WSPÓLNA POLITYKA HANDLOWA

Zasady zawierania umów między UE a krajami trzecimi

POLITYKA HANDLOWA - ogół decyzji rządowych dotyczących odpłatnej wymiany dóbr i usług pomiędzy państwami.

ZAGRANICZNA POLITYKA HANDLOWA- jest to określona działalność danego kraju podejmowana w ramach obrotu zagranicznego.

STREFA WOLNEGO HANDLU - likwidacja ceł i ograniczeń ilościowych w handlu między grupą krajów, które jednocześnie zachowują autonomiczną taryfę celną i prowadzą własną niezależną politykę wobec krajów trzecich.

PODZIAŁ POLITYKI HANDLOWEJ UE

Polityka handlowa Unii Europejskiej dzieli się na:
1.Politykę autonomiczną - jest samodzielnie kształtowana przez organy Wspólnoty, a w jej zakresie leży między innymi podejmowanie decyzji w sprawie ochrony wspólnego rynku przed nieuczciwymi praktykami eksporterów z krajów trzecich.
2. Traktatowa politykę handlową reguluje ona stosunki handlowe z krajami spoza Wspólnoty na podstawie dwustronnych umów. Najbardziej preferencyjnymi traktatami handlowymi zawartymi przez Wspólnotę Europejską z krajami trzecimi są umowy o utworzeniu unii celnych i stref

30 października 1947 - Układ Ogólny w sprawie Taryf Celnych i Handlu wszedł w życie 1 stycznia 1948 roku stając się podstawą prawną wielostronnego systemu współpracy handlowej i wprowadzając do codziennej praktyki takie zasady, jak klauzula najwyższego uprzywilejowania (KNU), czy narodowe traktowanie.

ETAPY INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ:

Przebieg procesu integracji europejskiej
można zamknąć w kilku etapach:

1. strefa wolnego handlu -brak ceł wewnętrznych
2. unia celna - wspólna taryfa celna
3. wspólny rynek - swobodny przepływ towarów, usług osób, kapitału
4. unia gospodarcza - harmonizacja polityki gospodarczej
5. Pełna integracja Unia Gospodarcza i Walutowa - wspólna waluta, jedna polityka kursowa i pieniężna

25 marca 1957 - Traktat Rzymski ustanowienie EWG (podpisany przez: Belgię, Francję, Holandię, Luksemburg, Niemcy i Włochy) - rozpoczął się proces tworzenia wspólnego rynku. Postanowienia traktatu weszły w życie 1 stycznia 1958r.

1 stycznia 1970r. - Realizacja wspólnej polityki handlowej wobec krajów trzecich

CZTERY SWOBODY RYNKU UE:
1). Swoboda przepływu towarów
2). Swoboda przepływu osób
3). Swoboda przepływu usług
4). Swoboda przepływu kapitału

1 stycznia 1993r. - zaczyna funkcjonować jednolity rynek, likwidacja wszelkich gospodarczych ograniczeń między państwami UE;

INSTRUMENTY POLITYKI HANDLOWEJ

Taryfowe narzędzia handlowe:

- cła

- taryfa celna

Pozataryfowe narzędzia handlowe:

- bezpośrednie

- pośrednie

Instrumenty pozataryfowe bezpośrednie są ukierunkowane na realizacją celów polityki handlowej i wpływają wprost na wielkość obrotu. Wyróżniamy instrumenty bezpośrednie takie jak:

-ograniczenie ilościowe (kwoty, kontyngenty);
-dobrowolne ograniczenia eksportu (VER);
-handel państwowy
-podatek graniczny;
-obowiązkowe procedury celne

Instrumenty pozataryfowe pośrednie nie są stosowane do regulowania wielkości handlu lecz do realizacji potrzeb wewnętrznych. Do instrumentów pośrednich zaliczamy:

- subwencje regionalne;
- subwencje produkcyjne;
- subsydiowanie przedsiębiorstw państwowych;
- opodatkowanie pośrednie dóbr importowych;
- zwolnienie z podatków dóbr eksportowych

Środki (bariery) parataryfowe działają podobnie jak cła, a więc służą ograniczaniu wymiany
przez podwyższenie ceny dobra krajowego. Obejmują one też środki pobudzania eksportu
przez obniżenie ceny dobra krajowego. Należą do nich: opłaty wyrównawcze, podatki, subsydia eksportowe itp.

