TRZNSPORT
TRZNSPORT
LOTNICZY
LOTNICZY
Transport lotniczy jest obecnie najszybciej rozwijającą się dziedzina transportu
Transport lotniczy jest obecnie najszybciej rozwijającą się dziedzina transportu
na świecie. Jednakże przez wymagane duże nakłady finsnsowe, oraz potrzebę wysoce
na świecie. Jednakże przez wymagane duże nakłady finsnsowe, oraz potrzebę wysoce
wykwalifikowanego personelu jego prężny rozwój może się odbywać tylko w
wykwalifikowanego personelu jego prężny rozwój może się odbywać tylko w
najbogatszych krajach.
najbogatszych krajach.
Od początku lat 80-tych do połowy lat 90-tych lotnictwo cywilne
Od początku lat 80-tych do połowy lat 90-tych lotnictwo cywilne
zwiększyło
zwiększyło
swój zasięg o około 80%, natomiast w zakresie transportu towarowego- około 70%.
swój zasięg o około 80%, natomiast w zakresie transportu towarowego- około 70%.
Taki wzrost zauważyć można było na przykład w Japonii, Francji, Holandii czy
Taki wzrost zauważyć można było na przykład w Japonii, Francji, Holandii czy
Niemczech.
Niemczech.
ZALETY TRANSPORTU LOTNICZEGO
ZALETY TRANSPORTU LOTNICZEGO
-duża w porównaniu z innymi sierodkami transportu prędkość
-duża w porównaniu z innymi sierodkami transportu prędkość
-najbezpieczniejsza forma transportu
-najbezpieczniejsza forma transportu
-powoduje niewielkie zanieczyszczenia powietrza
-powoduje niewielkie zanieczyszczenia powietrza
-rozwijająca się sieć połączeń transportowych
-rozwijająca się sieć połączeń transportowych
-zdolność do przewozu partii produktów o specyficznej podatności naturalnej, technicznej
-zdolność do przewozu partii produktów o specyficznej podatności naturalnej, technicznej
i ekonomicznej
i ekonomicznej
-najkorzystniejsza oferta czasowa w szczególności na duże odległości
-najkorzystniejsza oferta czasowa w szczególności na duże odległości
-powstające nowe linie lotnicze powodujace zwiekszenie konkuręcji i zmiejszenie cen
-powstające nowe linie lotnicze powodujace zwiekszenie konkuręcji i zmiejszenie cen
przelotów
przelotów
WADY TRANSPORTU LONICZEGO
WADY TRANSPORTU LONICZEGO
-wysokie koszty przemieszczania
-wysokie koszty przemieszczania
-konieczność wykorzystania usług dowozowo-odwozowych w związku ze stosunkowo
-konieczność wykorzystania usług dowozowo-odwozowych w związku ze stosunkowo
niską dostępnością przstrzenna portów lotniczych
niską dostępnością przstrzenna portów lotniczych
NA ŚWIECIE
NA ŚWIECIE
Liczba samolotów na świecie w1980r. Wynosiła33tys., a w 1994r. już 44tys.
Liczba samolotów na świecie w1980r. Wynosiła33tys., a w 1994r. już 44tys.
Największą liczba samolotów dysponuje USA (16770), Kanada (4490), Wielka Brytania
Największą liczba samolotów dysponuje USA (16770), Kanada (4490), Wielka Brytania
(2642).
(2642).
Polska posiada ich ok. 46. w powietrznaj flocie zwiększył się udział samolotów dużych,
Polska posiada ich ok. 46. w powietrznaj flocie zwiększył się udział samolotów dużych,
ciężkich, o napędzie odrzutowym, turbośmiglowym, szerokokadlubowym,
ciężkich, o napędzie odrzutowym, turbośmiglowym, szerokokadlubowym,
zabierającym kilkuset pasarzerów i kilka tysięcy ton ładunku (Boeingi)
zabierającym kilkuset pasarzerów i kilka tysięcy ton ładunku (Boeingi)
Boeing 787”Dreamliner”
Boeing 787”Dreamliner”
Samolot z napędem turbośmigłowym
Samolot z napędem turbośmigłowym
W przewozach lotniczych największe znaczenie mają transatlantyckie
W przewozach lotniczych największe znaczenie mają transatlantyckie
połączenia pomiędzy Europą Zach. i Ameryką Pół., USA i Kanadą, z Ameryką Śr.,Poł.,
połączenia pomiędzy Europą Zach. i Ameryką Pół., USA i Kanadą, z Ameryką Śr.,Poł.,
Japonią i Australią.
