ORGANICZNE KWASY

ORGANICZNE KWASY

ROŚLINNE

ROŚLINNE

ORGANICZNE KWASY ROŚLINNE

ORGANICZNE KWASY ROŚLINNE

1,

1,

>

>

grup-COOH

grup-COOH

zw. alifatyczne, aromatyczne, heterocykliczne

zw. alifatyczne, aromatyczne, heterocykliczne

słabe kwasy, najmocniejszy kw. mrówkowy

słabe kwasy, najmocniejszy kw. mrówkowy

wolne kwasy:

wolne kwasy:

jabłkowy, cytrynowy, winowy w owocach

jabłkowy, cytrynowy, winowy w owocach

tworzą estry z alkaloidami, składnikami olejków eter.,

tworzą estry z alkaloidami, składnikami olejków eter.,

glicerolem (wyższe kwasy tłuszczowe)

glicerolem (wyższe kwasy tłuszczowe)

brak znaczenia farmakologicznego, wyjątek

brak znaczenia farmakologicznego, wyjątek

kw. askorbowy (wit. C), kwas foliowy, (-)HCA

kw. askorbowy (wit. C), kwas foliowy, (-)HCA

Kwasy z grupą fenolową -

Kwasy z grupą fenolową -

fenolokwasy

fenolokwasy

ORGANICZNE KWASY ROŚLINNE KWASY ALIFATYCZNE

ORGANICZNE KWASY ROŚLINNE KWASY ALIFATYCZNE

Monokarboksylowe nasycone

Monokarboksylowe nasycone

mrówkowy

mrówkowy

:

:

włoski parzące pokrzywy,

włoski parzące pokrzywy,

igły sosny, jad pszczeli

igły sosny, jad pszczeli

octowy

octowy

:

:

z koenzymem A bierze udział w biogenezie

z koenzymem A bierze udział w biogenezie

monofluorooctowy

monofluorooctowy

:

:

Dichapetalum cymosum

Dichapetalum cymosum

2-5 mg dawka śmiertelna

2-5 mg dawka śmiertelna

zaburza cykl oddechowy

zaburza cykl oddechowy

Monokarboksylowe nienasycone

Monokarboksylowe nienasycone

angelikowy:

angelikowy:

w korzeniu arcydzięgla

w korzeniu arcydzięgla

tyglinowy:

tyglinowy:

w oleju nasion

w oleju nasion

Croton tiglium

Croton tiglium

Dikarboksylowe nasycone

Dikarboksylowe nasycone

szczawiowy

szczawiowy

:

:

najczęściej jako sole: Ca Ø w H

najczęściej jako sole: Ca Ø w H

2

2

O, Na i K O w H

O, Na i K O w H

2

2

O

O

szczawian Ca- kumulacja w kanalikach nerkowych,

szczawian Ca- kumulacja w kanalikach nerkowych,

zmiany nekrotyczne nabłonka, niewydolność nerek

zmiany nekrotyczne nabłonka, niewydolność nerek

Dikarboksylowe nienasycone

Dikarboksylowe nienasycone

fumarowy

fumarowy

:

:

w dymnicy lekarskiej

w dymnicy lekarskiej

ORGANICZNE KWASY ROŚLINNE

ORGANICZNE KWASY ROŚLINNE

KWASY ALIFATYCZNE

KWASY ALIFATYCZNE

Hydroksykwasy

Hydroksykwasy

glikolowy

glikolowy

AHA

AHA

:

:

najprostszy – w kosmetykach

najprostszy – w kosmetykach

jabłkowy

jabłkowy

:

:

w owocach: wiśnie, jabłka, jarzębina

w owocach: wiśnie, jabłka, jarzębina

cytrynowy

cytrynowy

:

:

w owocach cytryny 8%, malin,

w owocach cytryny 8%, malin,

berberysu,

berberysu,

rokitnika.

rokitnika.

otrzymywanie - mikrobiologiczna

otrzymywanie - mikrobiologiczna

fermentacja melasy

fermentacja melasy

winowy

winowy

:

:

w

w

winogronach

winogronach

ORGANICZNE KWASY ROŚLINNE

ORGANICZNE KWASY ROŚLINNE

Hydroksykwasy cd.

Hydroksykwasy cd.