Dumping jest to sprzedaż towarów eksportowanych za granicę po cenach niższych niż w kraju.

- sporadyczny
- łupieżczy
- trwały

* cła anty-dumpingowe
* procedury anty-dumpingowe

Środki antysubsydyjne stosuje się wtedy, gdy eksporter towarów na rynek Unii Europejskiej korzysta z finansowego wsparcia swojego rządu polegającego, na przykład na umożliwieniu nabycia określonych usług lub dóbr poniżej cen rynkowych, umorzeniu długów lub też uzyskania dotacji, przy czym pod uwagę brane są tylko subsydia specyficzne, czyli takie, które dotyczą tylko części przedsiębiorstw, w szczególności tych związanych z eksportem.
Użycie środków antysubsydyjnych jest bardzo podobne do procedury zastosowania środków antydumpingowych.

Władze Unii Europejskiej mogą zastosować środki ochronne jeśli produkt jest importowany do wspólnoty w tak zwiększonych ilościach i/lub na takich warunkach, że mogą one spowodować lub grozić spowodowaniem poważnej szkody producentom Wspólnoty.

Do środków, które mogą wprowadzić władze Unii należą:
- cła
- ograniczenia ilościowe
- nadzór nad importem (oznacza to przekazanie krajowi eksportującemu do Unii wyraźnego sygnału, że rozmiary i warunki tego eksportu wzbudzają zaniepokojenie Unii).

Droga Polski do Wspólnej Polityki Handlowe

Układ Europejski

* ceł i ograniczeń ilościowych

- zakaz wprowadzania nowych ceł i podwyższania już istniejących

- zakaz wprowadzania nowych ograniczeń ilościowych

- zakaz dyskryminacji osób fizycznych, osób prawnych, produktów

klauzula standstill:

- malejący zakres

Wspólna Polityka Handlowa

- wejście w życie Umowy Przejściowej powoduje:
* zniesienie na ok. 46% cła przez Wspólnoty
* Polska znosi cła na ok. 29%
- 1997r. całkowite zniesienie cła przez wspólnoty
- 1998r. całkowite zniesienie ograniczeń ilościowych
- 1990r. swoboda eksportu z UE do Polski

Eksport

- dokument SAD

- świadectwo AEO

- EORI

Import

- stawki celne są stałe i takie same dla wszystkich państw członkowskich

-stawka KNU (opiera się na zasadzie najwyższego uprzywilejowania, która zobowiązuje do traktowania partnerów handlowych pod względem ceł i innych warunków handlu nie gorzej niż z jakiegokolwiek uprzywilejowanego kraju)

Struktura Nomenklatury Scalonej
Nomenklatura Scalona oparta jest na Nomenklaturze HS, czyli Zharmonizowanym Systemie Określania i Kodowania Towarów, który został przyjęty konwencją brukselską z 14 czerwca 1983 r. w sprawie zharmonizowanego systemu oznaczania i kodowania towarów (Polska przystąpiła do tej konwencji w 1995 r.).
Nomenklatura HS polega na przypisaniu towarom kodów sześciocyfrowych.
W oznaczaniu Nomenklatury CN wykorzystuje się sześciocyfrowy kod Nomenklatury HS, zaś dwie ostatnie cyfry ośmiocyfrowego kodu Nomenklatury CN służą dodatkowemu uszczegółowieniu klasyfikacji.
W systemie CN dwie pierwsze cyfry oznaczają dział, dwie następne pozycję, dwie kolejne podpozycję HS, a dwie ostatnie podpozycję CN. Podział na sekcje i ewentualne poddziały nie jest odzwierciedlony w kodzie cyfrowym.

Rodzaje umów handlowych:

- preferencyjne ( dotyczą ulg w postaci obniżki stawek celnych lub zmniejszenia innych barier handlowych)

- niepreferencyjne ( obejmują stosunki handlowe bez biletarnej podstawy np. relacje ze Stanami Zjednoczonymi)

Stosunki z krajami trzecimi:

- Turcja
- kraje Bałkańskie (proces stabilizacji i stowarzyszenia)
- kraje EFTA
- kraje Śródziemnomorskie
* deklaracja Barcelońska ( euro- śródziemnomorski partner)
- kraje AKP
- kraje WNP ( układ o partnerstwie i współpracy)
- Chiny
- USA
* deklaracja transatlantycka

---