Mocz- zabarwienie



wahania od bezbarwnego do
ciemnożółtego



zależne od stopnia zagęszczenia moczu i
stanu chorobowego



przykłady:

1.

mlecznobiałe lub zmętnienie-



leukocyturia



chyluria



bakteriuria

Mocz- zabarwienie

2.

zielononiebieskie



bilirubina



zakażenie pałeczką ropy błękitnej

3.

różowoczerwone



porfiryny



leki(fenytoina, ryfampicyna, azatiopryna)



barwnik czarnych jagód, buraki)

Mocz- zabarwienie

4.

czerwonobrunatne



barwniki żółciowe



melanina



kwas homogentyzynowy



leki(metronidazol,
salicylany,nitrofurantoina)

Mocz-właściwości

Hematuria makroskopowa- liczne

erytrocyty, mocz ma zabarwienie

czerwonobrunatne lub kawowe

Hemoglobinuria- wygląd taki sam,

odwirowanie

Mioglobinuria- wygląd taki sam, białko,

brak krwinek czerwonych

Bakteriomocz



fizjologicznie mocz jałowy



w badaniu bakterii-10/3 w 1ml



bakteriomocz znamienny- 10/5 w 1ml



leukocyturia średnio u 50% chorych z
bakteriurią i odwrotnie: bakteriuria u
50% u chorych z leukocyturią



klinika!

Mocz- gęstość względna



1,023- 1,035 u osób poniżej 60r.ż. i
<1,021 u starszych



upośledzone zagęszczanie:



AVP- hormon antydiuretyczny- moczówka
prosta podwzgórzowa lub nerkowa



uszkodzenie cewek nerkowych przez leki



zmniejszenie liczby nefronów



hiperkalcemia, hiperkaliemia

Mocz- gęstość względna

Izostenuria- 1,010-1,012- gęstość

względna odbiałczonego osocza

<1,004- całkowity niedobór AVP
>1,035- obecność niefizjologicznych

skladników(glukoza,białko,mannitol
)

Krwiomocz



wzmożone wydalanie krwinek

czerwonych



norma:3 000 000/ dobę lub <5 w p.w.



testy paskowe

1.

krwiomocz

mikroskopowy(mikrohematuria)

2.

krwiomocz

makroskopowy(makrohematuria)

Krwiomocz

Przyczyny:

A.

Choroby miąższu nerkowego

1.

Choroby kłębuszków nerkowych

2.

Choroby naczyń , cewek, tkanki śródmiąższowej

nerek



nowotwory



anomalie wrodzone



choroby naczyń(HA, zakrzepica tt. nerkowej,

leki anty)



martwica brodawek nerkowych(NLPZ, cukrzyca,

alkoholizm, ZZSK)

Krwiomocz

3.

Urazy

4.

Bakteryjne zapalenie nerek

5.

Nadmierny wysiłek fizyczny

B. Choroby dróg moczowych
C. Inne (skazy krwotoczne)

Leukocyturia



fizjologicznie:1 500 000-2 500 000/dobę



w polu widzenia: 5



pyuria(ropomocz)



liczba Hamburgera, liczba Addisa

Leukocyturia-przyczyny

1.

Zakażenia nerek i dróg moczowych

2.

Niebakteryjne choroby nerek

3.

Leukocyturia spowodowana
przyczynami pierwotnie
nienerkowymi

Białkomocz(proteinuria)



Fizjologicznie: 100mg/dobę



proteinuria ortostatyczna, po wysiłku



20-300mg/L mikroalbuminuria ,

powyżej: zapalenie kłębuszków

nerkowych, >3,5g/dobę zespół

nerczycowy



mioglobimuria



hemoglobinuria

Białkomocz- przyczyny

1.

Przednerkowy:



hemoglobina



mioglobina



Białko Bence-Jonesa

2.

Nerkowopochodny:



kłębuszkowy



cewkowy



Choroby naczyń



Czynnościowy

3.

Pozanerkowy

Wałeczkomocz



fizjologicznie:10000 szklistych/dobę



Wałeczki:

szkliste, ziarniste,

nabłonkowe,białokrwinkowe,
czerwonokrwinkowe,hemoglobinowe,
mioglobinowe, tłuszczowe, woskowe,
mieszane, drożdżowe i bakteryjne

Krystaluria



kryształki kwasu moczowego,



moczany



szczawiany wapnia



fosforan wapnia



węglan wapnia

Morfologia- krwinki
czerwone



mężczyźni: 4,2-5,4 x 10/12/L



kobiety: 3,6-5,0 x 10/12/L



czas przeżycia erytrocytów:100-120
dni

1.

Hematokryt:



mężczyźni: 40-54%



kobiety: 36-45%

Morfologia- krwinki
czerwone

2.

Średnia objętość krwinki

czerwonej(MCV)



80-92 f



mikrocyty <80 f



makrocyty >92 f

3.

Hemoglobina (Hb)



mężczyźni: 13-18g/dL



kobiety: 12-16g/dL

Morfologia

Tolerancja spadku poziomu hemoglobiny:



do 6g%- całkowita



4-4,5g%- częściowa



do 3g%- dekompensacja



2g%- niewydolność wielonarządowa



1,5g%- zatrzymanie krążenia

Morfologia- erytrocyty

4.

Średnie stężenie hemoglobiny(MCHC)



19,2-23,6 mmol/L (31-38g Hb/100ml krwinek)

5.