Japonią i Australią.
Największe porty lotnicze są położone na głównych szlakach powietrznych,
Największe porty lotnicze są położone na głównych szlakach powietrznych,
w pobliżu aglomeracji i stolic, n.p. w rejonie Chicago - lotnisko O'Hara, Nowego Jorku -
w pobliżu aglomeracji i stolic, n.p. w rejonie Chicago - lotnisko O'Hara, Nowego Jorku -
J.F.Kennedy Airport, Tokio - Narita, w Londynie Heathrow, pod Paryżem - Orly
J.F.Kennedy Airport, Tokio - Narita, w Londynie Heathrow, pod Paryżem - Orly
i inne.
i inne.
Bezpieczeństwo lotów, które jest głównym warunkiem dalszego rozwoju
Bezpieczeństwo lotów, które jest głównym warunkiem dalszego rozwoju
lotnictwa cywilnego, wymaga stałej rozbudowy systemów nawigacyjnych, urządzeń
lotnictwa cywilnego, wymaga stałej rozbudowy systemów nawigacyjnych, urządzeń
kontroli lotów, radiolokacji i lotnisk
kontroli lotów, radiolokacji i lotnisk
IATA
IATA
International Air Transport Association
International Air Transport Association
(IATA)- grupuje przedsiębiorstwa
(IATA)- grupuje przedsiębiorstwa
linii lotniczych i koordynuje ich działania w systemie światowych sieci połączeń.
linii lotniczych i koordynuje ich działania w systemie światowych sieci połączeń.
Została założona w 1945roku na konferencji w Hawanie. Jej siedziby mieszczą się w
Została założona w 1945roku na konferencji w Hawanie. Jej siedziby mieszczą się w
Genewie oraz Montrealu. Organizacja ta ma przedewszystkim za zadanie rozwijac
Genewie oraz Montrealu. Organizacja ta ma przedewszystkim za zadanie rozwijac
bezpieczne zasady przelotów, ustalanie opłat i rozliczeń finansowych oraz w inny
bezpieczne zasady przelotów, ustalanie opłat i rozliczeń finansowych oraz w inny
sposób koordynowanie tej dziedziny transportu.
sposób koordynowanie tej dziedziny transportu.
IATA wprowadziło trzyliterowy kod alfanumeryczny, celem oznaczenia portów
IATA wprowadziło trzyliterowy kod alfanumeryczny, celem oznaczenia portów
lotniczych na całym świecie. Kody znacznie ułatwiają organizację transportu
lotniczych na całym świecie. Kody znacznie ułatwiają organizację transportu
lutniczego, m.in. Przy przewozie bagarzy pasażerow. Oznaczenie lotniska kodem IATA
lutniczego, m.in. Przy przewozie bagarzy pasażerow. Oznaczenie lotniska kodem IATA
nie jest jednak unikatowe: spośród ok..20tys kodów urzywanych przez loniska
nie jest jednak unikatowe: spośród ok..20tys kodów urzywanych przez loniska
powtarza się 323z nich.
powtarza się 323z nich.
ICAO
ICAO
Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego-
Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego-
jest
jest
odpowiedzialna za opracowywanie i wdrażaniemiędzynarodowych przepisów
odpowiedzialna za opracowywanie i wdrażaniemiędzynarodowych przepisów
regulujących bezpieczeństwo ruchu lotniczego i ekonomię transportu lotniczego.
regulujących bezpieczeństwo ruchu lotniczego i ekonomię transportu lotniczego.
ICAO została powołana w 1944 r. na mocy konwencji o międzynarodowym lotnictwie
ICAO została powołana w 1944 r. na mocy konwencji o międzynarodowym lotnictwie
cywilnym. Na jej siedzibę wybrano Montreal. Faktyczną działalność rozpoczęła w 1947
cywilnym. Na jej siedzibę wybrano Montreal. Faktyczną działalność rozpoczęła w 1947
r. jako wyspecjalizowana agenda ONZ. Polska należy do ICAO od jej powstania.
r. jako wyspecjalizowana agenda ONZ. Polska należy do ICAO od jej powstania.
