III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

1

Guzy złośliwe

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

2

Rak wątrobowo komórkowy -

HCC

•

etiologia - marskość pozapalna

•

wczesny - bezobjawowy

•

Morfologia - różna:

guz pojedynczy, mnogi,

rozległy naciek

•

Badania lab:

AFP

, antyHCV+. HBsAg+

•

Leczenie -

mniej niż 10% chorych kwalifikuje

się do resekcji

•

Rokowanie:

5-letnie przeżycia po resekcji

15%; 5lat wolnych od nawrotu <10%

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

3

HCC - Rozpoznanie

•

Jeżeli:

•

Marskość

•

AFP > 300ng/ml

•

Charakterystyczny obraz radiologiczny

•

To:

• NIE MA KONIECZNOŚCI WYKONYWANIA

BIOPSJI I BADANIA HISTOPATOLOGICZNEGO

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

4

Rak wątrobowo komórkowy

grupy prognostyczne wg Okudy

•

Kryteria niepomyślne:

1. guz zajmuje >50% miąższu
2. wodobrzusze
3. stężenie bilirubuny>3mg%
4. poziom albumin <3 g/dl

•

stopień 1 - bez kryteriów niepomyślnych

•

stopień 2 - 1 lub 2 kryteria niepomyślne

•

stopień 3 - 3 lub 4 kryteria niepomyślne

3 kryteria oznaczają, że chory prawdopodobnie

nie będzie kwalifikował się do leczenia

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

5

Rak wątrobowo komórkowy

Klasyfikacja TNM

•

T1 - pojedynczy guz <2cm, bez naciekania naczyń

•

T2 - pojedynczy guz <2cm z naciekaniem naczyń

LUB

mnogie guzy, ograniczone do 1 płata, bez naciekania naczyń,

wszystkie <2cm

LUB

pojedynczy guz >2cm, bez naciekania naczyń

•

T3 - pojedynczy guz>2cm z naciekaniem naczyń

LUB

mnogie guzy, ograniczone do 1 płata z naciekaniem naczyń,
wszystkie <2cm

LUB

mnogie guzy, ograniczone do 1 płata, jakikolwiek>2cm, z lub

bez

naciekania naczyń

•

T4 - mnogie guzy w obu płatach lub naciek głównych gałęzi żyły

wrotnej lub żył wątrobowych

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

6

Rak wątrobowo komórkowy

Klasyfikacja TNM

•

N1 - przerzuty w regionalnych węzłach chłonnych

•

St.I - T1, N0, M0

•

St.II - T2, N0, M0

•

St.III - T1, N1, M0

T2, N1, M0
T3, N0, M0
T3, N1, M0

•

St.IVa-T4, każde N, M0

•

St.Ivb- każde T, każde N, M1

(Union Internationale Contra le Cancer)

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

7

HCC

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

8

HCC

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

9

HCC

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

10

HCC

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

11

HCC

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

12

HCC - regeneracja

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

13

HCC - Leczenie

•

Ograniczenia leczenia:

– marskość - ograniczona rezerwa czynnościowa i

możliwości regeneracji wątroby (Child A, czasem B)

– duże ryzyko wznowy (lub powstania nowotworu de novo)
– rokowanie bez nawrotu też pogorszone z powodu

postępu i powikłań marskości

•

Resekcja vs transplantacja

– LTx - częste przeciwwskazania
– LTx - wczesne powikłania, śmiertelność, rygor leczenia
– LTx - ograniczona dostępność narządów

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

14

HCC - Resekcja vs Transplantacja

•

Przeszczep - Czynniki korzystne:

• średnica guzka<3cm
• liczba guzków <3
• brak naciekania naczyń

•

Resekcja -

• Child A (czasem B)
• TACE (przed?)

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

15

Przerzuty raka jelita grubego

•

Przerzuty do wątroby stwierdza się w
czasie resekcji jelita u 1/4 chorych
(przerzuty synchroniczne)

•

Przez 5 lat po resekcji jelita grubego u
50% chorych rozwiną się przerzuty w
wątrobie (przerzuty metachroniczne)

•

Mediana przeżycia u nieleczonych
chorych z przerzutami w wątrobie
wynosi 6 miesięcy

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

16

Przerzuty raka jelita grubego

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

17

Przerzuty raka jelita grubego

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

18

Przerzuty raka jelita grubego

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

19

Przerzuty raka jelita grubego

•

Korzystne czynniki przeżycia po resekcji:

•

Margines wolny od nowotworu >1cm

•

Disease Free Interval (DFI) > 2 lata

•

Pojedynczy przerzut

•

Ograniczony do jednego płata

Pięcioletnie przeżycia po resekcji
przerzutów w wątrobie w wybranych
przypadkach >50%, średnie 20%

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

20

Przerzuty raka jelita grubego

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

21

Rak pęcherzyka żółciowego

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

22

Rak pęcherzyka żółciowego

Staging (1)

•

St.I - ograniczony do śluzówki

•

St.II - nacieka błonę mięśniową

•

St.III - obejmuje śluzówkę, mięśniówkę i
błonę podsurowiczą

•

St.IV - obejmuje całą ścianę pęcherzyka,
przerzut w węźle pęcherzykowym,

•

St.V - nacieka sąsiednie narządy

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

23

Rak pęcherzyka żółciowego

Staging (2)

•

T1a - śluzówka

•

T1b - mięśniówka

•

T2 - perimuscular connective tissue

•

T3 - nacieka poza surowicówkę LUB nacieka sąsiedni narządy -
mniej

niż 2cm wgłąb wątroby

•

T4 - nacieka liczne sąsiednie narządy, LUB naciek wnika w
wątrobę na

głębokość >2cm

•

N1 - przerzuty nie dalej niż w węzłach więzadła wątrobowo-

dwunastniczego

•

N2 - przerzuty w węzłach zatrzustkowe, pnia trzewnego,
t.krezkowej

górnej, żyły wrotnej

American Joint Committee on Cancer

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

24

Rak pęcherzyka żółciowego

Staging (3)

•

St. I

- T1, N0, M0

•

St. II

- T2, N0, M0

•

St. III - T1, T2 or T3,

N0 or N1, M0

•

St.IVa - T4, N0 or N1, M0

•

St.IVb - każde T, N2, M0

LUB

każde T, każde N, M1

American Joint Committee on Cancer

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

25

Rak pęcherzyka żółciowego

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

26

Rak pęcherzyka żółciowego

ROKOWANIE

•

Średnie przeżycie 6 miesięcy od
rozpoznania

•

Wyniki leczenia operacyjnego:

•

Naciek ograniczony do śluzówki i mięśniówki
- do 60 procent przeżyć 5-letnich

•

Naciek całej ściany -

0% przeżyć 2-letnich

III Klinika Chirurgii II Wydziału AM - seminarium zb’2001

27

Rak pęcherzyka żółciowego