ZŁOŻONE OBRAŻENIA

CIAŁA

RATOWNICTWO MEDYCZNE

Urazem wielonarządowym określa się taki

uraz, który doprowadził u poszkodowanego do
wystąpienia obrażeń i zaburzeń funkcji minimum
dwóch układów (w tym jednego niezbędnego dla
życia). Należy podejrzewać go udzielając pomocy
ofierze ciężkiego wypadku (kolejowego, drogowego,
upadku z wysokości, przygniecenia).

ZŁOŻONE OBRAŻENIA CIAŁA

URAZY WIELONARZĄDOWE – OGÓLNIE...

• nieprzytomnych
• we wstrząsie oraz z obecnymi następującymi objawami :

Szybką pomocą i szczególna uwagą należy

otoczyć poszkodowanych :

• „wiotkiej klatki piersiowej”
• z widocznym oddechem opacznym
• ze złamaniami górnych żeber (możliwość uszkodzenia

oskrzeli, przełyku i dużych naczyń)

• ze złamaniami dolnych żeber (możliwość uszkodzenia

wątroby i śledziony - ryzyko krwawienia do jamy
otrzewnej)
Należy zachować czujność w stosunku do
poszkodowanych we względnie dobrym stanie i nie
zgłaszających dolegliwości. Ich stan może ulec
gwałtownemu pogorszeniu.

ZŁOŻONE OBRAŻENIA CIAŁA

URAZ WIELONARZĄDOWY – TYPOWE PRZPADKI

• ocena stanu ogólnego poszkodowanego (stan przytomności,

oddech, tętno)

• wyrównanie ostrych zaburzeń oddechowych, spowodowanych

obturacją dróg oddechowych, odmą opłucnową, zmiażdżeniem
klatki piersiowej

• rozpoczęcie tlenoterapii
• leczenie ostrej niewydolności krążenia (zatamowanie krwotoku,

założenie opatrunków)

• stabilizacja złamań i założenie kołnierza stabilizującego odcinek

szyjny kręgosłupa

• ochrona przed utratą ciepła i przegrzaniem
• opieka psychiczna (izolacja od innych ofiar wypadku, widoku

zwłok, szczególnie bliskich, zakaz pozostawiania
poszkodowanego bez opieki)

ZŁOŻONE OBRAŻENIA CIAŁA

URAZY WIELONARZĄDOWE – POSTĘPOWANIE

• ocena oddechu (częstość, głębokość, wysiłek oddechowy,

bezdech, drożność dróg oddechowych)

• ocena układu krążenia (częstość pracy serca, napięcie tętna;

obecność tętna na tętnicach szyjnych, obwodowych; symetria)

• opanowanie krwotoku zewnętrznego
• wstępne określenie stanu świadomości (pytanie

poszkodowanego o czas, miejsce, porę roku, dnia; jeżeli jest
nieprzytomny - badanie reakcji na ból; ocena stopnia
przytomności w skali - GCS)

Etap I (szybkie badanie wstępne) :

Badanie wstępne nie powinno trwać dłużej niż

3

minuty

. Ma ono na celu wykrycie podstawowych

przyczyn zagrożenia życia. Można je przerwać tylko
celem zapewnienia drożności dróg oddechowych lub/i
podjęcia czynności reanimacyjnych.

ZŁOŻONE OBRAŻENIA CIAŁA

ETAPY POSTEPOWANIA Z OFIARĄ WYPADKU

• przyrządowe metody utrzymywania drożności dróg

oddechowych

• wdrożenie oddechu zastępczego (workiem

samorozprężalnym, usta - usta)

• rozpoczęcie tlenoterapii
• zabezpieczenie poszkodowanego przed utrata ciepła

lub przegrzaniem

• ewakuacja poszkodowanego do strefy bezpiecznej
• opieka psychiczna

Etap II (decyzja o ewentualnym podjęciu

szybkiego transportu, zabezpieczenie
podstawowych funkcji życiowych) :

ZŁOŻONE OBRAŻENIA CIAŁA

ETAPY POSTEPOWANIA Z OFIARĄ WYPADKU