Uniwersytet Łódzki

Notowania

giełdowe

dr Ewa Feder-Sempach

Uniwersytet Łódzki

Dwa systemy notowań

Na obu rynkach instrumenty finansowe
są notowane w jednym z dwóch
systemów
notowań:



w systemie notowań jednolitych lub



w systemie notowań ciągłych.

Niezależnie od tego, w jakim systemie notowane są dane akcje,
obligacje czy instrumenty pochodne, jednostką transakcyjną
jest jedna sztuka.

Uniwersytet Łódzki

Dwa systemy notowań



Decyzje o tym, w jakim systemie są notowane

poszczególne instrumenty finansowe podejmuje

Zarząd Giełdy. Głównym kryterium klasyfikacji

jest płynność obrotu.



Istnieje możliwość przeniesienia akcji spółki z

notowań jednolitych do notowań ciągłych. Jest to

możliwe, gdy akcje spółki wykażą się odpowiednio

wysoką płynnością i wartością obrotów.



Możliwa jest również zmiana systemu notowań w

odwrotnym kierunku – akcje spółki z notowań

ciągłych mogą trafić do notowań jednolitych.

Główną przyczyną takiej sytuacji jest znaczący

spadek płynności obrotu.

Uniwersytet Łódzki

Zasady obrotu
giełdowego

Kursy, po których zawierane są transakcje
instrumentami finansowymi (w tym akcjami)
ustalane są na giełdzie na podstawie złożonych
przez inwestorów zleceń kupna i sprzedaży.
Wszystkie zlecenia trafiają do systemu
komputerowego giełdy, który automatycznie
kojarzy je ze sobą według ściśle określonych
reguł.
Transakcje zawierane są podczas sesji
giełdowych, które odbywają się od poniedziałku
do piątku.

Uniwersytet Łódzki

Notowania w systemie
jednolitym

W tym systemie notowane są:



akcje spółek o małej płynności,



prawa poboru z akcji, które są
notowane w tym systemie,



prawa do akcji, które będą notowane w
tym systemie,



produkty strukturyzowane.

Uniwersytet Łódzki

Notowania jednolite



Transakcje w systemie jednolitym
zawierane są w dwóch, z góry
określonych momentach sesji. Są to
tzw. fixingi, podczas których na
podstawie złożonych wcześniej zleceń,
ustala się jedną cenę, po której
realizowane są zlecenia. Procedura taka
odbywa się dwukrotnie w ciągu dnia.

Uniwersytet Łódzki

Notowania ciągłe

W systemie notowań ciągłych notowane są następujące

instrumenty:



akcje spółek o dużej płynności wchodzących w skład indeksów

WIG20, mWIG40, sWIG80 oraz akcje Narodowych Funduszy

Inwestycyjnych,



akcje nowo wprowadzonych spółek,



pozostałe akcje o wystarczającej płynności,



prawa pierwszeństwa z obligacji,



obligacje – przede wszystkim skarbowe,



certyfikaty inwestycyjne,



prawa poboru z akcji notowanych w tym systemie,



prawa do akcji (PDA), które będą notowane w tym systemie,



wszystkie instrumenty pochodne – kontrakty terminowe,

jednostki indeksowe,



MiniWIG20 i opcje,



produkty strukturyzowane.

Uniwersytet Łódzki

Notowania ciągłe

W czasie notowań ciągłych cena na każdy

notowany instrument zmienia się

wielokrotnie. Do transakcji dochodzi wtedy,

gdy złożone przez inwestora zlecenie trafia

na odpowiadające jego warunkom zlecenie

z przeciwległej strony rynku (zlecenie

sprzedaży spotka „odpowiadające mu”

zlecenie kupna, a zlecenie kupna –

„odpowiadające mu” zlecenie sprzedaży).

W ramach notowań ciągłych stosowana jest jednak również procedura fixingu.

Uniwersytet Łódzki

Transakcje pakietowe



Transakcje pakietowe to transakcje zawierane poza

systemem notowań ciągłych oraz kursu jednolitego.

