WSPÓLNA POLITYKA HANDLOWA

Plan prezentacji:

1. Zasady i cele wspólnej polityki handlowej

2. Rodzaje stosowanych stawek celnych

3. Instrumenty polityki handlowej: Protekcjonizm

uwarunkowany

- Postępowanie antydumpingowe i antysubsydyjne

- Postępowanie przed nadmiernym importem

4. Umowy i preferencje handlowe

5. Umowy handlowe z państwami trzecimi- przykłady

Chociaż w Unii Europejskiej mieszka zaledwie 7% ludności

świata, jest ona odpowiedzialna za ponad 20% wymiany

handlowej na świecie

Traktat ustanawiający EWG dał początek polityce handlowej

Wspólnoty.

Niemal 50 lat temu to właśnie wolny handel między państwami

członkowskimi legł u podstaw sukcesu, jakim była UE

Unia Europejska: Potęga

Handlowa

Podstawowe założenia Unii Celnej :

• zakaz wprowadzania ceł między Państwami
Członkowskimi

• przyjęcie wspólnej taryfy celnej wobec państw
trzecich

Zasady polityki handlowej, sprecyzowane pod koniec lat

50. do dziś nie uległy zasadniczym zmianom.

Główne zasady

wspólnej polityki handlowej

dotyczą:

•zmian stawek celnych,

•zawierania umów celnych i handlowych,

•ujednolicania środków liberalizacyjnych,

•polityki eksportowej,

•handlowych środków ochronnych podejmowanych w

przypadku dumpingu i subsydiów.

Cele wspólnej polityki handlowej:

• przyczynianie się do harmonijnego rozwoju handlu
światowego,

• stopniowe usuwanie przeszkód w wymianie
międzynarodowej,

• obniżanie barier celnych.

Udział Unii Europejskiej w światowym

imporcie i eksporcie wynosi ok 20%.

Średnia stawka taryfowa na przywóz

towarów przemysłowych stosowana w UE

wynosi 4%.

Rola Komisji Europejskiej:

• przygotowanie propozycji wdrażających wspólną

politykę handlową,

• negocjowanie porozumień z państwami trzecimi i

organizacjami międzynarodowymi.

Rodzaje stawek celnych:

• ad valorem
• stawki specyficzne
• stawki kombinowane
• stawki mieszane
• stawki sezonowe

Instrumenty wspólnej polityki

handlowej:

•

Klasyczne:

Cła, ograniczenia ilościowe, etc.

• Protekcjonizm uwarunkowany:

1. postępowanie antydumpingowe,

2. postępowanie antysubwencyjne,

3. ochrona przed nadmiernym importem

Protekcjonizm uwarunkowany

1. Stosowanie:

•Zakres i procedura podlega przepisom WTO

Wyrządzenie lub zaistnienie groźby wyrządzenia szkody

przemysłowi krajowemu oraz zaistnienie związku
przyczynowego między importem a szkodą.

2. Regulacje:

•W obrębie UE: szczebel Unii, ochrona producentów przed

szkodliwymi następstwami importu z krajów trzecich.

•Poza granicami UE: Rozporządzenie w sprawie przeszkód w

handlu (Trade Barriers Regulation), obrona interesów poza
granicami Unii.

3. Podmioty uprawnione do wnoszenia

skargi:

•Postępowanie antydumpingowe i

antysubsydyjne: przemysł UE, Komisja Europejska

•Postępowanie ochronne przeciw barierom w

handlu: przemysł UE, przedsiębiorstwa, państwa
członkowskie

•Postępowanie ochronne przeciw nadmiernemu

importowi: państwa członkowskie

Wykorzystanie instrumentów
protekcjonizmu uwarunkowanego (1995-
2003):

•271 postępowań antydumpingowych
•43 postępowania antysubsydyjne
•20 postepowań przeciw barierom w handlu

1. Postępowanie

antydumpingowe

Postępowanie antydumpingowe

Pojęcie Dumpingu

•

Dumping występuje wówczas, gdy towar jest

sprzedawany za granicę poniżej porównywalnej

ceny towaru na rynku krajowym (czyli poniżej tzw.

wartości normalnej)

Postępowanie antydumpingowe

• jest najczęściej używanym instrumentem
spośród środków protekcjonizmu
uwarunkowanego

• wykorzystywane jest głównie wobec
towarów przemysłowych

• stosowane jest tylko względem krajów trzecich

Procedura i środki antydumpingowe

• Komisja Europejska wszczyna postępowanie na
wniosek przemysłu UE.

