K
r
ę
g
o
s
ł
u
p
Kręgosłup:
(łac. collumna
vertebralis)
część szkieletu,
stanowiąca jego główną oś i
podporę. Kręgosłup u ludzi
zbudowany jest z 33-34 kręgów,
rozciągających się od głowy do
kości ogonowej.
Człowiek ma 7 kręgów szyjnych,
12 kręgów piersiowych, 5 kręgów
lędźwiowych, 5 kręgów krzyżowych
(które w fazie rozwoju płodowego
łączą się w jedną kość krzyżową) i 3
do 5 kręgów ogonowych, a więc od
32 do 34 kręgów.
Rozróżniamy następujące
Rozróżniamy następujące
odcinki kręgosłupa:
odcinki kręgosłupa:
- Szyjny albo karkowy ,
- Szyjny albo karkowy ,
składający się z 7
składający się z 7
kręgów (c1-c7)
kręgów (c1-c7)
- Piersiowy algo
- Piersiowy algo
grzbietowy - 12
grzbietowy - 12
kręgów (th1-th12)
kręgów (th1-th12)
- Lędźwiowy – 5 kręgów
- Lędźwiowy – 5 kręgów
(l1-l5)
(l1-l5)
- Krzyżowy – 5 kręgów
- Krzyżowy – 5 kręgów
(s1- s5)
(s1- s5)
- Guziczny albo kość
- Guziczny albo kość
ogonowa – 4 lub 5
ogonowa – 4 lub 5
kręgów (co1-co4,5)
kręgów (co1-co4,5)
Budowa kręgu
szyjnego:
Kręgi szyjne :
Kręgi szyjne :
• Za wyjątkiem dwóch pierwszych i ostatniego
(siódmego) kręgi szyjne mają podobną do siebie
budowę. Najbardziej nietypowe są dwa pierwsze
oraz kręgi odcinka szyjnego: dźwigacz (atlas) oraz
obrotnik (axis). Ten pierwszy nie ma trzonu i
tworzą go jedynie łuki kręgowe. Od strony czaszki
dźwigacz tworzy powierzchnie stawowe
umożliwiające potakujące ruchy głowy, natomiast z
obrotnikiem tworzy połączenie umożliwiające
przeczące ruchy głowy.
Nietypowy jest również ostatni kręg nazywany
czasami kręgiem wystającym (łac. vertebra
prominens) ponieważ jest to pierwszy wyczuwalny
kręg na ludzkiej szyi. Ma masywniejszy wyrostek
kolczysty bez rozdwojenia na końcu, a przez otwory
wyrostków poprzecznych nie przechodzi tętnica
kręgowa.
Kręgi piersiowe:
• Kręgi piersiowe - vertebrae thoracicae - 12
kręgów należących do odcinka piersiowego
kręgosłupa człowieka. Kręgi odcinka piersiowego
mają powierzchnie stawowe, którymi łączą się z
żebrami. Na wyrostkach poprzecznych mają tzw.
dołki żebrowe służące do połączenia z żebrami
(dokładniej z guziczkiem żebra znajdującym się na
jego tylnym końcu), dołki stawowe znajdują się
również na krawędziach trzonów. Dołki żebrowe
sąsiadujących ze sobą trzonów tworzą połączenie
stawowe z główką żebra. Kolejną charakterystyczną
cechą kręgu piersiowego jest długi, nierozdwojony
na końcu wyrostek kolczysty, który skierowany jest
ku dołowi, dzięki czemu wyrostki kolejnych kręgów
nachodzą na siebie dachówkowato.
Kręgi lędźwiowe:
• Kręgi lędźwiowe - vertebrae lumbales -
kręgi w lędźwiowym odcinku kręgosłupa.
U człowieka jest ich 5, odznaczają się
bardzo masywną budową. Łączą się z
kością krzyżową na wysokości pośladków.
Kręgi te mają duże trzony o kształcie
nerkowatym. Wyrostki są nieco odgięte
do tyłu. W miejsce wyrostków
poprzecznych wchodzą wyrostki żebrowe.
Wysokie i spłaszczone wyrostki kolczyste
zwrócone są ku tyłowi. Otwór kręgów ma
kształt trójkąta.
•
Kość krzyżowa
Kość krzyżowa – (os sacrum)
powstaje przez zrośnięcie 5 kręgów
krzyżowych. Wyróżniamy w niej
powierzchnie grzbietową i
miedniczną, podstawę oraz
wierzchołek.
• Jest to kość kształtu trójkątnego,
zbudowana z podstawy, dwóch
krawędzi bocznych oraz
wierzchołka. Posiada również 2
powierzchnie: brzuszną i
grzbietową.
• na powierzchni brzusznej znajdują
się kresy poprzeczne kości
krzyżowej, które występują w
miejscach zrośnięcia się sąsiednich
kręgów krzyżowych.
• na powierzchni grzbietowej znajduje
się 5 podłużnych grzbietów.
Kość guziczna:
• Kość guziczna
(łac. os
(łac. os
coccygis, ang. coccyx) –
coccygis, ang. coccyx) –
końcowy odcinek
końcowy odcinek
kręgosłupa człowieka.
kręgosłupa człowieka.
Składa się z 3-5 zrośniętych
Składa się z 3-5 zrośniętych
ze sobą kręgów, z których
ze sobą kręgów, z których
największy jest pierwszy
największy jest pierwszy
(S1). S1 zawiera on
(S1). S1 zawiera on
wyrostki stawowe służące
wyrostki stawowe służące
do połączenia z kością
do połączenia z kością
krzyżową. Pozostałe kręgi
krzyżową. Pozostałe kręgi
zbudowane tylko z trzonów.
zbudowane tylko z trzonów.
Skrzywienia
Skrzywienia
kręgosłupa:
kręgosłupa:
• U człowieka przystosowanie
kręgosłupa do utrzymywania
wyprostowanej postawy ciała i
unoszenia głowy przejawia się
zarówno w jego kształcie, jak i w
sposobie zestawienia trzonów
kręgowych. Odcinki szyjny i
lędźwiowy wygięte są do przodu,
co określa się mianem lordozy,
natomiast piersiowy i krzyżowy
wygięte są do tyłu, co określa się
mianem kifozy.
Skolioza
Skolioza:
•
Skolioza (łac. Scoliosis, z gr. skoliós -
krzywy) - skrzywienie kręgosłupa,
zwane często "bocznym skrzywieniem
kręgosłupa". Wbrew nazwie, skolioza
nie jest jedynie bocznym
skrzywieniem, a trójpłaszczyznowym.
•
Skoliozą określa się zniekształcenie
wynoszące ponad 10° w płaszczyźnie
czołowej. Do określania stopnia
zniekształcenia wykorzystuje się
metodę Cobba.
•
Skolioza rozpatrywana jest jako
trójpłaszczyznowe zniekształcenie
kręgosłupa. Obejmuje ono:
•
skrzywienie w płaszczyźnie czołowej
(boczne skrzywienie kręgosłupa);
•
skrzywienie w płaszczyźnie strzałkowej
(lordo- lub kifo- skolioza);
•
skrzywienie w płaszczyźnie poziomej
(rotacja i torsja kręgów).
Ulicki Piotr
Ulicki Piotr
• DZIEKUJĘ