Podstawowe wspólne polityki UE:
polityka regionalna (i strukturalna),
polityka handlowa,
polityka konkurencji,
Wspólna Polityka Rolna,
Polityka społeczna i wspomagania zatrudnienia,
Polityka transportowa,
Polityka ochrony środowiska,
Polityka ochrony konsumentów i zdrowia publicznego,
Polityka w dziedzinie badań i rozwoju,
Polityka przemysłowa.
Polityka handlowa
wewnątrz Unii - pomiędzy krajami członkowskimi UE; liberalna polityka; polega na dojściu do obniżenia i zmniejszenia ceł, wyrównaniu poziomu czasu, który spędza się na granicy,
handel z krajami trzecimi; restrykcyjna polityka monetarna wprowadzająca protekcjonizm rynku wewnętrznego.
Główne tendencje w polityce handlowej Wspólnoty:
stopniowe obniżenie wspólnej taryfy celnej wynikającej z kolejnych rund negocjacyjnych na forum GATT,
stopniowe uściślanie procedur i zasad stosowania środków pozataryfowych (w tym antydumpingowych, antysubsydyjnych, nadzwyczajnych środków ochronnych, itd.),
wyeliminowanie kontroli granicznych i barier technicznych we wzajemnym obrocie,
rozbudowa specyficznych instrumentów (głównie importowych) w handlu z krajami o gospodarce nierynkowej,
wprowadzenie systemu powszechnych preferencji celnych (GSP) dla krajów rozwijających się, a następnie różnych rodzajów preferencji w imporcie z niektórych grup krajów rozwijających się,
stopniowe rozszerzenie zakresu wzajemnie preferencyjnych umów (typu strefy wolnego handlu i unie celne) w stosunkach z różnymi grupami krajów (EFTA, Europejski Obszar Gospodarczy, itd.),
wyżej wspomniane rozszerzenie w wyniku uzgodnień Rundy Urugwajskiej zakresu przedmiotowego wspólnej polityki handlowej.
Cele Wspólnej Polityki Handlowej (WPH):
zapewnienie ochrony krajowej produkcji i zatrudnienia,
zapewnienie dodatniego bilansu płatniczego,
eliminacja i korygowanie ujemnych efektów wolnego rynku i nie zawsze czystej konkurencji,
ochrona wspólnej produkcji.
Procedury celne dzielimy na:
procedury gospodarcze, wymagające pozwolenia naczelnika urzędu celnego, tzn.:
skład celny,
uszlachetnienie czynne i bierne,
przetwarzanie pod kontrolą,
odprawa czasowa,
procedury zawieszające dla których trzeba założyć zabezpieczenie długu celnego (bez zapłaty długu celnego) tzn.:
tranzyt,
uszlachetnianie czynne w systemie zawieszeń,
odprawa czasowa.
Założenia Traktatu Rzymskiego:
zniesienie ceł między krajami członkowskimi,
wypracowanie wspólnej taryfy celnej,
eliminacja ograniczeń ilościowych w obrocie wewnętrznym.
Zintegrowana taryfa celna (TARIC) określa jakie są stawki celne stosowane z krajami trzecimi w handlu.
Jednolity dokument administracyjny (celny) (SAD) jest deklaracją celną; występuje podczas wymiany towaru z krajami trzecimi.
SAD BIS - występuje wtedy gdy mamy więcej niż jeden towar.
Wspólna taryfa celna obejmuje zakodowany system postanowień odnośnie ochrony rynku wewnętrznego, jak:
zawieszenie taryf,
Powszechny System Preferencji (PSP) w odniesieniu do krajów rozwijających się, objętych konwencją w Lome,
Kwot taryfowych,
Preferencji taryfowych (wraz z kwotami i pułapami),
Ceł antydumpingowych i antysubsydyjnych,
Opłat wyrównawczych,
Obciążeń wyrównawczych,
Zmiennych komponentów,
Dopłat do kwot kompensacyjnych i ceł rezydialnych,
Wartości jednostkowej,
Cen odniesienia (referencyjnych) i minimalnych,
Zakazu importu,
Restrykcji importowych,
Nadzoru importu,
Dodatkowego mechanizmu handlowego,
Zakazu eksportu,
Nadzoru eksportu,
Zwrotów eksportowych.
Unia celna (1 lipca 1968 roku) przewidywała ujednolicenie polityki w kwestiach:
- zmiany taryf celnych,
- zawierania układów handlowych i celnych,
- stosowania środków ochrony rynku,
- harmonizacji środków polityki eksportowej, w tym środków ochronnych.
Ujednolicono także:
- środki parataryfowe (zmienne opłaty wyrównawcze, depozyty importowe, dodatkowe podatki do importu, cła antydumpingowe i antysubwencyjne),
- środki pozataryfowe (zakaz importu i eksportu, kontyngenty wartościowe lub ilościowe, licencje, dobrowolne ograniczenia eksportu, normy techniczne).