• Jeśli oskarżony o dumping kraj ma udział w
konsumpcji danego produktu w UE < 1%, wówczas
nie wszczyna się postępowania
antydumpingowego.

Komisja Europejska

Przedstawiciel przemysłu

Umorzenie postępowania

Komisja Europejska

Przedstawiciel przemysłu

Wstępne stwierdzenie szkody

Powstałej przez dumping

Cło tymczasowe

Potwierdzenie wystąpienia
dumpingu i szkody

Nałożenie
ostatecznego cła
antydumpingowe
go i przejęcie cła
tymczasowego

Cło antydumpingowe może mieć formę:

• ad valorem
• cła specyficznego
• cła zmiennego lub
• cła mieszanego

•Cło antydumpingowe ustala się na okres 5 lat, ale może
być ono przedłużone na kolejne pięciolecie poprzez
postępowanie weryfikacyjne

Przykłady postępowania antydumpingowego UE:

• wobec importu obuwia skórzanego z Chin i
Wietnamu oraz mrożonych truskawek z Chin

• wobec

przywozu syntetycznych włókien odcinkowych z

poliestru pochodzących z Australii, Indii, Indonezji i Tajlandii

2. Postępowanie antysubsydyjne

Subsydium czyli zasiłek pieniężny.

Środki antysubsydyjne wprowadzane są, gdy rząd lub

instytucja publiczna kraju eksportera udziela mu subsydiów

do produkcji, eksportu lub przewozu. Dzięki temu może on

sprzedawać swoje produkty po cenach niższych niż ceny

podobnych lub takich samych produktów na rynku

krajowym.

Środki antysubsydyjne to zazwyczaj cła wyrównawcze.

Postępowanie antysubsydyjne wszczyna Komisja z własnej

inicjatywy lub z inicjatywy unijnych producentów, jeśli są oni

w stanie udowodnić, że przy danych cenach importowanych

towarów poniosą szkodę.

Z subsydium mamy do czynienia, gdy nastąpi:

•Udzielenie przez rząd lub inną instytucję publiczną wkładu

finansowego lub wsparcia dochodowego bądź cenowego,

•Uzyskanie korzyści przez adresata pomocy.

Formy pomocy uważane za subsydia:

•Dotacje, pożyczki na warunkach preferencyjnych, gwarancje

kredytowe, zwolnienia z podatków

Przepisy antysubsydyjne mówią:

• Wszczęcie procedury: zwrócenie się do rządu, oskarżonego o

domniemane subsydiowanie,

• Wszczęcie postępowania: 45 dni od daty złożenia wniosku przez

producenta,

• Zakończenie postępowania: 1 rok lub 13 miesięcy od jego

wszczęcia,

• Umarzanie postępowania: podobnie jak w przypadku postępowania

antydumpingowego

Procedura antysubsydyjna:

ŚRODKI WYRÓWNAWCZE

1. Użycie środków wyrównawczych:

• Subsydiowanie podlegające działaniu wyrównawczemu,
• Stwierdzenie wyrządzenia szkody
• Interwencja leży w interesie Wspólnoty

2. Zasada niedyskryminacji

3. Cło tymczasowe

•Nałożenie: nie wcześniej niż 6 tyg. od wszczęcia postępowania i nie później
niż 9 miesięcy od jego wszczęcia, Czas obowiązywania: nie dłużej niż 4
miesiące

4. Cła wyrównawcze i zobowiązania cenowe

•Czas obowiązywania: 5 lat ; Cła wyrównawcze ustalane są indywidualnie
•Wysokość ceł wyrównawczych: ograniczona do wysokości subsydium
ewentualnie niższa (zasada mniejszego cła); Zobowiązanie, składane przez
rząd kraju pochodzenia i/lub eksportu towaru albo sam eksportera

Przykład:

Postępowanie antysubsydyjne (w 2005r.) dotyczące
przywozu niektórych worków i toreb plastikowych
pochodzących z Malezji i Tajlandii. Jest to reakcja na
skargę złożoną przez 30 europejskich producentów
reprezentujących powyżej 25% całkowitej wspólnotowej
produkcji tego rodzaju artykułów.

Cło wyrównawcze na niektóre mechanizmy kołowe do
segregatorów z Indonezji (2002 r.);

Cło wyrównawcze na przywóz określonych rodzajów
politereftalanu etylenu (tworzywo sztuczne,
wykorzystywane do produkcji butelek, opakowań, obudów
urządzeń elektrycznych a także polaru) z Indii, Malezji i
Tajlandii (2000 r.).

