Dr n. med. Bogusław Bucki
Żywienie w
Żywienie w
Pediatrii
Pediatrii
cz. II
cz. II
Problemy towarzysz
Problemy towarzysz
ą
ą
ce
ce
karmieniu naturalnemu
karmieniu naturalnemu
Instytut Dietetyki
PWSZ w Nysie
Żywienie dzieci zdrowych.
Niedostateczne wytwarzanie pokarmu
Niedostateczne wytwarzanie pokarmu
(siary)
(siary)
względny niedobór pokarmu
-
występuje u matek z hipoplazją gruczołów sutkowych
- wpływ czynników zewnętrznych (
negatywne emocje,
stres
)
- zaburzenie rytmu karmienia (
mała częstość i skracanie
karmień)
- leczenie diuretykami przed porodem
Postępowanie
częste przystawianie do piersi i dokarmianie
w pierwszych 3 - 4 dobach po urodzeniu
Żywienie dzieci zdrowych
Niedostateczne wytwarzanie pokarmu
Niedostateczne wytwarzanie pokarmu
(siary)
(siary)
późna laktacja, po 7 – 9 dniach od porodu
Postępowanie:
Stymulacja laktacji
konieczne dokarmianie dziecka
(
w pierwszym tygodniu)
Żywienie dzieci zdrowych.
Problemy związane z karmieniem piersią
Problemy związane z karmieniem piersią
Trudności w ssaniu
(krótkie, płaskie, wciągnięte brodawki)
Choroby brodawek
:
-
bolesność
( przejściowa)
- nadżerka
(linijne pęknięcie, brunatne
obrzmienie skóry brodawki powstałe w
płaszczyźnie
uciskania brodawki ,
krwawienie)
- zapalenie
(pleśniawki)
- uczulenie
(pranie bielizny w innym proszku niż
zwykle, kremy kosmetyczne)
Żywienie dzieci zdrowych.
Problemy związane z karmieniem piersią
Problemy związane z karmieniem piersią
-
Ulewanie
(nie wymaga leczenia)
- Sporadyczne wymioty
(nie są niepokojące)
- Zaparcie
( zdrowe dziecko nie ma zaparć,
nawet
gdy przez 3-5 dni nie odda stolca)
- Kolka jelitowa
(odstawienie od piersi jest
błędem)
Żywienie dzieci zdrowych.
Problemy związane z karmieniem piersią
Problemy związane z karmieniem piersią
Karmienie bliźniąt - jednoczasowe
( jeśli różnią się temperamentem lub masą ciała może
być odrębne)
Karmienie wcześniaka z małą masą ciała
(zdrowe, urodzone w 34 tygodniu mogą być karmione
piersią od urodzenia, ale ssają krócej i rzadziej niż dzieci
donoszone)
Żywienie dzieci zdrowych.
Problemy związane z karmieniem
Problemy związane z karmieniem
piersią
piersią
Karmienie dziecka z żółtaczką
choroba hemolityczna
(konflikt serologiczny Rh
i ABO nie jest przeciwwskazaniem do karmienia)
Następna ciąża
jeśli zapotrzebowanie energetyczne matki jest
zaspokajane nie ma zagrożenia porodem
przedwczesnym (poprzedniej i obecnej ciąży)
Żywienie dzieci zdrowych.
Problemy związane z karmieniem piersią
Problemy związane z karmieniem piersią
Wczesne obrzmienie sutków
(I tydzień - zwiększone wytwarzanie mleka z jego
utrudnionym wypływem)
Postępowanie:
- częste przystawianie dziecka do piersi
lub odciąganie pokarmu
- ciepłe okłady, kąpiel piersi, ciepły prysznic
- okłady z lodu
Żywienie dzieci zdrowych.
Problemy związane z karmieniem piersią
Problemy związane z karmieniem piersią
Połogowe zapalenie sutka
(zakażenie gruczołu piersiowego, najczęściej 3 - 6 tydzień)
Przyczyna - rzadkie przystawiania do piersi,
zastój pokarmu lub utrudniony wypływ
Objawy:
miejscowe: obrzmienie, zaczerwienienie, ból
ogólne : dreszcze, gorączka
Żywienie dzieci zdrowych.
Problemy związane z karmieniem piersią
Problemy związane z karmieniem piersią
Połogowe zapalenie sutka
Postępowanie
odciąganie pokarmu
z chorej piersi najlepiej
przez dziecko
(brak poprawy – po 3 dniach odstawienie od piersi)
uniesienie sutka
okłady rozgrzewające
leżenie w łóżku
leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe
(paracetamol)
antybiotyk o znikomym ryzyku dla
noworodka
(cefalosporyny, erytromycyna,
penicyliny,
wankomycyna – leki bezpieczne,)
Żywienie dzieci zdrowych.
