LOGISTYKA ZAOPATRZENIA

Grupowe zamawianie materiałów

W przeważającej liczbie opracowań poświęconych

sterowaniu zapasami uwaga autorów koncentruje się na

pojedynczym towarze, tzn. proponują oni różne metody

optymalnego sterowania zapasem, ale jednej pozycji.

Ze względów merytorycznych nic tym metodom

oczywiście nie można zarzucić. Co więcej wobec

powszechnego korzystania w procesach zarządzania z

komputerów oraz możliwości zróżnicowania znaczenia

posiadanych w magazynie asortymentów zgodnie z

metodą ABC

( przy zróżnicowaniu przedziałów, precyzji i dyscyplinie

sterowania zapasami towarów z poszczególnych klas )

zarzuty co do pracochłonności takiego sterowania każdą

pozycją z osobna tracą na ostrości.

Pomijanie zagadnienia sterowania zapasami, w sytuacji

gdy od jednego dostawcy pochodzi więcej niż jeden
towar, wydaje się, z praktycznego punktu widzenia,
zasadniczym błędem. Dostawy kilkunastu, a nawet
kilkudziesięciu pozycji z jednego źródła wcale nie
należą do przypadków odosobnionych.
Zaproponowanie menedżerom właściwych metod
postępowania w takich sytuacjach należy więc uznać
za niezbędne. Wobec ewentualności codziennego
sprowadzania od tego samego dostawcy innego
towaru teza, ze suma decyzji optymalnych odpowiada
optymalizacji problemu traktowanego łącznie, nie
będzie możliwa do obrony.

Zasady łącznego zamawiania towarów

nabywanych u jednego dostawcy :

1) wspólne rozpatrywanie wielu różnych

artykułów zmusza do przyjęcia dla nich
wspólnej jednostki miary, a taką może być
jedynie pieniądz; tak więc poszczególne
zmienne ( popyt, wielkość dostawy itp. ) dla
różnych asortymentów, zakwalifikowanych –

z uwagi na jedno źródło dostawy – do

wspólnego zamawiania, będą ujmowane
wartościowo;

2) ważną sprawą jest rodzaj przedsiębiorstwa,

które ma stosować taki sposób podejścia do
zamawiania dostaw;

agregacja pewnej liczby asortymentów i

przejście na jednostki pieniężne osłabia
kontrolę przebiegu procesów dostaw i
zaspokajania popytu w odniesieniu do każdego
pojedynczego asortymentu, a tym samym
precyzję sterowania poziomami ich zapasów,
ewidencjonowanych w jednostkach
naturalnych;

3) łączne sterowanie zapasami może być

stosowane przede wszystkim w firmach
handlowych; w końcu chwilowy brak jednego
czy nawet kilku towarów na półce takiej firmy
( mimo oczywistego faktu, że jest to stan
niepożądany )

nie niesie za sobą aż tak brzemiennych skutków,

jak brak materiałów lub części zamiennych w
przedsiębiorstwie przemysłowym, powodujący
wstrzymanie produkcji, czego pracownicy
zaopatrzenia muszą mieć świadomość.

Przykład optymalnej polityki zakupu towarów

nabywanych od jednego dostawcy

Wartość rocznych

potrzeb materiałowych 5
asortymentów

nabywanych u jednego
dostawcy

Materiał „i „

Potrzeby roczne W i ( w zł

)

1
2
3
4
5

3 980

229
116

5 105
6 805

Razem

16 235

Fazy zoptymalizowanych łącznych zakupów

Faza I – obliczanie optymalnej liczby zakupów N

opt

w

ciągu roku dla wszystkich pozycji materiałowych
rozpatrywanych łącznie.

N

opt

= √ ( r *∑ W

i )

/

2

(

K

z

+ K

i

)

gdzie : r – stopa procentowa kosztu utrzymania zapasu;
W

i

– wartość rocznych potrzeb materiału „i”;

K

z

– koszt zakupu jednej partii;

K

i

– koszt opracowania zamówienia dla jednego

materiału
r = 0,25 ; W

i = 16 235 zł;

K

z = 50 zł;

K

i = 5 zł;

∑

K

i = 25 zł

Faza II – obliczanie indywidualnych optymalnych

częstotliwości zakupów poszczególnych
rozpatrywanych materiałów ( I

opt , i

)

I

opt, i

= N

opt *

√ ( 2 K

i

/ r * W

i )

M 1 = 0,5 ; M 2 = 2,2 ; M 3 = 3,1 ; M 4 = 0,5 ; M 5 = 0,4

Faza III

– wydzielenie asortymentów

materiałowych, dla których odnotowano I

opt, i

≥

1,5, czyli rzadziej zamawiane.

Faza IV – ponowne obliczanie optymalnej

grupowej liczby zakupów z pominięciem M 2 i M3

N

opt ` = 5,146 czyli 5

Faza V – obliczanie optymalnych wartości dla M

2 i M3

I`

opt, 2 = 2,15 czyli 2

I`

opt,3 = 3,02 czyli 3

Interpretacja wyników : materiały 1, 4 i 5 należy

zamawiać w cyklach 10 – tygodniowych , a
materiały 2 i 3 – w co drugim zamówieniu
grupowym tj. w cyklu 20 –tygodniowym materiał
2 i w co trzecim zamówieniu grupowym tj. w cyklu
30 –tygodniowym materiał 3 .

Model S, c, s

• Model S, c, s jest metodą włączania

poszczególnych asortymentów do łącznego

zamówienia prostszą, aczkolwiek mniej dokładną.

• W modelu tym decyzja zakupu pozycji „i” jest

dokonywana w momencie, gdy jej zapas obniży się

do pewnego ustalonego poziomu „s” – odpowiednik

poziomu zapasu alarmowego. Zamawianą ilością

będzie różnica między zapasem maksymalnym „S”

a zapasem faktycznym. Jednocześnie dokonuje się

sprawdzenia faktycznych zapasów pozostałych

asortymentów ustalonej grupy i dołącza się do

zamówienia te materiały, dla których stwierdzono

spadek zapasu do poziomu „c”.

• W punkcie „t

1

” odnotowano spadek zapasu w magazynie

poniżej poziomu „s”, zatem zgodnie z zasadami modelu

należy wystawić zamówienie uzupełniające na ilość : „S” –

zapas faktyczny. Jednocześnie dokonuje się przeglądu

pozostałych materiałów danej grupy i do zamówienia dołącza

się te pozycje, dla których stwierdzono :

• „s” < zapas faktyczny < „c”.
• Kolejne zamówienie dla danej grupy materiałowej zostało

wystawione w punkcie „t

2

”, na skutek obniżenia się zapasu

innego materiału do ustalonego dla niego poziomu „s”.

Jednak do zamówienia tego nie dołączono asortymentu

uwidocznionego na rysunku, faktyczny bowiem zapas tej

pozycji był większy niż poziom „c”. Inna sytuacja zaistniała w

punkcie „t

3

” ( faktyczny zapas < „c” ), co wskazało na

konieczność włączenia rozpatrywanej pozycji do

opracowywanego zamówienia.