3. Postępowanie ochronne przed

nadmiernym importem

3. Postępowanie ochronne przed

nadmiernym importem

Stosowane jest, gdy towar importowany jest na obszar UE

w tak zwiększonych ilościach i/lub na takich warunkach,

że może to wyrządzić poważną szkodę producentom

Wspólnoty.

Postępowanie przeciw nadmiernemu importowi wszczyna

Komisja na wniosek państw członkowskich.

Rodzaje środków przeciw nadmiernemu importowi:

 ograniczenie okresu ważności dokumentów

importowych;

 zmiana zasad transportu kwestionowanego towaru;

 kontyngenty.

• Wprowadzenie kontyngentu poprzedza
postępowanie, które sprawdza związek pomiędzy
importem, a pogorszeniem się sytuacji przemysłu
Wspólnoty

• Ustanawiając kontyngent, Komisja powinna mieć
na uwadze m.in. utrzymanie tradycyjnych strumieni
handlu.

• Okres obowiązywania środków ochronnych nie
powinien przekraczać 4 lat.

Przykłady:

Postępowanie ochronne wobec importu niektórych

tekstyliów i odzieży pochodzących z Chin, Białorusi,

Czarnogóry oraz Korei Północnej obowiązują

kontyngenty ograniczające import do UE do z góry

określonego poziomu

Nadzór uprzedni (dane statystyczne o rozmiarze

importu wprowadzeniem produktu na rynek

wspólnotowy) na wyroby tekstylno-odzieżowe z

Uzbekistanu – obowiązek uzyskania dokumentu

nadzoru (2006 r.).

Rodzaje i podstawy prawne umów

handlowych i gospodarczych

zawieranych przez UE

Typy umów

Umowy handlowe:

• Nepreferencyjne
• Preferencyjne: umowy o strefach wolnego handlu, umowy o

utworzeniu unii celnej

Umowy mieszane:

• O handlu i współpracy gospodarczej: dawniej kraje socjalistyczne

, dziś Wspólnota Niepodległych Państw

• Umowy stowarzyszeniowe:
• Stowarzyszenie ze Wspólnotą pozaeuropejskich krajów i terytoriów:

byłe kolonie i terytoria zależne od państw Wspólnoty

- Układy ”charakteryzujące się wzajemnością praw i obowiązków,

wspólnymi działaniami i szczególnymi procedurami”

Wchodzenie umów w życie

• Umowy handlowe dotyczące obrotu towarowego

Na podstawie decyzji Rady przyjętej kwalifikowaną większością

głosów

• Umowy dotyczące handlu usługami oraz handlowych

aspektów własności intelektualnej:

Zasada jednomyślności

• Umowy mieszane:

Wymagają zgody Parlamentu Europejskiego, nabranie mocy

prawnej po ratyfikacji przez wszystkie strony porozumienia. Część
handlowa, może wejść w życie szybciej na mocy decyzji Rady.

Preferencje handlowe

(wg Kryterium malejących preferencji)

Porozumienia

(wielostronne

preferencje handlowe)

Unia Celna

Turcja

Strefa Wolnego Handlu

EFTA, basen Morza

Śródziemnego

Jednostronne

preferencje handlowe

System Powszechnych Preferencji

Celnych GSP

Boliwia, Ekwador, Gruzja,

Gwatemala, Sri Lanka,

Wenezuela

Preferencje Celne dla Krajów AKP

Byłe kolonie i terytoria

zamorskie państw

członkowskich

Brak preferencji

KNU na mocy GATT/WTO

USA, Japonia, Australia,

Preferencje

dyskryminacyjne

Klauzula wycofania preferencji

Myanmar

Źródło: Opracowanie własne

System Powszechnych Preferencji Celnych GSP

1 stycznia 2006 roku – obowiązują nowe zasady systemu GSP

(178 krajów)

Nowe zasady funkcjonowania GSP zawierają:

•Rozwiązania ogólne - preferencje taryfowe dotyczą przywozu

produktów z wszystkich państw będących beneficjentami systemu,

•Szczególne rozwiązanie motywacyjne (program GSP Plus)-

Kraje, które ratyfikowały i wdrażają międzynarodowe konwencje
związane z ochroną praw człowieka, ochroną środowiska, praw
pracowniczych i etyki biznesowej,

•Rozwiązania szczególne dotyczące krajów najsłabiej

rozwiniętych - EBA (Everything But Arms)- Program ten zapewnia
produktom z krajów nim objętych, bezcłowy i bezkontyngentowy
dostęp do rynku UE (poza sprzętem militarnym)