Czynniki potencjalnie niosące ryzyko dla
Czynniki potencjalnie niosące ryzyko dla
noworodka
noworodka
Niedobory żywieniowe matki
(wegetarianizm, weganizm)
Witamina B - 12
(w mięsie, rybach, jajach)
niedokrwistość, zaburzenia funkcjonowania przewodu
pokarmowego i zaburzenia neurologiczne
Karnityna
gromadzenie tłuszczu w mięśniach, sercu, nerkach, zab. OUN i
wzroku
Kwas foliowy
– wady cewy nerwowej, niedokrwistość
Witamina D
– krzywica
Witamina C
Żywienie dzieci zdrowych.
Czynniki potencjalnie niosące ryzyko dla
Czynniki potencjalnie niosące ryzyko dla
noworodka
noworodka
Używki
(kawa, herbata, kola,
napoje energetyzujące)
- nadmierna pobudliwość noworodka
- kolka
Alkohol
-
senność
- wymioty
- kolkę, zaburzenia motoryki jelit
Żywienie dzieci zdrowych.
Czynniki potencjalnie niosące ryzyko dla
Czynniki potencjalnie niosące ryzyko dla
noworodka
noworodka
Nikotyna i dym tytoniowy
- zmniejszenie laktacji
- niepokój, kolka, bezsenność,
(substancje toksyczne są zawarte w pokarmie matki
do 12 h. od ostatniego wypalonego papierosa).
Żywienie dzieci zdrowych.
Karmienie sztuczne
Karmienie sztuczne
Jeżeli karmienie piersią nie jest
możliwe stosujemy mieszanki sztuczne
wytworzone na bazie mleka krowiego.
Zwykłe mleko krowie jest
nieodpowiednie dla niemowląt przez
cały pierwszy rok życia, dlatego
niezbędna jest jego modyfikacja!!!
Żywienie dzieci zdrowych.
Choroby noworodka, które są trwałym
Choroby noworodka, które są trwałym
przeciwwskazaniem do karmienia
przeciwwskazaniem do karmienia
piersią
piersią
Galaktozemia
Fenyloketonuria
Wrodzony niedobór laktazy
Rodzinna nietolerancja laktozy
Choroba syropu klonowego
Żywienie dzieci zdrowych.
Choroby matki - stałe przeciwwskazanie
Choroby matki - stałe przeciwwskazanie
do karmienia piersią
do karmienia piersią
- Narkomania kokainowa
- Choroba Parkinsona
(Amantadyna)
- Ciężka choroba psychiczna
(stany maniakalne,
depresje, nerwice leczone Doksepiną, Klomipraminą,
psychozy schizoafektywne leczone Węglanem litu)
- Padaczka
( Fenobarbital, Fenytoina, Karbamazepina)
- Bóle głowy, w tym migrenowe -
Ergotamina
(Coffecorn), Metamizol (Pyralgin, Gardan, Tolargin)
Żywienie dzieci zdrowych.
Choroby matki - stałe
Choroby matki - stałe
przeciwwskazanie
przeciwwskazanie
do karmienia piersią
do karmienia piersią
Choroby układu krążenia
- Niewydolność krążenia IV stopnia
- Nadciśnienie tętnicze
(leczone : Amiodaronem, Atenololem, Acebutololem,
Klonidyną, Indapamidem (Tertensif), Nadololem
- Arytmie
(niemiarowości, częstoskurcze przedsionkowe i komorowe
leczone Amiodaronem, Acebutololem
- Niestabilna choroba wieńcowa
Żywienie dzieci zdrowych.
Choroby matki - stałe przeciwwskazanie
Choroby matki - stałe przeciwwskazanie
do karmienia piersią
do karmienia piersią
Choroby nowotworowe w okresie chemioterapii
Gorączka reumatyczna i reumatoidalne
zapalenie stawów
(duże dawki salicylanów, sole
złota)
Choroba zwyrodnieniowa stawów i kręgosłupa,
dyskopatia, dna stawowa
(niesteroidowe leki przeciwzapalne – Ibuprofen,
Piroksykam, Nabumeton (Relifex)
Żywienie dzieci zdrowych.