Kształt i wielkość erytrocytów

•

megalocyty

•

mikrocyty

•

poililocyty

•

anizocyty

5.

Retikulocyty 5-15%

6.

Poziom żelaza 18-21mmol/L
kwas foliowy 14-17mmol/L
stężenie wit.B1260-300pmol/L

Krwinki białe(Leukocyty)



norma: 3,5-9,0 x 10/9 /L

1.

Układu granulocytarnego



50-70% obojętnochłonne(neutrofile)



2-4% kwasocjłonne(eozynofile)



0-1% zasadochłonne(bazofile)

2.

Układu limfocytarnego;



25-40% limfocyty



2-8% monocyty

Płytki krwi(trombocyty)



norma 100-450 x 10/9 /L



przy prawidłowej funkcji objawy
skazy krwotocznej < 20-50 x
10/9 /L

Badania koagulologiczne

1.

Czas krwawienia



sprawna funkcja płytek krwi i naczyń

krwionośnych



norma: 1-4 minuty

2.

Czas krzepnięcia



obecność czynnika I(fibrynogenu),

II(protrombina), V, VIII, IX, X, XI, XII



norma: 4-10 minut w temp.37



<5% czynników krzepnięcia wydłużenie

Badania koagulologiczne

3.

Czas protrombinowy



aktywność czynników I, II, V, VII, X



norma: 12-18 sekund(zależy od

rodzaju stosowanej tromboplastyny)



wydłużenie: niedobór wit.K,

stosowanie antagonistów wit.K,

heparyny



wskaźnik protrombinowy

Badania koagulologiczne

4.

Czas kaolinowo- kefalinowy
(czas aktywowanej
tromboplastyny)



norma APTT: 37-46 sekund



zależy od czynników II, V, VII, IX,
X, XI, XII i fibrynogenu

Opadanie krwinek
czerwonych (OB)



zmiany elementów morfotycznych krwi,

fizykochemiczne, nasilenie dysproteinemii



norma: 10mm po 1 godzinie
20mm po 2 godzinach



przyspieszone OB:
ostre stany zapalne
nowotwory
kolagenozy
zespół nerczycowy
paraproteinemie(szpiczak mnogi)

Gazometria



pO2

75-100 mm Hg



pCO2 35-45 mm Hg



pH

7,36-7,44



HCO3- 22-26 mmol/L



BE

0 +/- 2



bufory:

1.

przestrzeń pozakomorkowa: bufor

wodorowęglanowy i mleczanowy

2.

przestrzeń śródkomórkowa: bufor

fosforanowy i hemoglobinianowy

zaburzenia

RKZ

pH krwi

pCO2

HCO3-

kwasica

metabolicz

na

kwasica

oddechowa

zasadowica

metabolicz

na

zasadowica

oddechowa

Gazometria

1.

Kwasica metaboliczna



pH <7,36



PaCO2 <35 mmHg



BE < -2 mmol/L



HCO3- < 22 mmol/L

Gazometria

2.

Kwasica oddechowa



pH <7,36



PaCO2 > 45 mmHg



HCO3- >26 mmol/L



BE > 3 mmol/L

Gazometria

3.

Zasadowica metaboliczna



pH > 7,44



pCO2 > 45 mmHg



HCO3- >26 mmol/L



BE > 2 mmol/L

Gazometria

4.

Zasadowica oddechowa



pH > 7,44



PaCO2 < 35mmHg



HCO3- <22 mmol/L



BE < -3

Ocena czynności nerek



Stężenie kreatyniny w surowicy (

swoisty

wskaźnik wielkości filtracji kłębuszkowej, niezależny od
przemian białkowych) 0,6-1,2mg/dl



Stężenie mocznika w surowicy (

zależy od

syntezy –

powstaje w wątrobie z amoniaku, glutaminy, kwasu

glutaminowego – powstające w procesie dezaminacji białek

, wlk.

filtracji i stopnia reabsorbcji w nerkach

)



Stężenia elektrolitów w surowicy (

w

niewydolności – hiponatremia, hiperchloremia,
hipokalcemia

)

Ocena czynności wątroby



Stężenie bilirubiny całkowitej

(0,2-

1,2mg/dl)

sprzężonej (bezpośredniej) –

podwyższone w mechanicznej niedrożności

zewnątrzwątrobowej i wewnątrzwątrobowym
zastoju żółci w chorobach wątroby

i wolnej

(pośredniej)

– hemoliza, zespół Gilberta i

Criglera-Najjara.



Stężenie albumin w surowicy

(3-

5,2g/dl)



Czas protrombinowy

c.d.



Stężenia enzymów -

1.

AST

(7-20U/L)

2.

ALT

(do 16U/L)

3.

LDH –

dehydrogenaza mleczanowa (60-230)

4.

Fosfataza alkaliczna

(13-45)

5.

GGTP

(6-13)

Markery martwicy m.
sercowego



Troponiny TnT i TnI



CK MB – izoenzym sercowy kinazy
kreatynowej



Mioglobina

Stężenie elektrolitów i
glukozy



Sód – 135-145mmol/l



Potas – 3,5-5,5mmol/l



Wapń – 2,1-2,8mmol/l



Chlorki – 98-107mmol/l



Magnez – 0,65-1,1mmol/l



Glukoza – 60-90mg/dl