Kwas OH-cytrynowy

Kwas OH-cytrynowy

(-) HCA

(-) HCA

w owocach

w owocach

Garcinia cambogia

Garcinia cambogia

,

,

G. indica

G. indica

rodz.

rodz.

Garcinia

Garcinia

<200 gat.

<200 gat.

- zimozielone drzewa, krzewy tropik. Azji i Polinezji

- zimozielone drzewa, krzewy tropik. Azji i Polinezji

- ok. 30 gat. w Indiach, Chinach i Płdn Azji

- ok. 30 gat. w Indiach, Chinach i Płdn Azji

- owoce śr spożywczy

- owoce śr spożywczy

- suszone owoce/wyciąg po tłustych daniach (baranina)

- suszone owoce/wyciąg po tłustych daniach (baranina)

- usprawnienie trawienia

- usprawnienie trawienia

- suszone owoce, gotowane: w reumatyzmie i schorzeniach

- suszone owoce, gotowane: w reumatyzmie i schorzeniach

stawów

stawów

↓

↓

dostępność subst. odżywczych,

dostępność subst. odżywczych,

↓

↓

masy ciała (badania-

masy ciała (badania-

lata 60, różnie działa na szczury „szczupłe” i „grube”)

lata 60, różnie działa na szczury „szczupłe” i „grube”)

-

-





kumulacji tłuszczu, modyfikuje konwersję węglowodanów do

kumulacji tłuszczu, modyfikuje konwersję węglowodanów do

tłuszczów

tłuszczów

- zmiana metabolizmu lipidów i węglowodanów – bez stymulacji OUN

- zmiana metabolizmu lipidów i węglowodanów – bez stymulacji OUN

jak przy kofeinie, efedrynie

jak przy kofeinie, efedrynie

-

-

↓

↓

apetyt 250mg (-) HCA (ekstrakt prod. Indie)/dobę/

apetyt 250mg (-) HCA (ekstrakt prod. Indie)/dobę/

pikolinian Cr

pikolinian Cr

Garcinia cambogia

Garcinia cambogia

ORGANICZNE KWASY ROŚLINNE

ORGANICZNE KWASY ROŚLINNE

Hydroksykwasy cd.

Hydroksykwasy cd.

mlekowy

mlekowy

:

:

otrzymany w 1779 r. (Shele)

otrzymany w 1779 r. (Shele)

→

→

z

z

glukozy (bakterie kw. mlekowego)

glukozy (bakterie kw. mlekowego)

- w produktach z fermentowanego mleka,

- w produktach z fermentowanego mleka,

kiszonkach warzywnych, dodatkowo:

kiszonkach warzywnych, dodatkowo:

cholina, wit.B

cholina, wit.B

12

12

, C, enzymy, zw. podobne do

, C, enzymy, zw. podobne do

ACh

ACh

- sok z kapusty 1 szklanka/ dzień stwarza

- sok z kapusty 1 szklanka/ dzień stwarza

korzystne środowisko w jelitach

korzystne środowisko w jelitach

reguluje trawienie, metabolizm

reguluje trawienie, metabolizm

zapobiega skazie moczanowej, reumatyzmowi

zapobiega skazie moczanowej, reumatyzmowi

nowotworom, przedwczesnemu starzeniu się

nowotworom, przedwczesnemu starzeniu się

AWIT

AWIT

30% kwas mlekowy

30% kwas mlekowy

ORGANICZNE KWASY ROŚLINNE

ORGANICZNE KWASY ROŚLINNE

KWASY AROMATYCZNE

KWASY AROMATYCZNE

benzoesowy

benzoesowy

:

:

z żywicy

z żywicy

Benzoe

Benzoe

- środek konserwujący

- środek konserwujący

kwas p-aminobenzoesowy - element kw. foliowego

kwas p-aminobenzoesowy - element kw. foliowego

foliowy

foliowy

: w drożdżach, cz. zielonych roślin

: w drożdżach, cz. zielonych roślin

- 100-400μg zapotrzebowanie dzienne

- 100-400μg zapotrzebowanie dzienne

600-800 μg w ciąży, laktacji

600-800 μg w ciąży, laktacji

- wpływa na procesy krwiotwórcze,

- wpływa na procesy krwiotwórcze,

przenośnik grup jednowęglowych

przenośnik grup jednowęglowych

tropowy

tropowy

: składnik alkaloidów tropanowych

: składnik alkaloidów tropanowych

szikimowy

szikimowy

: w biogenezie związków aromatycznych

: w biogenezie związków aromatycznych

KWASY

KWASY

HETEROCYKLICZNE

HETEROCYKLICZNE

,

,

pochodne γ-pironu

pochodne γ-pironu

najczęściej tworzą sole z alkaloidami:

najczęściej tworzą sole z alkaloidami:

kw. chelidonowy:

kw. chelidonowy:

