NADCIŚNIENIE TĘTNICZE
REGULACJA CIŚNIENIA
TĘTNICZEGO
• Objętość wyrzutowa serca
• Opór obwodowy naczyń
krwionośnych
• Autonomiczny układ nerwowy
• Objętość krwi krążącej
– Czynność nerek
– Czynniki nerwowe i humoralne (RAA)
Ciśnienie tętnicze krwi
BP = CO x SVR
• BP = ciśnienie tętnicze
• CO = objętość minutowa serca =
objętość wyrzutowa serca
x częstość skurczów serca
• SVR = naczyniowy opór obwodowy
KLASYFIKACJA HA
• Prawidłowe < 120 i
< 80
• Stan przednadciśnieniowy 120-139 lub
80-89
• Nadciśnienie
– Stopień I 140-159 lub
90-99
– Stopień II ≥ 160 lub
≥ 100
Czynniki zwiększające ryzyko
rozwoju choroby nadciśnieniowej
• Predyspozycje genetyczne
• Nadmierne spożycie
soli,niedostateczne spożycie potasu
• Niska aktywność ruchowa
• Otyłość-zwłaszcza
brzuszna,hyperlipidemia
• Palenie tytoniu,nadużywanie alkoholu
• Często powtarzające się sytuacje
stresowe
PODZIAŁ
• Nadciśnienie pierwotne
– Choroba nadciśnieniowa
– Gdy nie udaje się ustalić żadnej
przyczyny
• Nadciśnienie wtórne
– Znana jest przyczyna
PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA
WTÓRNEGO
• Nerkopochodne
– Jednostronne choroby nerek
• Zapalenie odmiedniczkowe
• Mechaniczne zaburzenia przepływu krwi w nerce
• Dysplazja nerki
• Nerka torbielowata
• Zastój moczu
• Gruźlica nerki
– Obustronne choroby nerek
• Ostre zapalenie kłębuszkowe
• Przewlekłe zapalenie kłębuszkowe
• Zapalenie odmiedniczkowe
• Kolagenozy
• Skrobiawica nerek
• Skaza moczanowa
PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA
WTÓRNEGO
• Nadciśnienie w chorobach
gruczołów dokrewnych
– Guz chromochłonny nadnerczy
– Pierwotny hiperaldosteronizm (Z. Conna)
– Zespół i choroba Cushinga
– Akromegalia
PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA
WTÓRNEGO
• Nadciśnienie w chorobach układu
krążenia
– Miażdżyca tętnic
– Wady serca i naczyń
– Niedomykalność zastawki półksiężycowatej
– Przetoki tętniczo-żylne
– Krążenie hiperkinetyczne
– (nadczynność tarczycy, choroba beri-beri,
niedokrwistość)
– Całkowity blok przedsionkowo-komorowy
PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA
WTÓRNEGO
• Nadciśnienie w chorobach układu
nerwowego
– Guzy mózgu
– Urazy mózgu
– Zapalenia wielonerwowe
PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA
WTÓRNEGO
• Nadciśnienie jatrogenne
– Doustne środki antykoncepcyjne
– Aminy sympatykomimetyczne
– Cyklosporyna A
– Inne
SKUTKI NADCIŚNIENIA
• Układ krążenia
– Przerost lewej komory serca
– Choroba wieńcowa
– Zmiany naczyń obwodowych (miażdżyca)
• Kryterium zaawansowania zmian jest badanie
dna oka
• 4 stopnie
– I – czynnościowe zmiany w naczyniach : tętnice zwężone,
rozciągnięte na swoim przebiegu
– II – naczynia dodatkowo zmienione strukturalnie (objaw
skrzyżowania
Salus-Gunna
– ucisk żył przez tętnice)
– III – dodatkowe uszkodzenie siatkówki : krwotoki, ogniska
degeneracji
– IV – dodatkowo obrzęk tarczy n. wzrokowego
SKUTKI NADCIŚNIENIA
• OUN
– Niedokrwienie i zawał mózgu
• Na podłożu miażdżycy
– Masywny krwotok związany z
nadciśnieniem
– Ostra encefalopatia nadciśnieniowa
• Obrzęk mózgu
• Silne bóle głowy, wymioty, zaburzenia
widzenia, splątanie, uogólnione drgawki
SKUTKI NADCIŚNIENIA
• Nerki
– Marska nerka
– Mikroalbuminuria jest wczesnym
objawem
FAZA ZŁOŚLIWA NADCIŚNIENIA
• Duży wzrost ciśnienia skurczowego
> 120-130 mmHg
• Zmiany na dnie oka odpowiadające
III lub IV okresowi
• Szybko postępujące zmiany
narządowe (zwłaszcza OUN i nerek)
OBJAWY KLINICZNE
• Bóle głowy (okolica potyliczna; rano)
• Zawroty głowy
• Szum w uszach
• Nerwowość
• Bóle przedsercowe
• Kołatania serca
• Objawy naczynioruchowe
• Zaburzenia wzroku
PRZEŁOM NADCIŚNIENIOWY
• Znaczny /często gwałtownie narastający/ wzrost
ciśnienia rozkurczowego często >140mmHg/lub
stopniowy wzrost w ciągu kilku tygodni czy
miesięcy >300/130mmHg zagrażający życiu
chorego z powodu
– Encefalopatii nadciśnieniowej
• Obrzęk mózgu, tarczy n. wzrokowego, bóle głowy, zawroty,
nudności, zaburzenia widzenia, ewentualnie ubytki neurologiczne i
drgawki ,wylew podpajęczynówkowy lub śródmózgowy,
– Przeciążenia lewej komory z zagrożeniem obrzękiem płuc
– Napadu dławicy piersiowej,zawału mięśnia
sercowego,obrzęku płuc, tętniaka rozwarstwiającego
aorty,rzucawki porodowej,zaburzeń rytmu serca/