Najczęściej są zawierane przez dużych inwestorów, którzy przed ich zawarciem uzgodnili

ich szczegóły (cenę, ilość, termin rozliczenia).



Transakcja pakietowa może być zawarta w trakcie sesji,

jeżeli przedmiotem transakcji jest pakiet o wartości co

najmniej:
- 250 tys. zł w przypadku akcji wchodzących w skład

indeksu WIG20
- 100 tys. zł w przypadku pozostałych instrumentów

notowanych w notowaniach ciągłych
- 20 tys. zł w przypadku pozostałych instrumentów

finansowych notowanych w systemie jednolitym.



Transakcje pakietowe zawierane są również poza

godzinami sesji giełdowej.

Uniwersytet Łódzki

System notujący



Systemem transakcyjnym warszawskiej
giełdy jest system WARSET.



(WARsaw Stock Exchange Trading
system)



W lipcu 2010 r. Giełda Papierów Wartościowych w
Warszawie i NYSE Euronext zawarły umowę o
strategicznej, długofalowej współpracy
obejmującej migrację platformy transakcyjnej
GPW na Uniwersalną Platformę Obrotu NYSE
Technologies™ (UTP – Universal Trading Platform).

Uniwersytet Łódzki

Ograniczenia wahań
kursu w czasie sesji

Aktualnie obowiązują dwa typy
ograniczeń wahań kursów:



widełki statyczne oraz



widełki dynamiczne.

Uniwersytet Łódzki

Widełki statyczne

Widełki statyczne obowiązują w obu systemach i

ograniczają zmiany ceny instrumentów finansowych w

stosunku do kursu odniesienia.



W notowaniach jednolitych kursem odniesienia jest

ostatni kurs jednolity danego papieru.



W notowaniach ciągłych kursem odniesienia dla kursu

wyznaczanego na otwarciu (lub na równoważeniu na

otwarciu) jest kurs zamknięcia z dnia poprzedniego.



Na sesję, na której dany instrument (akcja, obligacja,

kontrakt terminowy, opcja) będzie notowany po raz

pierwszy, kurs odniesienia wyznacza i podaje do

publicznej wiadomości Giełda.

Uniwersytet Łódzki

Widełki statyczne -
przykład

Uniwersytet Łódzki

Widełki statyczne -
notowania jednolite

Instrument

Dopuszczalna zmiana
kursów w trakcie sesji

od kursu odniesienia

Akcje, prawa do akcji

+/- 10%

(z możliwością

rozszerzenia do 21%)

Prawa poboru do akcji

+/- 100%

Uniwersytet Łódzki

Widełki statyczne –
notowania ciagłe

Instrument

Kurs odniesienia na

otwarcie

Dopuszczalna

zmiana kursu na

otwarciu

Dopuszczalna

zmiana kursu w

trakcie sesji (kurs

otwarcia została

określony)

Akcje

Kurs zamknięcia

+/- 10% od kursu

zamknięcia

+/- 10% od kursu

otwarcia

Obligacje

Kurs zamknięcia

+/- 3 punkty

procentowe od

kursu zamknięcia

+/- 3 punkty

procentowe od

kursu otwarcia

Certyfikaty

inwestycyjne

Kurs zamknięcia

+/- 10% od kursu

zamknięcia

+/- 10% od kursu

otwarcia

Prawa poboru do

akcji notowanych w

systemie ciągłym

Kurs zamknięcia

+/- 100% od kursu

zamknięcia

+/- 100% od kursu

otwarcia

Uniwersytet Łódzki

Widełki dynamiczne

Stanowią dodatkowe zabezpieczenie przed
gwałtownymi wahaniami kursów transakcji na
sesjach giełdowych.

Widełki dynamiczne wyznaczają ruchomy korytarz
dopuszczalnych wahań kursów, wewnątrz którego
mogą się kształtować ceny instrumentów notowanych
w trakcie danej sesji. Obowiązują dla niektórych
instrumentów, a ich kurs odniesienia zmienia się
podczas sesji w granicach ustalonych przez widełki
statyczne.

Widełki dynamiczne działają tylko w trakcie notowań ciągłych.