Choroby matki - stałe przeciwwskazanie
Choroby matki - stałe przeciwwskazanie
do karmienia piersią
do karmienia piersią
Gruźlica
matka prątkująca nie może karmić oraz zajmować się
dzieckiem
Dopuszczalne jest karmienie piersią podczas leczenia
Izoniazydem -
zwiększenie aktywności aminotransferaz,
niedokrwistość, leukopenia, małopłytkowość, objawy OUN – senność,
bezsenność)
Etamutolem, Pyrazinamidem
(tylko ok.6% przenika do
mleka matki) i nie ma przeciwwskazań do karmienia
Żywienie dzieci zdrowych.
Choroby matki - stałe przeciwwskazanie
Choroby matki - stałe przeciwwskazanie
do karmienia piersią
do karmienia piersią
Gruźlica
leczona
Ryfampicyną
(uszkodzenie wątroby i szpiku)
Streptomycyną
(uszkodzenie słuchu, nerek, szpiku)
jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do karmienia
piersią
Żywienie dzieci zdrowych.
Choroby matki - stałe przeciwwskazanie
Choroby matki - stałe przeciwwskazanie
do karmienia piersią
do karmienia piersią
Gruźlica
Matki chore na gruźlicę, które w ciąży
ukończyły leczenie mogą karmić piersią i
pielęgnować noworodka
Jeżeli nie ukończyły terapii przed porodem, ale były
leczone skutecznie co najmniej przez 3 miesiące
mogą kontaktować się z dzieckiem zaszczepionym
BCG
Żywienie dzieci zdrowych.
Choroby matki – stałe przeciwwskazanie
Choroby matki – stałe przeciwwskazanie
do karmienia piersią
do karmienia piersią
Choroby zakaźne
Świerzb, Wszawica leczone lindanem (Agalin)
- dezynfekcja ubrań i pościeli uszkadza skórę i śluzówki,
co najmniej 2 dni należy powstrzymać się od karmić.
Żywienie dzieci zdrowych.
Choroby matki – jako przeciwwskazanie
Choroby matki – jako przeciwwskazanie
do karmienia piersią
do karmienia piersią
Choroby zakaźne
Zakażenie wirusem HIV
Wirusowe zapalenie wątroby A i C
(w okresie wiremii, ryzyko zarażenia minimalne)
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
(w tym nosicielki antygenu HBs)
– mogą karmić po odpowiedniej profilaktyce u
dziecka – zakażenie mało prawdopodobne
Żywienie dzieci zdrowych.
Choroby matki – względne
Choroby matki – względne
przeciwwskazanie do karmienia
przeciwwskazanie do karmienia
piersią
piersią
Choroby zakaźne
Odra, Różyczka, Grypa, Angina, Szkarlatyna
– brak przeciwwskazań do karmienia piersią:
duże prawdopodobieństwo, że dziecko uległo zakażeniu przed
postawieniem diagnozy
specyficzne właściwości mleka chronię noworodka przed
zakażeniem
wyjątek – zły stan matki (wysoka gorączka zwalczana pyralginą
oraz podawanie chinolonów, Klindamycyny lub Nitrofurantoiny są
czasowym przerwaniem do karmienia piersią)
Żywienie dzieci zdrowych.
Choroby matki jako przeciwwskazanie
Choroby matki jako przeciwwskazanie
do karmienia piersią
do karmienia piersią
Choroby zakaźne
CMV – groźny w mleku kobiecym (z banku
mleka) dla noworodka bez przeciwciał
Wirus świnki – nie wiadomo czy przechodzi
do mleka, ale noworodka powinno się
izolować.
Żywienie dzieci zdrowych.
Choroby matki jako przeciwwskazanie
Choroby matki jako przeciwwskazanie
do karmienia piersią
do karmienia piersią
Choroby zakaźne
Listeria monocytogenes
– obecna w mleku matki, może teoretycznie wywołać
chorobę u noworodka
Gronkowce skórne i paciorkowce
haemolityczne (obecne na skórze)
– wyizolowane z mleka matki są bez znaczenia dla
noworodka
Żywienie dzieci zdrowych.
Choroby matki jako przeciwwskazanie
Choroby matki jako przeciwwskazanie
do karmienia piersią
do karmienia piersią
Choroby zakaźne
Kiła - jeżeli matka była skutecznie leczona w
ciąży może karmić, jeśli odczyny serologiczne
po porodzie są ujemne.
Gdy odczyny serologiczne
są dodatnie nie powinna karmić.
Nie można karmić noworodka piersią, gdy
mata ma objawy czynne choroby
(dziecko izoluje
się od matki i innych noworodków)