(w jaskółczym zielu)

(w jaskółczym zielu)

kw. mekonowy

kw. mekonowy

: związany z alkaloidami opium

: związany z alkaloidami opium

KWASY O CHARAKTERZE WITAMIN

KWASY O CHARAKTERZE WITAMIN

Kwas foliowy:

Kwas foliowy:

- w wątrobie, kiełkach pszenicy, drożdżach

- w wątrobie, kiełkach pszenicy, drożdżach

219-364 μg/g,

219-364 μg/g,

w liściach szpinaku 150μg/100g( 1941 r).

w liściach szpinaku 150μg/100g( 1941 r).

- czynnik wzrostowy dla mikroorganizmów

- czynnik wzrostowy dla mikroorganizmów

- przenośnik grup jedno-C, wpływ na procesy krwiotwórcze

- przenośnik grup jedno-C, wpływ na procesy krwiotwórcze

- jako koenzym wchodzi w skład niektórych enzymów.

- jako koenzym wchodzi w skład niektórych enzymów.

- biosyntezę

- biosyntezę

kw. foliowego

kw. foliowego

hamują jego antymetabolity:

hamują jego antymetabolity:

Sulfonamidy, Aminopteryna ( p. białaczce)

Sulfonamidy, Aminopteryna ( p. białaczce)

- zapotrzebowanie 100-400 μg/ dzień

- zapotrzebowanie 100-400 μg/ dzień

w ciąży i laktacji 400, 500- 600 μg

w ciąży i laktacji 400, 500- 600 μg

- zapobiega zaburzeniom rozwoju układu nerw. płodu

- zapobiega zaburzeniom rozwoju układu nerw. płodu

- profilaktyka miażdżycy

- profilaktyka miażdżycy

W ciąży nie używać preparatów wielowitaminowych i

W ciąży nie używać preparatów wielowitaminowych i

mineralnych, możliwość przedawkowania witamin, głównie A

mineralnych, możliwość przedawkowania witamin, głównie A

FOLIC

FOLIC

- tabl 0,4 mg kwasu foliowego

- tabl 0,4 mg kwasu foliowego

KWASY O CHARAKTERZE WITAMIN

KWASY O CHARAKTERZE WITAMIN

Kwas L-askorbowy

Kwas L-askorbowy





sorbitol

sorbitol

Występowanie:

Występowanie:

Capsici,

Capsici,

Rosae, Citrus sp fruct,

Rosae, Citrus sp fruct,

Petroselini fol,.

Petroselini fol,.

warzywa, owoce

warzywa, owoce

-

-

substancja krystaliczna O w H

substancja krystaliczna O w H

2

2

O,

O,

w roztw. poniżej pH 6 dość trwała,

w roztw. poniżej pH 6 dość trwała,

- łatwo utlenia się do

- łatwo utlenia się do

kw. dehydroaskorbowego

kw. dehydroaskorbowego

,

,

- ma właściwości oksydo- redukcyjne

- ma właściwości oksydo- redukcyjne

- awitaminoza: krwawienia z naczyń włosowatych,

- awitaminoza: krwawienia z naczyń włosowatych,

błon śluzowych, stany zapalne dziąseł

błon śluzowych, stany zapalne dziąseł

- stosowanie: choroby infekcyjne, kontrowersyjne

- stosowanie: choroby infekcyjne, kontrowersyjne

podawanie dużych dawek w infekcjach

podawanie dużych dawek w infekcjach

Zapotrzebowanie dzienne 50-100 mg,

Zapotrzebowanie dzienne 50-100 mg,

nietoksyczna nawet w dawce 1g dziennie

nietoksyczna nawet w dawce 1g dziennie