Porozumienie Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) (weszło 1.01.1994 r.) - cel: umocnienie więzi handlowych między EFTA i Wspólnotą, środki to:
swobodny przepływ towarów, usług, kapitału i osób,
utworzenie systemu kontroli warunków konkurencji,
zaciśnienie współpracy w dziedzinie B+R, ochrona środowiska, edukacja, polityka socjalna.
Światowa Organizacja Handlu (WTO) (od 1.01.1995 r. Przejęła zadania GAT) spełnia 5 funkcji:
nadzorowanie realizacji porozumień Rundy Urugwajskiej,
podejmowanie rokowań dotyczących liberalizacji i regulacji wielostronnej wymiany handlowej,
Administrowanie Uzgodnieniami o Regułach i Procedurach Rozstrzygania Sporów za pomocą Organów Rozstrzygania Sporów,
Administrowanie Mechanizmem przeglądu polityki handlowej,
Współpraca z MFW i Bankiem Światowym w celu zwiększenia spoistości działań w zakresie globalnej polityki handlowej.
Podstawowe zasady WTO:
niedyskryminacja handlu (bezwarunkowe stosowanie KNV i KN),
wzajemność korzyści i ustępstw,
swobodny dostęp do rynków,
uczciwa konkurencja.
Runda Urugwajska GATT wprowadziła w handlu zewnętrznym UE:
większą niż przewidywano zniżkę ceł
Obniżono więcej niż przeciętnie cło na: elektronikę przemysłową, instrumenty precyzyjne i wyroby z drewna,
ustanowienie stawek zerowych na wiele produktów
Zerowa stawka celna na: stal i produkty stalowe, produkty farmaceutyczne, papier, tektura, maszyny budowlane, narzędzia rolnicze, sprzęt medyczny, meble,
konsolidacje celne ze strony krajów rozwijających się (zakaz późniejszego podwyższania stawek w sposób jednostronny, bez kompensacji)
obniżenie „szczytów” taryfowych (stawek wyższych niż 15%)
liberalizacja handlu produktami rolnymi:
zwiększenie dostępności do rynków rolnych,
ograniczenie środków wewnętrznego wspierania rolnictwa,
zmniejszenie zakresu subwencjonowania eksportu produktów rolnych. Jednocześnie zachowano specjalną klauzulę ochronną i klauzulę pokoju (dotyczy „zielonej polityki”)
porozumienie w sprawie barier technicznych w handlu w celu przeciwdziałania nadużywaniu norm i standardów technicznych dla protekcji,
w stosunku do porozumienia w sprawie TRIMS (instrumenty oddziaływania na inwestycje, których celem jest oddziaływanie na rodzaj i lokalizację działalności inwestorów zagranicznych, zwiększanie korzyści w kraju inwestowania (PKB) i redystrybucja renty producenta) zobowiązano członków WTO do nie stosowania tych instrumentów jeśli wykraczają przeciwko regulacjom GATT,
stopniowe znoszenie ograniczeń wynikających z MFA (porozumienie wielowłókowe - 1993 rok - 40 krajów) i liberalizacja handlu tekstyliami,
w zakresie zamówień publicznych podjęto działania w celu przezwyciężenia narodowego protekcjonizmu. Zamówienia rządowe koncentrują się w działach: budownictwo, energetyka, telekomunikacja, środki transportu, przemysł włókienniczy i odzieżowy, wyposażenie biur, ochrona narodowa. Zamówienia rządowe, zgodne z Porozumieniem EOG, muszą być realizowane w oparciu o następujące zasady:
równość dostępu do nich dla wszystkich podmiotów z EOG,
stosowanie obiektywnych kryteriów doboru i jawności zasad selekcji,
zakaz wprowadzania dyskryminacyjnych specyfikacji technicznych,
możliwość stosowania środków ochrony dla realizujących zamówienia rządowe w przypadku naruszenia zasad kontraktowych przez kupującego,
porozumienie usługowe (GATS) dotyczy liberalizacji handlu usługami (telekomunikacja, usługi finansowe, audiowizualne, turystyczne, transportowe konsultingowe i związane z wykonywaniem wolnych zawodów),
ochrona praw własności intelektualnej (TRIPs) - dotyczy wartości majątkowej powstałej w wyniku działalności wytwórczej.
Własność intelektualna obejmuje:
prawa autorskie,
znaki firmowe,
nazwy oryginalne,
rysunki i modele przemysłowe,
patenty,
oprogramowanie.
regulacje gwarantujące uczciwość w handlu wynikające z GATT:
środki zmniejszające zakłócenia konkurencji z powodu subwencji, z których korzystają producenci,
środki ochronne dla rynku wewnętrznego przed nadmiernym importem,
ł) reguły pochodzenia towarów wg których towar uznawano za pochodzący ze strefy wolnego handlu jeżeli:
został całkowicie wyprodukowany na terytorium strefy,
ostatniej istotnej fazy obróbki lub przetworzenia dokonano w strefie.
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl