Pomoc psychologiczna -
definicja
Pomoc psychologiczna to szczególny rodzaj
interakcji między osoba pomagającą a
wspomaganą, w której osoba pomagająca:
- działa prospołecznie
- kieruje się motywacją empatyczno-
autoteliczną
- wykorzystuje wiedzę psychologiczną do
rozwiązywania – na zasadach współpracy –
problemów życiowych osoby wspomaganej
Różne rodzaje zachowań
prospołecznych
1. Zachowania allocentryczne – celem jest
zaspokojenie potrzeb jednostki
2. Zachowania socjocentryczne – celem jest
uzyskanie korzyści grupy społecznej lub
instytucji
3. Zachowania altruistyczne – działania
nastawione na dobro innych ludzi, z
pominięciem własnych korzyści, a niekiedy
powodujące straty własne
Motywacje pomagania
Motywy syntoniczne – generalizacja własnych
standardów i poczucie psychologicznej
bliskości z osobą wspomaganą
Motywy empatyczne – pomaganie osobom,
które uważamy (nie zawsze świadomie) za
podobne pod jakimś względem do Ja
3. Motywacje normocentryczne – pomaganie
z poczucia obowiązku, przyjemności z jego
spełniania i lęku przed poczuciem winy w
przypadku niespełniania
4. Motywy egzocentryczne (autoteliczne) –
uzależnione od Ja pomagającego –
spostrzeganie drugiej osoby, jako
samodzielnej, autonomicznej, godnej
bezwarunkowej akceptacji
Ryzyko niewłaściwej
motywacji
1. Nasze standardy nie są uniwersalne
2. Fałszywa empatia (niebezpieczeństwo jest
tu większe, ponieważ klienci także szukają
psychologów według tej zasady)
3. Ryzyko nie wycofania się z kontaktu choć
wszystko za tym przemawia (brak
umiejętności odmawiania)
4.Ryzyko jest zminimalizowane
Etyczne problemy
pomagania
Podstawowy problem – przedmiotowe a nie
podmiotowe traktowanie ludzi
- psycholog wie lepiej
- pomaganie poprzez wymaganie
posłuszeństwa
Źródła traktowania przedmiotowego:
- tradycja medyczna
- tradycja związana z systemem
wychowawczym i oświatowym
Rodzaje pomocy
psychologicznej
Wspieranie samorealizacji, ukierunkowane na
rozwój jednostki (np. trening interpersonalny).
Promocja zdrowia – działania nastawione na
rozwój cech i właściwości jednostki, które
sprzyjają kształtowaniu zachowań
prozdrowotnych
Prewencja (psychoprofilaktyka) zapobieganie
patologii
Poradnictwo psychologiczne – pomoc w
rozwiązywaniu kryzysów rozwojowych, a
także, na przykład poradnictwo zawodowe
Interwencje kryzysowe – pomoc w
sytuacjach traumatycznych i kryzysowych
Pomoc w zmniejszaniu i usuwaniu zaburzeń:
- rehabilitacja
- resocjalizacja
- psychoterapia
Podstawowa zasada – zawarcie
kontraktu
We wszystkich wymienionych przypadkach
obowiązuje zawarcie pełnego kontraktu z
klientem.
Wyjątkiem od tej zasady jest interwencja
kryzysowa
Relacja pomagania
Relacja pomagania – związek jednostronny i
formalny.
Zaufanie interpersonalne jest podstawowym
warunkiem skuteczności pomagania.
Problem nierozwiązany
KTO MOŻE UDZIELAĆ POMOCY
PSYCHOLOGICZNEJ ?
Tylko psycholog i czy to zależy od rodzaju
pomocy ?
Należy rozróżniać pojęcia – wsparcie
psychiczne i pomoc psychologiczna
Ryzyko osoby
wspomaganej
Ryzyko związane ze zgłoszeniem się po
pomoc psychologiczna:
- przyjęcie pozycji potrzebującego pomocy;
- zgoda na ujawnienie intymnych treści;
- poddanie się wpływowi drugiego człowieka;
- zgoda na kontrolę