śmierć Chrystusa i Zmartwychwstanie. Aby dążyć do zbawienia musimy korzystać z ustanowionych przez Chrystusa środków - szczególnie Sakramentu pokuty i Eucharystii. Dzięki żalowi za grzechy i pokucie (także tej, którą zadaje kapłan) możemy skorzystać z miłosierdzia Boga, zbliżać się do Niego i wzmacniać swoją odporność na grzech i pokusy.