Do zadań ICAO należy nadzór nad przestrzeganiem przez kraje członkowskie
Do zadań ICAO należy nadzór nad przestrzeganiem przez kraje członkowskie
międzynarodowych norm i przepisów regulujących cywilny ruch lotniczy. Ponadto
międzynarodowych norm i przepisów regulujących cywilny ruch lotniczy. Ponadto
opracowuje nowe standardy i normy dla lotnictwa, wspiera wprowadzanie nowej
opracowuje nowe standardy i normy dla lotnictwa, wspiera wprowadzanie nowej
techniki i technologii w lotnictwie cywilnym, opracowuje międzynarodowe zasady
techniki i technologii w lotnictwie cywilnym, opracowuje międzynarodowe zasady
współpracy z tzw. służbami naziemnymi. Przepisy ICAO to zbiór 18 aneksów z których
współpracy z tzw. służbami naziemnymi. Przepisy ICAO to zbiór 18 aneksów z których
każdy omawia i normuje wybraną dziedzinę lotnictwa.
każdy omawia i normuje wybraną dziedzinę lotnictwa.
Kod Lotniska ICAO
Kod Lotniska ICAO
- to powszechnie używana nazwa czteroliterowego tzw.
- to powszechnie używana nazwa czteroliterowego tzw.
wskaźnika lokalizacji (ang. Location Indicator), stanowiącego element dużego
wskaźnika lokalizacji (ang. Location Indicator), stanowiącego element dużego
systemu adresowego używanego przez służby ruchu lotniczego, linie lotnicze itp. w
systemu adresowego używanego przez służby ruchu lotniczego, linie lotnicze itp. w
tak zwanej stałej sieci łączności lotniczej (AFTN).
tak zwanej stałej sieci łączności lotniczej (AFTN).
Infrastruktura lotnisk
Infrastruktura lotnisk
Do infrastruktury lotniczej zaliczamy:
infrastrukturę liniową
-
obejmującą drogi wyznaczone w
przestrzeni powietrznej wraz z urządzeniami naziemnymi
służącymi do bezpiecznego przemieszczania się statków
powietrznych w przestrzeni powietrznej;
infrastrukturę punktową
-
porty lotnicze, lotniska, lądowiska
i miejsca przystosowane do startów i lądowań a także inne
obiekty pełniące funkcje lotniskowe (np. heliporty).
Podział lotnisk
Podział lotnisk
I. według kryteriów ogólnych lotniska dzielą się na:
I. według kryteriów ogólnych lotniska dzielą się na:
1. zakres ruchu statków powietrznych:
1. zakres ruchu statków powietrznych:
-międzynarodowe
-międzynarodowe
-krajowe
-krajowe
2. charakter ruchu statków powietrznych:
2. charakter ruchu statków powietrznych:
-ruchu regularnego
-ruchu regularnego
-ruchu nieregularnego
-ruchu nieregularnego
3. Dostępność dla użytkowników
3. Dostępność dla użytkowników
-publiczne
-publiczne
-niepubliczne
-niepubliczne
4. Ze względu na właściciela
4. Ze względu na właściciela
-państwowe- stanowiące własność Skarbu Państwa oraz innych państwowych osób prawnych
-państwowe- stanowiące własność Skarbu Państwa oraz innych państwowych osób prawnych
-komunalne- stanowiące własność gminy, oraz innych osób komunalnych
-komunalne- stanowiące własność gminy, oraz innych osób komunalnych
-prywatne- stanowiące własność osób fizycznych oraz osób prywatnych innych niż państwowe
-prywatne- stanowiące własność osób fizycznych oraz osób prywatnych innych niż państwowe
i komunalne
i komunalne
5. Lotniska państwowe dzielą się na:
5. Lotniska państwowe dzielą się na:
-wojskowe
-wojskowe
-służb porządku publicznego
-służb porządku publicznego
II wedłog kryteriów technicznych lotniska dziełą się na:
II wedłog kryteriów technicznych lotniska dziełą się na:
1. umiejscowienie:
1. umiejscowienie:
-naziemne
-naziemne
-nawodne
-nawodne
-na obiektach(budynkach, platformach)
-na obiektach(budynkach, platformach)
2. Ze względu na posiadaną powieszchnie:
2. Ze względu na posiadaną powieszchnie:
-z droga startową o nawieszchni stucznej
-z droga startową o nawieszchni stucznej
-bez nawieszchni sztucznej
-bez nawieszchni sztucznej
Dokumenty transportowe w lotnictwie
Dokumenty transportowe w lotnictwie
-
list przewozowy lotniczy wystawiany przez linię lotniczą (AWB)
list przewozowy lotniczy wystawiany przez linię lotniczą (AWB)
-
HAWB (House AWB) – wystawiany przez spedytorów lotniczych (również są
HAWB (House AWB) – wystawiany przez spedytorów lotniczych (również są
konosamenty wystawiane przez spedytorów)
konosamenty wystawiane przez spedytorów)